فهرست مطالب
دانش نامه علوم سیاسی
پیاپی 1 (زمستان 1399)
- تاریخ انتشار: 1400/02/08
- تعداد عناوین: 6
-
صفحات 1-18
استفاده از سلاح شیمیایی و میکروبی پیشینه‌ای طولانی در تاریخ حیات بشر دارد که باانگیزه‌ها و اهداف متفاوتی بکار برده شده‌اند. اهمیت توجه به مهار تولید، انبار و استفاده از این سلاح‌ها زمانی گسترش یافت که بشر تجربیات سختی را درگذر زمان کسب کرد. از همین رو، قراردادها و مقاوله نامه‌های بین‌المللی آن را خلاف اصول انسانی و حقوق جنگ دانسته و کشورها را به پرهیز از کاربرد این مواد تشویق می‌کنند. کاربرد سلاح خاص و اتخاذ شیوه‌های وخیم آسیب‌رسانان به نیروهای دشمن ازجمله ممنوعیت‌های ابزار جنگی ازنظر حقوق بین‌الملل هستند که درباره جنگ‌افزارهای شیمیایی و میکروبی نیز مصداق دارد. این مقاله به روش تحلیلی و توصیفی به دنبال پاسخ به این پرسش است که دلایل عدم موفقیت مهار این سلاح‌ها توسط موازین حقوقی چیست؟ در این راستا مقاله با بررسی پیشینه استفاده از اقدامات بیوتررویستی و بررسی قوانین حقوقی به چرایی عدم موفقیت حقوق بین‌الملل در مهار این سلاح‌ها خواهد پرداخت.
کلیدواژگان: بیوتروریسم، جنگ افزار، حقوق بین الملل، سلاح کشتارجمعی -
صفحات 19-48
مقاصد سیاسی ، امنیتی و اقتصادی همواره از مهم ترین اهداف کشورها در تدوین و اعمال سیاست خارجی شان بوده است . برای تحصیل این مقاصد کشورها عمدتا و به طور سنتی نوعی دیپلماسی مبتنی بر رویکردها و ابزارهای سیاسی, نظامی و اقتصادی را در پیش می گیرند . با این همه , در سال های نیمه دوم قرن بیستم رویکردهای نسبتا جدیدی در دیپلماسی مطرح شد که توجه افزون تر و تآکید بیشتر بر راهکارها و ابزارهای فرهنگی را به مسولان و طراحان سیاست خارجی توصیه می کرد . این مقاله بر آن است تا با تبیین مبانی این رویکرد و ضمن استناد به شواهد تاریخی و نمونه های عملی به مطالعه این پدیده نسبتآ جدید در عرصه سیاست خارجی و روابط بین الملل بپردازد و در این راستا ابعاد گوناگون رابطه میان فرهنگ و دیپلماسی را به بحث بگذارد . در این مقاله همچنین ,چگونگی تآثیر گذاری عوامل فرهنگی بر دیپلماسی در دو سطح (طراحی) و (اجرا) بررسی شده و سپس چگونگی استفاده موثر از (قدرت نرم) در پیشبرد دیپلماسی توسط کشورها تجزیه و تحلیل خواهد شد .
کلیدواژگان: فرهنگ، دیپلماسی، سیاست خارجی، روابط بین الملل، قدرت نرم -
صفحات 49-76
بیوتروریسم به‌عنوان ابزاری نوین جنگی ولی با اهداف مختلف سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، نظامی و امنیتی نسبت به سلاح‌های متعارف و هسته‌ای خطری جدی و اساسی برای جامعه جهانی به‌حساب می آید. اگرچه هرگونه تولید، انبار و استفاده کردن این سلاح‌ها ازنظر حقوق بین‌الملل ممنوع است اما گسترش فن آ وری و هزینه‌های گزاف جنگ‌های مستقیم و رودرو باعث شده است که این سلاح مورد استفاده قرارگیرد. این مقاله به روش توصیفی با بررسی مفهوم بیوتروریسم و کاربرد آن از گذشته تاکنون به انگیزه‌های متعدد استفاده از این سلاح پرداخت. مقاله با این پرسش که انگیزه و اهداف بیوتروریسم و راه‌های مقابله با این نوع حملات چیست به پژوهش پرداخت و یافته‌های آن نشان داد که این سلاح درگذشته با اهداف ترور و نظامی بوده ولی امروزه با اهداف و انگیزه‌های سیاسی، نظامی و اقتصادی نیز بکار گرفته می‌شود و بنابراین ضروری است تا اقدامات پدافندی در مقابله با این اهداف شامل مراحل شناسایی تهدیدها، اقدامات حین و بعد از حملات باشد.
کلیدواژگان: فرهنگ، دیپلماسی، سیاست خارجی، روابط بین الملل، قدرت نرم -
صفحات 77-105
هابرماس یکی از مهمترین چهره های حیات روشنفکری امروز به حساب می آید. او سهم به سزایی در رشد و گسترش اندیشه کنش ارتباطی و دموکراسی گفت وگویی دارد. هابرماس شخصیتی است که به دنبال رشد و گسترش دموکراسی در بستر توسعه فضای گفتمانی در بین طبقات مختلف جامعه است. هدف خود را در این پژوهش، بررسی دیدگاه یورگن هابرماس درخصوص دموکراسی در عصر جهانی شدن قرار داده ایم. یافته این پژوهش نشان می دهد که هابرماس تلقی و برداشت مثبتی از پدیده جهانی شدن دموکراسی دارد و در جهت استقرار آن الگویی را ارایه می نماید. نوشتار حاضر پویشی به منظور ترسیم دموکراسی در عصر جهانی‌شدن از دیدگاه هابرماس می باشد. این پژوهش به لحاظ روش و محتوا، توصیفی- تحلیلی به شمار می رود و اطلاعات مورد نیاز از جستجو در منابع کتابخانه ای و شبکه جهانی اینترنت بدست آمده است.
کلیدواژگان: الگوها، چالش ها، دموکراسی جهانی، دموکراسی گفت وگویی، دولت -
صفحات 106-127
پژوهش کیفی با روش تاریخی حاضر تلاش دارد تا به این سوال پاسخ دهد که نظام سیاسی تک‌حزبی در دوره‌ی پهلوی محصول کدام رویکردها و نگرش‌ها بوده است؟ برآیند تحقیق نشان داد که رضاشاه با تشکیل ارتش مدرن، همه‌ی نهادهای سیاسی و نظامی را در خود تجمیع نمود تا نظام سیاسی تک‌حزبی را بنیان نهد. او با اعلام وجود خطرات فراوان علیه جامعه‌ی ایرانی بر قدرت ارتش افزود، تمامی قبایل را در هم کوبید، به تضعیف بخش مذهبی اقدام و از همه مهم‌تر اینکه به بهانه‌ی وحدت در جامعه، همه‌ی احزاب را منحل کرد تا مانع گردش قدرت در جامعه شود. درواقع او با این پارادایم فکری، یک سنخ آرمانی جدیدی، به نام دولت شاه تشکیل داد تا تحت آن صاحب و اختیاردار تمامی قدرت در سطح جامعه باشد. پهلوی دوم نیز تمامی احزاب در جامعه را منحل کرد اما دیری نپایید که خود احزاب مجلسی جدیدی را بنیان گذاشت تا مانع تلقی مخالفت با دموکراسی در جامعه شود. ولی با چهار برابر شدن قیمت نفت، احزاب مجلسی خود را به یک حزب تبدیل کرد تا همانند پهلوی اول پارادایم فکری نظام دولت شاهی و نظام تک‌حزبی را بنیان بگذارد. بدین ترتیب، دوران پهلوی با پارادایم ارتش، انحلال احزاب، دلارهای نفتی، تمرکز اقتصادی و سیاسی، جامعه‌ی ایران را به‌نظام دولت شاهی و البته نظام تک‌حزبی سلطنتی تبدیل کرد.
کلیدواژگان: پهلوی، دولت شاهی، ارتش، تک حزبی، نظام سلطنتی -
صفحات 128-166
از دیر باز منطقه خاورمیانه در کشمکش بحران های جهانی نقشی پررنگ داشته است که این نقش از دیرباز تاکنون پای برجا مانده است.نکته قابل توجه در رابطه با این موضوع نقش قدرت های بزرگ منطقه همچون کشور های ایران،عربستان و ترکیه است که هرکدام برآنند تا با اعمال نفوذ خود در کشورهای دیگر، خود را به قدرت برتر (نظامی،اقتصادی و...) منطقه خاورمیانه بدل سازند. از این رو در تحقیق حاضر با استفاده از روش تحلیلی توصیفی نقش هرکدام از قدرت های مذکور بر آینده قدرت در خاورمیانه قرن بیست ویکم بررسی می گردد. نتایج حاکی از آن است که عربستان به دنبال واگرایی و نیز رقابت بر سر موضوع خلیج فارس با کشور ایران است همچنین بحرین،سوریه و یمن مناطق رقابت در خاورمیانه قرن بیست و یکم هستند. در اینجا نیز بی توجهی به نقش اساسی قدرت در خلق، حفاظت و تنظیم اصول، هنجارها، قواعد و رویه های منطقه ای، گمراه کننده خواهد بود. از سوی دیگر،یکی از معیارهای مهم ارزیابی قدرت ها چه جهانی و چه منطقه ای سطح نفوذ آنها در چنین نهادهایی می باشد. بنابراین، یکی از ابزارهای مهم اعمال قدرت توسط قدرت های یا رهبران منطقه ای، نفوذ در نهادهای منطقه ای است که به تبع آن،سیاست ها و رفتارهای دولت های منطقه،به نحوی تحت نظارت و تاثیر آنها قرار می گیرد.
کلیدواژگان: قدرت منطقه ای، خاورمیانه، ایران، عربستان، ترکیه
-
Pages 19-48
Political, security and economic goals have always been one of the most important goals of countries in formulating and implementing their foreign policy. To achieve these goals, countries traditionally and traditionally engage in a kind of diplomacy based on political, military and economic approaches and tools. However, in the second half of the twentieth century, relatively new approaches to diplomacy were introduced, which advised foreign policy officials and designers to pay more attention and emphasis on cultural strategies and tools. This article intends to study this relatively new phenomenon in the field of foreign policy and international relations by explaining the principles of this approach and citing historical evidence and practical examples, and in this regard, discuss the various dimensions of the relationship between culture and diplomacy. Leave. In this article also,How cultural factors affect diplomacy at two levels (design) and (implementation) will be examined and then how to use (soft power) effectively in advancing diplomacy by countries will be analyzed.
Keywords: Culture, diplomacy, foreign policy, international relations, soft power -
Pages 49-76
Bioterrorism is considered as a new tool of warfare but with different political, economic, social, cultural, military and security goals compared to conventional weapons and a serious and fundamental threat to the international community. Although the production, stockpiling, and use of these weapons is prohibited under international law, the proliferation of technology and the high costs of direct and indirect warfare have led to the use of these weapons. This article descriptively examines the concept of bioterrorism and its application from the past to the present, the various motivations for the use of this weapon.The article researched the motives and goals of bioterrorism and ways to counter this type of attack, and its findings showed that this weapon was used for terrorist and military purposes in the past, but is also used today for political, military and economic purposes and motives. And so it is essential that defensive measures against these targets include the steps of identifying threats, actions during and after attacks.
Keywords: Culture, diplomacy, foreign policy, international relations, soft power
©2000-2024 magiran.com All Rights Reserved.