فهرست مطالب
نشریه مطالعات تطبیقی فقه و اصول مذاهب
سال دوم شماره 1 (بهار و تابستان 1398)
- تاریخ انتشار: 1399/12/19
- تعداد عناوین: 8
-
-
صفحات 13-34
مناطق مرزی به دلیل موقعیت جغرافیای و سیاسی خاص، با مشکلات اقتصادی، اجتماعی و بحران های فرهنگی زیادی روبه رو هستند؛ از جمله این مشکلات، مشکل بیکاری و روی آوردن به شغل قاچاق کالا و کولبری به عنوان یکی از شیوه های معیشت و سبک خاص زندگی است. لذا مناطق مرزی از محروم ترین مناطق کشور هستند که بحث دوری از مرکز هم در این محرومیت بی تاثیر نیست نظریات و تیوری های نوین در رابطه با امنیتی ساختن مناطق مرزی، در کنار مقوله های امنیتی که برای مناطق مرزی تعیین و در نظر می گیرند، جهت محرومیت زدایی از این مناطق، مولفه هایی را در نظر گرفته و در صدد اجرای آن در این مناطق هستند که زمینه توسعه و پیشرفت را در این مناطق نیز فراهم آورند. تحقیق حاضر علی رغم اینکه کولبری را به دلایلی که به تشریح آن پرداخته ایم برخلاف شان و جایگاه کولبر به عنوان یک انسان می داند به بررسی پدیده کولبری به عنوان پدیده ای موجود پرداخته و به ارایه تعریف و تببین ماهیت فقهی و حقوقی آن پرداخته است تا ضمن روشن نمودن ماهیت این پدیده و شناسایی و تعیین قواعد فقهی و حقوقی حاکم بر موضوع کمبودهای تقنینی و فقهی در این رابطه نیز واضح و مبرهن گردد. همچنین ضمن مقایسه با نهادهای مشابه مانند قاچاق کالا در صدد بوده که مشخص نماید کولبری از لحاظ فقه و حقوق جزایی چه ساختار و ماهیتی دارد و نویسندگان برآنند که کمبودها و نبود حمایت های حداقلی از کولبران را با تکیه بر قوانین و مقررات و خلاءهای موجود مشخص و ضرورت وجود آن را بیان و برای رفع این خلاءها راهکار ارایه دهند.
کلیدواژگان: مناطق مرزی، موقعیت جغرافیایی، فقه جزایی، حقوق کیفری، کولبری، قاچاق کالا -
صفحات 63-77
موضوع پژوهش حاضر، رفع یک ابهام تاریخی در مورد پیامبر و چگونگی جواز تعدد همسر برای پیامبر اسلام با استفاده از آیات قرآن است. هدف از این پژوهش، اثبات اختصاصی بودن جواز همزمان بیش از چهار همسر برای ایشان با استفاده از آیات قرآن است. بازخوانی برخی وقایع تاریخی و بررسی اسباب نزول آیاتی از سوره‌های نساء و احزاب، چگونگی و دلایل اختصاصی بودن این جواز را مشخص می‌کند. وقتی حضرت رسول ایشان را بین خدا و رسول از یک طرف و دنیا اختیار داد این زنان، خدا و رسول را برگزیدند و خداوند در عوض طلاق دادن آن زنان را بر پیامبر حرام کرد. بعد از محدود شدن زنان برای مردان مسلمان به چهار همسر، چون برای پیامبر از پیش منع شده بود که زنانش را طلاق دهد؛ لذا برای ایشان جایز شد که بیش از چهار همسر داشته باشد. این تحقیق با روش کتابخانه‌ای انجام شده و مبتنی بر شیوه توصیفی، و از نوع تحلیل محتواست.
کلیدواژگان: تعدد زوجات، خصائص پیامبر، زنان پیامبر -
صفحات 79-93
اصل احترام به کرامت انسانی، نقش اساسی را در بنیان نهادن هنجارهای اخلاقی مرتبط با حقوق بشر ایفا می کند. در سیاست کیفری اسلام، این اصل مورد توجه خاصی قرار گرفته است. قانون گذار ایران نیز به تبعیت از شریعت مقدس اسلام، در قانون اساسی خود که مشروعیت یا عدم مشروعیت قوانین و مقررات دیگر بر اساس آن مورد ارزیابی قرار می گیرد، در اصول مختلفی کرامت انسانی را مورد تاکید قرار داده است. با دقت نظر در متون قانونی ایران در نگاه اول با نوعی چالش در بطن آن مواجه می شویم. به عنوان مثال برخی مجازات ها مانند قصاص، رجم، صلب، قطع عضو و... را به گونه ای وهن به حیثیت انسانی دانسته اند؛ اما باید دید استدلال موافقان و مخالفان این گونه مجازات ها چیست؟ بر همین اساس تحقیق حاضر متعاقب توضیحی مختصر در باب کرامت انسانی، مجازات قصاص نفس را مورد مداقه قرار داده است و نگارندگان به این نتیجه رسیده اند که اصل مجازات قصاص، تنافی با کرامت انسانی ندارد ولی عدم برابری زن و مرد در این مجازات را تامل برانگیز دانسته و مورد نقد قرار داده اند.
کلیدواژگان: کرامت انسانی، قصاص نفس، برابری -
صفحات 95-115
اصطلاح احوال شخصیه بیشتر در مورد حفظ حقوق اقلیت ها در یک جامعه کاربرد دارد و از آنجایی که شیعیان افغانستان به عنوان یک اقلیت مذهبی در آن کشور مطرح هستند، برای اولین بار قانون احوال شخصیه اهل تشیع در سال 1388 ه ش جهت رعایت حقوق این اقلیت مذهبی وضع گردید. همچنان بدلیل اینکه مبنای قانون احوال شخصیه اهل تشیع افغانستان فقه است، مطابقت مواد این قانون با مبانی فقهی اش از اهمیت بسزایی برخوردار است؛ اما با توجه به گستردگی موضوعات احوال شخصیه، در این مقاله کوشش شده است تا صرفا در مبحث میراث به عنوان یکی از مصادیق احوال شخصیه به موادی که با مبانی فقهی خود همسویی نداشته و یا برگرفته از آن نمی باشد و چرایی آنها پرداخته شود، در این بین مواردی چون فقره 3 از ماده 194 در خصوص شخصیت حقوقی ترکه، فقره 3 ماده 196 در خصوص بیمه و سایر حقوقی که پس از مرگ به متوفی تعلق می گیرد، فقره 6 از ماده 197 در خصوص تعیین جنسیت و تعدد حمل قبل از تولد و... مورد بررسی قرار گرفته اند.
کلیدواژگان: ارث، شخصیت حقوقی، خنثی، حمل، لقاح مصنوعی -
صفحات 117-165
آموزه های کیفری از نظر تدوین و وضع قوانین بر نظامهای کیفری تاثیرگذارند. با شکست و افول هر آموزه، توجه اندیشمندان حقوق کیفری به آموزه جدیدی جلب شده و در نتیجه شاهد نفوذ پیاپی آموزه ها بر حقوق کیفری بوده ایم. در این سیر تحول اندیشه های کیفری، پس از جنگ جهانی دوم و به طور خاص در دهه های پنجاه و شصت سده بیستم میلادی این اندیشه اصلاح و درمان بود که غلبه یافت، اما با آشکار شدن شکست این مکتب و در نتیجه رویگردانی از آن، در دهه هفتاد میلادی توجه فلاسفه کیفری به عدالت سزادهی که بر تیوری مجازات های استحقاقی تکیه داشته، معطوف گردید،که به جهت وابستگی خود به مکاتب کلاسیک از حیث مبانی فلسفی و اصول حاکم بر کیفرها، به نیوکلاسیسیزم نوین مشهور شد. این مکتب با تکیه بر سزاگرایی به توجیه کیفر پرداخته و بر این بنیاد با تکیه بر مبانی فلسفی به ارث برده از پیشینیان خود اصولی را بر کیفرها حاکم می داند که بر دو عنصر اساسی استحقاق و سرزنش تکیه دارد و مبتنی بر اعتقاد به حسن و قبح ذاتی افعال و اراده آزاد و انتخابگری عقلانی است و با تکیه بر مفهوم استحقاق لازم میداند اصل تناسب جرم و کیفر و اصل لزوم اجرای کیفرها حاکم شود. حال در قالب این پژوهش تلاش شده با واکاوی جایگاه مجازات حد در ارتباط با نیوکلاسیسیزم نوین و در چارچوب قوانین کیفری مصوب ایران، مشخص شود تا چه اندازه این آموزه ها با اندیشه های حاکم در حدود همسو است.
کلیدواژگان: حد، نئوکلاسیسیزم نوین، مکاتب فلسفی کیفری -
صفحات 167-190
یکی از موضوعات مهم در جرمشناسی توجه به بزه دیدگان و نیازها و حقوق آنها است. در تمام ادوار تاریخ، قانون های گذشته و معاصر حقوق های مختلفی را برای بزه دیدگان در نظر می گرفتند که این حقوق بستگی به فرهنگ و عقاید آن جامعه در آن زمان داشت ولی می توان گفت پایه و اساس این حقوق در همه قوانین مختلف یکی بوده که همان جبران و ترمیم و بازتوانی بزه دیده بوده است. ضرورت حمایت از بزهدیدگان جرم بر کسی پوشیده نیست، اما آن چه که در این زمینه مهم و راهگشا میباشد شناسایی و اولویتبندی حقوق و نیازهای اساسی بزهدیدگان و پس از آن ارایه راهکارها و اتخاذ سیاستهای کاربردی در راستای حمایت از حقوق بزهدیدگان است. هدف اصلی از انجام این پژوهش مشخص نمودن جایگاه حقوق بزه دیده و نقاط اشتراک و افتراق این حقوق در حقوق اسلام، اساسنامه دیوان کیفری بین المللی و قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392 و همچنین مشخص نمودن نقاط ضعف و قوت قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392 و اساسنامه دیوان کیفری بین المللی در مورد این حقوق مد نظر است.
کلیدواژگان: حقوق بزه دیده، حقوق اسلام، ساسنامه دیوان، فرایند کیفری -
صفحات 191-209
مناطق کردنشین و مناطق پیرامون آن از ایران گرفته تا آسیای صغیر و آناتولی(امپراتوری عثمانی سابق و ترکیه امروزی) فرازوفرودهای تاریخی و تحولات مذهبی زیادی را به خود دیده است. اگرچه بیشتر مناطق کردنشین تا حدود زیادی در سرنوشت سیاسی و تاریخی منطقه سهیم بوده‌اند، ولی به لحاظ مذهبی برای قرون زیادی همچنان به مذهب فقهی شافعی پایبند مانده‌اند. پژوهش حاضر درصدد است تا به این مسئله پاسخ دهد که چرا بیشتر کردها دارای مذهب شافعی هستند. به‌عبارتی‌دیگر، این پژوهش بر آن است تا به بررسی دلایل ماندگاری مذهب شافعی در میان کردها باوجود تهدیدهای فراوان بپردازد. در این پژوهش از روش توصیفی-تحلیلی استفاده شده است. شواهد نشان می‌دهد که هسته اصلی مناطق کردنشین که امروزه تقریبا به‌تمامی پیرو مذهب شافعی هستند از همان آغاز پیدایی مکاتب فقهی و به‌صورت تدریجی پناهگاهی امن برای تبلیغ و گسترش مذهب شافعی به‌دوراز هیاهوی سیاسی بوده است. اینکه هم دولت صفویه و هم دولت عثمانی در تغییر مذهب این مناطق ناتوان ماندند، خود به‌درستی گویای این مسئله است که فقه شافعی با حمایت‌های سیاسی و به‌یک‌باره وارد مناطق کردنشین نشد و پیوند آنها با این فقه عمیق‌تر از آن بود که به دست حکام و سلاطین از بین برود. جغرافیای صعب‌العبور مناطق کردنشین و همچنین روحیات متعصبانه کردها نیز بر پایبندی آنها به مذهب شافعی بسیار اثرگذار بود.
کلیدواژگان: مناطق کردنشین، فقه شافعی، تصوف، اهل سنت -
صفحات 211-228
کلام با دو نوعش نفسی و لفظی از منظر مکاتب و مذاهب مختلف دارای تعاریف و تعابیر گوناگونی میباشد، و می‌توان ارایه‌ی این تعاریف را بیانگر اهمیت موضوع دانست، که بر هیچ اهل خبره‌ای پوشیده نمی‌باشد. وجود اختلاف در بیان تعاریف آنها امری بدیهی بوده؛ زیرا اختلاف طبایع در بین آدمی از حکمت‌های الهی میباشد. دانشمندان علوم عقلی، از جهتی به دلیل اعتقاد پیروان ادیان آسمانی به ذات کامل، و بی عیب خداوند؛ و از جهتی دیگر به خاطر راجع شدن مستقیم یا غیر مستقیم تمام احکام و شرایع نبوی، به صفت کلام خداوند؛ این صفت را به عنوان یکی از صفات کمال خداوندی، ازحیثیت وجود داشتن، و وجود نداشتن، و به دنبال آن، از جهت هویت و چگونگی، به چالش کشیده اند، و به نتایج متفاوت، و حتی متناقضی نایل شده اند؛ به نحوی که عده ای از آنان، وجود همه صفات خداوند و از جمله: صفت کلام را در ریشه نفی کرده، و معتقد به خداوندی مجرد از صفات ازلی می باشند، و عده ی کثیری دیگر ، قایل به وجود صفات و از جمله: صفت کلام، برای خداوند بوده، و آنان را، از معانی قدیم و قایم به ذات خداوند می دانند. و برخی دیگر نیز هر چند مانند گروه دوم، قایل به وجود صفات و قیام آنها به ذات خداوند می باشند، اما قدم و ازلی بودن برخی از صفات، و از جمله: صفت کلام را، نفی کرده، و آنها را حادث می دانند. و علمای هر فرقه ای، با طرح مسایل علمی نظری در این باب، از دیدگاه و عقیده ی خود دفاع کرده، و دلایل خود را تبیین کرده اند. در این جستار، به بررسی کلام نفسی و لفظی، از دیدگاه متکلمین اسلامی، و بالاخص دو گروه اصلی(معتزله و اشاعره) پرداخته می‌شود، که در ادامه بحث، پس از تفکیک معانی لغوی، و اصطلاحی کلام، و ارایه ی مصادیق آن، دلایل، و مستندات عقلی، و نقلی هر گروه، به شیوه تفصیل بیان می‌گردد.
کلیدواژگان: کلام نفسی، کلام لفظی، متکلمین، اشاعره، معتزله
-
Pages 13-34
Border areas due to specific geographic and political location face with economic, social and cultural crisis. There areproblems in border areas like unemployment and turning to smuggling goods or Colbari as one of the livelihoods and life styles. The border areas are among the most deprived areas in the country that the distance away from the center affects in this deprivation. New perspectives on security of border areas have a lot of emphasis on the sustainable development strategy of the border regions as a fundamental strategy for sustainable development of the border regions. Existence research paid investigation of the phenomenon of Colbari, providing a definition and explanation of its jurisprudential and legal nature. Finally marked, Reasons such as poverty, unemployment, geographic location and Etc. caused that people in the border areas choose this style of life and Colbari converted to the livelihood of people living in these areas.
Keywords: Criminal jurisprudence, criminal law, Coolbari, smuggling, Border areas -
Pages 63-77
The subject of this article is about a misgiving about The Prophet of the islam. That is the multiple spouses having the prophet Muhammad and the purpose of this in the Qur'an, Proving is the only special permission for the Prophet to have more than four spouses simultaneously. The special reasons for this permission and quality are revealed by recounting a number of historical occurrences plus the reasons for sending a number of verses from the Sura al-Ahzab 'and the Sura al- Nisa ' surah. When The Prophet empowered The Prophet's spouses, they excelled God and the Prophet on the world and God forbade the divorce of these women by the Prophet for what they did. The Prophet was allowed to have more than four spouses even after a restriction for this reason. This research is conducted in a library-based and descriptive manner, and is a type of content analysis.
Keywords: The Prophet's spouses, multiple spouses, Features of the Prophet -
Pages 79-93
The principle of respect for human dignity plays an essential role in establishing the moral norms related to the human rights. In the criminal policy of Islam, this principle has been given special attention. In accordance with the holy law of Islam, the Iranian legislator underlines in its constitution that the legitimacy or unlawfulness of other laws and regulations is based on it, has emphasized human dignity in various principles. In considering the laws of Iran precisely, at first sight, we face a kind of challenge in its wake. For example, they consider some punishments, such as retaliation, Rajm, execution, amputations, etc.., as a form of human dignity violation, but the arguments of the supporters and opponents of such punishments should be elaborated. Accordingly, the present study, following a brief explanation of human dignity, will deal with retaliation. And the authors have come to the conclusion that the retaliation punishment does not contradict with human dinity, but the inequality between men and women in this punishment is significant and have been criticized.
Keywords: human dignity, breath retaliation, equality -
Pages 95-115
The term personal status applies more to protecting minority’s rights in a society and as the Afghan Shiites are considered a religious minority in that country, the first time the personal status of shia has been imposed in 2009 to observe the rights of the religious minority. Due to the fact that the basis of the personal status of the Afghan Shiites is fiqh, The comparison of the provisions with the fiqh is important. But according to the range of personal status issues, in this paper, it has been tried to refer only to heritage as one of the subjects of personal status to provisins that are not aligned with the bases of fiqh and are not derived from it. In this case, items such as item 3 of Article 194 regarding the legal personality of the legacy and item 3 of Article 196 in the insurance and other rights reserved after the death are examined and the item 6 of Article 197 for the determination of gender and the multiplicity of bearing before birth have been discussed.
Keywords: Inheritance, legal person, Neuter, Deportation, Artificial insemination -
Pages 117-165
In terms of formulating and enforcing laws, criminal doctrines affect criminal systems. Criminal jurists were noticing new doctrines as a result of the failure each previous doctrine. After World War II, especially in the fifties and sixties of the twentieth century, the idea of reforming and curing this method was overcome. In the seventies, by revealing the failure of this method and consequently turning it over, the attention of the philosophers of punishment to the theory of justice in punishment focused on the theory of deserved punishment. This method justified the punishment by relying on punishment and with the support of the philosophical foundations that inherited from its predecessors the principles governing punishments, which are based on the fundamental merits of punishment it is based on the well-founded belief that the nature of the work is free and the will of the rational choice, and that, in the sense of entitlement, it is necessary for the law to be the principle of proportionality between the criminal offense and the principle of necessity of enforcement. In this study, an attempt has been made to investigate the place of punishment in the context of modern neoclassicism and within the scope of Iran's penal code, and to determine the extent to which these teachings are consistent with sovereignty
Keywords: Had, New Neo-classicism, Penal philosophical theories -
Pages 167-190
Attention to victims and their needs and individual rights are important topics in criminology. Throughout history, past and present laws have provided different rights to victims, depending on the culture and beliefs of the community at that time, but compensation, rehabilitation and rehabilitation of victims have been the basis of these rights in all laws. It is not clear to anyone the need to protect the victims of crime, but what is important in this regard is to identify and prioritize the fundamental rights and needs of the victims and then to provide solutions and policies to protect the rights of the victims. Determining the legal status of the victim and examining similarities and differences between these rights in Islamic law, the 1392 International Criminal Court Statute and the Code of Criminal Procedure, and the strengths and weaknesses of the International Criminal Procedure Code, 1392, are the main focus of this study.
Keywords: victim's rights, Islamic law, court statute, criminal procedure -
Pages 191-209
The Kurdish regions and surrounding areas from Iran to Asia Minor and Anatolia (the former Ottoman Empire and present-day Turkey) have experienced many historical upheavals and religious upheavals. Although most Kurdish areas have largely contributed to the region's political and historical destiny, But for many centuries they have remained faithful to Shafi'i jurisprudence. The present study seeks to address why most Kurds are Shafi'i. In other words, this study seeks to investigate the reasons for the persistence of Shafi'i religion among the Kurds despite the many threats. In this study, descriptive-analytical method was used. Evidence shows that the core of the Kurdish areas that today, was almost entirely Shafi'I From the beginning the emergence of jurisprudential schools and, gradually, a safe haven for the propagation of the Shafi'i religion. The inability of the Safavid and Ottoman governments to convert to these areas, It goes without saying that Shafi'i jurisprudence did not enter Kurdish areas with political backing at once And their connection with this jurisprudence was deeper than it was destroyed by the rulers and the kings. The impassable geography of the Kurdish regions as well as the fanatical morale of the Kurds also had a profound effect on their adherence to the Shafi'i religion.
Keywords: Kurdish areas, Shafi'i jurisprudence, Sufism, Sunnis -
Pages 211-228
This word, with its two types - spiritual and pronounced - has different definitions and interpretations from the perspective of different schools and religions, and it can be said that these definitions imply the importance of a subject that is hidden to no expert. Intellectual scholars, on the one hand because of the belief in the divine followers of the divine essence, without fault, and on the other, for direct or indirect reference to all prophetic laws and ordinances, to the word of God; They have challenged the attributes of the perfection of God, the existence of, and the absence of, and subsequently, of identity and how, and have achieved different, and even contradictory, results, some of which have existed All of the attributes of God, including: They negate the attribute of the word at the root, believing in God as one of the attributes of God, and many others attribute the attributes And among them: the attribute of the Word was to God, and they are regarded as of the ancient and vertical meanings of the essence of God.
Keywords: SELF-WORD, LITERATURE, MEETINGS, ASHARES, MOZALET
©2000-2024 magiran.com All Rights Reserved.