فهرست مطالب
مجله مطالعات اجتماعی ایران
سال پانزدهم شماره 3 (پیاپی 55، پاییز 1400)
- تاریخ انتشار: 1401/09/15
- تعداد عناوین: 6
-
-
صفحات 3-25
پیامدهای ناشی از پاندمی کووید 19 عواقب ناخواسته ای بر زنان داشته و تبعات قرنطینه طولانی مدت در منزل را بر آنان تحمیل کرده است؛ به طوری که ارتباط خانوادگی را در معرض تنش قرار داده و به اعمال خشونت خانگی علیه زنان منجر شده است. در این راستا، پژوهش حاضر درصدد ارایه بینشی جامعه شناختی درمورد تبعات ناشی از اقدامات کنترلی پاندمی کووید 19 بر زنان و تجربه خشونت علیه آنان، با استفاده از روش کیفی و مصاحبه عمیق نیمه ساخت یافته با پانزده نفر از زنان شهر رشت انجام شد و داده ها نیز با کمک تکنیک تحلیل مضمون استخراج شدند. براساس نتایج پژوهش، پاندمی کووید 19 به بروز مشاجرات کلامی در بین زوجین متاثر از مشکلات اقتصادی، بازتولید تصورات قالبی، هراس تشدیدیافته و افزایش مسیولیت های زنان در مواجهه با بیماری و کنترل آن منجر شده و علاوه بر این، اقدامات کنترلی قرنطینه، استیصال روحی در زنان، خشونت مضاعف و استمرار چرخه خشونت را درپی داشته است.
کلیدواژگان: خشونت، قرنطینه، زنان، کرونا، رشت -
صفحات 26-50
با شروع همه گیری بیماری کووید19، به موازات تغییرات اقتصادی و اجتماعی در جوامع، حوزه خصوصی نیز از این تغییرات بی بهره نمانده است. فشار اقتصادی ناشی از بیکاری هر یک از زن یا مرد در خانواده، افزایش نقش های مراقبت کنندگی در مقابل بیماری، بار نقشی آموزش از راه دور کودکان بر روی والدین به تغییرات متفاوتی در حوزه خانواده به ویژه درمورد نقش های جنسیتی زنان منجر شد. این مقاله با مطالعه تطبیقی داده های کشورهای دیگر در این حوزه و با روش کیفی بر آن است تا برپایه نظریه اخلاق مراقبت در زنان، الگوی فشار نقش های چند گانه ناشی از بیماری کرونا را بر زنان به تصویر کشد. یافته های تطبیقی متفاوت نشان می دهدکه زنان نه تنها در معرض ازدست دادن نقش شغل خود هستند، بلکه با توجه به اخلاق مراقبت در آنان، نقش های والدگری را بیش از گذشته بر دوش می کشند. بنابراین شکاف جنسیتی بزرگی میان زنان و مردان وجود دارد و تفاوتی میان داده های حاصل از کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه نیست.
کلیدواژگان: نقش های جنسیتی، زنان، اخلاق مراقبت، فشار نقشی، کووید19، کشورهای توسعه یافته، کشورهای درحال توسعه. -
صفحات 51-75
همه گیر شدن ویروس کرونا بر تعاملات خانواده و سبک زندگی خانوادگی اثر گذاشته و سبک زندگی در ارتباط با الزامات پیشگیری دگرگون شده است. این پژوهش با روش کمی به شیوه پیمایش بر روی تعداد چهارصد خانواده شامل افرادی که یک یا دو بار درگیر بیماری کرونا شده اند یا یکی از اعضای خانواده آن ها فوت شده از همه مناطق تهران به شکل نمونه گیری تصادفی انجام شده است.[1]نتایج نشان می دهد میانگین سطح پیشگیری فردی و اجتماعی افراد موردمطالعه زیاد و میانگین کنترل ارتباطات اجتماعی و کنترل حضور در جامعه آنان کم است.از گویه های سبک زندگی بین ماسک زدن، رابطه زوجین با والدین و خواهر و برادرها، رابطه با فامیل، رابطه با دوستان، کاهش گردش شهری و تفریحات داخل شهر، کاهش سفر به سایر شهرها و کاهش پارک رفتن با شدت درگیری با کرونا رابطه معنی دار وجود دارد. بین سن افراد و سطح تحصیلات و تعداد اعضای خانواده که بیرون می روند با شدت کرونا رابطه مستقیم وجود د دارد.میانگین پیشگیری فردی و خانوادگی در افراد بستری کم تر از افراد بی نیاز به بستری بود. میزان ارتباطات اجتماعی هم در بستری شده ها بالاتر از افراد بی نیاز به بستری شدن بود. کنترل ارتباطات اجتماعی و کنترل حضور در جامعه رابطه معنی داری با دو بار ابتلا به کرونا دارند و در بین افرادی که دوبار کرونا گرفته بودند، میزان ارتباطات اجتماعی و حضور در جامعه بیشتر از سایر پاسخ گویان بوده است. براساس یافته ها پاسخ گویانی که شدت بیماری آنان در دور اول بیشتر بوده است در دور دوم نیز نوع شدید آن را تجربه کرده اند. [1] . اطلاعات مربوط به این خانواده ها از طریق خانه سلامت شهرداری ها و دانشجویانی که در بسیج مناطق در حوزه کرونا کمک می کردند، تهیه شده است.
کلیدواژگان: سبک زندگی خانوادگی، نحوه گذران فراغت، نوع درگیری با کرونا، شدت بیماری کرونا -
صفحات 76-100
همه گیری کرونا پیامدهای بسیاری برای تمام افراد در تمام جوامع داشت. تحقیق حاضر به بررسی تجارب زنان سالمند می پردازد. روش تحقیق از نوع کیفی و برپایه «نظریه داده بنیاد» است. تعداد بیست نمونه به صورت هدفمند از طریق نمونه گیری گلوله برفی انتخاب شدند و مصاحبه ها تا رسیدن به مرحله اشباع نظری ادامه داشتند. تجزیه و تحلیل داده ها از طریق کدگذاری باز، محوری و انتخابی صورت گرفت و مدل پارادایمی شامل شرایط علی (ساخت ذهنی کنشگر)، زمینه و بستر (ساخت اجتماعی کنشگر)، شرایط مداخله گر (ساخت انگیزشی کنشگر)، راهبردها (راهبردهای فعالانه، انفعالی و اجتناب مدار)، و پیامدها (پیامد مثبت و منفی) هستند. مقوله هسته ای «اثر تجمعی تعاملی نظام ذهنی، اجتماعی، انگیزشی بر کنش» شناخته شد. نتیجه تحقیق حاکی از آن است که تجربه زیسته زنان سالمند، برساخته تاثیرات ساخت ذهنی، اجتماعی و انگیزشی بر روی کنش های آنان است.
کلیدواژگان: قرنطینه، تجربه زیسته، زنان سالمند، کووید19، شهر مشهد -
صفحات 101-125
صمیمیت یکی از عواطف مهم انسانی است که دارای دلالت های فرهنگی اجتماعی و بدنمندی است. هدف اصلی این تحقیق، مطالعه کیفی تجربه صمیمیت و پیوندهای اجتماعی در دوران کرونا و موقعیت قرنطینگی است. مطالعه با تکیه بر روش کیفی و از طریق مصاحبه های نیمه ساخت یافته انجام شده است. با توجه به منطق اشباع نظری، با چهل نفر از شهروندان استان گیلان به صورت فردی مصاحبه صورت گرفت. سپس، مصاحبه ها پس از تقریر به شیوه تحلیل مضمون بررسی شدند. یافته های این پژوهش نشان میدهد سه سنخ صمیمیت محبت آمیز، سنخ خنثی و سنخ جدال آمیز در خانواده های مصاحبه شوندگان مشاهده میشود. در شرایط قرنطینگی خانواده های طبقه پایین از پیوند اجتماعی ضعیفتر و طبقات متوسط و بالا از پیوند اجتماعی قویتری برخوردار بوده اند. همچنین، کشاکش سوژه های قرنطینه بیشتر مثبت، محبت ورزانه و در جهت حفظ نظم ناشی از بلبشوی کرونا بوده است. بنابراین، موقعیت قرنطینگی در این پژوهش، هرچند موجب کاهش تعاملات و افزایش فرسایش سرمایه اجتماعی در سطح جامعه و به زوال امر اجتماعی منجر شده، اما موجد بسط عواطف انسانها و پیوند اجتماعی خانوادگی بوده است.
کلیدواژگان: صمیمیت، پیوند اجتماعی، قرنطینگی، کرونا -
صفحات 126-149پاندمی ویروس کرونا با ایجاد باورهای سلامت محور خاص دوره خود (همچون دور ازهم- به یادهم، دورتر- امن تر، تعداد کمتر- سلامت بیشتر) بنیان حمایت اجتماعی که پدیدهای رابطهای است و در جامعه ایران از خلال شبکه روابط خویشاوان بلافصل بیشترین قابلیت تحقق را دارد، با چالشی جدی مواجه ساخت. پژوهش با روش استدلال منطقی، ضمن بیان چالشهای جامعه ایرانی در ارایه و دریافت حمایت اجتماعی، نظریه ها و کارکردهای حمایت اجتماعی را بیان مینماید و به بیان الزامها و راهکارهای حمایت اجتماعی از انواع خانواده ایرانی متاثر از شرایط همه گیری ویروس کرونا میپردازد. یافته های پژوهش نشان میدهد از جمله مهمترین الزامهای حمایت اجتماعی از خانواده ایرانی شناسایی موانع دریافت و ارایه حمایت اجتماعی، رصد علمی نیازهای حمایتی خانواده های ایرانی و توجه به تمایز نیازهای حمایتی برای انواع متفاوت خانواده های ایرانی در اجتماعات جغرافیایی/ جماعتی متنوع، ضرورت انعکاس تغییرات خانواده ایرانیدر سیاستگذاری های حمایتی و بسترسازی برای ارایه شیوه های جدید حمایت اجتماعی در شرایط پاندومی ویروس کرونا است که این بسترسازی بر دو حوزه نگرشی و نهادسازی مبتنی بر راهکارهای ایجاد کمیته جامع حمایت اجتماعی از خانواده ایرانی، تهیه بانکاطلاعاتی پایش شرایط اجتماعی- اقتصادی- روانی خانواده های ایرانی در شرایط پاندمی کرونا، نهادسازی در راستای تعریف بانک حمایتی و تخصص بخشی حمایتی به سازمانهای مردم نهاد و سازمانهای دولتی، توانمندسازی حمایتی خانواده ایرانی در سه سطح خرد (آموزش و آگاهی بخشی فردی)، سطح میانی (مبتنی بر عضویت خانواده های ایرانی در گروه های حمایتی و نهادهای نوبنیاد حمایتی همچون بانک حمایتی)، و سطح کلان (متمرکز بر تسهیل گری سازمانها، نهادها و انجمنهای حمایتی) است.کلیدواژگان: کرونا، حمایت اجتماعی، خانواده ایرانی، نهادسازی، بانک حمایتی
-
Pages 3-25
Covid-19 pandemic has imposed restrictions which have had unintended consequences for women and have increased domestic violence against women due to the long-term quarantine. In this regard, the present study aimed to provide sociological insight into the consequences of covid-19 pandemic and the escalation of violence against women by qualitative method and in-depth semi-structured interviews with 15 women in Rasht city. Data were extracted using the thematic analysis technique. The results show that the covid-19 pandemic causes the aggravation of verbal disputes between couples, reproduction of stereotypes, the continuation of the cycle of domestic violence, intensified fear of disease and increased responsibilities of women. Furthermore, quarantine had intensified the despair and depression of women and led to the reproduction of the cycle of violence.
Keywords: Violence, Quarantine, Women, CORONA, Rasht -
Pages 26-50
With the onset of the Covid-19 pandemic, the economic and social changes in societies has affected the private sector dramatically. The economic pressures of unemployment for either men or women, increasing the caregiving roles, and the burden of children's online education have resulted in changes in the family function, especially in the gender roles of women. The present study by employing a comparative approach aimed to study the experiences of multiple roles caused by Covid-19 disease based on the theory of care ethics in developed and developing countries with a qualitative research method. Findings from different countries revealed that women are more likely to lose their jobs and carry more parenting roles due to their caring ethics. Thus, there is a large gender gap between men and women and there is no difference between developed and developing countries.
Keywords: Gender role, Women, Ethics of care, Role pressure, COVID-19 -
Pages 51-75
The outbreak of coronavirus has affected family lifestyles and interactions. This research was conducted using a quantitative survey method. A sample of 400 families who have at least one member of their families infected and/or died with corona infection was selected. The results show that the average level of individual prevention is high and the average level of social communication control is low. There is a significant relationship between prevalence of corona infection and masking behavior, the couple's relationship with parents and siblings, relationship with family, relationship with friends, and city sightseeing. There is a direct relationship between prevalence of disease and the age of individuals, level of education and the number of family members who have contact with outdoor. The individual and family prevention in hospitalized people was lower than those without hospitalization. The rate of social communication was also higher in those admitted than in those without need for hospitalization. The rate of social communication and presence in society has been higher among people who infected two times.
Keywords: : Family lifestyle, Corona Virus, COVID-19, family relations -
Pages 76-100
The corona epidemic had many consequences for all people in all societies. The present study examines the experiences of older women and seeks to identify the consequences they perceived and the strategies they adopted. The research method is qualitative, based on "Grounded Theory". The samples were purposefully selected through the snowball sampling method and the interviews were continued until reaching the theoretical saturation stage. The research findings show eight categories, of which four are about the consequences and four are about the strategies. Consequential categories include changes in daily life for the post-corona period, difficulties in adhering to health tips, stigma and notoriety for corona disease, and psychological distress. Categories related to strategies include disease control and prevention, increasing the spirit of responsibility, trying to adapt to the situation, and performing risky behaviors.
Keywords: Quarantine, Lived Experience, elderly women, COVID-19, Mashhad -
Pages 101-125
Intimacy is one of the most important human emotions that has cultural, social and physical implications. The main purpose of this study is to study the experience of intimacy and social bonds during the corona and quarantine situations. The study was carried out based on a qualitative method and through semi-structured interviews. According to the theoretical saturation basis, 40 citizens of Guilan province were interviewed individually⸴ then the interviews were reviewed by thematic analysis. The findings of this study show that there are three types of loving⸴ neutral and contentious intimacy in Guilani families. In quarantine conditions, lower-class families had weaker social bonds and middle and upper classes had stronger social bonds. The struggles of quarantine have been positive⸴ loving⸴ and to maintain order and discipline in corona pandemic. Although the quarantine situation has reduced interactions and increased the erosion of social capital at the community level, and has led to the decline of social affairs, it has led to the expansion of human emotions and family social bonds.
Keywords: Intimacy, social bond, Quarantine, CORONA -
Pages 126-149The Corona pandemic by creating specific health beliefs created a tough challenge for foundations of social support as an important element of Iranian society. This study explains the theories and functions of social support and expresses the challenges of providing and receiving social support using logical arguments. Findings show that identifying barriers to receiving and providing social support, scientific monitoring of support needs of Iranian families and paying attention to differentiating support needs for different types of Iranian families are the most important necessities. Noting diverse geographical and cultural differences, new supportive policies and new methods of social support in the context of the coronavirus pandemic is needed. Preparing a database for monitoring socio-economic-psychological conditions of Iranian families and specialized support of non-governmental and governmental organizations at micro-level (education and individual awareness), intermediate level (membership of Iranian families in support groups and newly established support institutions such as the support bank), and macro-level (facilitating organizations, institutions and associations) is suggested.Keywords: CORONA, Social Support, Iranian Family, institutionalization, support bank
©2000-2024 magiran.com All Rights Reserved.