نشریه پژوهش در مهندسی عمران و معماری ایران
پیاپی 10 (پاییز 1397)

این مقاله بر ساختار تجارت انرژی های تجدید پذیر در حالت کل و به اقتصاد و سرمایه گذاری برق تولید شده از جریانات جزر و مدی در حالت خاص می پردازد. در حال حاضر ده ها شرکت و سازمان در سطح جهان درگیر توسعه انرژی تجدید پذیر هستند. در این میان ترکیب بندی و سازمان های جدیدی بوجود آمده اند که به سمت توسعه صنایع با تکیه بر برق کشندی پیش می روند. همچنین هزینه های اقتصادی و درآمدها نیز بخوبی مدلسازی و شناسایی شده اند. امکان وجود موارد نابهنگام برای توجیه تجهیزات مربوط به جریان کشندی در هر سیستمی که بطور کامل در طرح تجاری راه اندازی شده مد نظر باشد، وجود دارد.جزییات بیشتر در گزارشات مختلف و ترازهای مفید ارایه می شود که به همراه صنایع ساحلی و غیر ساحلی تهیه شده اند. همچنین در این تحقیق علاوه بر هزینه-فایده نیروگاه های جزر و مدی، اثرات زیست محیطی آن نیز مورد تجزیه و تحلیل قرار می گیرد.

انتقال انسان و بار از دیرباز یکی از مهم ترین چالش های بشر در زندگی بشمار می رود. این دغدغه از روزهایی که انسان بار بر دوش خود و چارپایان می گذشت تا به امروز که انسان با سفینه های فضایی به کرات دیگر می رود، همواره همراه بشر بوده است. حمل و نقل ریلی آغازی بود که با انواع پیشرفت ها در دیگر سیستم های حمل و نقل، همچون حمل و نقل هوایی و جاده ای، هرگز پایان نیافت. ویژگی های خاص حمل و نقل ریلی، جلوه ای متفاوت از آن در میان دیگر شبکه های حمل و نقل بوجود آورده است. توانایی بالا در انتقال حجم بار، ایمنی مناسب برای مسافران، تعامل مطلوب با محیط زیست پیرامون، هزینه های کم برای استفاده کنندگان و..، همه و همه عواملی است که پویایی این شبکه حمل و نقل را همچنان حفظ نموده است. امروزه افزایش سرعت قطارها در برخی از خطوط ریلی جهان تا بیش از 300 کیلومتر بر ساعت، چهره ای از این صنعت حمل و نقل به جهانیان نشان داده است که شاید امکان حذف شدن آن از میان سیستم های حمل و نقل را برای همیشه به فراموشی بسپارد. ایستگاه های راه آهن به عنوان مراکز برنامه ریزی و جذب ترافیک از یک سو و آماده سازی ناوگان از سوی دیگر نقش کلیدی را در حمل و نقل ریلی ایفاده می نمایند. آثار حمل و نقل ریلی بر توسعه ملی و منطقه ای بر خلاف حمل و نقل جاده ای که در طول مسیر جاده ها گسترده می شود، وابسته به محل ایستگاه ها بوده و عمدتا قطب توسعه و گسترش آثار حمل و نقل ریلی بر منطقه پیرامون ایستگاه ها شکل می گیرد. جانمایی مناسب ایستگاه ها در طول شبکه و پیش بینی فضا و خدمات متناسب با نوع و حجم تقاضای ترافیک یک مسیر می تواند در افزایش سطح حمل و نقل ریلی نقش به سزایی داشته باشد. ایستگاه نقطه آغازی برای بالندگی و عرضه مفاهیم در قالب کالبد برای تازه واردان و باعث حسن تعلق شهروندان است، اولین خاطرات ورود و آخرین وداع در ایستگاه صورت می گیرد و مسافران خود را در نمادهایی از فرهنگ و روحیه مکان غرق می یابند، بدین ترتیب که ایستگاه شایسته می تواند سمبل مناسبی برای شهر باشد. ایستگاه باید بتواند در سریعترین حالت ممکن مسافر را از محوطه به ساختمان ایستگاه و از ساختمان به سکو انتقال دهد این انتقال باید شفاف و به سهولت انجام پذیرد.

هدف این مقاله تبیین نقش طراحی مهد کودک در افزایش خلاقیت کودکان 3 تا 6 ساله در شهر کرد است. به همین منظور برخی ویژگی های سامانه معماری و نقش آن در افزایش خلاقیت کودکان بررسی شده است. مطالعات انجام شده بیانگر آن است که می توان فضای مهد کودک را به گونه ای طراحی کرد که انگیزش کودک ارتقا یافته، قدرت تخیل و کنجکاوی او افزایش یابد و به پرورش خلاقیت کودک منجر می شود. مطالعه عوامل شناختی کودکان با آزمون نگرش سنجی مربیان کودک صورت گرفته است. روش نمونه گیری، بصورت خوشه ای تصادفی و حجم نمونه90 و عوامل تاثیر گذاربر خلاقیت کودکان از روش تحلیل عاملی ، نفر است. و از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شده است استخراج و بر اساس تحلیل ها، مدلی خطی طرح ریزی گردیده است. سپس رابطه و میزان تاثیر عوامل بر یکدیگر به روش تحلیل مسیر، به دست آمد ه است. یافته های پژوهش نشان می دهند: تحریک کنندکی محیط طبیعی بر سه عامل کنجکاوی، بازی مشارکت و خیال پردازی تاثیری مثبت و معنا دار دارد. تاثیر انعطاف پذیری طراحی ها در فضای مهد کودک بر کنجکاوی و خیال پردازی کودکان مثبت و معنادار است. ایده های معمارانه برای طراحی فضای مهد کودک ها در جهت ارتقا انگیزش و خلاقیت کودکان از جمله: تغییر پذیری فضا و اجرای آن، تداخل فضاهای باز و بسته، تنوع پذیری و بازسازی عناصر محرک طبیعی مانند نور و آب و گیاهان در افزایش خلاقیت کودکان موثرند.

یکی از عوامل موثر در طراحی شهرها و بناهای معماری آن، اقلیم آن منطقه است. آنچنان که تاثیر آن در تمام تار و پود بافت شهری و حتی تک تک بناها و فضاهای معماری آن دیده می شود. اگر بناهای انسان ساز با این عامل مهم هماهنگ باشند، هم آسایش انسان را فراهم می کنند و هم کاهش مصرف انرژی را در پی خواهند داشت. طراحی ساختمان ها بر اساس اصول معماری همساز با اقلیم هر منطقه، علاوه بر ایجاد آسایش حرارتی در فضای داخلی ساختمان، سبب کاهش مصرف سوخت و مهم تر از آن سالم سازی محیط زیست خواهد شد. این امر در مناطقی همچون خلخال که یکی از سردترین و حادترین مناطق اقلیمی کشور بوده و دارای شرایط آب و هوایی بحرانی است، اهمیت دو چندان می یابد. که این مساله بستری لازم برای نگارش پژوهش حاضر فراهم آورد. از اینرو پژوهش حاضر با روش توصیفی- تحلیلی و با هدف دست یافتن به وسلیله مطالعه ویژگی ها و عناصر اقلیمی شهر خلخال، مورد بررسی قرار گیرد و با رسیدن از کلیات به جزییات در معماری و طراحی، تمامی عوامل مربوط به طراحی اقلیمی در این شهر بیان شده و بدنبال بررسی چگونگی تطبیق معماری و اقلیم در شهر خلخال و چگونگی توجه به شرایط آب و هوایی در ایجاد طراحی معماری آن می باشد شکل گرفته است که غالب مطالعات آن از نوع اسنادی (کتابخانه ای) استوار بوده است. با استناد به نتایج این پژوهش می توان این گونه برآورد نمود که، نتایج تحقیقات نشان می دهد که در صورت عدم توجه به مسایل اقلیمی در طراحی ساختمان های این منطقه، استفاده از تاسیسات کنترل کننده فضاهای داخلی در اکثر مواقع سال ضرورت می یابد. در برخی موارد شرایط آب و هوایی این منطقه به گونه ای است که شرایط داخلی ساختمان های ناهماهنگ با اقلیم را حتی با استفاده از سیستم های مکانیکی و با صرف هزینه ای معقول، نمی توان در حد قابل قبول و رضایت بخشی تنظیم نمود. اما ساختمان های هماهنگ با اقلیم خلخال قادر خواهند بود در % 82 از مواقع سال شرایط حرارتی فضاهای داخلی خود را به طور طبیعی در حد آسایش انسان تعدیل نمایند. در این ساختمان ها تنها در % 18 از مواقع سال استفاده از سیستم های مکانیکی جهت خنک کردن فضاهای داخلی ضروری است. در این اقلیم مشکل عمده گرم کردن فضاهای داخلی ساختمان در فصل سرد است و در تابستان با استفاده از انرژی خورشیدی و یا گاه وسایل حرارتی بسیار ساده، می توان این فضاها را در حد آسایش گرم نگه داشت.

به طور کلی، یافته های اخیر بدست آمده متناسب با شرایط فعلی صنعت ساخت و ساز ، ایده ارزیابی طرح قبل از پیاده سازی واقعی آن را مورد تایید قرار می دهد. بر این اساس لازم است قبل از پیاده سازی طرح و اجرایی نمودن آن در پروژه های عمرانی، طرح از جنبه های مختلف مورد بررسی و بازبینی قرار گیرد تا موانع، مشکلات و خطاهای احتمالی از سیستم حذف گردد. روش ها و تکنیک های سنتتی شامل بررسی چندباره نقشه ها و کنترل مضاعف آنها بوده است. این روش در مقایسه با روش ها و تکنولوژی های نوین زمان بر بوده و درصد خطا در آنها زیاد می باشد. لذا لازم است روش های کارآمدتری جایگزین روش های سنتی گردد. یکی از کارآمدترین تکنولوژی های روز دنیا که در سراسر جهان با استقبال بی نظیری مواجه شده است، تکنولوژی مدل سازی اطلاعات ساختمان (BIM) می باشد. این روش دارای مزایای چشمگیر سازمانی بوده و باعث تحول سیستماتیک آن می گردد. در این مقاله به بررسی جایگاه مدل سازی اطلاعات ساختمان در پروژه های عمرانی و بلوغ سازمانی خواهیم پرداخت.

این مقاله در پی بررسی زوایای مختلف جهت طراحی و توسعه شهرهای هوشمند به منظور کمک به تصمیم گیران و برنامه ریزان در داشتن نگاهی واقع بینانه به موضوع موردنظر است. شهرهای هوشمند وسیله ای است که می تواند وضوح شرایط موردنظر را برای برنامه ریزان بیشتر سازد. که با حذف قسمتی از بی ثباتی سعی در بهینه نمودن شرایط موجود دارد. به جرات می توان گفت در طول چند دهه اخیر موفق ترین شهرها شهرهای بوده اند که با اتخاذ رویکردی چند شاخه شمار زیادی از این اصول را لحاظ کرده اند و چندین استراتژی مختلف در زمینه ی طراحی شهری را در سطوح محلی و منطقه ای بکار برده اند. پژوهش پیش رو از طریق روش توصیفی تحلیلی تصویری چند جانبه از اقدامات صورت گرفته در زمینه شهر هوشمند را ارایه می دهد و نه تنها به تجارب موفقیت آمیز، بلکه به چالشهای دامنه دار پیش روی شهر هوشمند نیز اشاره میکند. نتایج حاصل از پژوهش به بررسی سکونتگاه های هوشمند، مفهوم سکونتگاه ها (روستاها و شهرها) هوشمند، ابعاد مختلف شهرهای هوشمند و پیشنهاداتی برای بهبود وضع موجود از طریق طراحی شهرهای هوشمند است. توجه به ابعاد گوناگون شهرهای هوشمند (اقتصادی، فنی، سیاسی، اجتماعی و...) در جهت طراحی شهرهای هوشمند، از دیگر مواردی است که در این مقاله به آن اشاره شده است.