نشریه ره توشه
پیاپی 5 (بهار 1400)

با پیروزی انقلاب اسلامی، ملت عزیز ایران مسیر اقتدار و قدرت خود را شناخت و توانست در پرتو رهنمودهای بنیانگذار انقلاب و رهبری معظم انقلاب، این راه با عظمت را با قوت و همت هر چه تمام ادامه دهد. جمهوری اسلامی ایران در چهل سال نخست، توانست به دستاوردهای مهم و شگرفی در عرصه های داخلی، منطقه ای و بین المللی نایل شود و امروز با گام نهادن در چهل سال دوم، بایسته است با مروری دقیق بر رویدادهای گذشته، نقاط ضعف و آسیب ها را شناسایی و برطرف نماید و به تقویت نقاط قوت و موفقیت ها بپردازد. بی تردید برای دست یابی به تمدن نوین اسلامی باید بتوانیم در همه عرصه های اقتصادی، سیاسی، نظامی و فرهنگی به استقلال و خودکفایی برسیم. یکی از راه های کسب قدرت و اقتدار درونی، مشارکت حداکثری و پرشور مردم در انتخابات است. انتخابات مبتنی بر مشارکت عمومی و آرای مردمی، افزایش رضایت و مشروعیت مردمی نظام سیاسی، اعتبار بین المللی را برای کشور به همراه داشته و نظام را در مواجهه با تهدیدات و زیاده خواهی های دشمنان توانا می کند؛ زیرا انتخابات نمایانگر قدرت مردمی و پشتوانه ملی نظام است و به هر میزان مشارکت بیشتری در انتخابات شکل گیرد و حضور گسترده تری در این عرصه از سوی مردم شاهد باشیم، نظام از پشتوانه مستحکم تری برخوردار خواهد بود و در ادامه مسیر خویش با صلابت و قدرت بیشتری حرکت خواهد نمود، همچنانکه مقام معظم رهبری مدظله العالی، از حضور حداکثری در انتخابات به عنوان عامل عزت مندی، وفاق و اقتدار ملی، تحکیم نظام، آبروی اسلام و تقویت جمهوری اسلامی یاد نمودند. همین اهمیت و جایگاه ویژه انتخابات موجب شده که دشمنان نظام اسلامی، تمامی تلاش خویش را به کار بگیرند تا مردم را نسبت به شرکت در انتخابات دلسرد و مایوس نمایند و بدین وسیله نظام را از این پشتوانه قوی محروم سازند؛ از این رو برای خنثی نمودن توطیه دشمنان باید تدابیر و راهکارهایی اندیشید که انگیزه مشارکت مردم در انتخابات افزایش پیدا نماید و زمینه حضور حداکثری آنان فراهم گردد؛ زیرا مشارکت مردمی کارآمدترین و کاربردی ترین راهکار برای تحقق این مهم است. نظر به اهمیت نقش مبلغان محترم در رویدادهای سیاسی و اجتماعی از جمله انتخابات ریاست جمهوری سال 1400 که مهم ترین رخداد سیاسی و اجتماعی سال جاری به شمار می رود و نیازمند توجه ویژه است؛ معاونت فرهنگی و تبلیغی دو نشست از نشست های توجیهی مبلغان اعزامی ماه مبارک رمضان را به موضوع انتخابات اختصاص داد. علاوه بر آن مقرر گردید محتوای مرتبط با انتخابات نیز تولید و در اختیار مبلغان گرامی قرار گیرد؛ از آنجا که با انتشار یک یا چند مقاله در لابلای مباحث گوناگون ره توشه ماه رمضان، حق مطلب در باره این رویداد مهم ادا نمی شد؛ همزمان با تهیه ره توشه ماه مبارک رمضان، تولید ویژه نامه ای مختص انتخابات نیز در دستور کار قرار گرفت. امید است این ویژه نامه که گامی در جهت تحقق وظیفه دینی و انقلابی و مطالبات امام خامنه ای مدظله العالی به منظور حضور حداکثری مردم در انتخابات ریاست جمهوری است، مورد استفاده مبلغان عزیز قرارگیرد. از روحانیت معظم و مبلغان گرامی نیز انتظار می رود بر اساس رهنمودهای نورانی امام راحل و مقام معظم رهبری، مردم فهیم و قدرشناس را به حضور پرشور در انتخابات دعوت کنند و با بر شمردن ویژگی های رییس جمهور شایسته، مسوولیت الهی خود را به انجام برسانند. در پایان، از نویسندگان فرهیخته و محترم و نیز همکاران گروه تولید محتوای فرهنگی و تبلیغی که در جهت تولید و آماده سازی این ویژه نامه تلاش نمودند، صمیمانه قدردانی می نمایم.

یکی از بحث هایی که در ایام تبلیغ ماه مبارک رمضان با آن مواجه هستیم و مبلغان عزیز قاعدتا در معرض پرسش قرار می گیرند، بحث انتخابات ریاست جمهوری است. اولا ممکن است مردم از مبلغ بپرسند که اصلا در انتخاب شرکت بکنیم یا نه؟ وضعیت اقتصادی کشور مناسب نیست و مردم می گویند که ما به هر رییس جمهوری رای می دهیم و انتخاب می شود، مسیر خود را می رود و چندان به وضعیت معیشت مردم توجهی ندارد؛ لذا گله مند هستند و خیلی اوقات گله هایشان بجاست. اما چه باید کرد؟ آیا ما در برابر این حوادث و قضایایی که اتفاق می افتد باید بی تفاوت باشیم؟ به هر حال چه بخواهیم و چه نخواهیم، مردم با مشارکت حداقلی یا حداکثری کسی را به عنوان رییس جمهور انتخاب می کنند. حال که چنین است، از نظر عقلانی همه مکلف اند در انتخابات حضور پیدا کنند، به شخص اصلح رای بدهند و نمی توانند در انتخاب یا عدم انتخاب اصلح بی تفاوت باشند. پس بهتر است مردم را ترغیب کنیم به اینکه در انتخابات حضور پیدا کنند. حضور مردم در انتخابات، یعنی حضور در سرنوشت خودشان.

به دنبال پیروزی انقلاب اسلامی به رهبری خرد مندانه و قاطعانه حضرت امام خمینی(ره) و سرنگونی رژیم استبدادی شاهنشاهی، برای اولین بار آزادی سیاسی، مردم سالاری دینی و احقاق حقوق مردم ایران فراهم شد. تاکیدات حضرت امام و نیز مقام معظم رهبری مدظله العالی به منظور حضور مردم در انتخابات، نشانگر اهتمام جدی این دو شخصیت الهی برای حضور حداکثری در انتخابات است. در منظومه ی فکری امام خمینی(ره) و مقام معظم رهبری مدظله العالی، انتخابات ابعاد گسترده ای دارد؛ اما در این نوشتار، دو محور «بایستگی مشارکت مردم در انتخابات» و «علل و آثار مشارکت حداکثری مردم در انتخابات» تبیین می شود.

«جمهوریت»، یکی از عناصر مهم تشکیل دهنده ی جمهوری اسلامی است که در جهت عینیت بخشیدن به آن، در ایران عزت مند، به طور میانگین هر ساله شاهد یک انتخابات مردمی هستیم. افتخارآمیزتر اینکه انتخابات برگزار شده در کشور ما، از نظر رعایت اخلاق و موازین اخلاقی، در مقایسه با بسیاری از کشورهای مشابه، درخشان ترین سابقه را برجای گذاشته است؛ اما نباید فراموش کرد که بداخلاقی های انتخاباتی، هرچند اندک، زیبنده ی جامعه ی اسلامی ارزشی و فضیلت گرا و نیز با اهداف بلند نظام اسلامی هم سویی ندارد؛ نظامی که همه ی ارکان تصمیم گیری و مدیریت آن را باید صالحانی تشکیل دهند که قرآن، فراهم سازی زمینه هایی را در عرصه های فردی، اجتماعی و الهی به دست و همت آنان نوید داده است:الذین إن مکناهم فی الارض اقاموا الصلاه و آتوا الزکاه و امروا بالمعروف و نهوا عن المنکر و لله عاقبه الامور؛ [1]‏ همان کسانی که هر گاه در زمین به آنها قدرت بخشیدیم، نماز را برپا می‏ دارند، زکات می‏ دهند، امر به معروف و نهی از منکر می‏ کنند و پایان همه ی کارها از آن خداست.بر این اساس باید برای برپایی ارزش ها در همه ی حوزه های اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی (امر به معروف) و مقابله با ضدارزش ها در همه ی ابعاد (نهی از منکر) و توجه به نیازهای جامعه (ایتاء زکات) گام برداشت. بدین ترتیب، مهم ترین رسالت اخلاقی انتخابات، تحقق کامل این نوید قرآنی است. به همین دلیل، از آغاز تا پایان تبلیغات و از پیروزی یا شکست تا پس از آن، نامزدها و هوادارانشان و پیروزشدگان و شکست خوردگان در انتخابات، باید اخلاق انتخاباتی و آداب اسلامی را رعایت کنند. نوشتار پیش رو، اخلاق انتخاباتی و وظایف مردم را تبیین می نماید و در دو محور سامان یافته است.

در آستانه ی برگزاری سیزدهمین دوره ی انتخابات ریاست جمهوری در نظام جمهوری اسلامی، جا دارد با نگاه قرآنی میزان اهمیت حضور در انتخابات و رفتن پای صندوق برای انتخاب فرد اصلح را مورد تحلیل و ارزیابی قرار دهیم، تا بیشتر به رسالت و تکلیفی که در این عرصه ی سیاسی بر دوش ماست آگاه شویم. تدبر در آیات قرآن کریم، بیانگر این معناست که به دلایل متعدد، حضور در انتخابات وظیفه و تکلیف شرعی است که تحت هیچ عنوانی نمی توان از انجام آن سر باززد.

هنگامی که از موانع تحقق اهداف انقلاب سخن می گوییم، باید توجه داشته باشیم که اولا مقصود تنها برخی از اهداف انقلاب است؛ و ثانیا در همان مواردی که اهداف انقلاب به طور کامل برآورده نشده، به تحقق نسبی آنها توجه شود و نباید حکم کلی در مورد آنها صادر کرد.

جامعیت و در آمیختگی اسلامیت و جمهوریت در نظام مقدس جمهوری اسلامی، ابتکار بزرگ مرد قرن اخیر، حضرت امام خمینی (ره) بود که با تدبیر داهیانه رهبر عظیم الشان انقلاب، آیت الله العظمی امام خامنه ای مدظله العالی، تداومی توام با تعالی و تکامل را تاکنون شاهد بوده است و به توفیق الهی آینده ای پرفروغ و توفیق را پیش رو دارد.فراوانی برگزاری انتخابات با تنوع چشم گیر آن در این نظام مقدس، گویای احترام و ارزش گذاری و نقش بخشیدن حاکمیت به آراء مردم است؛ نقشی که در همه ساحت های کلان سیاسی، اقتصادی و اجتماعی در گستره فراگیر تمامی شیون حاکمیت، تبلور مردم سالاری دینی است و نظام اسلامی در زمینه حاکمیت مردمی گویی سبقت را از کشورهای مدعی دموکراسی ربوده است.