فهرست مطالب

سالمند - پیاپی 63 (پاییز 1400)

فصلنامه سالمند
پیاپی 63 (پاییز 1400)

  • تاریخ انتشار: 1400/11/17
  • تعداد عناوین: 10
|
  • سودابه طایری، مهرنوش جعفری*، خلیل علی محمد زاده، سید مجتبی حسینی، کامران شهانقی صفحات 304-329
    اهداف

    پیش بینی ها حکایت از زنانه شدن سالمندی در جهان و ایران دارد. هدف مطالعه حاضر بررسی روند سالمندی زنان، اثرات سالمندی، تفاوت وضعیت و عوامل موثر در سلامت زنان سالمند و نحوه دست یابی به سلامت سالمندی زنان با منابع موجود است.

    مواد و روش ها

    این مطالعه مروری بر اساس چک لیست PRISMA انجام شد. برای دست یابی به اهداف، اسناد و مقالاتی در پایگاه های انگلیسی و فارسی پاپ مد ، اسکاپوس، الزویر، بانک اطلاعات نشریات کشور، پایگاه مرکز اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی، پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران، نورمگز، سایت سازمان بهداشت جهانی، صندوق جمعیت سازمان ملل متحد، گو گل کروم با کلید واژگان انگلیسی: aged, healthy aging, older women, health services و کلید واژگان فارسی سالمندی، سلامت سالمندی، سالمندی زنان، خدمات سلامت سالمندی تا خرداد سال 1399بررسی شد.

    یافته ها

    افزایش نسبت سالمندان زن و زنانه شدن سالمندی، نتیجه توسعه و موفقیت نظام سلامت است. مدیریت نادرست سالمندی، یک تهدید جدی برای سیستم های بهداشتی درمانی، اقتصادی اجتماعی و توسعه پایدار است. تفاوت شاخص های اقتصادی، اجتماعی، جمعیتی و سلامت در سالمندان زن وضعیت نامطلوب تری نسبت به مردان دارد که ناشی از اثرات متفاوت عوامل موثر بر سلامت، در زنان است. ویژ گی های برنامه های سالمندی ایران اغلب بدون مشارکت سالمند، مقطعی و برای مدیریت شرایط بهداشتی فردی، موردی و بالینی است. ارایه خدمات ادغامی فقط در سطح اول خدمات بهداشتی درمانی و دولتی بوده و فاقد رویکرد جنس و جنسیت و رویکرد راهبردی و یکپارچه بین بخشی است. 

    نتیجه گیری

     برای دست یابی به سلامت سالمندی زنان لازم است سیاست گذاری و برنامه ریزی در سطوح حاکمیت، سازمانی و ارایه خدمات با رویکرد عدالت جنسیتی باشد. آزمایش ها برای رسیدن به هدف باید دارای ویژگی های سالمند محور، تعاملی، چند تخصصی، مستمر، مشارکتی، هماهنگی در سطوح بالینی، سازمانی و سیستمی با تحلیل و چرخه بازخور، وجود سیستم اطلاعاتی یکپارچه و تحقیق و توسعه باشد. به تربیت و به کارگیری نیروی انسانی چند مهارته با لحاظ تفاوت نیازها در زنان و مردان سالمند تاکید می شود.

    کلیدواژگان: سالمندی، سلامت سالمندی، سالمندی زنان، خدمات سلامت سالمندی
  • سعیده حیدری، بهار عبدی، محمد عباسی* صفحات 330-347
    اهداف

    سالمندی با افزایش بروز بیماری های مزمن، درمان چند دارویی و در نتیجه افزایش خطر عوارض دارویی و تغییرات کیفیت زندگی همراه است. با افزایش نسبت سالمندان جهان، کیفیت و ایمنی تجویز داروها یک نگرانی بهداشتی و جهانی است. این مطالعه با هدف تعیین شیوع تجویز داروهای بالقوه نامناسب بر اساس معیار STOPP با کیفیت زندگی سالمندان شهر قم و عوامل مرتبط، سال 1397 انجام شد. 

    مواد و روش ها

    در این مطالعه مقطعی و توصیفی تحلیلی، 783 سالمند بستری در بخش های داخلی و جراحی بیمارستان های منتخب وابسته به دانشگاه علوم پزشکی قم با روش نمونه گیری آسان و در دسترس در سال 1397 شرکت کردند. ابزارهای مورد استفاده شامل پرسش نامه اطلاعات جمعیت شناختی و درمانی، شاخص کموربیتی چالسون، ابزار غربالگری تجویز دارویی افراد سالمند (STOPP) نسخه دو و پرسش نامه کیفیت زندگی مرتبط با سلامت سالمندان در پانزده حیطه (HRQOL- 15D) بود. داده ها با استفاده از نرم افزار spss ویرایش 20 با استفاده از آمار توصیفی و آزمون آنالیز رگرسیون لجستیک تجزیه و تحلیل شد.

    یافته ها

    میانگین±انحراف معیار تعداد داروهای مصرفی سالمندان 3/16±7/21 بود. 79/57 درصد افراد روزانه پنج دارو یا بیشتر استفاده می کردند. نمره شاخص کموربیتی چالسون 29/9 درصد سالمندان چهار بود. نتایج نشان داد شیوع داروهای بالقوه نامناسب 46/10 درصد و شایع ترین طبقه داروهای بالقوه نامناسب، داروهای فزاینده خطر سقوط (13/79)، تجویز تکراری از یک کلاس دارویی (12/39) و سپس داروهای سیستم عصبی مرکزی و سایکوتروپیک (5/36) بود. میانگین±انحراف معیار نمره کیفیت زندگی مرتبط با سلامت سالمندان 0/12±0/85 بود. آزمون رگرسیون لجستیک نشان داد کیفیت زندگی مرتبط با سلامت (0/307- 0/030 95%CI: و 0/096 OR:)، چنددارویی (14/966-4/780 95%CI: و 8/46 OR:) و شاخص موربیدیتی چالسون (3/17- 1/23 95%CI: و 2/079 OR:) با استفاده از داروهای بالقوه نامناسب توسط سالمندان ارتباط داشت (0/001>P).

    نتیجه گیری

    مصرف داروهای بالقوه نامناسب بین سالمندان یک مشکل بهداشتی شایع است که با کیفیت زندگی مرتبط با سلامت، چند دارویی، شاخص کموربیتی چالسون ارتباط دارد. پرستاران بایستی به صورت پویا، رژیم دارویی سالمندان را از نظر شناسایی داروهای بالقوه نامناسب ارزیابی کنند.

    کلیدواژگان: داروهای بالقوه نامناسب، سالمند، ابزار غربالگری تجویزهای دارویی افراد سالمند (STOPP)، کیفیت زندگی
  • متینه خوشخو، موسی سجادی، محمدرضا منصوریان، حسین عجم زیبد* صفحات 348-361
    اهداف

    پرفشاری خون یکی از شایع ترین بیماری های مزمن در دوران سالمندی است که با آزمایش مناسب می توان خودمراقبتی و کیفیت زندگی در سالمندان مبتلا را بهبود بخشید؛ بنابراین این مطالعه با هدف تعیین تاثیر آزمایش مبتنی بر مدل 5A بر خودمراقبتی و کیفیت زندگی سالمندان مبتلا به پرفشاری خون انجام شد.

    مواد و روش ها

    پژوهش حاضر مطالعه ای نیمه تجربی است که روی هشتاد سالمند مبتلا به پرفشاری خون مراجعه کننده به مراکز خدمات جامع سلامت شهرستان گناباد در سال 1399 انجام شد. واحدهای پژوهش به صورت در دسترس انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل تقسیم شدند. سپس گروه آزمایش بر اساس مدل 5A به مدت دو ماه تحت آزمایش قرار گرفت و گروه کنترل تنها آموزش های رایج مراکز خدمات سلامت را دریافت کردند. اطلاعات با استفاده از فرم اطلاعات جمعیت شناختی و فرم ثبت فشار خون بیمار، پرسش نامه خودمراقبتی پرفشاری خون سالمندان و پرسش نامه اختصاصی سنجش کیفیت زندگی سالمندان در قبل و بعد از آزمایش جمع آوری شد. تجزیه و تحلیل اطلاعات با استفاده از آزمون های آماری تی مستقل، تی زوجی، من ویتنی، کای اسکویر و فیشر با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 20 انجام شد.

    یافته ها

    دو گروه مورد مطالعه از نظر متغیرهای جمعیت شناختی همگن بودند. میانگین± انحراف معیار نمره خودمراقبتی بعد از آزمایش در گروه آزمایش (4/77± 50/95) نسبت به قبل از آزمایش (5/83 ± 46/67) و در مقایسه با گروه کنترل (4/86 ± 40/92) به صورت معناداری افزایش یافت (0/001>P). میانگین نمره کیفیت زندگی بعد از آزمایش در گروه آزمایش (6/76 ± 39/02) نسبت به قبل از آزمایش (8/03 ± 33/65) و در مقایسه با گروه کنترل (7/19± 24/97) به صورت معناداری بعد از آزمایش افزایش یافت (0/001>P).

    نتیجه گیری

    از آنجا که آزمایش مبتنی بر مدل 5A می تواند باعث ارتقای خودمراقبتی و کیفیت زندگی سالمندان مبتلا به پرفشاری خون شود؛ بنابراین به نظر می رسد به کارگیری مدل 5A در سیستم سلامت به عنوان یک آزمایش موثر، سریع، در دسترس و آسان می تواند در بهبود وضعیت سلامت مددجویان، به ویژه سالمندان موثر باشد.

    کلیدواژگان: سالمندان، خودمدیریتی، خودمراقبتی، کیفیت زندگی، پرفشاری خون
  • ماندانا کلانتر، آرام تیرگر، سمانه پورهادی* صفحات 362-375

    اهداف:

     یکی از راه های بهبود مشارکت های اجتماعی سالمندان، متناسب سازی، تامین ایمنی و استقلال سالمندان در مکان های مورد استفاده آنان است. با توجه به رشد سریع جمعیت سالمندان در ایران و همچنین نقش مهم مساجد به عنوان یکی از اصلی ترین پایگاه های مذهبی معنوی سالمندان ، انجام مطالعاتی جهت تعیین مولفه های ساختاری مساجد از منظر سالمندشناسی و ارگونومی با محدودیت مواجه است؛ بنابراین هدف مطالعه حاضر، تبیین مولفه های تناسب ساختاری مساجد دوستدار سالمند بود.

    مواد و روش ها:

     پژوهش حاضر با رویکرد کیفی و با کاربرد روش تحلیل محتوا در سال 1399 انجام شده است. جامعه مورد پژوهش را سالمندان مراجعه کننده به مساجد شهر بابل تشکیل دادند که توانایی برقراری ارتباط موثر و تمایل به مشارکت در تحقیق را دارا بودند. انتخاب مساجد به عنوان محیط پژوهش بر اساس توزیع جغرافیایی (در چهار منطقه شمال، جنوب، شرق و غرب شهر بابل) انجام شد. روش جمع آوری داده ها به صورت مصاحبه عمیق و نیمه ساختارمند تا رسیدن به سطح اشباع داده ها، ادامه یافت. هر مصاحبه بعد از اجرا بلافاصله پیاده و سپس بر اساس روش مرحله ای کاول Kvale’s step by step method تحلیل شد.

    یافته ها:

     در این مطالعه مصاحبه با هجده سالمند 61 تا 72 سال (با میانگین و انحراف معیار 2/99 ± 66/33سال) انجام شد که سیزده نفر از آنان (72/22 درصد) مونث بودند. داده های این پژوهش در پنج طبقه اصلی و هجده زیر طبقه قرار گرفتند که مولفه های تناسب ساختاری مساجد سالمند دوست را به تصویر می کشند. طبقات اصلی استخراج شده شامل محیط خارجی، محیط داخلی، تجهیزات، برخورداری از امکانات اولیه رفاهی و تسهیلات داخلی بود.

    نتیجه گیری:

     نتیجه این پژوهش، بیانگر ادراکات سالمندان از موانع و مشکلات ساختاری موجود در استفاده آن ها از محیط مسجد بود. مولفه های تعیین شده در این تحقیق می تواند در شناسایی، اولویت بندی نیازها و انتخاب نوع مداخلات در متناسب سازی محیط مساجد با ویژگی های سالمندان کمک کند.

    کلیدواژگان: سالمند، ساختار، دیدگاه، ارزیابی، مسجد، پژوهش کیفی
  • مهدی پویافر*، رویا عسکری، سید علیرضا حسینی کاخک، محسن دماوندی، علی مالکی صفحات 376-395
    اهداف

     تمرینات ویبریشن کل بدن (WBV) به عنوان یک جایگزین کارآمد برای بهبود عملکرد جسمانی در سالمندان به نظر می رسد. هدف از انجام این پژوهش مقایسه تاثیر هشت هفته تمرینات ویبریشن کل بدن و طناب زنی با دو شدت مختلف بر عملکرد جسمانی مردان سالمند بود.

    مواد و روش ها

    34 مرد سالمند (با میانگین سنی4/16 ±65/83 سال؛ قد 3/90± 169/26سانتیمتر؛ وزن 4/62±77/04 کیلوگرم؛ شاخص توده بدن 0/69±26/86 کیلوگرم بر مترمربع) ساکن مشهد در سال 1398 بودند که به روش نمونه گیری هدفمند و در دسترس انتخاب و به طور تصادفی به سه گروه: شدت زیاد (12=N)، شدت کم (12=N) و کنترل (10=N) تقسیم شدند. تمرینات ویبریشن در دو گروه شدت زیاد و کم به ترتیب با فرکانس 40-25 هرتز و دامنه سه میلی متر انجام گرفت. در تمرین طناب زنی شدت بر اساس مقیاس بورگ در سطح 14و 13 با 35-30 پرش در دقیقه برای هر دو گروه اعمال شد. عوامل عملکرد جسمانی، شاخص توده بدن و درصد چربی در پیش آزمون و پایان هشت هفته اندازه گیری شد. از روش آماری آنالیز واریانس با اندازه گیری مکرر برای تجزیه و تحلیل داده ها و از نرم افزار SPSS نسخه 20 استفاده شد. سطح معناداری (0/05≥P) در نظر گرفته شد.

    یافته ها

    انعطاف پذیری پایین تنه (105 درصد)، قدرت عضلات اندام فوقانی (42/43 درصد)، قدرت ایستای دست (43/38 درصد)، قدرت پویای پا (36/47 درصد)، عملکرد استقامت عضلانی اندام های تحتانی (27/20 درصد)، عملکرد قلبی تنفسی (10/27 درصد)، عملکرد تعادل پویا (32/60- درصد) و درصد چربی بدن (4/50- درصد) در گروه های آزمایش بهبود معناداری داشت (0/05>P). نتایج نشان داد در گروه های آزمایش نسبت به کنترل، همه شاخص های عملکردی به غیر از شاخص توده بدن بهبود داشت (0/05>P)، اما بین دو گروه تمرینی در هیچ کدام از متغیرها تفاوت معناداری مشاهده نشد (0/05

    نتیجه گیری

     به نظر می رسد شدت کم برنامه ترکیبی ویبریشن طناب زنی بتواند در بهبود ترکیب بدن و عملکرد جسمانی افراد سالمند موثر باشد. انتخاب هر یک از برنامه ها به وضعیت جسمانی سالمندان بستگی دارد.

    کلیدواژگان: تمرینات ترکیبی، شدت، عملکردجسمانی، سالمندی
  • سمیه کوچک زاده، حسن حیدری*، وحید یزدی فیض آبادی، علیرضا شکیبایی صفحات 396-411
    اهداف

    سالمندی جمعیت در سال های اخیر نگرانی هایی را در میان سیاست گذاران حوزه های مختلف ایجاد کرده است. این در حالی است که برخی از نظریه های اقتصادی، تحولات ساختار سنی و سالمندی جمعیت را یکی از مسایل مهم و اثرگذار بر نابرابری درآمد جوامع می دانند. هدف از انجام این مطالعه، بررسی اثر سالمندی جمعیت بر نابرابری درآمد ایران است.

    مواد و روش ها

    این پژوهش در سال 1399 به روش کتابخانه ای و تحلیل ثانویه و با استفاده از داده های مرکز آمار ایران و داده های بانک جهانی (مربوط به ایران)، برای دوره زمانی 1397- 1349 انجام شد. ابتدا الگویی برای نابرابری درآمد ارایه و متغیرهای جمعیتی در آن لحاظ شد. سپس ضرایب آن با استفاده از الگوی خودتوضیح با وقفه های گسترده (ARDL) و با استفاده از نرم افزار Eviews 10 برآورد شد. همچنین به منظور بررسی سرعت تعدیل مدل کوتاه مدت به مدل بلندمدت، الگوی تصحیح خطا (Ecm) برآورد شد.

    یافته ها

    نتایج به دست آمده نشان داد افزایش جمعیت سالمند در بلندمدت منجر به افزایش نابرابری درآمد می شود، به طوری که یک درصد افزایش در شاخص سالمندی (نسبت جمعیت بالای 65 سال به جمعیت زیر 15 سال) در سطح معناداری 95 درصد منجر به 0/14 درصد افزایش در ضریب جینی می شود. همچنین در بلندمدت رشد متغیرهای آموزش، آزاد سازی تجاری و مجذور تولید ناخالص داخلی سرانه اثر منفی و معنادار و رشد متغیرهای تولید ناخالص داخلی سرانه و شاخص قیمت کالاها و خدمات مصرفی اثر مثبت و معنادار بر نابرابری درآمد دارند. ضریب تصحیح خطا نیز 44/8 درصد به دست آمد.

    نتیجه گیری

     بر اساس نتایج به دست آمده سالمندی جمعیت که حاصل برآیند کاهش نرخ رشد زاد و ولد و افزایش احتمال بقا است، افزایش نابرابری درآمد را در پی خواهد داشت؛ بنابراین سیاست گذاران بایستی در کنار برنامه ریزی برای کاهش اثرات سوء سالمندی با سرمایه گذاری در آموزش و گسترش روابط تجاری با سایر کشورها و همچنین تثبیت شرایط اقتصادی و کنترل تورم موجبات کاهش نابرابری درآمد را فراهم آورند.

    کلیدواژگان: سالمندی جمعیت، نابرابری درآمد، ایران
  • نرگس سعیدی، مژگان لطفی*، محسن اکبریان، احمدرضا سعیدی، علی صالحی صفحات 412-425
    اهداف

    سالمندی سالم، حق طبیعی انسان و تنظیم هیجان، عامل مهمی در بهبود ارتقای سلامت روان در سنین مختلف رشدی است. این مطالعه با هدف بررسی تنظیم هیجان در سالمندان و مقایسه آن با بالغین طراحی شد.

    مواد و روش ها

    پژوهش علی مقایسه ای و جامعه آماری شامل تمام سالمندان و بالغین شهر تهران در سال 1398 که از میان سالمندان مراجعه کننده به سراهای محله و بالغین مراجعه کننده به مراکز بهداشتی 235 نفر به روش در دسترس انتخاب و به پرسش نامه های دشواری در تنظیم هیجان، تنظیم هیجانی، تنظیم هیجان خود و دیگران و ذهنی سازی عاطفی پاسخ دادند. تحلیل داده ها با استفاده از تحلیل واریانس چند متغیره، آزمون تی تست مستقل و آزمون تی تست زوجی با نرم افزار SPSSنسخه 22 انجام شد.

    یافته ها

    میزان دشواری تنظیم هیجان (F=17/08, P<0/001)، تنظیم هیجانی (F=16/07, P<0/001) و تنظیم هیجان خود (t=-2/12, P=0/035) در افراد سالمند نسبت به بالغین بیشتر و در سطح معنا داری کمتر از 0/05 معنادار بودند. عامل های ذهنی سازی عاطفی (t=-1/29, P=0/198) و تنظیم هیجان دیگران (F=0/256, P=0/614) در سطح معنا داری کمتر از 0/05 تفاوت معناداری را بین سالمندان و بالغین نشان نداد.

    نتیجه گیری

    میزان دشواری تنظیم هیجان، تنظیم هیجان خود و راهبرد ارزیابی مجدد شناختی در سالمندان بالاتر بود. اگرچه در متغیرهای تنظیم هیجان دیگران و ذهنی سازی عاطفی شاهد اختلاف معنادار بین سالمندان و بالغین نبودیم. متخصصان سلامت روان می توانند با استناد به یافته حاصل در جهت ارتقای سلامت هیجانی و بهزیستی روان شناختی به اقدامات موثری در سطح کلی جامعه بپردازند.

    کلیدواژگان: تنظیم هیجان، سلامت روانی، سالمندان
  • مریم طالبی مقدم، عنایت الله بخشی، عرفان امینی، محمدرضا نوروزی، محسن واحدی* صفحات 426-437
    اهداف

     سرطان یکی از علل مرگ و میر در میان سالمندان در جهان است. عوامل مختلفی در بروز سرطان و پیشرفت آن نقش دارد؛ بنابراین شناحت این عوامل و چگونگی تاثیر آن بر روند بیمار سرطانی می تواند در درمان به موقع بیماری کمک کند. هدف از انجام این مطالعه بررسی دو عامل سن زمان پذیرش و نمره گلیسون بر تغییر وضعیت بیماران سالمند مبتلا به سرطان پروستات بیمارستان امام خمینی (ره) تهران است.

    مواد و روش ها

    روش این مطالعه هم گروهی تاریخی است. این مطالعه در سال 1397 انجام شده است. داده های مورد مطالعه مربوط به 125 نفر از بیماران سالمند دچار سرطان پروستات که از سال 1383تا 1396در بخش ارولوژی مجتمع بیمارستان امام خمینی (ره) مراجعه و به تشخیص پزشک، تحت جراحی رادیکال پروستاتکتومی قرار گرفته و بعد از عمل جراحی، در وضعیت های مختلفی (پرتودرمانی، هورمون درمانی و مرگ) قرار می گیرند، است. عوامل سن زمان پذیرش و نمره گلیسون بر انتقال بین وضعیت ها با استفاده از مدل چندوضعیتی، با نرم افزار 5.0 .R مورد آزمون قرار گرفت.

    یافته ها

    سن بیماران مبتلا به سرطان در نظر گرفته شده، با میانگین سنی 72/12 (انحراف معیار7/32) سال است. با توجه به مقادیر به دست آمده، میانه افرادی که عمل جراحی انجام داد ه و تحت درمان قرار گرفته اند، 4/5 سال در وضعیت عود موضعی، دو سال در وضعیت عود دوردست و 6/5 سال در وضعیت مرگ باقی می مانند. با توجه به احتمال انتقال ها، افرادی که عمل جراحی شده اند با احتمال 17 درصد در معرض متاستاز قرار گرفته و درمان هورمون درمانی را پذیرفته اند، با احتمال 8/8 درصد دچار عود موضعی شده، درمان رادیوتراپی را پذیرفته اند و همچنین با احتمال 8 درصد رخداد مرگ را تجربه می کنند. از نتایج به دست آمده متغیر گلیسون در تغییر وضعیت ها معنادار نشد، ولی متغیر سن در انتقال وضعیت جراحی به وضعیت هورمون درمانی تاثیرگذار است.

    نتیجه گیری

    طبق نتایج به دست آمده، مشخص شد که نمره گلیسون در انتقال بین وضعیت های در نظر گرفته شده، تاثیری نداشته و سن فقط در انتقال از جراحی به هورمون درمانی معنادار شد؛ بنابراین در بیماران سالمندی که عمل جراحی انجام داده اند، با افزایش سن، خطر متاستاز بیشتر می شود.

    کلیدواژگان: سالمندی، سرطان پروستات، مدل چندوضعیتی
  • الهام لطفعلی نژاد*، یدالله ابوالفتحی ممتاز، ندا سادات نظری پناه، محمد رضا هنرور، فاطمه عرب عامری، مهین سادات عظیمی صفحات 438-451
    اهداف

     به منظور حفظ و ارتقای سلامت سالمندان، برنامه مراقبت ادغام یافته و جامع سالمندی توسط وزارت بهداشت طراحی و در حال اجرا است. پژوهش حاضر به منظور تعیین اثربخشی این برنامه بر سلامت جسمی و روانی سالمندان در استان گلستان در سال 1398 انجام شد.

    مواد و روش ها

    پژوهش حاضر به روش کوهورت تاریخی انجام شد. پرونده الکترونیک سلامت پانصد سالمند بین سال های 1395 تا 1398 به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شد. داده های مربوط به فشار خون، افسردگی و توده بدنی از پرونده های سلامت استخراج شد. از آزمون های آنالیز واریانس اندازه های تکراری، تی زوج و ویلکاکسون توسط نرم افزار SPSS نسخه 20 به منظور تجزیه و تحلیل داده ها استفاده شد. 

    یافته ها

     مجموع پرونده های مورد بررسی شامل پانصد پرونده بود که از این میان 63/4 درصد مربوط به زن ها و میانگین سنی شرکت کنندگان 7/45± 69/97 بود. نتایج حاصل از آزمون های استنباطی نشان داد که میانگین نمره فشار خون سیتولیک به طور معناداری کاهش یافته بود (0/001).

    نتیجه گیری

    نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که برنامه مراقبت ادغام یافته و جامع سالمندی وزارت بهداشت در زمینه غربالگری و پیگیری فشار خون سالمندان موثر بوده، ولی در حیطه سلامت روان موفق نبوده است. پیشنهاد می شود متولیان در امور برنامه های مربوط به بهبود سلامت روان سالمندان توجه بیشتری نشان دهند.

    کلیدواژگان: مراقبت های جامع سلامت، ارزیابی سالمندان، سلامت روان، سالمندی، استان گلستان
  • لیلا میری، مهشید فروغان*، محسن واحدی، اصغر شهبازی صفحات 452-467
    اهداف

     بیماری های قلبی عروقی و اختلالات خواب از مشکلات شایع در سالمندان هستند. این مطالعه با هدف تعیین ارتباط خواب آلودگی روزانه با شاخص های سلامت قلبی عروقی در سالمندان انجام شده است.

    مواد و روش ها

    در این مطالعه مقطعی، 321 نفر از سالمندان تحت پوشش مراکز بهداشتی درمانی شهرستان کیار با استفاده از نمونه گیری غیرتصادفی در دسترس انتخاب شدند. داده ها پس از اخذ رضایت آگاهانه، با استفاده از پرسش نامه مشخصات جمعیت شناختی و پرسش نامه خواب آلودگی اپوورث، اندازه گیری شاخص های آنتروپومتریک و آزمایشات پاراکلینیک مرتبط جمع آوری شد. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار آماریSPSS نسخه 23، آمار توصیفی و آزمون های کای اسکویر، من ویتنی، کروسکال والیس و ضریب همبستگی اسپیرمن استفاده شد.

    یافته ها

    نتایج نشان داد 23/67، 19 و 7 درصد سالمندان به ترتیب وضعیت خواب آلودگی خفیف تا شدید داشتند و بین خواب آلودگی روزانه و سن ارتباط معناداری وجود داشت (0/03= r=0/121 ، P). همچنین بین خواب آلودگی روزانه و شاخص توده بدنی (0/002= r=0/170 ، P)، فشار خون سیستولیک (0/001>r=0/235 ، P) و فشار خون دیاستولیک (0/001>r=0/216 ، P)، چاقی شکمی (0/001>r=0/293 ، P) و اندازه دور گردن (0/001>r=0/239 ، P) ارتباط معنادار مثبت مشاهده شد.

    نتیجه گیری

    با توجه به ارتباط خواب آلودگی روزانه با برخی از شاخص های قلبی عروقی، ارزیابی وضعیت خواب آلودگی روزانه در برنامه های مراقبت روتین سالمندان، به ویژه در بیماران قلبی عروقی پیشنهاد می شود. مطالعات بیشتر به منظور روشن کردن رابطه علت و معلولی بین این دو متغیر پیشنهاد می شود.

    کلیدواژگان: سالمند، خواب آلودگی روزانه، شاخص های قلبی عروقی
|
  • Soodabeh Tayeri, Mehrnoosh Jafari*, Khalil Alimohammadzadeh, Seyed Mojtaba Hosseini, Kamran Shahanaghi Pages 304-329
    Objectives

    Studies have indicated the feminization of aging in the world including Iran. The present study aims to investigate women’s aging trend and effects, status difference, factors affecting the health of older women, and how to achieve proper health for older women in Iran.

    Methods & Materials: 

    This review study was conducted according to PRISMA checklist. A comprehensive search was conducted in online databases including PubMed, Scopus, Elsevier, IranMedex, IranDoc, MagIran, NoorMags, SID, Google Scholar, and websites of the World Health Organization and the United Nations Population Fund on articles published until June 2020 using the keywords Elderly, Aged, Healthy Aging, Older Women and Health Services in English and Persian.

    Results

    Increased population of older women and the feminization of aging is the result of the development and success of the health system. Poor aging management is a serious threat to health care, socio-economic and sustainable development systems. The differences in economic, social, demographic, and health indicators were more unfavorable in older women compared to older men due to different effects of health factors on women. The geriatric programs in Iran are often temporary without participation of the elderly, and are for managing individual, clinical, and case conditions. Provision of integrated care services is only at the first level of health and government services and lacks strategic, gender, and inter-sectoral approaches.

    Conclusion

     Achieving older women’s health requires policy-making and planning at the levels of government, organization and service delivery with a gender justice approach. Interventions to achieve the goal should be elderly-centered, interactive, multi-disciplinary, continuous, participatory, coordinative at clinical, organizational and systemic levels with analysis, feedback, integrated information system, research and development. Training and employment of multi-skilled manpower considering the different needs of older women are recommended.

    Keywords: Elderly, Aged, Healthy aging, Older women, Health services
  • Saeide Heidari, Bahareh Abdi, Mohammad Abbasi* Pages 330-347
    Objectives

    Aging is associated with an increased prevalence of chronic diseases and multidrug therapy, which increases the risk of drug side effects and changes in quality of life. With the increase of the world’s aging proportion, the quality and safety of prescribing drugs has become a global health concern. This study aims to determine the prevalence of Potentially Inappropriate Medications (PIMs) in the elderly in Qom, Iran according to STOPP (Screening Tool of Older Persons’ Prescriptions) criteria and its association with their Health-Related Quality of Life (HRQOL).

    Methods & Materials:

     In this cross-sectional and descriptive-analytical study, participants were 783 older patients hospitalized in internal and surgical wards of selected hospitals affiliated to Qom University of Medical Sciences who were selected using a convenience sampling method. The instruments were a demographic/ health information form, Charlson Comorbidity Index (CCI), STOPP version 2, and the 15 D HRQOL questionnaire. The data were analyzed in SPSS v. 20 software using descriptive statistics and logistic regression analysis.

    Results

     The Mean±SD number of medications used by the elderly was 7.21±3.16, and 79.57% of patients had multidrug use. The CCI score of 29.9% was 4. The prevalence of PIM was 46.10% and the most common category of PIM were Drugs that adversely affect those prone to falls (13.79%), Duplicate Drug Class (12.39%), Central Nervous System and Psychotropics (5.36%). The Mean±SD score of HRQOL was 0.85± 0.12. Logistic regression analysis results showed that HRQOL (95%CI: 0.030-0.307, OR= 0.096), multidrug use (95%CI: 4.780-14.966, OR=8.46), and CCI (95%CI: 1.36-3.17, OR=2.079) had significant association with PIM use by the elderly (P<0.001).

    Conclusion

     The use of PIM is a common health problem among the elderly and is associated with HRQOL, multidrug use, and CCI. Nurses should evaluate the elderly’s medication regimen to identify PIMs.

    Keywords: Potentially inappropriate medication, elderly, STOPP, Quality of life
  • Matineh Khoshkhoo, Moosa Sajjadi, MohammadReza Mansoorian, Hosein Ajamzibad* Pages 348-361
    Objectives

     Hypertension is one of the most common chronic diseases in old age. The self-care and quality of life of older people can improved by appropriate interventions. This study aims to assess the effects of an intervention based on 5A model on self-care and quality of life in the elderly with hypertension.

    Methods & Materials:

     This quasi-experimental study was conducted on 80 older people with hypertension. They were randomly assigned into two groups of intervention and control. The intervention group received the 5A model-based treatment for two months, while the control group received only the routine care from community health centers. Before and after the intervention, data were collected using a demographic form, behavior subscale of the Hypertension Self-Care Profile questionnaire, and the Control, Autonomy, Self-Realization and Pleasure (CASP-19) questionnaire. The collected data were analyzed using independent t-test, paired t-test, Mann-Whitney U test, Chi-square test, and Fisher’s exact test in SPSS v. 20 software.

    Results

    The Mean±SD self-care scores of the intervention group significantly increased (P<0.001) after the intervention (50.95±4.77) compared to pre-intervention score (46.67±5.83) and compared to the control group (40.92±4.86). The Mean±SD quality of life scores of the intervention group also significantly increased (P<0.001) after the intervention (39.02±6.76) compared to pre-intervention score (33.65±8.03) and compared to the control group (24.97±7.19).

    Conclusion

     The intervention based on 5A model can improve self-care and quality of life of the elderly. This intervention, as a fast, accessible and easy method can be used in the health system to improve the health of the elderly.

    Keywords: Elderly, 5A model, Self-care, Quality of Life, Hypertension
  • Mandana Kalantar, Aram Tirgar, Samaneh Pourhadi* Pages 362-375
    Objectives

    One way to improve the social participation of the elderly is to pay attention to environmental adaptation, and ensure safety and independence of them in places they use. Due to the rapid growth of the aging population in Iran and considering the important role of mosques as one of the main religious-spiritual places for the elderly, conducting studies to determine the structural suitability components of the mosques in terms of geriatrics and ergonomics are necessary. Therefore, the present study aims to identify the structural suitability components of elderly-friendly mosques in Iran.

    Methods & Materials:

     This is a qualitative study using the content analysis method conducted in 2020. Participants were 18 eligible older adults (13 women and 5 men) aged 61-72 years (Mean±SD age=66.33±2.99) attended the mosques of Babol city who had the ability to communicate effectively and the willingness to participate in the study. The mosques were selected based on the geographical distribution (in north, south, east, and west). The data collection method was in-depth and semi-structured interviews, which continued until data saturation. Each interview was transcribed and analyzed step by step according to Kvale’s method.

    Results

    The extracted data were divided into 5 main categories and 18 subcategories as the structural suitability components of elderly-friendly mosques. Extracted main categories included: Outdoor Environment, Indoor Environment, Equipment, Basic Welfare Amenities, and Internal Facilities.

    Conclusion

    The identified components can help find and prioritize the needs and select the type of interventions to be conducted in the mosque according to the characteristics of the elderly.

    Keywords: Aged, Structure, Viewpoint, Assessment, Mosque, Qualitative research
  • Mehdi Pouyafar*, Roya Askari, Seyyed Alireza Hoseini Kakhk, Mohsen Damavandi, Ali Maleki Pages 376-395
    Objectives

    Whole-Body Vibration (WBV) exercise seems to be an effective alternative to improve physical performance in the elderly. This study aims to compare the effects of eight weeks of WBV exercise combined with rope skipping at two different intensities on physical performance of older men.

    Methods & Materials:

     This is a randomized single-blind clinical trial. Participants were 30 older men (Mean±SD age= 65.83±4.16 years; Mean±SD height= 169.26±3.90 cm; Mean±SD weight= 77.04±4.62 kg; Body Mass Index= 26.86±0.69 kg/m2) living in Mashhad, Iran in 2019, who were selected by purposive and convenience sampling methods and randomly divided into three groups: high intensity (HI; n=12), low intensity (LI; n=12) and control (n=10). The WBV exercise was performed at a frequency of 25-40 Hz and amplitude of 3 mm. Rope skipping was performed based on the Borg scale at 13-14 level intensities with 30-35 jumps per minute. Physical performance indicators, body mass index, and fat percentage were measured before and after eight weeks of intervention. Repeated measures analysis of variance was used for data analysis in SPSS v. 20 software. The significance level was set at P≤0.05.

    Results

    In HI and LI groups, body fat percentage (-4.50%, -5.99%), lower body flexibility (105%, 102%), upper limb muscle strength (42.43%, 42.93%), handgrip strength (43.38%, 39.45%), dynamic leg strength (36.47%, 26.43%), lower limb muscular endurance (27.20%, 26.10%), cardiorespiratory function (10.27%, 10.90%), and dynamic balance (-32.60%, -24.10%) showed a significant improvement compared to the control group (P<0.05). There was no significant difference in body mass index between exercise and control groups (P>0.05), and no significant difference between the two exercise groups in any of the study variables (P>0.05)

    Conclusion

    It seems that low intensities of the WBV exercise + rope skipping is effective in improving body composition and physical performance in older men. The selection of intensity level depends on the physical condition of the elderly.

    Keywords: Combined training, Intensity, Physical performance, Elderly
  • Somayeh Koochakzadeh, Hasan Heydari*, Vahid Yazdi Feyzabad, Alireza Shakibaiee Pages 396-411
    Objectives

     The aging of the population in recent years in Iran has raised concerns among policymakers in various fields. Some economic theories consider the changes in the age structure and population aging as one of the important issues affecting the income inequality of societies. This study aims to assess the effect of population aging on the income inequality in Iran.

    Methods & Materials: 

    This study was conducted in 2020 using economic data from 1970 to 2018 extracted from the websites of the Statistical Center of Iran and the World Development Indicators. First, a model for income inequality was presented and demographic variables were considered in the model. Then, its coefficients were estimated using the AutoRegressive Distributed Lag method in Eviews 10 software. To evaluate the speed of adjustment from the short-run to the long-run equilibrium, the Error Correction Model (ECM) was estimated.

    Results

    The increase in aging population led to increased income inequality in the long run such that 1% increase in aging index caused a 0.14% increase in Gini index (P<0.05). The literacy rate, trade openness, and the square of Gross Domestic Product (GDP) per capita had a negative significant effect, and GDP per capita and the Consumer Price Index had a positive significant effect on income inequality, both in the short and long term. The ECM value was reported 44.8%.

    Conclusion

    The aging of the population increases income inequality in Iran. Policymakers should reduce income inequality by investing in education and expansion of trading with other countries as well as stabilizing economic conditions, controlling inflation, and planning to reduce the effects of aging.

    Keywords: Aging, Income inequality, IRAN
  • Narges Saeidi, Mojgan Lotfi*, Mohsen Akbarian, Ahmadreza Saeidi, Ali Salehi Pages 412-425
    Objectives

    Healthy aging is a natural human right and emotion regulation is an important factor in improving mental health promotion in different developmental ages. This study aims to compare emotion regulation in older and younger adults.

    Methods & Materials:

     This is a causal-comparative study. The study population includes all older and younger adults in Tehran in 2019. Of these, 235 were selected using a convenience sampling method. They completed Difficulties in Emotion Regulation Scale (DERS), Emotion Regulation Questionnaire (ERQ), Mentalized Affectivity Scale (MAS), and Emotion Regulation of Others and Self (ERO and ERS) questionnaires. Data analysis was performed using multivariate analysis of variance, independent t-test, and paired t-test in SPSS v. 20 software.

    Results

     The scores of DERS (F= 17.08, P<0.001), ERQ (F= 16.07, P<0.001), and ERS (t = -12.2, P= 0.35) were significantly higher in older adults than younger adults, while there was no significant difference between them in MAS (t = -1.29, P= 0.198) and ERO (F= 0.256, P= 0.614) scores.

    Conclusion

    The scores of DERS, ERS, and cognitive reappraisal subscale of ERQ are higher in older adults, but there is no significant difference between older and younger adults in the scores of MAS and ERO. Mental health professionals can take effective measures at the community level based on these findings to promote emotional health and psychological well-being of older people.

    Keywords: Emotional regulation, Mental health, Older adults
  • Maryam Talebi Moghaddam, Enayatollah Bakhshi, Erfan Amini, MohammadReza Nowroozi, Mohsen Vahedi* Pages 426-437
    Objectives

     Cancer is one of the leading causes of death among the elderly in the world. There are several factors involved in the development and progression of cancer. Therefore, knowing these factors and how they affect the cancer patient’s process can help in timely treatment of the disease. This study aims to evaluate the effects of admission age and Gleason score on the state transition in elderly patients with prostate cancer.

    Methods & Materials: 

    This is a historic cohort study conducted in 2018. The studied data are related to 125 elderly patients with prostate cancer (Mean±SD age= 72.12±7.32 years) who referred to the urology department of Imam Khomeini Hospital from 2004 to 2017 and underwent radical prostatectomy and were under different conditions (Radiation therapy, hormone therapy, or death) after surgery. The effect of admission age and Gleason score on the transition between states were tested using a multi-state model in R v.5.0 software.

    Results

     Those who underwent surgery and treatment remained 4.5 years in the local recurrence state, 2 years in the distant recurrence state, and 6.5 years in the death state. People who had surgery were 17% more likely to metastasize and accept hormone therapy; 8.8% more likely to have a local recurrence and accept radiotherapy; and 8% more likely to experience death. The effect of Gleason score on the change of state was not significant, but the age variable was effective transition from surgical state to hormone therapy.

    Conclusion

     In elderly patients who have undergone radical prostatectomy, the risk of metastasis increases with age.

    Keywords: Aging, Prostate cancer, Multi-state model
  • Elham Lotfalinezhad*, Yadollah Abolfathi Momtaz, Neda Sadat Nazaripanah, MohammadReza Honarvar, Fatemeh Arab Ameri, Mahin Sadat Azimi Pages 438-451
    Objectives

     In order to maintain and improve older adults’ health, the integrated and comprehensive geriatric care program has been developed and run by ministry of health. The present study was conducted to evaluate the effectiveness of this program on physical and mental health of older adults in Golestan province in 2019.

    Methods & Materials: 

    The present retrospective cohort study employed a multistage clustered random sampling technique to obtain 500 e-health records of older adults during 2017-2019. The data on blood pressure, depression, and BMI were extracted from e-health records. Data analysis was conducted using repeated measure anova, paired t-test and Wilcoxon tests. The SPSS statistics software v. 20 was used to perform data analysis

    Results

     Of the 500 cases studied, were male and female, respectively. The Mean±SD age of the participants was 69.97±7.45 years. The results of inferential statistics showed that the mean score of systolic blood pressure was significantly decreased through study period (P<0.001). However, through study period depression score was significantly increased (P≤0.05). There was no significant difference in BMI index.

    Conclusion

     The results of this study showed that the integrated and comprehensive geriatric program was effective for controlling blood pressure, however was not effective for preventing depression. Therefore, stakeholders should pay more attention towards establishing appropriate program to improve older adults' mental health.

    Keywords: Comprehensive health care, Geriatric assessment, Mental health, Aging, Golestan province
  • Leila Miri, Mahshid Foroughan*, Mohsen Vahedi, Asghar Shahbazi Pages 452-467
    Objectives

     Cardiovascilar disesases and sleep disorders are two major health problems common in old age. The aim of the present study was to examine the relationship between daytime sleepiness and cardiovascular indices among Iranian older adults.

    Methods & Materials:

     A cross-sectional design was used. The sample included 321 older adults who were selected from primary healthcare centers in Kiar County, Chaharmahal and Bakhtiari Province, Iran, using Non-random sampling available method. The data was gathered after taking informed concent, using a demographic questionnaire, Epworth Sleepiness Scale, anthropometric measurements, and relevant paraclinical tests. Chi-squared test, Mann–Whitney U test, Kruskal Wallis test, and Spearman's correlation coefficient were used to analyze the data. All the analyses were performed using SPSS, version 23.

    Results

     The data showed 23.67%, 19%, and 7% of the participants had mild to moderate and severe daytime sleepiness, respectively. There was a significant association between daytime sleepiness and age (r=0.121, P=0.03). Moreover, significant positive correlations were found between daytime sleepiness and BMI (r=0.170, P=0.002), systolic blood pressure (r=0.235, P<0.001), diastolic blood pressure (r=0.216, P<0.001), abdominal obesity (r=0.293, P<0.001), and neck circumference (r=0.239, P<0.001).

    Conclusion

     Given the positive relationships between daytime sleepiness and some cardiovascular health indices, daytime sleepiness assessment in primary healthcare services for the elderly, especially for those with a history of cardiovascular events, is suggested. More research to illustrate the cause and effect between these two is warranted.

    Keywords: Aged, Daytime sleepiness, Cardiovascular Indices