فصلنامه تحقیقات اقتصادی
پیاپی 49 (پاییز 1374)

این مقاله در صدد یافتن پاسخ برای پرسشهای زیر است:1- چه رابطه ای بین فرهنگ و توسعه اقتصادی وجود دارد؟ 2- فرهنگ توسعه دارای چه ویژگیهایی است؟ 3- آیا اسلام با فرهنگ توسعه یا به عبارت دقیقتر با عوامل فرهنگی موثر بر توسعه اقتصادی در تعارض است؟ از آنجایکه پاسخ به سوالات فوق تا اندازه زیادی به تعاریف ما از فرهنگ ، توسعه و اسلام بستگی دارد لذا ابتدا به این موضوع پرداخته شده است. برای پی بردن به رابطه فرهنگ و توسعه اقتصادی ، رابطه فرهنگ و اقتصاد و سپس روابط خاص فرهنگ و توسعه و عوامل فرهنگی موثر بر توسعه اقتصادی را بررسی و به این نتیجه رسیده ایم که عواملی چون نگرش معقول نسبت به دنیا ، اعتقاد به حاکمیت علم، اعتقاد به آزادی اندیشه، اعتقاد به برابری انسانها و اعتقاد به توسعه و... از جمله عناصر فرهنگی لازم برای شروع و تداوم توسعه است. در آخر ضمن بررسی دیدگاه اسلام درباره تک تک عناصر مذکور باین نتیجه رسیده ایم که تعالیم اسلام با عوامل مذکور در تعارض نیست و عناصر مساعدی در آن وجود دارد که همه توسعه برانگیزند، ازجمله، فرهنگ کار، حرمت اسراف ،مبارزه با خرافات، اعتقاد به جامعه آرمانی، دعوت بعه تعقل، مذمت فقر مالی، رعایت نظم، اعتقاد مسلمانان به داشتن قدرت و عزت و ده ها عنصر دیگر.

طرفداران مکتب اصالت پول معتقدند که تورم همیشه و همه جا یک پدیده پولی بوده وناشی از عدم موازنه بین رشد پول و تولیدات حقیقی می باشد.بر این اساس سیاستهای پولی بانک مرکزی که بطور ارادی اعمال می گردند ، علت اصلی پیدایش فشارهای تورمی محسوب می شود. هدف این مقاله ارزیابی مناسب الگوی پولی برای تبیین تورم ایران و برآورد میزان مشارکت عوامل پولی در شکل گیری فشارهای تورمی می باشد.بدین منظور چارچوب نظری مکتب پولی در چهار قضیه عمده خلاصه گردیده وبا استفاده از الگوی مناسب مورد ارزیابی و آزمون تجربی قرار گرفته است.

از اواسط دهه 1970 میلادی در پی بالا رفتن قیمت شدید نفت و افزایش شمار تولیدکنندگان نفت خارج از اوپک ، به تدریج عرضه نفت کشورهای غیر اوپک در بازار های نفتی اهمیت در خور توجهی یافت بطوری که در دهه 1980 سهم کشورهای غیر اوپک در بازار جهانی نفت از سهم اعضای اوپک بیشتر شد. دراین مقاله عوامل مهم موثر در شکل گیری عرضه نفت کشورهای اوپک بررسی و الگوی عرضه این کشورها بر پایه متغیرهای مهم قیمت مورد انتظار نفت و نرخ موثر ارز، طراحی و تخمین زده شده است.بر پایه نتیجه گیری مقاله ، تخمین الگوهای خطی و غیر خطی عرضه نفت اوپک بیانگر رابطه مثبت عرضه نفت کشورهای غیر اوپک با قیمت مورد انتظار نفت و نرخ موثر ارز کشورهای عمده صنعتی در مقابل دلار آمریکا می باشد

در این مقاله ابتدا فرض ((تحرک بین المللی سرمایه)) را در مدل هاریس - تودارو اعمال می کنیم وسپس به بررسی آثار به کار گرفتن چند سیاست می پرازیم. پیام اصلی مقاله آنستکه پرداخت سوبسید به دستمزدها در بخش صنعت و وضع تعرفه گمرکی ، رفاه را تقویت نمی کنند، در حالیکه پرداخت سوبسید به دستمزدها در بخش کشاورزی ، بر اساس فرض ((تحرک بین المللی سرمایه)) ، در جهت افزایش رفاه عمل خواهد کرد. این نتایج با آنچه مدل اولیه هاریس - تودارو مطرح می کند ، کاملا در تضاد است.