فهرست مطالب

نشریه دانش پژوهی تامل
پیاپی 9 (پاییز و زمستان 1399)

  • تاریخ انتشار: 1400/11/10
  • تعداد عناوین: 5
|
  • سید محمدجواد فصیحی صفحات 5-16

    آرمان شهر اسلامی تنها در پیروی از خدا و سنت پیامبر و معصومین امکان پذیر می باشد و با توجه به راهکار پیش رو، این مهم تنها با اجرای عدالت و فراهم کردن بستر آن میسر می شود ازین رو تحقق تجلی عدالت اجتماعی در ساختار شهر اسلامی به دو عنصر مردم و حاکم آن شهر بستگی دارد و تا زمانی که تعادل بین این دو عنصر برقرار نشود، آرمان ساخت تمدن اسلامی نیز محقق نخواهد شد.در طول تاریخ به هر میزان که حکومتی رعایت عدالت اجتماعی را سرلوحه خود قرار داده است به همان میزان نام خود را به عنوان حکومتی موفق در تاریخ ثبت کرده است یک نمونه موفق از حکومت های عدالت محور، حکومت حضرت علی (ع) می باشد که نمونه کامل اجرای  عدالت در همه ابعاد است.

    کلیدواژگان: تمدن، فرهنگ، عدالت، تمدن اسلامی، حضرت علی (ع)
  • بهمن علی سخنور صفحات 17-36

    توبه یکی ازمسایل مهم معارف اسلامی وازتاسیس های حقوق جزای اسلام است که برای اصلاح مجرم وخطاکار درنظرگرفته شده است و یکی از زیر بناهای اصلاح جامعه و پشتوانه ای عظیم تربیتی است،و بر این اساس یکی از زیر ساخت های مهم فقه اجتماعی و جزایی را تشکیل می دهد بنابراین در مقاله حاضر تلاش شده به توبه و نقش آن در رفع محکومیت کیفری باذکر دلایل قرآنی، روایی و نظرات فقهای عظام درباره حدود و تعزیرات پرداخته شود بنابراین در نوشته حاضر بعد از تبیین کلیات و مفهوم شناسی، ابتدا به آثار توبه در سقوط مجازات شرعی قبل از اثبات جرم پرداخته شده است و در مرحله بعدی به آثار توبه در سقوط مجازات شرعی بعد از اثبات جرم توسط اقرار یا بینه پرداخته شده و در نهایت به بررسی محدوده اختیارات امام (ع) در عفو و اجرای حدود و تعذیرات اشاره شده است. درپایان چنین نتیجه می گیریم که باید به توبه متهم توجه خاص شود، تا مجرمان مشمول این امتیاز الهی شوند و هم در اجتماع شاهد کاهش تعداد خطا کاران باشیم از سویی (اثر توبه) در مورد مجرمان اصلاح بیشتر آنان را در پی خواهد داشت.

    کلیدواژگان: توبه، سقوط، حدود شرعی، مجازات
  • برات محمد هدایتی، ذاکر حسین ناصری* صفحات 37-48

    دعا و نیایش یکی از مباحثی است که به شکلی غریزی در وجود انسان قرار داده شده است. حالت و فعلی است که انسان توسط آن، از وجود محدود و مادی خود فراتر رفته و ارتباطی نزدیک و صمیمانه با وجودی نامحدود و فراتر از هر زمان و مکان و فارغ از هر قید و بندی، را برقرار میکند. در چنین حالتی، گاهی انسان به سراغ بهترین دوست می رود تا با او راز دل گوید. در هر حال، تنها راه درمان و آرامش، انس با محبوب و باز کردن سفره دل نزد معشوق است، یعنی رابطه بین خلق و خالق است. این تحقیق دارای یک مقدمه و چهار فصل میباشد که به صورت کتابخانه ای توصیفی تهیه گردیده است ،که پس از ذکر مقدمه و مطالبی چند در مورد دعا ، اهمیت ، فضیلت دعا ، آداب شرایط دعا و موانع استجابت دعا توضیح داده شده است.

    کلیدواژگان: دعا، استجابت، موانع
  • محمد ضامن عباس صفحات 49-66
    صلاه همان عبادت مخصوص به معنای نماز است و اصل آن به معنای دعا است و نماز از جمله عباداتی است که هیچ شریعتی از حضرت آدم علیه السلام تا حضرت محمد صلی الله علیه و آله و سلم از آن خالی نبوده است ما مسلمانها بر سنت پیامبر خدا حضرت محمد مصطفی صلی الله علیه و آله و سلم هستیم ما باید بر طبق سنت پیامبر خدا نماز بخوانیم زیرا پیامبر خدا فرمودند: "صلوا کما رایتمونی اصلی" نماز بخوانید همانگونه که مرا دیدید نماز خواندم. ولی البته امروزه می بینیم دربرخی ازجزییات نماز بین مسلمانان از مذاهب مختلف اختلافاتی است وبرخی ازمذاهب زوایدی به نماز اضافه کرده اند که مورد قبول دیگر مذاهب نیست از آن جمله دست بسته نماز خواندن است همه مسلمانان با اختلاف مذاهب شان بر اصل این مسئله اتفاق دارند که تکتف در نماز واجب نیست ولی در عین حال از جهاتی دیگر با یکدیگر اختلاف کرده اند، برخی مطلقا قایل به استحباب هستند، چه در نماز واجب و چه در نماز مستحب و برخی دیگر قایل به جواز در نماز مستحبی و کراهت در نماز واجب اند و برخی مانند امامیه  قایل به حرمت و مبطلیت نماز هستند مطلقا چه در نماز واجب و چه در نماز مستحب و یا مسئله تامین آمین گفتن بعد از قرایت حمد آمین گفتن هست که طبق نظر فقهای حنفیه، شافعیه، مالکیه و حنابله آمین گفتن مستحب است و طبق نظر امامیه نه تنها گفتن آمین در نماز مستحب نیست بلکه موجب بطلان نماز می گردد، زیرا کلام آدمی است و دلیلی بر استحباب آن در نماز وجود ندارد پس زواید نماز اهل سنت بنابر دیدگاه امامیه دست بستن در نماز و آمین گفتن است و ایندو بدعتی محض هستند که در دین وارد شدند.
    کلیدواژگان: امامیه، اهل سنت، نماز، زوائد
  • محمدعلی نجفی صفحات 67-87

    دموکراسی موضوعی است که همیشه در حال تغییر و تکامل یافتن است. اگرچه، چیزهای وجود دارد که بسیاری معتقدند به دموکراسی مرتبط می باشد، مانند برابری انسان ها در حقوق، آزادی عقیده، آزادی مطبوعات و آزادی بیان و برگزاری انتخابات آزاد که تمام این ها نزد قانون برابر است این نوشته با روش کتاب خانه ای  و مطالعات اسنادی انجام شده است و سوال اصلی در این تحقیق این است که چه نوع ساختار قدرت و نظام سیاسی می تواند به برقراری ثبات سیاسی و نظام سیاسی عادلانه و نیز نهادینه سازی دموکراسی در افغانستان کمک نماید؟نتیجه آنکه برای مدیریت بحران قومی در افغانستان یا باید به شیوه اقتدارگرایانه عمل کرد یا از شیوه ی دموکراتیک و از نظریه های مهندسی سیاسی مدیریت بحران بهره گرفت. مجموعه شرایط اجتماعی و سیاسی داخلی افغانستان و شرایط بین المللی عملا امکان کنترل بحران قومی از طریق تسلط اقتدارگرایانه را منتفی می سازد. تجربه طالبان نمونه کاملا مشخصی برای شکست شیوه اقتدارگرایانه برای کنترل بحران افغانستان است. درباره ی دموکراسی اکثریتی و ناکارآمدی و مخاطرات آن برای افغانستان نیز سخن گفته شد. در رابطه با دموکراسی انجمنی نیز بیان شد که این رویکرد به علت توجه و تکیه ی بیش از اندازه به نخبگان، مناسب جامعه افغانستان نیست و اینکه از این رویکرد در موافقت نامه اسلام آباد بهره گرفته شد که عملا به شکست انجامید.

    کلیدواژگان: دموکراسی، نظام سیاسی، افغانستان، بحران قومی، ساختار قدرت