فهرست مطالب
نشریه جغرافیا و مطالعات محیطی
پیاپی 33 (بهار 1399)
- تاریخ انتشار: 1399/02/17
- تعداد عناوین: 8
-
صفحات 7-20مطالعه در مورد علل و عوامل تاثیرگذار توزیع غیرمنطقی امکانات برای از بین بردن و یا حداقل کاهش نابرابریهای ناحیه ای امری ضروری و بسیار مهم است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی و بر پایه منابع کتابخانه ای - پیمایشی و با رویکرد کاربردی است. پژوهش حاضر با 59 شاخص در 4بخش بهداشتی و درمانی، اقتصادی، زیربنایی، آموزشی و فرهنگی با استفاده از دو روش موریس و تاکسونومی عددی به درجه بندی توسعه یافتگی شهرستان های استان اردبیل پرداخته شده است. نتایج این پژوهش نشان می دهد که عدم تعادل و ناهمگنی در بین شهرستان های استان وجود دارد به طوری که همه شهرستان ها در شاخص تلفیقی موریس در2 سطح نیمه برخوردار و محروم قرار گرفته اند و اردبیل رتبه اول را به خود اختصاص داده است و سرعین تنها شهرستان محروم استان بوده است در شاخص تلفیقی تاکسونومی نیز شهرستان ها در3سطح برخوردار، نیمه برخوردار و محروم قرار گرفته اند در این روش نیز اردبیل در بین شهرستان های برخوردار رتبه ی اول را کسب کرده است و نیر تنها شهرستان محروم استان بوده است. لذا این تفاوت نه تنها در بین شهرستان های استان زیاد است بلکه اختلاف قابل ملاحظه ای با دیگر مناطق کشور دارد که لزوم توجه جدی و برنامه ریزی های هدفمند و منطبق بر قابلیت های استان را درجهت توسعه متوازن و یکپارچه را می طلبد.کلیدواژگان: درجه توسعه یافتگی، روش موریس، روش تاکسونومی، شهرستان های اردبیل
-
صفحات 21-36
پویایی، تغییر و تحول از ویژگی های فضای جغرافیایی است. در این میان یکی از راهبردهای بنیادی مدیریت فضای جغرافیایی، می تواند تقسیم بندی فضا به فضاهای کوچک تر باشد. موضوع تقسیم بندی فضا، در قالب نظام تقسیمات کشوری مطرح می شود. به طور کلی هدف اصلی از این فرایند، فراهم سازی بنیان های آمایش جغرافیایی فضا و عدالت محیطی در فضای جغرافیایی است. از این رو از دیدگاه دانش جغرافیای سیاسی کاربردی، تقسیم بندی متعادل فضای کشور در قالب تقسیمات اداری و سیاسی، مقوله ای ضروری به نظر می رسد. در کشور ما، با توجه به نوع حاکمیت و مقتضیات محیط طبیعی و انسانی، بارها این تقسیم بندی ها دستخوش تغییر شده و می شود. در چارچوب رویکرد فوق، هدف پژوهش حاضر، تحلیل تاثیر مولفه های قانونی و علمی در ارتقاء شهرستان کاشان و پیرامون، به سطح یک استان از دیدگاه مردم، مسیولین و متخصصان است. روش کلی مطالعه مبتنی بر روش میدانی به کمک طراحی و تحلیل پرسشنامه صورت گرفته است. در در این راستا به بررسی آماری متغیرهای موثر و میزان تاثیر آن ها در ارتقا شهرستان کاشان در سه جامعه آماری مردم بومی (384 نفر)، مسیولین (23 نفر) و کارشناسان جغرافیای سیاسی (17 نفر) اقدام شد. نتایج بدست آمده با استفاده از روش آنالیز واریانس و آزمون دانکن تحلیل شدند که نشان داد؛ از بین مردم و مسیولین و کارشناسان، پیشنهاد استان شدن شهرستان کاشان، از نظر مسیولین، با رتبه بالا و از دیدگاه کارشناسان با رتبه کمتری است. همچنین به ترتیب الویت، متغیرهای جمعیت، فاصله، دسترسی، حوزه نفوذ، همگنی جمعیت در ارتقا شهرستان کاشان به استان موثرند. از سوی دیگر نتایج آزمون دانکن، نشان داد میزان نقش مولفه های رسمی، قانونی و علمی در ارتقاء شهرستان کاشان در ساکنان آران و بیدگل بیشتر از ساکنان میمه، محلات و دلیجان است و در بین ساکنان نطنز، اردستان و کاشان بیشتر از محلات و دلیجان است.
کلیدواژگان: سازمان دهی سیاسی فضا، تقسیمات کشوری، تعادل فضایی، حوزه نفوذ، شهرستان کاشان -
صفحات 37-52
ناهماهنگی های موجود بین سازمان های مدیریتی باعث سردرگمی اداره های شهر و اتلاف سرمایه های مادی و معنوی شده به گونه ای که تصمیم گیری سازمان ها و دستگاه های خدمات شهری در برخی موارد در تضاد با یکدیگر قرار می گیرند. امروزه عدم مدیریت یکپارچه شهرها هزینه هایی چندین برابر را بر پیکر اقتصاد شهری تحمیل کرده است و مدیریت شهری را با چالش های زیادی مواجه ساخته.از جمله این چالش ها ناهماهنگی، تداخل و هم پوشانی در کار یکدیگر، موازی کاری و اتلاف منابع است. بنابراین هدف از این پژوهش شناخت و تحلیل مدیریت کنونی گردشگری شهر چابهار و ارایه راهکارهایی جهت یکپارچگی مدیریت گردشگری است. روش این پژوهش توصیفی - تحلیلی است. جهت جمع آوری اطلاعات و داده های مورد نیاز از بررسی های اسنادی، کتابخانه ای و پرسشنامه استفاده شده است. شناسایی نقاط قوت، ضعف، فرصت و تهدید از روش تحلیلی SWOT برای تعیین راهبردها از مدلQSPM استفاده شده است.که طبق نتایج ماتریس ارزیابی موقعیت و اقدام استراتژیک، راهبرد تدافعی برای مدیریت گردشگری شهر چابهار انتخاب شد.به منظور حل مشکلات پیش رو و با هدف تحقق مدیریت یکپارچه گردشگری شهر چابهار و بهبود وضع موجود مدیریت گردشگری شهر چابهار چند پیشنهاد به شرح زیر ارایه می گردد. 1-تشکیل " شورای هماهنگی" از طرف نهادهای محلی جهت هماهنگی بین سازمان ها2-هماهنگی نهادهای درگیر مدیریت گردشگری شهری3-تمرکز زدایی از وظایف نهادهای درگیر و متولی مدیریت گردشگری به سوی تمرکز گرایی در شورای هماهنگی و...
کلیدواژگان: مدیریت شهری، مدیریت یکپارچه گردشگری، چابهار، راهبرد -
صفحات 53-68
فرایندهای طبیعی به ویژه ژیومورفولوژی نقش مهمی درروند مکانیابی، برنامه ریزی و توسعه شهرها بر عهده دارد. به نحوی که از گذشته تاکنون سعی شده که بهترین مکان به لحاظ محیطی وژیوموفولوژیک برای استقرار و روند توسعه فیزیکی شهرها در نظر گرفته شود. در پژوهش حاضر به بررسی ژیومورفولوژی کاربردی و نقش آن در توسعه فیزیکی شهر سمنان با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) و تکنیکهای ارزیابی چند معیاره تحلیل سلسله مراتبی (AHP) پرداخته شده است. برای این کار معیارهای موثر از جمله: ارتفاع، شیب، جهت شیب، لیتولوژی و فاصله از گسل استفاده شده است. هرکدام از معیارهای مورد بررسی طبق نظر کارشناسی و با استفاده از نرم افزار Expert choice وزن دهی ودرجه اهمیت هر کدام از آنها مشخص شد. در نهایت با استفاده از روش ترکیبی منطق فازی و سیستم اطلاعات جغرافیایی مکان گزینی انجام و با توجه به مقایسه تحلیلی، پهنه های مناسب وضع موجود شهر ونقشه ژیومورفولوژی منطقه بر اساس نقاط بحرانی با پهنه های مناسب حاصل از تحلیل سلسله مراتبی و g.i.s انجام گرفت. نتایج حاکی از این است که نقش عوامل ژیومورفولوژی در مکان گزینی شهر سمنان بسیار موثرتر از دیگر عوامل محیطی بوده است.همچنین تحلیل داده ها نشان می دهد که شهر سمنان در معرض تهدید عوامل مختلف محیطی قرار دارند. برخی از آنها همچون عوامل لیتولوژی به صورت جدی محدودیت ایجاد کرده وممکن است در آینده شرایط نامناسبی را برای وقوع سایر مخاطرات محیطی پدید آورد. به این منظور باید به تبعیت از فرایندهای ژیومورفولوژیک روند گسترش شهر امتداد یابد.
کلیدواژگان: شهر، توسعه شهری، ژئومورفولوژی شهری، سمنان، نرم افزار GIS -
صفحات 69-88
تحقیق حاضر با هدف تاثیر مسئولیت های اجتماعی بر ارزش ویژه برند مقصد گردشگری از دیدگاه گردشگران داخلی در شهر تبریز در تابستان 1398 صورت پذیرفته است. تحقیق حاضر، از نظر هدف، کاربردی و براساس روش گردآوری داده ها، توصیفی و از نوع پیمایشی است. همچنین از روش معادلات ساختاری با استفاده از نرم افزار اسمارت پی ال اس به منظور تجزیه و تحلیل داده ها استفاده شده است. جامعه آماری تحقیق آن دسته از گردشگران داخلی هستند که در تابستان 1398 به شهر تبریز سفر کرده اند. داده های مورد نیاز برای این تحقیق با روش نمونه گیری تصادفی ساده از گردشگران داخلی در شهر تبریز و با ابزار پرسشنامه جمع آوری شده است. با توجه به این که حجم جامعه نا معلوم می باشد از فرمول کوکران به منظور تعیین حجم نمونه استفاده شده است که عدد 384 بدست آمده است. نتایج بدست آمده حاکی از آن است که مسئولیت های اجتماعی مقصد گردشگری شهر تبریز تاثیر معنی داری بر ارزش ویژه برند مقصد و هریک از ابعاد آن دارد.
کلیدواژگان: مسئولیت های اجتماعی، ارزش ویژه برند، مقصد گردشگری، گردشگران داخلی، تبریز -
صفحات 89-104توسعه انسانی در دهه 1990 میلادی پس از شکست اندازه گیری های تک بعدی بر مبنای درآمد سرانه، معرفی شد. توسعه انسانی شاخصی چند بعدی است که بنابر تعریف برنامه توسعه سازمان ملل عبارت است از فرآیند بسط انتخاب های انسانی و افزایش سطح رفاه زندگی. این شاخص پیشرفت های انسانی را در سه بعد آموزشی، سلامت و استاندارد های زندگی می سنجد. با تکیه بر این رویکرد، استان های کشور مورد سنجش و سطح بندی قرار گرفت. روش مطالعاتی پژوهش حاضر توصیفی- تحلیلی و بر اساس هدف از نوع کاربردی می باشد. شاخص های مسکن نیز متغیر دیگری است که در این تحقیق در سطح استان های کشور ارزیابی شد. با استفاده از مدل های موریس، تاپسیس، ویکور، کپلند و ضریب پراکندگی وضعیت توسعه یافتگی استان ها بررسی و تحلیل شد و در انتها با روش های آمار فضایی، خود همبستگی فضایی شاخص ها بر روی نقشه نشان داده شد. نتایج نشان دهنده تمرکز توسعه یافتگی (انسانی، مسکن) در نواحی مرکزی کشور و نواحی کم برخوردار منطبق با مناطق پیرامونی و مرزی کشور می باشد. در شاخص HDI سه استان تهران، البرز و یزد استان ها برتر و استان های سیستان و بلوچستان، کردستان و خراسان شمالی کمترین امتیاز را در این شاخص دارند. در شاخص های مسکن نیز تهران، البرز و قم بهترین وضعیت و استان های سیستان و بلوچستان، چهارمحال و بختیاری و خراسان جنوبی پایین ترین سطح را دارند. همچنین آزمون همبستگی پیرسون با ضریب 70 درصد رابطه بین شاخص توسعه انسانی و شاخص مسکن را نشان داد.کلیدواژگان: توسعه انسانی، شاخص توسعه انسانی، مسکن، توسعه، سطح بندی
-
صفحات 105-118
در سال های اخیر رشد بی رویه و شتابان شهرها مشکلات شهری بسیاری ایجاد نموده است. این مشکلات تمامی جنبه های شهرنشینی را تحت تاثیر خود قرارداده و چه بسا که زندگی شهری را مختل نموده است. یکی از این مشکلات قابل توجه در شهرها وجود بافت های فرسوده می باشد،که خود منشا بسیاری از مشکلات شهری از جمله مسایل اقتصادی_اجتماعی، کالبدی_فیزیکی، زیست محیطی و امنیتی می باشد، که همه ی این ها زمینه ناپایداری را در شهرها فراهم کرده است. شهرها محصول فرآیندی هستند که به افزایش کارایی و تحرک عوامل توسعه برای رفع نیازهای جوامع انسانی می انجامند. این بدان معنی است که ساخت فیزیکی و کالبدی شهرها ریشه اقتصادی دارد. بنابراین شاخص های اقتصادی در نوسازی بافت های فرسوده شهری و افزایش مشارکت مردمی نقش تعیین کننده ای دارند. هدف پژوهش حاضر مطالعه سنجش میزان مشارکت بازاریان در بهسازی و نوسازی بافت فرسوده شهری، شهر اهواز است. برای جمع آوری پیشینه و مبانی نظری موضوع مورد مطالعه، از اسنادکتابخانه ای و مراجع اصیل مرتبط با موضوع موردپژوهش، استفاده شده است؛ همچنین به منظور سنجش افکار و نظرات کارشناسان پژوهش از روش پیمایشی به صورت پرسش نامه استفاده شده است. پس از مرحله نظرسنجی ها و ویرایش آن ها، نظرات مختلف دسته بندی و تجزیه و تحلیل شد. برای تحلیل داده های پژوهش از مدلVISUAL PROMETHEE است، تا رتبه بندی محلات براساس مشارکت بازاریان مشخص شود،. نتایج نشان می دهد، که از بین محلات بافت فرسوده مرکزی شهر اهواز،محله سی متری با 0.69 ph+ بالاترین وزن و محله عامری با وزن0.24 ph+کمترین امتیاز اولویت بندی معیارهای موثر مشارکت بازاریان بافت مرکزی شهر اهواز را به خود اختصاص داده اند. در خاتمه برای نهادینه سازی معیارها پیشنهاداتی ارایه گردید.
کلیدواژگان: شهر اهواز، بافت فرسوده، بهسازی و نوسازی، مشارکت شهروندان -
صفحات 119-128در این پژوهش جهت شناسایی آثار یخساری از شاخص های مرفیک، آثار و شواهد اقلیمی استفاده شده است. تعیین خط برف دایمی در منطقه به روش رایت انجام شد و نشان داد که در عصر حاضر دمای متوسط سالانه صفر درجه سانتی گراد در ارتفاع 2543 متری قرار گرفته است و وجود 65 سیرک در منطقه موید آن است که سیرک ها به عنوان یکی از منابع تغذیه کننده بسیار غنی برای تشکیل یک پوشش یخی در منطقه به شمار می رفته اند. شواهد اقلیمی نشان می دهد که در منطقه مورد مطالعه نه تنها دما در کواترنر حدود 13 درجه نسبت به زمان فعلی سرد بوده، بلکه مقدار بارش آن نیز در مقایسه با زمان حال، کمابیش دو برابر بیشتر بوده است. شهر نیشابور دشتی است که از یک طرف دور تا دور آنرا ارتفاعات فرا گرفته است که وجود سیرک های یخچالی در ارتفاعات منطقه بعنوان عامل مهمی در تغذیه منابع آب و شرایط برودتی در زمان گذشته در منطقه در گسترش شهر نشینی شهر نیشابور بی تاثیر نبوده است. آثار ژیومورفیک از جمله خط برف دایمی، تیل، مورن، تور یخچالی و سیرک ها نشان دهنده این است که در منطقه مورد مطالعه توسعه و مدنیت تحت تاثیر عوامل یخچالی بوده استکلیدواژگان: تغییرات اقلیمی، خط برف دانمی، سیرک یخچالی، نیشابور
-
Pages 7-20Unequal spatial distribution of resources in almost all There are countries in the world, but the problem in developing countries acute form of development programs have problem and it has disrupted the overall development process. The research method is descriptive-analytical and based on library-survey resources and with a practical approach. Therefore, the study of the causes Influence of irrational distribution facilities to eliminate or at least reduce inequalities the zone is necessary and very important. The first step in this field and rank ordered into different regions in terms of a variety of health indicators, Economic, Infrastructure, Cultural and educational. Study with 59 indexes 4 the health sector, Economic, Infrastructure, Morris and Taxonomy of Educational and Cultural using the calibration method has been developed Ardebil. The results show that there is an imbalance of heterogeneity in the province So All Consolidated Index 2-level cities in Mauritius had half And Divided and deprived Ardebil Rating The first is devoted to Sarein the city was deprived of the taxonomy is a compilation of the 3 cities high level, Half have been disadvantaged in this way also won first place in Ardabil between cities are deprived of the Secretary of the city. This difference not only in the province but there is much difference of With other regions of the country The attention and targeted programs in order to develop a balanced and integrated based on the capabilities of Sectors.Keywords: Degree of development, Ardebil Province, By Morris, Taxonomic methods
-
Pages 21-36
Dynamics, change and evolution are the characteristics of the geographic space. In this context, one of the fundamental strategies for managing geographic space can be to divide space into smaller spaces. The topic of space division is presented in the form of a system of division of the state. In general, the main purpose of this process is to provide the foundation for geographical geography and environmental justice in geographic space. Hence, from the point of view of applied political geography, a balanced division of the country into the administrative and political divisions seems to be necessary. In our country, given the nature of the rule of law and the requirements of the natural and human environment, many of these divisions have undergone and changed. In the framework of the above approach, the purpose of this study is to investigate the effects of formal, legal and scientific components in promoting the city of Kashan and the surrounding area to the level of a province. The methodology of the study was based on the field method by designing and analyzing the questionnaire.
Keywords: political organization of space, national divisions, spatial equilibrium, sphere of influence, Kashan city -
Pages 53-68
Natural processes, especially geomorphology, play an important role in locating, planning and developing cities. In the past, so far, we have tried to find the best place for geo-morphological and environmental conditions for the development and physical development of cities. In this research, the applied geomorphology and its role in the physical development of Semnan city using Geographic Information System (GIS) and multi-criteria analytical hierarchical analysis (AHP) techniques have been investigated. For this purpose, effective criteria such as height, gradient, gradient direction, lithology and distance from fault are used. Each of the criteria was evaluated according to expert judgment and using Expertchoice software, weighting and importance of each of them was determined. Finally, using the fuzzy logic and geographic information system combination method, and according to the analytical comparison, the appropriate zones of the current situation of the city and the geomorphology of the region based on the critical points with the appropriate areas derived from the hierarchical analysis and the g.i.s Took The results of this research indicate that the role of geomorphologic factors in the location of Semnan is much more effective than other environmental factors.Also, data analysis shows that the city of Semnan is exposed to various environmental factors. Several of these factors, such as literacy, are severely restricted and may in the future create inappropriate conditions for the occurrence of other environmental hazards. To this end, the extension of the city must follow the geomorphological processes
Keywords: city, Urban Development, urban geomorphology, Semnan, GIS Software -
Pages 69-88
This study aims to the impact of tourism destinations social responsibilities on the their brand equity from domestic tourists’ perspectives in tabriz city has been done in the summer of 2019. This research, in terms of purpose is functional and based on data collection, is descriptive survey. Also, It has been used structural equation modeling through the Smart Pls software to analyze data. The statistical population of this study includes domestic tourism who have traveled to Tabriz city in the summer of 2019.The data required for this research has gathered by questionnaire with Simple random sampling method through domestic tourism in the city of Tabriz. Since the size of the population is unknown, the Cochran formula was used to determine the sample size, which is 384.The provided results indicate that tourism destinations social responsibilities Tabriz city on the their brand equity and each of its dimensions has a significant and positive impact.
Keywords: Social Responsibilities, brand equity, Tourism Destination, domestic tourists, Tabriz -
Pages 89-104Human development was introduced in the 1990s after the failure of one-dimensional measurements based on per capita income. Human development is a multi-dimensional indicator, defined by the United Nations Development Program (UNDP) as a process of expanding human choices and increasing the standard of living prosperity. It measures human development in three dimensions: education, health and living standards. Relying on this approach, the provinces of the country were measured and ranked. The research method is descriptive-analytic and based on the purpose of the applied type. Housing indices are another variable that has been evaluated in this study in the provinces of the country. The maps of Mauritius, Topsis, Vicore, Copland and Distribution coefficient of the developmental status of the provinces were analyzed using spatial statistics methods. Spatial correlation of the indicators was shown on the map. The results indicate the concentration of development (human, housing) in the central regions of the country and the low areas corresponding to the peripheral and border regions of the country. In the index Tehran, Alborz and Yazd provinces are superior and the provinces of Sistan and Baluchestan, Kurdistan and North Khorasan have the lowest points in this index. In the housing indices, Tehran, Alborz and Qom are also the best and the provinces of Sistan and Baluchestan, Chaharmahal and Bakhtiari and South Khorasan have the lowest levels. Also, Pearson correlation test showed a 70% correlation between human development index and housing index.Keywords: Human Development, Human Development Index, Housing, development, Leveling
-
Pages 105-118
In recent years, the rapid growth of cities has caused many urban problems. These problems have affected all aspects of urbanization and may have disrupted urban life. One of the most significant problems in cities is the presence of worn-out textures, which is the source of many urban problems, , all of which have created instability in cities. Cities are a product of a process that enhances the efficiency and mobility of development agents to meet the needs of human communities. This means that the physical and physical construction of cities has economic roots. Therefore, economic indicators play a decisive role in the modernization of urban decaying textures and increasing public participation.The purpose of the present study is to study the extent of market participation in the rehabilitation and renovation of the worn-out urban fabric of Ahvaz. The library documents and original references related to the subject under study were used to collect the theoretical background and theoretical foundations of the study. A survey questionnaire was used to measure the opinions and opinions of the research experts. After the opinion polls were edited, various opinions were categorized and analyzed. To analyze the research data is a VISUAL PROMETHEE model to determine neighborhood rankings based on market participation. The results show that among Ahwaz's central worn-out texture neighborhoods, the thirty-meter neighborhood with 0.69 ph + highest weight and the Ameri neighborhood with 0.24 ph + highest weight had the lowest priority for the effective criteria of Ahwaz central tissue marketers
Keywords: Ahwaz City, Worn out texture, refurbishment, citizen participation -
Pages 119-128In this study, morphological indices, climatic and climatic evidence were used to identify icebergs. The permanent snow line was determined by Wright method and showed that at present the average annual temperature is 0 degrees Celsius at 2543 m and there are 65 circuses in the area confirming that circuses are one of the sources of nutrition. They have been very rich in forming ice sheets in the region. Climatic evidence shows that not only was the Quaternary temperature about 13 degrees colder in the study area, but its precipitation was almost twice as high as the present. The city of Neysahabur is a plain surrounded by highlands on the one hand, and the presence of glaciers in the highlands of the region has not been affected by the recent expansion of Neyshabur banization in the region. Geomorphic effects such as permanent snowstorms, Thiel, Moren, glacier tours and circuses indicate that development and civilization in the study area were affected by glacier factors.Keywords: Climate Change, Knowing Snow Line, Glacier Circus, Neyshubur
©2000-2024 magiran.com All Rights Reserved.