فهرست مطالب

پژوهش های میوه کاری - سال ششم شماره 1 (بهار و تابستان 1400)

نشریه پژوهش های میوه کاری
سال ششم شماره 1 (بهار و تابستان 1400)

  • تاریخ انتشار: 1400/08/12
  • تعداد عناوین: 13
|
  • ساوه واعظی هریس*، محمدرضا اصغری، علیرضا فرخزاد، زهرا یوسفی صفحات 1-9

    تاثیر بسته بندی نانوکامپوزیت که بوسیله اختلاط پلی پروپیلن با نانو ذرات نقره و سیلیکا آماده شده بود بر کیفیت و عمر پس از برداشت میوه های تازه بریده شلیل رقم ردگلد در دمای 1-0 درجه سانتی گراد و رطوبت نسبی 90 تا 95% بررسی شد. آزمایش بصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در 4 تکرار انجام گرفت. صفاتی چون میزان پوسیدگی، میزان کاهش وزن، اسیدیته قابل تیتراسیون، مواد جامد محلول، شاخص قهوه ای شدن، فعالیت آنزیم های پلی فنل اکسیداز و  پراکسیداز ارزیابی شدند. بسته بندی نانو در مقایسه با شاهد (پلی پروپیلن) کاهش معنی داری در میزان پوسیدگی و میزان کاهش وزن داشت (01/0>P). فعالیت پلی فنل اکسیداز و پراکسیداز و شاخص قهوه ای شدن در میوه های بسته بندی شده در ظروف نانو کاهش یافت. بسته بندی نانو باعث حفظ اسیدیته کل گردید. میزان مواد جامد محلول در ظروف شاهد نسبت به ظروف نانو افزایش معنی داری نشان داد. نتایج پژوهش حاضر نشان داد که ظروف بسته بندی حاوی نانوذرات نقره و سیلیکا می تواند تکنیک مناسبی برای کاهش پوسیدگی میوه و حفظ کیفیت و افزایش عمر پس از برداشت شلیل تازه بریده رقم رد گلد در طول دوره نگهداری باشد.

    کلیدواژگان: پلی فنل اکسیداز، شاخص قهوه ای شدن، ظروف بسته بندی، کیفیت، نانوذرات
  • راضیه خواجه، مصطفی قاسمی*، عبدالمجید میرزا علیان دستجردی، غلامرضا دمی زاده صفحات 10-21

    به منظور بررسی اثر اسید سالیسیلیک بر تحمل به شوری دانهال های مکزیکن لایم، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملا تصادفی در شرایط گلخانه ای اجرا شد. فاکتورها شامل شوری (0، 20 ، 40 و 60  میلی مولار کلریدسدیم) و اسید سالیسیلیک (0، 5/0 و 1 میلی مولار) با 4 تکرار بودند. تیمارهای شوری به مدت 70 روز روی دانهال های یکساله اعمال گردیدند. در پایان آزمایش، پارامترهای مختلف رشدی مانند وزن خشک برگ، ریشه و ساقه، پارامترهای فیزیولوژیکی مانند محتوای نسبی آب برگ و درصد نشت یونی و پارامترهای بیوشیمیایی مانند میزان کلروفیل، پرولین و فعالیت آنزیم های کاتالاز و پراکسیداز مورد ارزیابی قرار گرفتند. به طور کلی نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که شوری بر متابولیسم گیاه لیمو اثر منفی گذاشت به طوری که پارامترهایی مانند وزن خشک برگ، ساقه و ریشه، میزان کلروفیل a، کلروفیل کل و محتوای نسبی آب برگ، با افزایش شوری کاهش یافتند. شوری سبب افزایش فعالیت آنزیم های کاتالاز و پراکسیداز شد. استفاده از اسید سالیسیلیک به ویژه غلظت 5/0میلی مولار نیز سبب کاهش آثار سوء تنش در شرایط شوری گردید به طوری که سبب افزایش وزن خشک برگ، کلروفیل کل و محتوای نسبی آب برگ در شرایط تنش شوری شد.

    کلیدواژگان: اسید سالیسیلیک، پرولین، کلروفیل، مکزیکن لایم، نشت یونی
  • مژگان حشمتی، مهدی رضایی*، حسن قربانی قوژدی، علی دادار صفحات 22-37

    استان خراسان شمالی از جمله مناطق مهم انگور کاری دیم ایران می باشد. تنوع ارقام انگور این منطقه کمتر مورد بررسی قرار گرفته است. در این پژوهش تنوع ژنتیکی 25 انگور از ارقام محلی با ویژگی برگی و نشانگر ISSR و RAPD مورد بررسی قرار گرفت. بالاترین ضریب تغییرات به میزان 31/99 و 03/86 درصد به ترتیب در صفات تراکم کرک بین رگبرگ روی برگ و زیر برگ مشاهده شد. انگور ها در تجزیه خوشه ای بر اساس صفات برگی به چهار گروه تقسیم بندی شدند. نتایج نشان داد که ارقام محلی کج انگور و یاقوتی، عسگری سفید و گلین بارماقی، قزل اوزم و خلیلی قرمز ویژگی های برگی نسبتا مشابهی باهم دارند. در 25 رقم انگور از 10 آغازگر ISSR و 10 آغازگر RAPD در مجموع به ترتیب 103 و 113 باند بدست آمد. آغازگر UBC888 از ISSR با 13 باند و OPK از RAPD با 14 باند بیشترین تعداد باند را داشتند. فاصله ژنتیکی در ماتریس عدم تشابه در نشانگرهای RAPD بین 4/0 تا 9/0 و در نشانگرهای ISSR  از  23/0 تا 78/0 متغیر بود. بیشترین شباهت بین ارقام محلی کج انگور با سبز انگور، یسرقین و فخری و خلیلی قرمز با سیاه دیررس دیده شد. تجزیه کلاستر و تجزیه به مولفه اصلی با هر دو نشانگر، ارقام را به چهار گروه مجزا تقسیم نمود. طبق نتایج هر دو نشانگر، دو رقم خوش ناو و خلیلی زرد در فاصله دورتری نسبت به سایر ارقام قرار داشتند. ارقام محلی انگور مورد مطالعه از تنوع نسبتا بالایی برخوردار بودند که می توان از آنها در کارهای اصلاحی و حفظ ژرم پلاسم بهره برد.

    کلیدواژگان: انگور، تنوع ژنتیکی، رقم، صفات مورفولوژیکی، نشانگر ژنتیکی
  • حسن ماستری فراهانی، یاور شرفی*، علی ایمانی صفحات 38-50

    پایه های دورگ بادام و هلو در توسعه تجاری پرورش بادام و هلو در مناطق وسیعی از جهان بویژه مناطق مثل ایران، از اهمیت بالایی برای اصلاحگران و باغداران برخوردار است. در این مطالعه امکان بهینه سازی سطوح مواد تنظیم کننده رشد گیاهی در محیط کشت درون شیشه ای جهت پرآوری و ریشه زایی مناسب دو نوع پایه هیبرید هلو و بادام شامل GF677 و TT (از ژنوتیپ های امیدبخش برنامه های اصلاحی موسسه تحقیقات باغبانی کشور) در قالب دو آزمایش فاکتوریل جداگانه مورد مطالعه قرار گرفت. آزمایش اول جهت شناسایی بهترین سطوح مواد تنظیم کننده رشد گیاهی BA و IAA جهت پرآوری و آزمایش دوم جهت شناسایی سطوح مطلوب IAA و NAA برای ریشه زایی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که تیمار 5/0 میلی گرم بر لیتر BA و 1/0 میلی گرم بر لیتر IAA بهترین اثر را در پرآوری داشتند. همچنین، IAA با سطح یک میلی گرم در لیتر بهترین اثر را در صفات درصد و تعداد ریشه زایی و وزن تر و خشک ریشه داشته و  NAAبیشترین طول ریشه را در سطح 5/1 میلی گرم در لیتر ایجاد نمود. بطورکلی سطح یک میلی گرم در لیتر  IAAمی تواند غلظت موثری برای مرحله ریشه زایی پایه های دورگ مورد مطالعه در نظر گرفته شود.

    کلیدواژگان: پایه های دورگ، پرآوری، ریشه زایی، مواد تنظیم کننده رشد گیاهی
  • معصومه عباسی، عبدالمجید میرزاعلیان دستجردی*، مجید عسکری سیاهویی، منصوره شمیلی، بابک مدنی صفحات 51-65

    ترکیبات طبیعی مانند اسانس های گیاهی به عنوان یک روش سالم برای کنترل پوسیدگی پس از برداشت و نیز تاخیر در پیری میوه مورد استفاده قرار می‏گیرد.  این مطالعه با هدف بررسی اثرات اسانس های میخک، دارچین، آویشن شیرازی و آویشن باغی روی کنترل پوسیدگی ناشی از پنی سیلیوم ایتالیکوم و برخی ویژگی های کیفی لیموترش رقم مکزیکن لایم در طی انبارمانی انجام شد. لیموها با سوسپانسیون قارچمایه زنی و با اسانس های روغنی در سه غلظت صفر (شاهد)، 1/0 و 2/0 درصد در اتانول 5/1% حجمی- حجمی، غوطه ور شدند. سپس میوه های لیمو در دمای 1± 8 درجه سلسیوس و رطوبت نسبی 95-90 درصد به مدت 21 روز نگه داری شدند. نتایج نشان داد که اسانس های گیاهی در کنترل کپک آبی و حفظ کیفیت پس از برداشت میوه لیمو موثر بودند. پس از 21 روز انبارمانی، اسانس های آویشن باغی در غلظت 2/0 درصد و دارچین 1/0 درصد به ترتیب 8/58 و 9/55 درصد پوسیدگی پس از برداشت کمتری نسبت به شاهد داشتند. با این حال در این دو تیمار محتوای فنل کل و فعالیت آنتی اکسیدانی بیشتری در مقایسه با شاهد مشاهده شد. با توجه به نتایج پژوهش حاضر می توان بیان داشت که کاربرد اسانس های گیاهی به خصوص آویشن باغی و دارچین به عنوان یک قارچ کش طبیعی می تواند در کنترل بیماری ناشی از کپک آبی مرکبات مفید باشد.

    کلیدواژگان: آویشن باغی، آویشن شیرازی، دارچین، میخک
  • امیرعباس تقی زاده، رقیه امینیان دهکردی*، علی اصغر زینانلو، محمدمهدی ضرابی صفحات 66-76

    یکی از چالش های اساسی در تبیین سازگاری ارقام با محیط های مختلف کشت، وجود اثرات متقابل ژنوتیپ × محیط است. در این پژوهش و جهت رسیدن به راهکاری منطقی برای ادغام اثرات تولید و پایداری، از داده های عملکرد هشت رقم مطرح زیتون، که طی سال های 1392 تا 96  در قالب طرح بلوک های کامل تصادفیRCBD)) با سه تکرار در ایستگاه تحقیقاتی زیتون طارم کاشته شده اند، استفاده شده است. پس از تعدیل داده های عملکرد ارقام در طی سال های آزمایشی و تایید وجود اثر متقابل ژنوتیپ در محیط با استفاده از تجزیه مرکب، از بیست پارامتر مختلف پایداری، برای سنجش پایداری ارقام استفاده گردید. سپس با ارایه ی راهکار شاخص انتخاب ژنوتیپ ایده آل تعدیل یافته یا ASIIG جهت تجمیع اثرات مختلف سازگاری و عملکرد استفاده شد. بالاترین مقدار میانگین تولید در این آزمایش در رقم کنسروالیا  با 74/40 کیلوگرم در درخت و کمترین مقدار تولید در رقم شنگه با تولید 59/8 کیلوگرم در هر درخت مشاهده شد. روش واریانس پایداری رومرSd2)) رقم بسیار کم محصول روغنی را به عنوان رقم پایدار در این آزمایش معرفی کرد. مقدار اکووالانس ریک (Wi) برای رقم کرونیکی کمترین مقدار و برای رقم کنسروالیا بیشترین مقدار بود. روش ASIIG ارقام شرکت کننده در آزمایش را به چهار گروه، کاملا پایدار، پایدار، ناپایدار و کاملا ناپایدار تقسیم بندی کرد. گراف روش ASIIG توانست با کیفیتی بالا، ارقام شرکت کننده در این آزمایش را بر اساس مطلوبیت گروه بندی نماید. در این روش رقم کرونیکی با 76 درصد شباهت به ژنوتیپ ایده آل، مطلوب ترین رقم شناخته شد و رقم شنگه با 22 درصد شباهت به ژنوتیپ ایده آل بدترین ژنوتیپ شرکت کننده در آزمایش بر اساس معیارهای پایداری و عملکرد بود. با توجه به عملکرد بالا و پایداری نسبی در دو رقم کرونیکی و کنسروالیا، این ارقام بهترین ارقام در ایستگاه تحقیقاتی طارم شناخته شدند.

    کلیدواژگان: اقلیم طارم، پارامترهای پایداری، درختان میوه، روش های ناپارامتری، عملکرد
  • حسن فرهادی*، محمدمهدی شریفانی، مهدی علیزاده، حسین حکم آبادی، ساسان علی نیائی فرد صفحات 77-93

    پسته به عنوان یک محصول استراتژیک جایگاه خاصی در بین محصولات کشاورزی ایران دارد. به منظور بررسی تاثیر تنش خشکی بر برخی از ویژگی های مورفولوژیک و میزان پروتئین کل دانهال های هیبرید و غیر هیبرید پسته و شناسایی پایه های متحمل به خشکی، آزمایشی به صورت فاکتوریل بر پایه طرح کامل تصادفی با چهار تکرار به صورت گلدانی در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان در سال های 98- 1397 انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل پنج پایه دانهالی پسته احمد آقایی، اکبری، سرخه حسینی، گرمه، فندقی و پنج هیبرید بین گونه ای (احمد آقایی × اینتگریما، اکبری × اینتگریما، سرخه حسینی × اینتگریما، گرمه × اینتگریما و فندقی × اینتگریما) و سه سطح خشکی شامل شاهد (100 درصد ظرفیت زراعی)، تنش ملایم (65 درصد ظرفیت زراعی) و تنش شدید (30 درصد ظرفیت زراعی) بودند که به مدت 12 هفته روی دانهال های سه ماهه پسته اعمال شدند. نتایج نشان داد که تنش خشکی اثر معنی داری بر وزن خشک ساقه، وزن خشک ریشه، طول ساقه، قطر ساقه، طول ریشه، نسبت طول ریشه به ساقه، طول برگ، عرض برگ، ضخامت برگ، سطح برگ، ریزش برگ و میزان پروتئین کل برگ و ریشه داشت. با افزایش سطح خشکی، کاهش معنی داری در تمامی صفات به جز طول ریشه، نسبت طول ریشه به ساقه و ضخامت برگ نسبت به شاهد مشاهده شد. در بین پایه ها، به ترتیب پایه های پر رشد هیبرید سرخه حسینی × اینتگریما، احمد آقایی × اینتگریما و اکبری × اینتگریما بیشترین تحمل به خشکی را نشان دادند. از طرفی پایه دانهالی فندقی در تمامی صفات بیشترین حساسیت به خشکی را نشان داد.

    کلیدواژگان: اینتگریما، تحمل به خشکی، سطح برگ، ظرفیت زراعی، هیبرید
  • لعیا رضازادباری، علیرضا قنبری*، رضا درویش زاده، موسی ترابی گیگلو، حامد دولتی بانه صفحات 94-106

    تنش شوری تهدید جدی در مقابل فعالیت های کشاورزی است که بر متابولیسم سلول های گیاهی تاثیر گذاشته و باعث کاهش عملکرد گیاه می شود. در مطالعه حاضر ، تاثیر غلظت های 0، 25، 50 و 100 میلی مولار کلرید سدیم بر صفات بیوشیمیایی از قبیل میزان تجمع Na+ و K+، مالون دی آلدیید، گلایسین بتایین و نشت الکترولیت 21 ژنوتیپ مختلف انگور با طرح کاملا تصادفی در سه تکرار در شرایط درون شیشه ای مطالعه شد. نتایج نشان داد که میزان تجمع Na+، مالون دی آلدیید و نشت الکترولیت در سطح شوری 100 میلی مولار برای رقم مقاوم رشه به ترتیب به میزان 285/11 میلی مول برگرم، 0103/0 میکرومول برگرم و 79/66 درصد بود در حالی که در رقم حساس مانند رقم هیبرید H1R18B2 به میزان 32/24 میلی مول بر گرم، 196/0 میکرومول بر گرم و 24/94 درصد بدست آمد که طور معنی داری بالاتر از رقم رشه بود. در تیمارهای تنش شوری میزان K+در مقایسه با  شاهد (غلظت 0 میلی مولار کلرید سدیم محیط کشت موراشیگ و اسکوگ) کاهش یافت و این کاهش در رقم رشه در مقایسه با سایر ارقام، کمترین مقدار بود. طبق نتایج این مطالعه، هر یک از ارقام مورد بررسی تغییرات متمایزی در رابطه با ترکیب صفات بیوشیمیایی مورد مطالعه نشان دادند که می تواند حاکی از مقاومت ژنتیکی متفاوت ارقام باشد. شناسایی ویژگی های مقاومتی متفاوت می تواند اصلاح گران را در تولید ارقام مقاوم با مکانیسم های مختلف مقاومت یاری نماید. از ژنوتیپ های مقاوم می توان به عنوان پایه های مقاوم در توسعه کشت و ایجاد تاکستان در زمین های شور اطراف دریاچه ارومیه استفاده نمود.

    کلیدواژگان: انگور، گلایسین بتائین، مالون دی آلدئید، نشت الکترولیت، یون K+
  • محی الدین پیرخضری* صفحات 107-120

    به منظور ارزیابی خصوصیات ریخت شناسی و میوه شناسی 27 رقم و ژنوتیپ از سه گونه اصلی آلو (P.cerasifera،  P. salicina.و. P.domstica)، 33 صفت شامل تاریخ های شروع و خاتمه گلدهی، زمان رسیدن، رشد رویشی، مساحت سطح مقطع تنه، طول میانگره، اندازه جوانه رویشی، ابعاد برگ، ابعاد میوه و هسته، قطر گوشت، وزن میوه و هسته، TSS، TA، سفتی بافت، چسبندگی هسته، اسیدیته آب میوه، ماده خشک و عملکرد طی سال های 1396 و 1397 مطالعه شدند. آزمایش در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار انجام گردید. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که ارقام از نظر کلیه صفات مورد بررسی تفاوت معنی داری در سطح یک درصد نشان دادند. بر اساس نتایج حاصل از تجزیه کلاستر در فاصله اقلیدسی 7، ارقام به پنج گروه و یک رقم مستقل تقسیم شدند. بر اساس نتایج پژوهش حاضر، رقم نسبتا زود رس بلک استار (آلو ژاپنی) برای عرضه در اول فصل و ارقام آنجلنو (آلو ژاپنی)، براون دوانت و زرد کردستان (از ارقام اروپایی) بعنوان دیر رس ترین ارقام جهت عرضه در آخر فصل و یا نگهداری در سردخانه توصیه می شوند. همچنین ژنوتیپ های گوجه یزدانی و شیشه ای (گونه سرازیفرا) بدلیل اندازه، رنگ پوست، کیفیت و زمان رسیدگی مطلوب می تواند جهت توسعه کشت و کار توصیه گردد.

    کلیدواژگان: ارقام آلو و گوجه، خصوصیات کمی و کیفی، تجزیه کلاستر
  • سحر صداقت، مجید راحمی*، مسلم جعفری صفحات 121-128

    در سال های اخیر بروز پدیده دانه سفیدی در انار رقم رباب شهرستان نیریز یکی از مسایل مهم می باشد که تاکنون راهکار قطعی و روشنی به منظور کاهش آن ارایه نشده است. بنابراین پژوهش حاضر به منظور بررسی رابطه شوری و دانه سفیدی در انار رقم رباب در قالب طرح کاملا تصافی طراحی شد. براساس کیفیت آب (شیرین، لب شور و شور)  14باغ با سنین تقریبا یکسان انتخاب و نمونه برداری میوه انجام شد. بر اساس نتایج تجزیه همبستگی، میزان آنتوسیانین آریل ها همبستگی معنی داری با درصد دانه سفیدی داشت. نتایج مقایسه میانگین نشان داد که با افزایش شوری آب، درصد دانه سفیدی در انار رقم رباب افزایش یافت. باغ‏هایی که با آب شیرین (بدون نمک) آبیاری شده بودند، درجه (a*) آریل، میزان آنتوسیانین و میزان درخشندگی (L*) بالاتری را نسبت به باغ هایی که با آب لب شور و شور آبیاری شدند، داشتند. میزان مواد جامد محلول آریل‏ها در باغ‏هایی که با آب شور آبیاری  می شدند نسبت به آبیاری با آب لب شور و شیرین بالاتر بود. به طور کلی می‏توان نتیجه گرفت که آبیاری با آب شور و شورشدن خاک می‏تواند به طور مستقیم در پدیده دانه سفیدی آریل‏های انار دخیل باشد.

    کلیدواژگان: آریل، میزان آنتوسیانین، هدایت الکتریکی
  • بهزاد دهقانی، مرضیه قنبری جهرمی*، سکینه سعیدی سار صفحات 129-147

    یافتن روش‏های ایمن و استفاده از ترکیبات سالم در فناوری پس از برداشت به منظور کاهش ضایعات، ضروری است. پژوهش حاضر با هدف بررسی اثر اسانس گیاه آویشن شیرازی (0، 500، 1000 و 1500 میلی‏گرم در لیتر) بر صفات کیفی میوه گلابی در مدت زمان‏های مختلف انبارداری (0 (شاهد)، 30، 60، 90 و 120 روز پس از برداشت) به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی و در 3 تکرار انجام گرفت. میوه‏ها در داخل سردخانه با دمای 1±4 درجه سلسیوس و رطوبت نسبی 90-85 درصد نگهداری شد. درصد کاهش وزن میوه، مواد جامد قابل حل (TSS)، اسیدهای قابل تیتراسیون (TA)، pH، محتوای اسید آسکوربیک (ویتامین ث) و نیز فعالیت آنزیم‏های مختلف (گایاکول پراکسیداز، آسکوربات پراکسیداز، پلی‏فنل اکسیداز و پراکسیداز) مطالعه شد. میوه‏های تیمار شده با غلظت 1500 میلی‏گرم در لیتر اسانس، کمترین مقدار pH آب میوه و بیشترین میزان ویتامین ث را در مقایسه با شرایط شاهد (عدم تیمار اسانس) داشت. در روز 120ام انبارمانی و بدون مصرف اسانس کمترین میزان فعالیت آنزیم گایاکول پراکسیداز و پراکسیداز حاصل شد و کمترین تغییرات در میزان اسیدهای قابل تیتراسیون، مقدار ویتامین ث، میزان مواد جامد محلول نیز در همین تیمار مشاهده گردید. میوه‏های تیمار شده با غلظت 1500 میلی‏گرم در لیتر اسانس در روز اول و 30 ام انبارداری بیشترین مقدار اسیدهای قابل تیتراسیون را دارا بود؛ کمترین میزان فعالیت آنزیم‏های مذکور در روزهای اول انبارمانی برای تمامی غلظت‏های اسانس آویشن به دست آمد. به طور کلی تیمار اسانس آویشن با غلظت 1500 میلی‏گرم در لیتر در طول مدت انبارداری موجب افزایش کیفیت عمر انباری و ماندگاری میوه گلابی رقم "گرین آنجو" گردید.

    کلیدواژگان: انبارداری، آنزیم‏های پراکسیداز، پس از برداشت، سفتی بافت میوه، ضایعات، گلابی رقم گرین آنجو
  • حسین میغانی*، آرزو محمدحسینی زاده، زهرا امیرمحمدی صفحات 148-157

    انار بومی ایران است و رقم های زیادی از آن در ایران کشت می شود. این پژوهش به منظور ارزیابی و مقایسه دوازده رقم انار استان یزد انجام شد. میوه ها در مرحله رسیدگی از درختان 32 ساله واقع در کلکسیون انار شهرستان یزد برداشت و با استفاده از 22 ویژگی کمی، کیفی و بیوشیمیایی مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که تمام صفات مورد بررسی اختلاف معنی‎ داری در بین رقم های انار داشتند. میانگین وزن میوه از 85/134 گرم (رقم سوسکی اشکذریزد) تا 55/315 گرم (رقم ملس ساوه) متفاوت بود. نسبت پوست، بذرپوشینه، آب میوه و بذر به کل میوه بین رقم های انار متغیر بود. مقدار مواد جامد محلول از 53/13 تا 67/18 درجه بریکس، اسیدیته قابل تیتراسیون از 44/0 تا 83/1 میلی گرم در 100 میلی لیتر و شاخص بلوغ از 51/9 تا 49/34 متغیر بود. هم چنین نتایج نشان داد که میزان فنل و فلاونویید رقم های انار به ترتیب در دامنه 78/332-81/158 و 31/91-79/43 میلی گرم در 100 میلی لیتر قرار دارند. میزان آنتوسیانین کل از 78/13 تا 41/165 میلی گرم در لیتر و ظرفیت آنتی اکسیدانی از 57/36 در رقم پوست سفید دزفول تا 45/89 درصد در رقم سوسکی اشکذریزد متفاوت بود. بطور کلی این یافته ها نشان دادند که رقم اصلی ترین عاملی است که ویژگی های کمی، کیفی و بیوشیمیایی میوه انار را تحت تاثیر قرار می دهد.

    کلیدواژگان: انار، آنتوسیانین، تنوع، ظرفیت آنتی اکسیدانی، فنل کل
  • ابراهیم لطیفی خواه*، علی عبادی، محمدرضا پورقیومی، سید محمد احسان مهدوی صفحات 158-168

    این پژوهش به منظور ارزیابی ویژگی‏های کمی و کیفی میوه‏های 32 ژنوتیپ از دانهال‏های انبه شهرستان‏های چابهار و کنارک واقع در استان سیستان و بلوچستان در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی اجرا گردید. از هر درخت گزینش شده، 15میوه انبه یکنواخت در مرحله بلوغ کامل (بر اساس رنگ پوست) برداشت و صفات طول میوه، عرض میوه، وزن میوه، pH آب میوه، قند کل میوه، مواد جامد محلول و اسید کل میوه اندازه گیری شد. همچنین ویژگی های برگ درختان شامل طول برگ، عرض برگ و طول دمبرگ تعیین گردید. از نظر میزان مواد جامد محلول، اسید و قند کل میوه گوناگونی زیادی در بین ژنوتیپ های مورد بررسی وجود داشت. بر اساس نتایج، صفت‏های وزن میوه، وزن هسته، درصد قند کل و اسید کل میوه دارای بالاترین میزان گوناگونی بودند. نتایج تجزیه واریانس داده ها نشان داد که ژنوتیپ‏های چابهار و کنارک در صفت‏های کمی و کیفی مورد ارزیابی در سطح احتمال یک درصد اختلاف معنی‏داری داشتند. بر اساس نتایج همبستگی، بین صفت وزن میوه با صفت‏های طول و عرض میوه در بین ژنوتیپ‏های منطقه کنارک همبستگی مثبت و معنی‏داری وجود داشت؛ در حالی‏که در ژنوتیپ‏های مورد بررسی در منطقه چابهار بین این صفت‏ها همبستگی مشاهده نشد. بر اساس تجزیه خوشه‏ای، ژنوتیپ‏های مورد بررسی در چهار گروه طبقه‏بندی شدند. بر اساس توصیف نامه انبه، در بین ژنوتیپ‏های بررسی شده در منطقه چابهار، ژنوتیپ‏های 11 و 6 و در منطقه کنارک ژنوتیپ شماره 14 به عنوان ژنوتیپ‏های برتر معرفی شدند. این ژنوتیپ‏ها را می‏توان در برنامه‏های به‏نژادی انبه مورد استفاده قرار داد.

    کلیدواژگان: به‏نژادی، تجزیه خوشه ای، گوناگونی ژنتیکی، ژنوتیپ برتر، دانهال
|