نشریه کتاب شیعه
سال نهم شماره 1 (پیاپی 18، بهار و تابستان 1397)

در این گفتار، سومین قسمت حواشی مفصل سید عبدالستار حسنی بر حرف حاء کتاب رجال نجاشی آمده است، و حاشیه بر حدود سی تن از راویان حدیث شیعه را در بر دارد.
این حواشی سرشار از نکات کتاب‌شناسی، تاریخ، ادبیات، تراجم و دیگر فواید علمی است.

این مقاله عبارت است از نقد سید محمدجواد شبیری بر قسمت اول حواشی سید عبدالستار حسنی بر رجال نجاشی به نام » اوجز الحواشی علی رجال النجاشی«، منتشر شده در شماره 13 و 14 کتاب شیعه. این نقدها مربوط به بخشی از راویان شیعه است که نام آنها با حرف الف آغاز می شود.

در این مقاله پس از مقدمه‌ای در مورد حجیت نهج البلاغه برای استناد فقهی، درباره خطبه «لله بلاء فلان» بحث شده است، نقل‌های مختلف آن را مقایسه و دیدگاه‌های مختلف درباره این خطبه را نقل می‌کند. در نهایت نتیجه می‌گیرد که نمی‌توان نسبت تمام مطالب نهج‌البلاغه به امیرالمومنین(ع) را قطعی دانست.

محدث قمی در مفاتیح الجنان، از چاپ سنگی کتاب اقبال ذیلی بر دعای عرفه نقل کرده که با عبارت «الهی انا الفقیر فی ‌غنای...» آغاز می‌شود. در این مقاله درباره این ذیل بحث شده و نگارنده بر اساس ادله مختلف به این نتیجه رسیده که این ذیل، از مناجات‌های ابن عطاءالله اسکندرانی صوفی مصری است که به‌عنوان حاشیه به بعضی نسخه‌های اقبال افزوده شده و سپس به متن راه یافته و برخی آن را جزء متن دعا دانسته‌اند.

این مقاله عبارت است از تعلیقات منتشر نشده شهید ثانی بر رجال ابن داود حلی که در 79 مورد نکاتی در باب راویان حدیث بیان می‌شود.

این مقاله 18 تن از دانشوران اهل تسنن را می‌شناساند که شیخ آقا بزرگ تهرانی در کتاب طبقات اعلام الشیعه، ‌مجلدات قرن دهم تا چهاردهم، به خطا آنها را از دانشمندان شیعه دانسته‌ است. نگارنده مستندات خود را ارایه می‌کند.

نگارنده شرح حال 26 تن از دانشمندان شیعه قرن ششم و هفتم را به‌نقل از تاریخ ابن ساعی شافعی بغدادی (593-674) استخراج کرده و تعلیقات مختصری ذیل آنها افزوده است.

این مقاله شرح حال سید محمدمهدی بحرالعلوم (م1212) نوشته سید محمود طباطبایی بروجردی (م1300) است. قصایدی در مدح و رثای بحرالعلوم، کتاب‌شناسی آثار او و اشاره به جایگاه او در ادبیات عرب، در مقاله آمده است.

این مقاله مشتمل است بر  شرح حال مختصر سید هبه الدین شهرستانی (1301-1386) و بیان نقش و جایگاه فکری و اجتماعی و فرهنگ‌سازی وی در عراق به ویژه کربلا، و نامه شهرستانی در جواب فریق مزهر فرعون در سال 1940 میلادی، پس از توضیح درباره کتابخانه جوادین؟عهما؟ که شهرستانی تاسیس کرده، چند قصیده در رثای او می‌آورد.

این مقاله مشتمل است بر شرح حال سید مرتضی رضوی (1348-1438ق) سفرهای متعدد او و دعوت او به تقریب، فهرست تالیفات چاپ شده و نشده وی، فهرست تعلیقات او بر کتاب‌هایی که چاپ کرده، و فهرستی از آثار شیعه امامیه که به اهتمام او در مصر منتشر شده است. همچنین گزیده‌ای از مکاتبات او با سید عبدالحسین شرف‌الدین، سید محمدباقر صدر و دیگر بزرگان.