فهرست مطالب

نشریه سیستم های فازی و کاربردها
سال دوم شماره 2 (پیاپی 4، پاییز و زمستان 1398)

  • تاریخ انتشار: 1398/09/01
  • تعداد عناوین: 12
|
  • ماشاالله ماشین چی*، سید علی موسوی صفحات 1-32

    در این مقاله، ابتدا مفهوم t-نرم را معرفی کرده و به بررسی خواص اولیه t-نرم ها می پردازیم. سپس t-نرم های ارشمیدسی را مد نظر قرار می دهیم. در انتها t-نرم های ارشمیدسی صادق در قانون تناقض را توصیف می کنیم.

    کلیدواژگان: t-نرم، ارشمیدسی، مولد ضربی
  • محمد مهدی زاهدی*، مرضیه شمسی زاده، خدیجه ابول پور صفحات 33-68

    در این مقاله، با توجه به اهمیت مطالعه در زمینه ی اتوماتا، مفهوم اتوماتای فازی عمومی در حالت های مختلف مورد بررسی قرار می گیرد. در ابتدا، مفهوم اتوماتای فازی عمومی و سپس، با توجه به مفهوم مجموعه فازی شهودی، اتوماتای فازی شهودی عمومی ارایه می شود. در ادامه، با توجه به مفهوم جبر پایه ای که اولین بار توسط هایک ارایه شد، تعریف اتوماتای فازی عمومی LB بیان می شود. علاوه بر این، مثال هایی برای روشن تر شدن بهتر مفاهیم ارایه می شود.

    کلیدواژگان: اتوماتا، اتوماتای فازی، اتوماتای فازی شهودی، اتوماتای عمومی
  • مصطفی خلجی*، چیترا دادخواه صفحات 69-80

    امروزه سیستم های توصیه گر به یک سیستم فراگیر برای راهنمایی و هدایت کاربران در حجم عظیمی از داده در اینترنت، تبدیل شده است. پالایش همکارانه که پیشنهادات به کاربر فعال را براساس امتیازدهی مجموعه ای از کاربران ارایه می دهد، یکی از مدل های ساده و قابل درک و موفق برای پیدا کردن افراد هم سلیقه در سیستم های توصیه گر است. در این مدل، با افزایش تعداد کاربران و اقلام، سیستم دچار مشکل مقیاس پذیری می شود. از طرفی دیگر بهبود عملکرد سیستم در مواقعی که اطلاعات کمی از امتیازات دردسترس داریم، امری مهم است. در این مقاله یک سیستم توصیه گر ترکیبی به نام FNHSM_HRS که مبتنی بر معیار شباهت اکتشافی (NHSM) به همراه خوشه بندی فازی است، ارایه شده است. استفاده از روش خوشه بندی فازی در سیستم پیشنهادی باعث بهبود پذیری مساله مقیاس پذیری گشته و دقت پیشنهادات سیستم را افزایش می دهد. سیستم پیشنهادی مبتنی بر مدل پالایش همکارانه بوده و با استفاده از معیار شباهت اکتشافی، عملکرد و صحت سیستم را ارتقا می دهد. ارزیابی نتایج سیستم پیشنهادی برروی مجموعه داده MovieLens صورت گرفته، نتایج ارزیابی با استفاده از معیارهای MAE، Accuracy، Precision و Recall بیانگر بهبود کارایی سیستم و افزایش دقت پیشنهادات نسبت به روش های پالایش همکارانه ای که از معیارهای دیگری برای پیدا کردن شباهت استفاده می نمایند، می باشد.

    کلیدواژگان: سیستم های توصیه گر، پالایش همکارانه، خوشه بندی فازی، معیار شباهت اکتشافی
  • امیر رحیمی*، فرانک حسین زاده سلجوقی صفحات 81-108

    در این مقاله، مقدمه ای بطور کامل و منظم از فازی مردد، که شامل قوانین عملیاتی مجموعه فازی مردد است را با ارایه مثال های متنوع بیان می کنیم. همچنین برخی از گسترش های مجموعه فازی مردد را به همراه قوانین عملیاتی آنها بازگو خواهیم کرد. این مقاله برای مهندسین، تکنسین ها و محققان در زمینه های ریاضی فازی، تحقیق در عملیات، علوم اطلاعات، علوم مدیریت و مهندسی در جهت آشنایی و بهره مندی با فازی مردد، مناسب است.

    کلیدواژگان: فازی، فازی مردد، عنصر فازی مردد، فازی مردد بازه ای مقدار، دوگان فازی مردد
  • عباس اکرمی*، محمود پارسامنش صفحات 109-122

    در این مقاله یک مدل ریاضی اپیدمی فازی برای انتشار ویروسها در یک شبکه کامپیوتری ‏بررسی شده است. مدل اپیدمیک کلاسیک و نوع فازی آن توصیف شده و مقایسه ای بین عدد مولد کلاسیک و نوع فازی آن انجام گرفته است. همچنین استراتژی کنترل اپیدمی ویروسها در یک شبکه کامپیوتری تجزیه و تحلیل شده است.

    کلیدواژگان: منطق فازی، انتشار ویروس، آستانه اپیدمی، عدد مولد ‏پایه
  • شگوه سرگلزائی*، حسن میش مست نهی صفحات 123-150

    اکثر داده ها در جهان واقعی به صورت نادقیق و مبهم هستند؛ یکی از روش های مدل سازیمفاهیم نادقیق، استفاده از مجموعه های فازی است. یک تعمیم از مجموعه های فازی به صورتمجموعه های فازی نوع- 2 هستند که درجه عضویت هایی از نوع مجموعه های فازی دارند. چنینمجموعه هایی در جایی که تعیین دقیق درجه ی عضویت برای یک مجموعه فازی مبهم باشد، مفیدواقع می شود. مجموعه های فازی نوع- 2 بازه ای حالت خاصی از مجموعه های فازی نوع- 2 می باشند کهاز پیچیدگی کمتر و فهم آسانتری برخوردار هستند و نوع خاصی از این مجموعه ها، اعداد فازی نوع- 2بازه ای می باشند. در این پژوهش مروری بر مجموعه های فازی نوع- 2 و مجموعه های فازی نوع- 2بازه ای ارایه و به بررسی اعداد فازی نوع- 2 بازه ای و اعمال حسابی موجود بر آنها پرداخته می شود.همچنین مروری بر چند روش مقایسه ای و رتبه بندی مربوط به اعداد فازی نوع- 2 بازه ای ارایه خواهدشد.

    کلیدواژگان: مجموعه های فازی نوع-1، مجموعه های فازی نوع-2، مجموعه های فازی نوع-2 بازه ای، رتبه بندی اعداد فازی نوع-2 بازه ای
  • نرگس ابراهیمی ثالث*، حمیدرضا قنبری صفحات 151-166
    هدف

    هدف پژوهش حاضر بررسی عوامل موثر بر طلاق از طریق خبرگان روانشناس و قضات دادگاه های خانواده با استفاده از نقشه شناختی فازی است.

    روش

    شرکت کنندگان این پژوهش20 نفر از خبرگان حوزه پژوهش طلاق متشکل از اساتید دانشگاه ، روانشناسان و قضات دادگاه های خانواده در دادگستری خراسان رضوی بودند که عوامل موثر بر طلاق را در نظریه انگیزش - انتظار ویکتور وروم از طریق پاسخ گویی به پرسشنامه های با عبارت فازی بررسی نمودند.

    یافته ها

    یافته های پژوهش نشان داد که متغیر انتظارات برآورده نشده با درجه مرکزیت 59/2، مهم ترین متغیر تاثیرگذار بر دیگر متغیرها و پدیده طلاق است. پس ازآن اعتیاد با درجه مرکزیت 70/1 و دخالت خانواده ها با درجه مرکزیت 38/1، دومین و سومین متغیر تاثیرگذار در مدل نقشه شناختی فازی طلاق پژوهش می باشد.

    نتیجه گیری

    این یافته ها تلویحات مهمی در زمینه توجه به عوامل موثر برطلاق در درمانهای روانشناختی و مشاوره های حقوقی برای روانشناسان و قضات دادگاه های خانواده حاصل می کند و ضمن شناسایی دقیق عوامل موثر طلاق ، در جهت پیشگیری از آسیب های خانواده ارایه طریق می نماید.

    کلیدواژگان: طلاق، نقشه شناختی فازی، نظریه انگیزش - انتظار ویکتور وروم
  • فرهاد حمیدی*، ندا امیری صفحات 167-178

    برنامه ریزی دوترازه یکی از مسایل پرکاربرد در برنامه ریزی چند ترازه می باشد که درآن دو تصمیم گیرنده در یک ساختار سلسله مراتبی بترتیب تصمیم می گیرند. در تراز بالایی،پیشرو و در تراز پایینی، دنباله رو قرار دارند. در این مقاله، برنامه ریزی کسری خطی دوترازه باپارامترهای نادقیق، مورد بررسی قرار می گیرد. الگوریتم بهترین - kام برای برنامه ریزی کسریخطی دوترازه ی بازه ای تعمیم داده شده است. از طرفی برنامه ریزی کسری خطی دوترازه ی فازیبا استفاده از - αبرش به یک برنامه ریزی بازه ای تبدیل شده و با استفاده از الگوریتم مطرحشده، حل می گردد. جواب های بدست آمده به تصمیم گیرنده کمک می کند که جواب مورد نظرشرا انتخاب کند

    کلیدواژگان: برنامه ریزی بازه ای، برنامه ریزی کسری خطی دوترازه، پارامترهای فازی
  • رضا اعتصامی*، محسن مددی، رضا پور موسی، رضا اشرف گنجویی صفحات 179-190

    هدف اصلی این مقاله بررسی تاثیر غیرخطی تورم و بیکاری بر اجار ه بهای منازلمسکونی شهرهای بزرگ ایران است. در این راستا با ب ه کارگیری از مدل غیرخطی لجستیکو رهیافت فازی با استفاده از داد ه های سالانه 1361 تا 1395 به تجزیه وتحلیل متغیرهای موثربر اجاره بهای منازل مسکونی در شهرهای بزرگ می پردازیم. به کمک آزمون تراسورتا، برازشمدل غیرخطی لجستیک برداده ها تایید م ی شود. لذا بر اساس مدل غیرخطی لجستیک، تغییراتمتغیرهای مستقل به سه قسمت (آستان ه پایین، آستان ه وسط و آستانه بالا) تقسیم شده و نتایجنشان م ی دهد که تغییر در تورم در حد آستان ه بالا بیشترین تاثیر را بر اجاره بهای منازل مسکونیدارد. این تاثیر در حد آستانه متوسط هم قابل توجه است،که بیانگر وجود چسبندگی تورم در بخشاجاره بهای مسکن است. وجود نقش انتظارات تورمی در افزایش اجار ه بها منازل مسکونی درایران قاب ل انکار نیست چراکه تاثیر درصد تغییر در اجاره بهای دوره قبل بر اجار ه بهای دوره جاریدر تمام آستان ه ها مثبت است. از طرفی درصد تغییر در بیکاری بر اجار ه بها در حد آستان ه بالا، حدآستانه پایین و متوسط نیز تاثیر مثبت دارد

    کلیدواژگان: رگرسیون غیرخطی فازی، اجار ه بها، تورم، بیکاری
  • حسین آزادی خیرآبادی، محمدرضا ماشین چی* صفحات 191-204

    با توجه به ارتقاء فناوری، خودروهای الکتریکی هیبریدی به عنوان جایگزین مناسبیبرای خودروهای متداول، به دلایل گوناگون مورد توجه بسیاری قرار گرفته اند. به طور کلیخودروهای الکتریکی هیبریدی به خودروهایی اطلاق می شوند که برای رانش از بیش از دو منبعتولید توان استفاده می کنند. در این عرصه رقابت اصلی تولیدکنندگان، در خصوص طراحیسیستم کنترل این نوع خودروها است. سیستم کنترل مبتنی بر مدیریت انرژی منابع چندگانه وتولید توان این خودروها است که می بایست الزاماتی را که وابستگی نزدیکی به ساختار سیستممحرکه رانشی، مشخصات و المان های خودرو دارد را برآورده کند.در این مقاله با بهینه سازی توابع عضویت فازی با استفاده از الگوریتم فراابتکاری جستجویگرانشی، سطح شارژ باتری را در حد قابل قبول نگه داشته و همچنین مصرف سوخت را کاهشمی دهد.

    کلیدواژگان: استراتژی مدیریت انرژی، الگوریتم جستجوی گرانشی، شبکه عصبی، خودروهای الکتریکی هیبریدی، کنترلر منطق فازی
  • مرجان کوچکی رفسنجانی*، حمیده فاطمی دخت صفحات 205-222

    سیستم های خبره به طور گسترده ای در پزشکی برای تشخیص بیماری ها استفاده می شوند. یکی از عوامل مهم در بهبود حال بیماران، سرعت عمل در تشخیص و درمان بیماری است. دیابت یکی از بیماری های شایع در جهان محسوب می شود که میزان ابتلا به این بیماری با سرعت در حال افزایش است. دیابت یا بیماری قند یک اختلال سوخت و سازی در بدن است. در این بیماری سرعت و توانایی بدن در استفاده و سوخت و ساز کامل گلوکز کاهش یافته و باعث افزایش میزان قند خون در بدن می شود. منطق فازی یک روش مهم برای مدل سازی عدم قطعیت در سیستم های خبره می باشد. در این مقاله با استفاده از سیستم خبره فازی روشی برای تشخیص بیماری دیابت ارایه شده است. با توجه به اینکه توابع عضویت و قوانین فازی در کارایی سیستم خبره فازی نقش مهمی دارند، تعدیل توابع عضویت با استفاده از سیستم استنتاج عصبی فازی تطبیقی انجام شده است. نتایج شبیه سازی، نشان می دهند که این سیستم خبره مبتنی بر قوانین فازی زمان تشخیص بیماری دیابت را کاهش داده و با دقت تشخیص 95% عملکرد قابل قبولی را دارد.

    کلیدواژگان: سیستم خبره فازی، شبکه عصبی، عصبی فازی تطبیقی، توابع عضویت، دیابت
  • رضا اشرف گنجویی*، حسین اکبری فرد صفحات 223-233

    در مطالعات متعدد با بهره گیری از رگرسیون کلاسیک به بررسی رفتار نرخ ارز واقعیپرداخته شده است. از انجا که این شیوه براورد نیاز به اطلاعات کامل و قطعی دارد، در حالیکه بسیاری از متغیرهای اقتصادی از جمله نرخ ارز رفتاری نوسانی دارند همچنین اطلاعاتقطعی از عوامل تاثیر گذار بر این متغیرها در دسترس نمی باشد. در این مقاله برای بررسی رفتارنرخ ارز واقعی، از رگرسیون فازی برای یک دوره زمانی بیست ساله استفاده شده است. علتاستفاده از رگرسیون فازی به دلیل انعطاف پذیری در مدل سازی بوده، در ضمن فاقد فرضهایمحدودکننده در رگرسیون کلاسیک است. نتایج این مطالعه نشان دهنده کارآیی فوق العاده مدلرگرسیون فازی است، به گونه ای که نمای نرخ ارز واقعی برای تمام درجه های عضویت یکساناست، که تایید کننده سیاست مدیریت عرضه ارز در ایران می باشد. از سوی دیگر نتایج رگرسیونفازی با درجه عضویت 0٫7 بیانگر رفتار نرخ ارز واقعی متناسب با شرایط ایران است.

    کلیدواژگان: رگرسیون فازی، ضرایب متقارن و نامتقارن، نرخ ارز واقع