نشریه پاسخ
پیاپی 8 (زمستان 1396)

قرآن به‌عنوان معجزه جاودان پیامبر اسلام’ حاوی دستورالعمل‌های کامل در خصوص زندگی مادی و معنوی انسان می‌باشد؛ بنابراین نباید کوچک‌ترین نقص و زیادتی در آن ایجاد شود.
دیدگاه‌هایی که درباره تحریف قرآن (نقصان و زیاده) وجود دارد، ناشی از عدم اطلاع از ماهیت قرآن و عدم شناخت اصول حدیث و علوم مرتبط با آن است. این تحقیق با روش توصیفی‌‌تحلیلی، دلایل عدم تحریف قرآن را ارایه کرده و با اشاره به نظرات بزرگان دین در ذیل هر کدام از این ادله، به تحلیل داده‌ها پرداخته و با ارایه دلایل و استدلال‌های قوی و متقن (دلایل حلی و نقضی) شبهات مربوط به تحریف قرآن را پاسخ گفته است.
از مهم‌ترین دستاوردهای پژوهش حاضر می‌توان به رفع اتهام از تشیع درباره قول به تحریف قرآن‌کریم، پرداختن به ادله عدم وقوع تحریف در قرآن (به صورت منظم و تقریبا جامع) بیان دیدگاه جوامع روایی شیعه درباره عدم وقوع تحریف اشاره کرد.

تاثیرپذیری وهابیت از اندیشه‌های ابن‌تیمیه، زمینه‌ساز ایرادها، اشکالات و اتهام‌های زیادی علیه شیعیان بوده است. یکی از ایرادهای مطرح، ساختن بارگاه، بنای ضریح و حرم خواندن قبور اولیای الهی است. وهابیان این رفتارها را حرام و مشرکانه دانسته و معتقدند که این امور از بدعت‌های شیعیان است که جایی در عقاید، احکام اسلامی و سیره پیوسته عموم مسلمانان ندارد. اتهام‌ رفتارهای مشرکانه در حالی پیوسته به پیروان مکتب اهل‌بیت^ نسبت داده می‌شود که در قرآن‌کریم و سیره مستمر مسلمانان، از صدر اسلام تاکنون، مشروعیت، بلکه رجحان بنای بارگاه و ضریح بر قبور صالحان و حرم خواندن آن بارگاه‌ها و نماز و عبادت در آن مکان‌ها تایید شده است؛ بسیاری از صحابه، تابعان و عالمان اهل‌سنت به زیارت قبور پیامبر اسلام| و امامان شیعه^ و بزرگان دین ‌رفته و به آنان توسل می‌جسته و در کنار مراقد آنان به عبادت و استغاثه به درگاه خداوند می‌پرداخته‌اند. شیوه رفتار صحابه، تابعان و دیگر مسلمانان با قبور اولیای الهی در طول تاریخ دلیل محکمی علیه ادعاهای بی‌اساس وهابیان است.

رجعت به معنای برگشتن گروهی از مردگان (مومنان محض و کافران محض) به صورت‏های پیشین خود، در زمان ظهور حضرت مهدی# است. بر اساس آیات قرآن و روایات متعددی که از معصومین^ نقل شده است، مسئله رجعت همان‌گونه که در گذشته اتفاق افتاده، در آینده نیز به وقوع می‌پیوندد. برخی افراد وقوع چنین رویدادی را مورد خدشه قرار داده و تحقق آن را در زمان‌های مختلف امکان‌پذیر نمی‌دانند. علامه طباطبایی& مانند بسیاری از مفسرین شیعه، معتقد است که رجعت از نظر عقلی امکان‌پذیر بوده و آیات و روایات فراوانی وقوع این امر را در زمان‌های گذشته و آینده اثبات می‌کند؛ اما آلوسی به پیروی از بیشتر هم‌کیشان خود، رجعت را در زمان ظهور امام زمان# قبول نداشته و این عقیده را به شیعه نسبت می‌دهد.

«اعدام» (مجازات سلب حیات) یکی از سخت‌ترین مجازات‌هاست که موافقان و مخالفانی دارد. مخالفان مجازات اعدام معتقدند اعدام برای تنبیه مجرم روش مناسبی نیست؛ چرا که اولا در کاهش جرم‌ها ‌موثر نبوده است؛ دوم آنکه با عدالت منافات دارد؛ ‌از سوی دیگر فرصت جبران و اصلاح را از مجرم می‌ستاند و با وظیفه اخلاقی قاضی که بازگرداندن مجرم به زندگی درست است، منافات دارد؛ علاوه بر آن نفعی برای دیگر مردم جامعه ندارد.
مخالفان لغو اعدام معتقدند اهدافی مانند تشفی خاطر بزه‌دیده؛ اجرای عدالت؛ حفظ نظم اجتماع؛ جنبه‌های بازدارندگی از اهداف مجازات‌هاست که طرفداران لغو اعدام آن را نادیده انگاشته‌اند. این گروه از یک‌سو ادعای منافات مجازات اعدام با عدالت را ادعایی بی‌دلیل می‌دانند و از طرفی بیان می‌کنند لغو اعدام در برخی از کشورها، تجربه موفقی نبوده است؛ مضافا اینکه معتقدند ضررهای حاصل از کنار گذاردن برخی از مجازات‌های سنگین در مواردی جبران‌ناپذیر است.
نظام کیفری اسلام علاوه بر استفاده از قدرت بازدارندگی مجازات‌های حدی، مولفه‌های دیگری مانند «عفو»، «توبه» و ‌«دیه» به جای قصاص، را پیش‌بینی و پیشنهاد کرده است که این نظام کیفری را انعطاف‌پذیر کرده و اجرای مجازات اعدام را کاهش می‌دهد.

روابط بین زوجین، از جمله موضوعات مهم در قرآن است، البته برای فهم درست دیدگاه قرآن در مورد روابط همسران، می‌بایست مجموع دستورات آن مورد توجه قرار گیرد، با این حال کسانی به برخی از آموزه‌های قرآن در این زمینه خرده می‌گیرند. بررسی و نقد چنین دیدگاهی نسبت به قرآن در مورد روابط بین زوجین مستلزم توجه به دو نکته کلی است: یکی نگاه قرآن به جایگاه و وظایف زوجین، دوم تبیین مسئله نشوز و قیمومیت.
قرآن برای مردان ترجیح حقوقی قایل نیست؛ نسبت به «تمکین»، مرد دارای حق و زن عهده‏دار تکلیف و نسبت به «نفقه»؛ زن دارای حق و مرد عهده‏دار تکلیف است که در صورت تخلف، هر کدام «ناشز» یا «ناشزه» محسوب می‌گردند. قیومیت شوهر و اطاعت از او نیز در مواردی است که دستورات او با دین اسلام موافق باشد.