فهرست مطالب
نشریه اندیشه حقوقی معاصر
سال دوم شماره 3 (پیاپی 6، پاییز 1400)
- تاریخ انتشار: 1400/09/20
- تعداد عناوین: 6
-
صفحات 1-16هوش مصنوعی پیشرفته براساس دانش و تجربیات خود می تواند افعال مختلفی را برای رسیدن به هدف خود قصد کند و انجام دهد. در این مقاله، ابتدا به هویت و تعریف تکنولوژی خلق کننده هوش مصنوعی پرداخته می شود. سپس مصادیق ضررهای ناشی از فعل مستقل آن بیان می شوند و تحلیل می گردند. در صورتی که ضرری به واسطه آن افعال، به شخصی وارد شود، بنابه نظری می توان خود هوش مصنوعی را مسیول دانست، زیرا به نوعی آگاهانه بوده و همچنین نماینده شخص دیگری نیز نیست و مستقلا ضرر وارد کرده است. در ادامه، نقش سازندگان، کاربران و مالکان و یا توسعه دهندگان هوش مصنوعی در مسیولیت مدنی نیز تشریح شده و میزان مسیولیت آنان مشخص گشته است. مطابق با نظام حقوقی ایران، هوش مصنوعی را نمی توان شخص نامید، زیرا نه مشمول تعریف کنونی شخص حقیقی است و نه اعتبار شخص حقوقی را داراست. برای ایجاد مبنا در مسیولیت هوش مصنوعی، به مقایسه مسیولیت مدنی ناشی از خسارات منتسب به حیوانات و اموال مالکان، سرپرستان صغیر و مجنون پرداخته شده و نظریه نمایندگی تحلیل گشته است.کلیدواژگان: هوش مصنوعی عمومی، مسئولیت مدنی، ضرر، جبران خسارت، حقوق مدنی
-
صفحات 17-36
حمایت از حیثیت و آبروی افراد، یکی از رسالت های مهم حقوق کیفری است. قانون گذار در قانون مجازات اسلامی و دیگر قوانین مرتبط، عنوان مجرمانه ای به نام «افشای اسرار حرفه ای» را پیش بینی و برای آن مجازات هایی تعیین کرده است. افشای اسرار، به معنای آشکار کردن راز افراد، ازجمله مواردی است که حرمت و آبروی انسانی را به شدت مورد خدشه قرار می دهد. از لحاظ حقوقی، افشای اسرار عبارت است از آگاه کردن شخص یا اشخاص ثالث از سر و راز افراد. قانون گذار در ماده 648 قانون مجازات اسلامی بخش تعزیرات (مصوب 1375)، به آن پرداخته است که به موجب آن، هرگاه کسانی که به مناسبت شغل خود، محرم اسرار می شوند، در غیر از موارد قانونی، اسرار مردم را افشا کنند، به مجازات محکوم می شوند. بر این اساس، تحقیق حاضر قصد دارد جایگاه جرم افشای اسرار در قانون مجازات اسلامی را مورد بررسی قرار دهد. تحقیق حاضر به جهت ماهیت، کاربردی و به روش توصیفی تحلیلی و با بهره گیری از منابع کتابخانه ای ومطالعات اسنادی، در صدد تبیین جایگاه جرم افشای اسرار در قانون مجازات اسلامی است. یافته های تحقیق نشان از آن دارد که با دقت در ماده 648 قانون مجازات اسلامی بخش تعزیرات می توان گفت جرم افشای اسرار حرفه ای در زمره جرایم فعل مثبت مادی و مقید به نتیجه است و از منظر عنصر روانی نیز افشای اسرار حرفه ای ازجمله جرایم عمدی است. قانون گذار مجازات افشای اسرار حرفه ای را حبس از سه ماه و یک روز تا یک سال و یا یک میلیون و پانصد هزار تا شش میلیون ریال جزای نقدی تعیین کرده است.
کلیدواژگان: افشا، اسرار، اسرار حرفه ای، حفظ اسرار، قانون مجازات اسلامی -
صفحات 37-59دختران تا قبل از سن بلوغ، طفل و پس از آن، نوجوان هستند. در قانون مجازات اسلامی، اگر دختر تا قبل از 9 سال شمسی، حتی اگر بالغ باشد، مرتکب جرم تعزیری شود، مسیولیتی نخواهد داشت. البته می توان آن ها را در صورتی که به بلوغ نرسیده باشند، از نظر فقهی، مستحق تنبیه دانست که نمی توان آن را در حقوق ایران، تعزیر نامید. ضمانت اجرای ارتکاب جرم تعزیری بعد از 9 سال تا 15 سال شمسی، چه پسر و چه دختر، حتی اگر بالغ و نوجوان باشند، اقدامات تامینی و تربیتی است که در این خصوص، تفاوتی بین آن ها نیست. اگر دختران پس از رسیدن به سن 15 سال شمسی، مرتکب جرم تعزیری شوند، به مجازات مذکور در ماده 89 قانون مجازات اسلامی محکوم می شوند، ولی اگر پسران پس از رسیدن به سن 15 سال شمسی، مرتکب جرم تعزیری شوند، در صورتی که ثابت شود هنوز به سن بلوغ نرسیده اند، چون مجازات فرع بر مسیولیت کیفری و رسیدن به سن بلوغ است، به مجازات مذکور در ماده 89 محکوم نمی شوند که دلالت بر تفاوت میان دختران و پسران دارد. با لحاظ اطلاق تعزیر در مواد 88 و 89، که اعم از تعزیر منصوص شرعی یا غیر آن است، و تفسیر مضیق قوانین جزایی به نفع متهم، همچنان باید ضمانت اجرای ارتکاب هر نوع جرم تعزیری توسط دختر نوجوان را برحسب سن، صرفا اقدامات تامینی و تربیتی یا مجازات نقصان یافته مذکور در این مواد دانست که دلالت بر عدم تفاوت بین آن ها دارد.کلیدواژگان: دختر، نوجوان، مجازات، بلوغ، سن
-
صفحات 60-81
اجرایی شدن موافقت نامه های ناشی از میانجی گری، ازجمله دغدغه های مربوط به میانجی گری، به عنوان یک روش جایگزین حل اختلافات ناشی از روابط تجاری بین المللی بود. کنوانسیون سازمان ملل متحد درمورد موافقت نامه های حل وفصل بین المللی ناشی از میانجی گری (کنوانسیون سنگاپور)، به منظور اجرایی شدن موافقت نامه های مزبور در کشورهای عضو، در سال 2018 به تصویب رسید. در این کنوانسیون، تکلیف مراجع ذی صلاح کشورهای عضو کنوانسیون به اجرای موافقت نامه ها، با استثنایاتی مواجه شده است. استثنایات مزبور از چهار جهت قواعد عمومی قراردادها، استانداردهای حاکم بر رفتار شخص میانجی، نظم عمومی و درنهایت عدم قابلیت ارجاع موضوع به میانجی گری، براساس ماده 5 کنوانسیون می توانند مانع اجرای موافقت نامه های ناشی از میانجی گری گردند. در این مقاله، با روش تحلیلی توصیفی، جهات چهارگانه فوق الذکر مورد تجزیه و تحلیل قرار می گیرند و دامنه هریک از استثنایات و دفاعیات مزبور تبیین می شود. بررسی جهات مزبور حاکی از آن است که وجود استثنایات فوق، به عنوان تضمین کننده حاکمیت قوانین داخلی کشورها بر موافقت نامه های حل وفصل اختلاف، لازم و ضروری است.
کلیدواژگان: کنوانسیون سنگاپور، میانجیگری، موافقتنامه، اجرای موافقتنامه -
صفحات 82-97احتکار یکی از جرایم مخرب اقتصادی است که سلامت نظام اقتصادی جامعه را در مواقع حساس و اضطراری به خطر می اندازد و دسترسی بیشتر افراد جامعه به یک یا چند کالای خاص را با مشکل مواجه می کند. شرایط وقوع بزه احتکار این است که باید اولا نگهداری کالا عمده باشد، ثانیا قصد اضرار به جامعه یا گران فروشی وجود داشته باشد و ثالثا مرجع ذی صلاح تقاضای عرضه کرده باشد. ماهیت احتکار، در نظر نگارنده، یک حکم حکومتی است، نه یک حکم شرعی و موضوع آن براساس صلاح دید حاکم تعیین می شود. در احتکار، قاعده تسلیط با قاعده لاضرر تزاحم پیدا می کند که ما قاعده لاضرر را بر قاعده تسلیط ارجح می دانیم. بزه احتکار در مواردی، با افساد فی الارض نیز هم پوشانی دارد که می توان محتکر را مفسد فی الارض نیز شناخت. این مقاله به دنبال حل اختلافات در ماهیت، موضوع و مقاصد وقوع بزه احتکار، مرجع قیمت گذاری کالای احتکارشده و مقایسه این جرم اقتصادی با افساد فی الارض است.کلیدواژگان: احتکار، جرم اقتصادی، افساد فی الارض، حکم حکومتی، گران فروشی
-
صفحات 98-109
دوران کودکی و نوجوانی مرحله ای تاثیرگذار و حساس در زندگی هر فرد است و قانون گذاران با درک این حساسیت، تلاش می کنند تا با توجه به تفاوت های موجود میان این گروه و گروه بزرگسالان، حقوق و تکالیف متمایزی را برای آن ها درنظر بگیرند. در قانون مجازات اسلامی نیز این امر مورد توجه قانون گذاران بوده است و نظام افتراقی برای پاسخ دهی به جرایم این دسته پیش بینی شده است. ازجمله این موارد، ماده 91 قانون مجازات اسلامی است که به بحث رشد جزایی، جهل حکمی و جهل موضوعی، در جرایم موجب حدود و قصاص نوجوانان پرداخته است. از آنجا که قانون گذار در مواد عمومی، یعنی مواد 144 و 155 از قانون مجازات اسلامی، به بحث جهل موضوعی و حکمی در جرایم بزرگسالان پرداخته است، ذکر دوباره این موارد در ماده 91، در نگاه اول، زاید و بی معنا به نظر می رسد. اما با توجه به سیاست افتراقی و مبتنی بر تخفیف قانون گذار در واکنش به جرایم اطفال و نوجوانان، به نظر می رسد ماده 91 در مقام بسط و گسترش مفهوم جهل موضوعی و جهل حکمی در جرایم موجب حدود و قصاص نوجوانان است تا از این طریق، در برخورد با نوجوانان بزهکار، نسبت به بزرگسالان بزهکار، تخفیف بیشتری اعمال کند.
کلیدواژگان: نوجوانان، بزهکاری، حدود و قصاص، جهل حکمی، جهل موضوعی
-
Pages 1-16Advanced artificial intelligence, based on its knowledge and experience, can intend and perform various actions to achieve its goal. In this article, first, the identity and definition of the technology that creates artificial intelligence is discussed. Then the examples of losses due to its independent act are stated and analyzed. In case of harm to a person due to those actions, according to the theory, artificial intelligence can be considered responsible. Because it is conscious and also does not represent another person and has harmed independence. In the following, it is determined that the creators, users and owners or developers of artificial intelligence are also responsible and their level of responsibility is determined. According to the Iranian legal system, artificial intelligence cannot be called a person because it is not subject to the current definition of a natural person or a legal person. To establish the basis in artificial intelligence liability, civil liability caused by damages to animals and property of owners, minor and insane guardians, and agency theory are analyzed.Keywords: Artificial general intelligence, Civil Liability, Damage, Compensation, Civil rights
-
Pages 17-36
the protection of the dignity of the people is one of the important responsibilities of criminal law . in the law of islamic punishment and other criminal acts as the disclosure of the secrets of the profession , the disclosure of secrets means to inform the person or third party of the people that the legislator has dealt with in the penal code of the islamic penal code of the suspended section . accordingly , the present study intends to examine the position of crime disclosure in islamic penal code . the present research , in terms of applied nature and descriptive - analytical method with the use of library resources , is trying to explain the crime position of islamic penal code . it can be said that the crime of disclosure of the profession 's secrets is among the crimes of islamic penal code . in the view of psychological element , it can be said that the crime of disclosure of the profession is among the crimes .
Keywords: Disclosure, secrets, Trade Secrets, mysteries, islamic punishment law -
Pages 37-59Girls are children before puberty and then teenagers. In the Islamic Penal Code, if a girl commits Ta'zir before the age of 9, even if she is an adult, she will not be held liable, although they can be considered jurisprudentially deserving of punishment if they have not reached puberty. In Iranian law called it Ta'zir. The guarantee of committing a criminal offense after 9 years to 15 solar years, whether a boy or a girl, even if they are adults and teenagers, is security and educational measures, in which there is no difference between them. If girls commit this after reaching the age of 15, they will be sentenced to the punishment mentioned in Article 89 of the Penal Code, but if boys commit this after reaching the age of 15, if it is still proven They have not reached the age of puberty because the punishment is a branch of criminal responsibility and reaching the age of puberty. They are not sentenced to the punishment mentioned in Article 89 of the Penal Code, which indicates the difference between girls and boys. Considering the application of Ta'zir in Articles 88 and 89 of the Penal Code, which include whether the Ta'zir is prescribed by Shari'a or not, and the narrow interpretation of criminal law in favor of the accused, the guarantee of committing any Ta'zir crime by a teenage girl And the reduced education or punishment mentioned in these articles, which indicates that there is no difference between them.Keywords: Girl, Adolescent, Punishment, maturity, age
-
Pages 60-81
The enforcement of settlement agreements Resulting from mediation was one of the concerns about mediation as an alternative method of resolving disputes arising from international trade relations. The UN Convention on International Settlement Agreements Resulting from Mediation (Singapore Convention) was adopted with a view to grant enforceability to these agreements in the member states in 2018. The obligation of the competent authorities of Parties to the Convention to grant relief is met with exceptions. These exceptions can prevent the enforcement of settlement agreements under Article 5 of the Convention in four aspects: the general rules of contract, the standards governing the conduct of the mediator, public policy and, ultimately, the incapability of subject matter to be settled by mediation. In this article, the above-mentioned four aspects are analyzed by analytical-descriptive method and the scope of each of the exceptions and defenses is explained. Study of these aspects indicates that the existence of the exceptions as a guarantee of the rule of domestic law over dispute settlement agreements is necessary.
Keywords: Singapore Convention, Mediation, agreement, Enforcement of settlement agreement -
Pages 82-97Hoarding is one of the destructive economic crimes that endangers the health of the economic system of the society in critical and emergency situations and makes it difficult for the majority of the society to access one or more specific goods. The conditions for the occurrence of the crime of hoarding is that, firstly, the maintenance of the goods must be major, secondly, there must be an intention to harm the community or overselling, and thirdly, the competent authority must have requested supply. According to the author, the nature of hoarding is a governmental ruling, not a religious ruling, and its subject matter is determined according to the ruling discretion. In hoarding, the rule of dominance conflicts with the rule of no harm, which we prefer the rule of no harm to the rule of dominance. The crime of hoarding in some cases overlaps with the crime of corruption on earth, which can also be considered a corruptor on earth. This article seeks to resolve differences in the nature and subject matter and purposes of the hoarding crime and the pricing reference of hoarded goods and compare this economic crime with the crime of corruption on earth.Keywords: Hoarding, economic crime, corruption on earth, Government order, Extortion
-
Pages 98-109
Childhood and adolescence is an influential and sensitive stages in every person’s life. Legislators, understanding this sensitivity and try to consider different rights and duties for juvenile according to the differences between this group and adults. In the Islamic Penal Code, this issue has been considered by the legislators and a differential system has been provided to respond to the crimes of juvenile. According to this, in Article 91 of the Islamic Penal Code, Legislator predicted specific rule deals with Criminal maturity, ignorance of the law and mistake of fact in juvenile crimes punishable by haad or qisas. However the legislator in general section of Islamic penal code, Articles 144 and 155 discusses about ignorance of law and mistake of fact in adult crimes. At first glance, mentioning these cases again in Article 91 seems superfluous and meaningless. But, according to the policy of differentiation and based on legislative mitigation in response to juvenile delinquency, it seems that Article 91, try to extend the concept of ignorance of law and mistake of fact, in juvenile crimes punishable by haad or qisas to provide more commutation for juvenile offenders in compared with adults..
Keywords: Juveniles, Delinquency, haad or qisas, Ignorance of law, mistake of fact
©2000-2024 magiran.com All Rights Reserved.