فهرست مطالب

مطالعات محیط زیست، منابع طبیعی و توسعه پایدار - پیاپی 16 (تابستان 1400)

نشریه مطالعات محیط زیست، منابع طبیعی و توسعه پایدار
پیاپی 16 (تابستان 1400)

  • تاریخ انتشار: 1400/06/24
  • تعداد عناوین: 6
|
  • مژده اقدسی، فرید کاظم نژاد صفحات 1-10

    بام سبز یکی از رویکردهای نسیتا نوین معماری و شهرسازی است که با بزرگتر شدن مشکلات حاصل از صنعتی شدن، به عنوان یک مولفه توسعه پایدار فضای سبز شهری گسترش پیدا کرد. و از آن میتوان به منظور افزایش سرانه فضای سبز، ارتقای کیفیت محیط زیست و توسعه پایدار شهری بهره برد. با توجه به شرایط سخت حاکم بر پشت بام، تمامی گونه های گیاهی توانایی سازش در این محیط را ندارند. این پژوهش به منظور بررسی سازگاری و کشت چند گیاه دارویی، و بررسی اثر تیمارهای آبیاری بر آنها به منظور استقرار برروی بام سبز در شهر شیراز اجرا گردید و سه گونه گیاهی بومادران، رزماری و اسطوخودوس به صورت تک کشت و کشت ترکیبی با نسبت مساوی با نازگوشتی در جعبه های کشت 21×47×30 سانتیمتر با تیمار آبیاری 3 روز و 27 روز یکبار، در قالب یک آزمایش فاکتوریل بر پایه طرح کامال تصادفی با 0 تکرار کشت شدند. در نهایت با افزایش درجه حرارت آنچه که در بقا و افزایش درجه سالمتی دخالت داشت دور آبیاری  3روز و کشت مخلوط بود و رزماری با بیشترین میزان مقاومت خصوصا در ترکیب با ناز گوشتی، توانایی استقرار و کاربرد در سیستم بام سبز در قالب کشاورزی شهری شیراز را داراست

    کلیدواژگان: بام سبز، گیاه مقاوم، کشت تک، کشت مخلوط
  • پوریا خطیب شهیدی صفحات 11-20

    از مهمترین موضوعاتی که باید در هنگام طراحی و برنامهریزی شهرها مد نظر قرار گیرد، فراهم نمودن امنیت هر چه بیشتر شهروندان و کاهش بحران در شهرها، همچنین رعایت برخی تمهیدات و اصول پدافند غیرعامل برای کاستن از آثار این نوع بحرانها میباشد. فضاهای سبز شهری دارای نقش اجتماعی، اقتصادی و اکولوژیکی، همچون یکپارچگی اجتماعی، کاهش فشارهای روانی، فراهم کردن محیطی مطلوب برای پرورش کودکان، حفظ آسایش و نظایر آنها هستند که شاخصی برای ارتقای کیفیت فضای زندگی و توسعه جامعه محسوب میشوند. از جمله اقداماتی که در حوزه معماری و شهرسازی با رویکرد پدافند غیرعامل میتوان انجام داد، بهره گیری از فضاهای سبز موجود در جهت اعمال برخی تمهیدات پدافندی غیرعامل است. در این تحقیق استفاده بهینه از کاربری فضای سبز شهری در مواقع وقوع بحران با تاکید بر پدافند غیرعامل در برنامهریزی و مدیریت شهری مورد بحث است.

    کلیدواژگان: مدیریت شهری، پدافند غیرعامل، فضای سبز، توسعه پایدار
  • جمال مومیوند، احمد خسرویانی* صفحات 21-31

    نفت، به عنوان یک ماده اولیه حیاتی یک عاملی برای توسعه سریع جوامع است؛ اما این منبع طبیعی برای بعضی از کشورها، به جای موهبت، تبدیل به نفرین شده است که از مهمترین اثر آن میتوان به بیماری هلندی اشاره کرد که باعث تضعیف بخش سنتی تولید یعنی بخش کشاورزی شده است. از طرفی بخش کشاورزی جزء اولین مباحثی است که اندیشمندان علم توسعه اقتصادی به آن توجه داشته اند زیرا بخش کشاورزی همواره در توسعه کشورها نقش اساسی داشته است. در این مقاله با استفاده از مدل VAR ساختاری به بررسی تاثیر شوک های بخش انرژی بر بهره وری و قیمت کالاهای کشاورزی در بازه زمانی 1370-1393 در ایران پرداخته شده است. که نتایج نشان میدهد اگر شوکی به قیمت نفت وارد شود تمام متغیرهای مدل اعم از بهره وری و قیمت کالاهای کشاورزی و صادرات کشاورزی و تولید ناخالص داخلی به شوک وارد شده واکنش نشان میدهند.

    کلیدواژگان: بخش انرژی، قیمت کلای کشاورزی، بهره وری بخش کشاورزی
  • مزدک دربیکی*، ربابه کشمیری، صفا بابوئی صفحات 33-41

    کمبود دانش و آگاهی محیط زیستی بازدیدکنندگان از بومسازگان حساس یک پارک جنگلی هیرکانی میتواند از عوامل بنیادی تخریب محیط زیست آن باشد، از این رو هدف این پژوهش کاربردی و توصیفی-پیمایشی، بررسی و ارزیابی نگرش، دانش و رفتار محیط زیستی بازدیدکنندگان در پارک جنگلی النگدره گرگان بود. ارتباط بین نگرش و رفتار، دانش و نگرش، و دانش و رفتار محیط زیستی بازدیدکنندگان به عنوان فرضیه در نظر گرفته شد. برای گردآوری داده ها از یک پرسشنامه در سه بخش نگرش، رفتار و دانش محیط زیستی و 6 پرسش متغیرهای جمعیت شناختی، استفاده و 384 پرسشنامه میان بازدیدکنندگان پخش شد و برای واکاوی داده ها، دو روش آمار توصیفی و استنباطی به کار رفت. یافته ها نشان داد بین دانش و نگرش، بین نگرش و رفتار، و بین دانش و رفتار محیطزیستی بازدیدکنندگان رابطه معنادار وجود داشت. مشخص شد هرچه نگرش و دانش محیطزیستی بازدیدکنندگان بیشتر باشد، رفتار محیطزیستی بهتری خواهند داشت. افراد دارای مدرک کارشناسی، رفتار محیط زیستی بهتر و افراد متاهل و زیر 20 سال رفتار محیطزیستی نامطلوبتری دارند. این پژوهش نشان میدهد در شکل گیری رفتارهای محیطزیستی بازدیدکنندگان، دانش و نگرش نقش ارزشمندی دارند بنابراین با دگرگونی در نگرش افراد و افزایش دانش و آگاهی از راه آموزش محیطزیستی، میتوان به توانمندی رفتارهای محیطزیستی در راستای حفاظت از منابع طبیعی پرداخت

    کلیدواژگان: رفتار محیط زیستی، نگرش محیط زیستی، دانش محیط زیستی، النگدره، پارک جنگلی
  • درسا دیده روشن*، رضا جهانمردی صفحات 43-53

    این مقاله بر مبنای گزارشی از مطالعات اخیر در مورد پلیمرهای قالب مولکولی (MIPs) شامل نحوه ی سنتز، عملکرد آنها و کاربردهای گسترده ی آن به دلیل خاصیت گزینش پذیری به ویژه در کاربردهای مربوط به مواد غذایی تهیه شده است. MIPs بر پایه ی برهمکنش میان مونومر و مولکول قالب سنتز میشوند. امروزه یافتن راهکاری برای رفع وجود برخی داروها و سموم باقی مانده در مواد غذایی، به دلیل داشتن عوارض جانبی برای انسانها به یکی از مهمترین اهداف سازمان بهداشت جهانی تبدیل شده است. هدف از انجام این پروژه ابتدا بررسی نحوه ی عملکرد MIPs به منظور جداسازی و استخراج، سپس بررسی روش های مختلف و متداول برای جداسازی آنتی بیوتیک از شیر و در نهایت ارایهی بهترین روش با بالاترین بازده میباشد.

    کلیدواژگان: پلیمر قالب مولکولی، استخراج انتخابی، آنتی بیوتیک، شیر
  • محسن جوانمیری پور صفحات 55-61

    سبزه یکی از سین های هفت سین نوروزی و کاشتن آن قبل از عید یکی از رسوم ایرانیان است. پیشنیان سبزه را نماد برکت و باروری میدانستند و قبل از عید نوروز گندم، جو و ارزن را که جزو مهمترین خوراک آنها بود، را می کاشتند. در حال حاضر از سبزه نوروز که ریشه در رسومات و باورهای دیرینه مردم دارد، میتوان تاثیر گرفت. به این منظور، بجای استفاده از غلات برای تولید سبزه، استفاده از بذور گونه های درختی شامل گونه های مثمر و غیر مثمر مورد توجه قرار میگیرد. چون بعد از صرف هزینه هایی از قبیل تهیه بذر، تهیه ظرف و آب، سبزه پرورش داده شده مورد استفاده خاصی نداشته و عمال دور ریخته میشود. به منظور کمی سازی این هزینه ها در یک سال اقدام به استخراج هزینه های مربوطه گردید. نتایج نشان داد حدود 16937224 خانوار اقدام به کاشت گندم میکنند که 70 % فراوانی کل را تشکیل میدهد. مقدار کل هزینه بذور غالت مورد استفاده 19054381 میلیون ریال است. همچنین، هزینه کل مقدار آب مورد استفاده برای کاشت انواع غلات حدود 205787295 میلیون ریال است. به علاوه بر، ظرف، روبان و سایر هزینه ها حدود 998258863 میلیون ریال است. برای جلوگیری از دور ریز و هدررفت بذور غالت در آستانه عید نوروز، بهتر است این سنت به گونه ای که کمترین اصراف و کمک به محیط زیست را به همراه داشته باشد با کاشت بذوری که قابلیت انتقال به طبیعت و تبدیل شدن به درخت را داشته باشند، هدایت شود

    کلیدواژگان: سبزه نوروزی، هزینه ها، بذر، آب، ظرف