فهرست مطالب
نشریه جغرافیایی سرزمین
پیاپی 43 (پاییز 1393)
- تاریخ انتشار: 1393/08/01
- تعداد عناوین: 7
-
صفحات 1-14
با توجه به رشد روز افزون جمعیت بشر از یک سو و افزایش مصرف و توسعه صنایع از سوی دیگر، تولید انواع پسماندها امری اجتناب ناپذیر جلوه می نماید. هدف اصلی مطالعه جاری، اعمال انواع عملیات تحلیل های مکانی با بهره گیری از فناوری سیستم اطلاعات جغرافیایی به منظور مکانیابی محدوده های بهینه برای دفن زباله های هیر استان اردبیل می باشد. به همین منظور، در مرحله اول، با استفاده از 12 لایه اطلاعاتی که شامل 9 لایه اطلاعاتی طبیعی (زیست محیطی) و 3 لایه اطلاعاتی اجتماعی-اقتصادی مربوط به محدوده بخش، به محیط نرم افزار Arc GIS وارد و پایگاه های اطلاعاتی ویژه دفن زباله تشکیل شد. در مرحله دوم، لایه های رقومی بر اساس استانداردهای موجود 4 سازمان حفاظت از محیط زیست کشور آمریکا EPA، سازمان حفاظت از آب، خاک و هوای کشور کانادا، سازمان مدیریت و برنامه ریزی ایران، سازمان حفاظت از محیط زیست ایران، با فرایند تحلیل شبکه ای ANP در نرم افزار Super Decisions و نظرات کارشناسی خبرگان و کارشناسان، وزن دهی و طبقه بندی گردید و بر لایه های موجود، اعمال شد. بررسی نتایج اولیه، مبین این واقعیت است که مدل منتج از روش ANP ضمن انتخاب مکان دفن زباله ها در منطقه قابل قبول، مناطق دیگری را نیز پیشنهاد می کند.
کلیدواژگان: ARC GIS، مکان یابی، هیر، ANP، دفن زباله، Super Decisions -
صفحات 15-26
در رویکرد هم سازی انسان با طبیعت، مسکن موضوع مهمی است که همگونی آن با محیط می تواند گام ارزنده ای در جهت تعدیل بحران انرژی و چالش های زیست محیطی باشد. در این میان روستاها و روستا- شهرهای واقع در حوزه منظومه های شهری اهمیت قابل توجهی را دارد.در این پژوهش ابتدا با استفاده از آمارنامه نفوس و مسکن در سال های؛ 1375، 1385 و 1390، مطالعه ی جمعیتی به منظور تبیین ضرورت مطالعه ی مسکن روستایی شمال دشت قزوین صورت گرفت. سپس به استناد داده های ایستگاه های هواشناسی داخل و مجاور منطقه، نقشه پهنه بندی اقلیمی در محیط GIS تهیه شد. در نهایت آسایش اقلیمی منطقه با روش تجربی دمای موثر (ET) و شاخص نرم افزاری دمای معادل فیزیولوژیکی (PET) محاسبه و نقشه های آسایشی مربوطه تهیه گردید. یافته های پژوهشی نشان داد؛ مطالعه ی مسکن روستایی منطقه توجیه جمعیتی دارد. همچنین نقشه اقلیمی منطقه، تغییر اقلیم را از نیمه خشک به خشک در امتداد شمال غرب به جنوب شرق نشان داد. دوره ی آسایش اقلیمی نیز در حرکت به سمت جنوب شرق کاهش معنی داری را معرفی کرد. به عنوان نتایج این پژوهش، موارد اجرایی از قبیل: اجرای معماری فشرده همراه با دیوارها و سقف سنگین، جایابی ایوان در شمال شرق خانه، تعبییه بازشوهای سقفی و کاربست آجر در نمای ساختمان، قابل پیشنهاد است.
کلیدواژگان: آسایش اقلیمی، دشت قزوین، دمای موثر (ET)، دمای معادل فیزیولوژیکی PET -
صفحات 27-41
توده نفوذی الوند یکی از بزرگترین توده های نفوذی در کمربند دگرگونی سنندج - سیرجان است. این مقاله با استفاده از روش ارزش عددی مقاومت نسبی رخنمون واحد های سنگی توده نفوذی الوند را براساس خصوصیات ساخت و بافت سنگ بکر در برابر تخریب و هوازدگی مورد ارزیابی قرار می دهد. بدین منظور ابتدا برخی از خصوصیات ساخت و بافت واحد های سنگی به عنوان معیار انتخاب و شاخص سازی شدند. سپس مقاومت نسبی رخنمون واحد های سنگی بر مبنای ارزش عددی 10-1 ارزیابی، و نقشه پهنه بندی مربوطه ارایه شده است. بر این اساس گرانیت پگماتیتی با 3.75 کمترین و الیوین گابروها با 5.57 بیشترین درجه مقاومت را دارند میانگین وزنی مقاومت سطح توده 5.1 تعیین شده. که نشان دهنده درجه مقاومت متوسط رخنمون ها در برابر تخریب و هوازدگی از نظر خصوصیات ساخت و بافت در بین سنگ های آذرین درونی است.
کلیدواژگان: توده نفوذی الوند، تخریب و هوازدگی، ساخت و بافت، مقاومت نسبی، روش ارزش عددی -
صفحات 41-56
گردشگری فعالیتی است که در آن افراد برای مقاصد تفریحی و یا اقتصادی، به خارج از مکان زندگی خود مسافرت می کنند و خدمات و کالاهایی را برای مسافرین فراهم می آورد و شامل مخارجی است که بازدیدکنندگان متقبل پرداخت آنها می شوند. فضاهای شهری از دیرباز جذاب ترین فضاها به شمار می روند، زیرا که شهرها پیشرفته ترین و کامل ترین سکونتگاه های انسانی بوده و دربردارنده مراکز مهم اقتصادی، علمی، تفریحی، پزشکی و غیره هستند. گردشگری شهری طی دهه های اخیر تاثیرات شگرفی را بر توسعه فضایی شهرها و یا تغییرات فضایی شهرها داشته است. شهر بانه یکی از مناطقی است که در استان کردستان و طی چند سال اخیر شاهد تحول چشمگیری در بخش گردشگری بوده و باعث تغییرات اقتصادی، اجتماعی، فیزیکی و کالبدی - فضایی بسیاری در سطح شهر شده است. هدف از این تحقیق مشخص کردن ماهیت و نوع تاثیرگذاری گردشگری تجاری بر شهر بانه می باشد که دراین ارتباط شاخص هایی برای تحقیق تعیین گردیده است. هدف از کاربرد فرایند تحلیل شبکه نیز ارزیابی میزان تغییرپذیری هر یک از شاخص های تحقیق و اولویت بندی آنها بوده است. مشخص گردید که تبدیل کاربری مسکونی به تجاری (با امتیاز نرمال شده 546/0) در خوشه تغییر کاربری اراضی شهری، گزینه «ساخت مجتمع های تجاری/ پاساژ» (با امتیاز نرمال شده 510/0) در خوشه ساخت وساز مسکن و مجتمع های تجاری، زیرگروه «افزایش شهرک های مسکونی در اطراف شهر» (با امتیاز نرمال شده 473/0) در خوشه گسترش سطح شهر و گره «پارک» (با امتیاز نرمال شده 473/0) در خوشه ساخت مکان های اقامتی، پذیرایی و تفریحی دارای رتبه و امتیاز بیشتری نسبت به سایر گره ها در هر خوشه ها بوده است.
کلیدواژگان: گردشگری تجاری، تغییرات کالبدی- فضایی، فرایند تحلیل شبکه، شهر بانه -
صفحات 57-72
از دیدگاه اکولوژیک مشکلاتی مانند آلودگی رودخانه ها، آب های زیرزمینی، خاک و چشم اندازهای زشت ناشی از تجمع زباله ها در اطراف شهرها در اثر عدم بکارگیری اصول فنی و اکولوژیک، در دفع زباله های شهری است که شرایط ناپایداری را از لحاظ زیست محیطی در شهر ها بوجود می آورد. از این رو مدیریت پسماند های شهری باید اهداف بهداشتی، زیست محیطی را مد نظر قرار دهد. تحقیق حاضر، از نوع کاربردی و روش آن توصیفی- تحلیلی می باشد. هدف تحقیق، ارزیابی شاخص های ناپایداری زیست محیطی کلانشهر اهواز با تاکید بر شاخص شهری است. برای دستیابی به هدف مذکور، پس از تبیین مفهوم پایداری شهری و ناپایداری شهری به شناخت معیار و زیر معیار های مورد نظر اقدام گردید و سپس با توجه به اهداف مطالعه، فرآیند تبدیل معیارها به شاخص های کمی انجام و شاخص و زیر شاخص ها در چارچوب مدل وزنی AHP، اولویت بندی گردیدند و برای تحلیل مکانی- فضایی داده های مورد نظر، از نرم افزار GIS، استفاده شده است. در این راستا، مهم ترین شاخص تبیینی برای ارزیابی ناپایداری زیست محیطی شهری، شاخص آلودگی پسماند شهری و زیر شاخص های آن انتخاب ارزیابی گردید. یافته های حاصل از تحقیق، بیانگر آن است که شهر اهواز بر اساس شاخص مورد بررسی، در شرایط زیست محیطی ناپایداری قرار دارد به طوری که منطقه یک با ضریب اثر (387/0)، بالاترین ارزش وزنی را در میان مناطق شهری دارد و منطقه دو هم با وزن (02/0)، کمترین میزان آلودگی را از لحاظ معیار پسماند، در بین مناطق شهری دارد.
کلیدواژگان: دیدگاه اکولوژیک، ناپایداری زیست محیطی، زباله های شهری، کلانشهر اهواز، مدل AHP -
صفحات 73-84
اولین گام در برنامه ریزی ناحیه ای شناخت نابرابری های اقتصادی- اجتماعی و فرهنگی نواحی مختلف می باشد. از جمله معیار های بسیار متداول در توسعه ناحیه ای، سطح بندی نواحی بر اساس میزان برخورداری از شاخص های مختلف اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و کالبدی است. استان خوزستان بدلیل جایگاه مهمی که درسطح کشور دارد همواره مورد توجه مسیولین ومتولیان امر برنامه ریزی بوده وحساسیت ویژه نسبت به این منطقه داشته اند. این استان دارای 23 شهرستان و جمعیتی بالغ بر 4200000 بوده که 67 درصد آنها درمناطق شهری ومابقی درمناطق روستایی ساکن هستند. این پژوهش با روش توصیفی، تحلیلی وسنجش و جمع آوری داده ها با روش کتابخانه ای وآماری انجام شده است و برای تعیین سطح شهرستانهای استان از مدل ناموزون موریس ومدل اسکالوگرام استفاده شده است. براساس نتایج این مدل ها در بین شهرستانهای استان خوزستان، شهرستان اندیکا پایین ترین ضریب برخورداری و بهبهان بالاترین رتبه را دارد.
کلیدواژگان: توسعه، طبقه بندی، استان خوزستان، مدل موریس -
صفحات 85-97
در این تحقیق پس از بررسی های میدانی و مرور مطالعات در مناطق مشابه، 9 فاکتور به عنوان عوامل موثر بر خطر وقوع زمین لغزش منطقه شناسایی و به منظور تحلیل خطر در محیط نرم افزار ArcGIS مورد استفاده قرار گرفتند. نقشه زمین لغزش های موجود نیز از طریق عملیات میدانی و با استفاده از دستگاه GPS تهیه گردید. 9 لایه اطلاعاتی آماده شده در ArcGIS با لایه اطلاعاتی پراکنش زمین لغزش ها تطابق داده شد و اطلاعات میزان زمین لغزش ها در هر یک از کلاسه ها و مساحت آنها به دست آمد. پس از تعیین نرخ هر یک از عوامل، پهنه بندی با استفاده از شبکه عصبی و تحلیل سلسله مراتبی اجرا گردید. کارآیی هر یک از این مدل ها براساس نتایج خروجی مدل ها و با استفاده از دو شاخص دانسیته نسبی (Qs) و جمع مطلوبیت (Dr) مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج حاصل از شاخص Dr نشان داد که نقشه تهیه شده با استفاده از شبکه عصبی نسبت به نقشه تهیه شده با استفاده از تحلیل سلسله مراتبی دقت بالاتری برای منطقه مورد مطالعه دارد.
کلیدواژگان: پهنه بندی زمین لغزش، تحلیل سلسله مراتبی، شبکه عصبی مصنوعی
-
Pages 1-14
◌Due to the growing human population on one hand and increasing industrial developmenton the other hand waste production is unavoidable. The main purpose of this research isspatial analysis operation with using GIS technology in order to locate the optimal range forthe landfill of heer district of ardebil province. for this purpose, in the first stage, using 12information layers which includes 9 layers of natural information (environmental) and 3layers of social intelligence economics which related to case study enter the ARC GISsoftware and landfill databases was formed. In the second stage information layers based onexisting standard of four organization:Environmental protrction Agency, the organization ofwater, earth and weather preservation of Canada, management and planning organization ofiran and Iran department of Environment with Network analysis process (ANP) in superdecision software and expert opinion of expert and specialist was weighting, categorized andapplied on the current layers. checking the initial result showing that resulting model of ANPnot only select the landfill are but also, offer other areas.
Keywords: ARC GIS, Heer, ANP, Landfill -
Pages 15-26
The Approach of being compatible with nature is very important so that complying withenvironmental housing will be a valuable step in modulating the energy challenges. Thevillages and the rural - urban located suburban have considerable importance .In this study,firstly, population-based study has been done to determine the need for housing in ruralnorthern plains of Qazvin using Statistics, Population and Housing in the years, 1996, 2006and 2011 .Then according to the data from meteorology stations within and adjacent areas,climatic zoning in Arc GIS was performed. Finally, climate comfort zone with experimentaleffective temperature (ET) and the application of physiologically equivalent temperature(PET) was calculated. The results showed, In terms of population, study rural housing is thejustified. Map and typing climate became semi-arid to arid climate along the northwest to thesoutheast of the region. As a result of the differences in climate, the climate comfort in thesoutheast direction, shows a significant decrease. The results of this study is to recommendpractical cases such as run compact architecture with heavy roof and wall, locating veranda inthe North East of houses, roof openings and brick facade of the application .
Keywords: Climatic Comfort, Qazvin plain, effective temperature, Physiological EquivalentTemperature -
Pages 27-41
The Alvand plutonic mass is one of the largest plutonic bodies in the Sanandaj – Sirjanmetamorphic belt. This paper evaluates outcrop relative resistance of rock units againstdestruction and weathering based on intact rock texture and structure properties with using thenumerical value. For this purpose at first the some properties of texture and structure as thecriteria were chosen and indexed. Then relative resistance outcrop of rock unites based onnumerical value from 1 to 10 was assessed, and the zoning map was provided. AccordinglyPegmatitic granite has minimum resistence with 3.75 and Olivine gabbro has maximumreasistence with 5.75. Weighted average degree of Alvand pluton was specified 5.1 whichreflects the moderate resistance degree outcrops against destruction and weathering in terms ofstructure and texture characteristics between internal igneous rocks.
Keywords: Alvand pluton, destruction, weathering, Texture, structure, relativeresistance, the numerical value -
Pages 41-56
Urban tourism in recent decades has a significant impact on the spatial development or spatialchange of cities and urban. Baneh city is one of the areas in Kurdistan province has witnesseda significant change in tourism sector in recent years And impact in changes in economic,social, and physical in the city. The aim of this study was to determine the nature and impactof business tourism is the city's Baneh and has been determined indices to investigate thisrelationship. The application of network analysis to evaluate the variability of each of theparameters and prioritize them. It was found that the conversion of residential to commercialuse (normalized score of 0/546) in the site-specific clusters of urban land developmentbusiness tourism in Baneh, Option "build commercial complexes" (a normalized score of0/510) in cluster housing and commercial complexes, Under the "rise residential townsaround the city" (a normalized score of 0/473) in the cluster expansion of the city And nodes'park' (normalized score 0/473) in clusters of residential areas, catering and entertainment outmore points than the other nodes in the cluster.
Keywords: commercial tourism, physical – spatial change, Analytic Network Process, Banehcity -
Pages 57-72
Present research, the analytical method is applied. The aim of study was to evaluateindicators of environmental instability Metropolis of Ahvaz, emphasizing the waste index.To achieve the above objective, the concept of urban sustainability and urban instabilitybecame to the identification of criteria and sub-criteria of the action And then according tothe objectives of the study, the conversion process criteria and indicators and the indicatorsare quantitative indicators within the AHP weights became prioritized for analysis of spatialdata, software, GIS, is used. In this context, the most important explanatory factors for theassessment of environmental instability, urban, urban waste pollution indicators and theindicators chosen Evaluated. The findings of this study indicate that in Ahwaz, based on thestudy, the environmental conditions are instability So that the effect of one factor (387/0),the highest value is weighted in the urban areas And the two Area have by weight (02/0), thelowest in the scale waste pollution in the urban areas.
Keywords: Ecological perspective, Environmental instability, Urban waters, AhvazMetropolis, AHP model -
Pages 73-84
The first step in planning is to recognize the economic, social and cultural inequalitiesbetween different regions. Since the criteria is very common in regional development, theareas classified according to various indicators of economic, social, cultural and physical.Because of the important role of the Khuzestan province level has always been of interest tomanagers and administrators spent planning specific to this region. This province has apopulation of over 4.2 million people that is 23 city and 67 percent in urban areas and ruralareas are remaining. This research is descriptive method, analytical measurements and datacollection methods and statistical library has been done to determine position of theKhuzestan province and inharmonious Maurice and Guttman scales models is used.Coefficient based on the calculated results of development assistance Maurice and Guttmanscales models in Khuzestan province, Behbahan city having highest and Andika city has thelowest coefficient.
Keywords: The first step in planning is to recognize the economic, social, cultural inequalitiesbetween different regions. Since the criteria is very common in regional development, theareas classified according to various indicators of economic -
Pages 85-97
In this research, by review of previous works and field works, the Nine factors identifiedeffective factors in landslide hazard and used for analysis risk by GIS software. the occurredland slides in the study area were gathered and rectified by GPS. These Nine maps werecrossed with the occurred landslide map and Landslides amounts and their areas werecomputed in each class. After determining the rate of each factor (element), land slidezonation was performed in GIS by artificial neural network and AHP Models. The efficiencyof output results of models was assessed by DR and QS indices. The results of DR indexshowed The map was produced using a neural network than maps produced using the analytichierarchy higher accuracy for the study area.
Keywords: Landslide zonation, AHP, ANN
©2000-2024 magiran.com All Rights Reserved.