نشریه طبیعت ایران
سال هفتم شماره 1 (پیاپی 32، فروردین و اردیبهشت 1401)

براساس تجربیات علمی و عرفی جهانی، از گونه های گیاهی به دو روش «حفاظت در رویشگاه » و «حفاظت خارج از رویشگاه » حمایت میشود. حفاظت در رویشگاه توسط دستگاه ها و سازمان های متولی و مسیول مانند سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداریکشور و سازمان حفاظت از محیط زیست در اکوسیستمهای طبیعی انجام می شود. حفاظت خارج از رویشگا ه ها با محوریت باغ های گیاهشناسی، کلکسیون ها و بانکهای ژن است.پیچیدگی اکوسیستمها از یک سو و دخالت بی حد و حساب انسانها در طبیعت از سوی دیگر سبب شده است، تغییرات در تنوع گونه های گیاهی و روند انقراض بسیار فراتر از میزان تاثیرگذاری دو روش حفاظت، به ویژه حفاظت خارج از رویشگاه باشد. علاوه براینکه باید با رعایت استانداردها در مدیریت محیط های طبیعی، محوریت حفظ تنوع زیستی را مدنظر قرار داد، ضروری است در حفاظت از گونه های گیاهی در مقیاس حفاظت خارج از رویشگاه، رویکرد نزدیک به طبیعت اعمال شود.

ارزیابی و تحلیل وضعیت موجود کمی و کیفی تولید چوب در صنوبرکاری های کشور و تعیین نقاط ضعف و رفع نواقص و ایرادات فنی می تواند منجر به ارایه راهکارها و پیشنهادهای علمی تاثیرگذار جهت افزایش تولید چوب و بهبود بهره وری تولید گردد. در این گزارش در مرحله اول وضعیت کمی و کیفی موجود صنوبرکاری کشور شامل تعیین سطوح زیر کشت، وضعیت کمی و کیفی تولید چوب سرپا درختان در استانهای صنوبرخیز کشور و نیز ظرفیت های علمی و فنی که حاصل نتایج دستاوردهای تحقیقاتی است و نیز پتانسیل ها و اراضی مستعد صنوبرکاری کل کشور به عنوان یک ظرفیت مورد ارزیابی قرار می گیرد. با توجه به وضعیت موجود از نظر تولید کمی و کیفی چوب، مشکلات و موانع تولید شناسایی و بر اساس نتایج مطالعات انجام شده راهکارهای علمی، فنی، اجرایی و ترویجی لازم ارایه می گردد. میزان نیاز فعلی و چشم انداز نیاز آینده صنایع به مواد اولیه چوب برای دوره 10 ساله نشان می دهد که چوب مصرفی از طریق زراعت چوب حدود 12 میلیون متر مکعب برآورد می شود. نتایج بررسی سازمان های اجرایی و بخشهای تحقیقاتی کشور بیانگر آن است که سطوح فعلی زراعت چوب در کشور امکان افزایش را دارد. با تعیین قابلیت ها و پتانسیل های توسعه زراعت چوب در کشور می توان میزان برداشت سالانه چوب را افزایش داد. نتایج بررسی توانایی رشد ارقام پرمحصول صنوبر (40-35 مترمکعب در هکتار در سال) نشان داده که تولید چوب مورد نیاز کشور از طریق زراعت چوب با مساحت 300 هزار هکتار قابل حصول می باشد که در یک برنامه ریزی 10 ساله بدست خواهد آمد.

پدیده هایی مانند رشد جمعیت و تغییر اقلیم باعث می شوند مسایلی همچون امنیت غذایی و حفظ محیط زیست بیش از پیش مورد توجه قرار گیرند. در نتیجه، پیاده سازی مدیریت پایدار در کشاورزی و نیاز به حفظ، احیا و توسعه منابع طبیعی و مقابله با پدیده هایی همچون بیابان زایی و بحران آب، روز به روز بیشتر نمود پیدا می کنند. به عنوان نمونه در منطقه صحرای جنوب آفریقا، علی رغم سرمایه گذاری های صورت گرفته هنوز، به علت افزایش جمعیت، ناامنی غذایی از شرق تا غرب این منطقه گسترده شده و واردات غذایی طی چهل سال گذشته افزایش یافته است. همچنین مسئله امینت غذایی و محیط زیست، در کشورهای منطقه خاورمیانه، از ایران تا مراکش نیز یک مسئله بسیار مهم و حیاتی می باشد. یکی از بهترین راهکارها در مواجه با این بحران ها توجه به مسئله توسعه مکانیزاسیون و مدیریت آن می باشد. اگر به طور دقیق در مورد رویکرد و اهداف اصلی مکانیزاسیون تفکر شود، بدون شک این دیدگاه میسر خواهد شد که کلید طلایی گمشده در مسیر رسیدن به اهداف اصلی کشاورزی و منابع طبیعی ، توسعه مکانیزاسیون می باشد. اما متاسفانه عدم شناخت کافی از مفاهیم اصلی مکانیزاسیون باعث شده تا بیشتر افراد، منظور از توسعه مکانیزاسیون را تنها به افزایش ماشین و ادوات مختلف در زمین نسبت دهند. البته هیچ تفکری منکر نقش موثر فناوری و نیاز به توسعه و بکارگیری آن در حوزه های مختلف کشاورزی و منابع طبیعی نیست اما آنچه در این مورد نادیده گرفته می شود توجه به مسئله اصول مدیریتی توسعه مکانیزاسیون می باشد.

ابر چالش های منابع طبیعی کشور بیابانزایی، تغییر اقلیم، تغییرات هیدرولوزیک و تغییر کاربری اراضی(مهم ترین آنها برداشت معادن و تبدیل دیم زار) ، معرفی شده اند. راهکارهای کاربردی نیز به ترتیب حفاظت، انجام تحقیقات و پایش تاثیر تغییرات اقلیمی برمحیط زیست، تامین حقابه طبیعت و تغییر چارچوب نظری تدوین برنامه های توسعه ای کشور از مدیریت منابع محور به خدمات محور بیان شده است (جلیلی، 1399). با نگاه اجمالی به راهبردهای اشاره شده در فوق می توان مقوله حفاظت را به عنوان هسته مرکزی راهکارها معرفی نمود. حفاظت جنبه های مختلفی را شامل می گردد که از جمله آنها، حفاظت در برابر آتش سوزی، تغییر کاربری، پروژه های عمرانی و معادن، مدیریت چرا، حفاظت مستقیم از عرصه ها، واگذاری ها و.. را می توان نام برد. هر کدام از آنها نیز رویکرد های مدیریتی خاص خود را می طلبند. در کشور ما تنها مدل مدیریت این منابع ، سناریوی مدیریت دولتی است که خود با محدودیت های درونی و بیرونی بسیاری مواجه بوده و شواهد و نتایج تحقیقات از تخریب کمی و کیفی روز افزون این منابع با ارزش در سایه مدیریت فوق حکایت دارد (محبی، 1400 و1397 الف و ب) و (فیاض، 1395) . بنابراین به نظر می رسد بررسی نارسایی های مدیریت کنونی به منظور تغییر یا اصلاح قوانین، ساختار و عملکرد تشکیلات مدیریتی موجود و یا ارایه چارچوب مدیریتی جدید برای عرصه های ملی از ضروریات باشد.

با توجه به قرار گرفتن ایران در منطقه استراتژیک، گستردگی جنگل ها و مراتع آن و امکان استقرار آفات و بیماری های نوظهور در آن، توجه ویژه به شیوه های پایش آفات و بیماری ها و پدافند غیرعامل در بخش های جنگل و مرتع، به عنوان یکی از مهم ترین سرمایه های کشور ضروری است. بنابراین، باید با پایش مداوم و مستمر در عرصه های منابع طبیعی از بروز مخاطرات زیستی (آفات و بیماری های گیاهی) جلوگیری کرد. روش های کاربردی و متفاوتی در پایش آفات و بیماری ها وجود دارد، از مهم ترین این روش ها می توان به عرصه گردشی، استفاده از شبکه های پایش اجرایی کشور (کارشناسان جنگل ها، مراتع و حفظ نباتات)، شبکه فراگیر اطلاعاتی برای اخذ گزارش ها، بانک اطلاعاتی (اطلاعات فون و فلور کشورهای همسایه) و سنجش از دور مثل استفاده از پهباد، روش های مولکولی و استفاده از تله های نوری و فرمونی اشاره کرد. مطالعه پیش رو به بررسی موثرترین روش های پایش آفات و بیماری های نوظهور و باز ظهور جنگل ها و مراتع پرداخته است.

گونه های مختلف سالیکورنیا (Salicornia spp.) پراکنش وسیعی در بسیاری از مناطق دنیا دارند. در ایران نیز تنوع بسیاری از این گونه در فلور گیاهی کشور مشاهده می شود. این گیاه ارزش اقتصادی بالایی از نظر تولید روغن خوراکی، ایجاد پوشش سبز برای جلوگیری از فرسایش اراضی، ترسیب کربن، مصرف به صورت سبزی خوراکی و انواع ترشیجات و تولید فراورده های گیاهی در طب سنتی، نمک سبز و علوفه دارد. مطالعه انجام شده روی گونه و اکوتیپ های مختلف بومی سالیکورنیا در کشور شامل Salicornia sinus persica، S. persica Akhani subsp. persica و اکوتیپ های گرگان و ارومیه نشان می دهد، این گونه ها قادرند در شرایط استفاده از آب دریا (خلیج فارس) با شوری 60 دسی زیمنس بر متر، زیست توده خشکی در جنوب کشور در حدود 4/10 تن در هکتار تولید کنند. با توجه به سازگاری و طول دوره رشد طولانی تر، عملکرد گونه Salicornia sinus persica بسته به زمان برداشت می تواند حداقل 40درصد بیشتر از حد متوسط باشد. به نظر می رسد با کاشت این گیاه در مناطق ساحلی، ضمن توسعه زنجیر ارزش گیاه، می توان بخشی از علوفه مورد نیاز دام را نیز تولید کرد. هرچند ارزیابی اقتصادی و محیط زیستی توسعه کاشت سالیکورنیا در این مناطق نیاز به تحقیقات بیشتر دارد.

فرایندهای مرتبط با حفظ تنوع زیستی برای اجرای بهترین راهبردهای حفاظتی انجام می شود. در این رابطه، دو راهکار مهم حفاظت درون جا و برون جا با تکنیک های متفاوت وجود دارد. اگرچه راهبرد های حفاظت درون جا بهترین گزینه را برای مراقبت بلندمدت از تنوع زیستی ارایه می دهند، اما بقای کوتاه مدت بسیاری از گونه های در معرض تهدید به راهبرد های حفاظت برون جا بستگی دارد. شمشاد هیرکانی، جزو معدود گونه های درختی همیشه سبز جنگل های هیرکانی است که طی دهه 1390 با دو مشکل اساسی بیماری سوختگی برگ (1391) و آفت شب پره (1395) روبه رو شد و با خشکیدگی سطح زیادی از رویشگاه های این گونه، ادامه بقای آن به شدت در معرض تهدید قرار گرفت. در این باره و با هدف حفظ ژنوم گونه، دو روش نگهداری بذر در شرایط فراسرد و کاشت نهال در خارج از رویشگاه اصلی پیشنهاد شد. در اجرای روش دوم، برخی از قطعات عرصه مرکز بذر جنگلی که طی سال های گذشته با گونه های مختلف نمدار، بلوط بلندمازو و داغداغان جنگل کاری شده بودند، در نظر گرفته شد و نهال های تولید شده در نهالستان های دولتی و خصوصی در آن کاشته شدند. در این پروژه، در مجموع 60،036 نهال چندساله شمشاد هیرکانی در سطح شش هکتار و در زیر اشکوب باغ های بذر سنواتی از گونه های مختلف کاشته شد. با ادامه برنامه توسعه کاشت، سطح موجود به 13 هکتار و تعداد نهال های کاشته شده به حدود 130 هزار اصله افزایش خواهد یافت.

در سند توسعه منابع طبیعی ایران در افق 1404 حدود 2.200.000 هکتار جنگل کاری و احیای جنگل در چهار برنامه پنج ساله پیش بینی شده، که از این سطح، 100.000 هکتار مربوط به جنگل ارسباران است. تعیین محاوط بذرگیری و تشکیل باغ بذر از مطمین ترین مسیرهای تامین بذر و نهال با کیفیت برای رسیدن به اهداف سند توسعه منابع طبیعی است، به طوری که 1) بذر استاندارد در اختیار بخش اجرایی قرار می گیرد و 2) پس روی ژنتیکی جنگل اتفاق نمی افتد. آردوج (Juniperus foetidissima Willd) یکی از عناصر باقی مانده و گونه در معرض تهدیدی است که در ترکیب و تنوع عناصر رویشی جنگل های ارسباران جایگاه ویژه ای دارد. این گونه درختی مقاومت زیادی به شرایط نامساعد محیطی دارد و در حال حاضر بیشتر درختان آن در سخت ترین شرایط زیستی به سر می برند. در این مطالعه، بر اساس تعداد محوطه های بذری و پراکنش آنها، تعداد پایه های بذری و فاصله بین آنها، مساحت محوطه های بذری و صفات پایه های الیت، هشت منطقه در جنگل ارسباران به عنوان محاوط بذرگیری اولیه شناخته شدند. مختصات جغرافیایی و نقشه این مناطق نشان می دهد، توزیع جغرافیایی مناسب و متوازنی برای محاوط بذرگیری آردوج در جنگل های ارسباران وجود دارد. انجام مطالعات مولکولی، آزمون نتاج روی پایه های این مناطق، همچنین مطالعات ژنتیکی روی این محاوط برای بررسی تنوع و ساختار ژنتیکی، تهیه شناسنامه مولکولی و تعیین قرابت های ژنتیکی بین و درون جمعیت های مختلف آردوج برای تشکیل باغ بذر می تواند بسیار سودمند باشد.

تغییرات اقلیمی در جهان و آثار آن در کشور به ویژه خشک سالی و استرس آبی بر اکوسیستم های طبیعی در سال های اخیر، سبب بروز پدیده هایی از جمله زوال برخی از اکوسیستم ها شده و توجه مسیولان کشور را برای چگونگی مواجه شدن با این پدیده ها به خود جلب کرده است. در این رابطه، پایش عرصه های طبیعی اعم از جنگل ها، مراتع و بیابان ها با هدف دست یابی به اطلاعات صحیحی، که روند تغییرات این اکوسیستم های طبیعی را نمایان کند، از ضروریاتی است که برای مدیران کشور در تدوین برنامه های اجرایی، لازم و حیاتی است. موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، برنامه های جامعی را برای آماربرداری و پایش اکوسیستم های طبیعی کشور در دست اجرا داشته است. به دلیل اهمیت این برنامه ها، نشریه طبیعت ایران در بخش گفت وگوی چالشی این شماره، با حضور دست اندرکاران این برنامه کلان، موضوع پایش اکوسیستم های طبیعی مهم کشور را بررسی و مختصری از نتایج به دست آمده را تبیین می کند.مهمانان این گفت وگو آقایان دکتر عادل جلیلی، دکتر مهدی پورهاشمی، دکتر محمد خسرو شاهی، دکتر علیرضا افتخاری، دکتر محمدابراهیم فراشیانی و سرکار خانم دکتر فاطمه سفیدکن هستند.

تپه های ماسه ای ریگ بلند آران و بیدگل، به مساحت تقریبی 168٬000 هکتار، در شمالی ترین منطقه استان اصفهان قرار گرفته است. در این گستره شنزار، انواع تپه های ماسه ای طولی، عرضی، ستاره ای و بارخان توزیع شده اند. ساختار کلی خاک منطقه، بیشتر شنی سبک و در برخی نقاط توام با ذرات گچ و کوارتز است. پهنه ماسه ای ریگ بلند به شکل نعل اسب از منطقه مرنجاب آغاز شده و تا شمال شهر آران و بیدگل امتداد یافته است، سپس، به طرف شرق تا شمال شهر ابوزیدآباد گسترش می یابد. تپه های شنی ریگ بلند، از بزرگ ترین ماسه زارهای استان اصفهان و پنجمین شنزار بزرگ در بیابان های کشور است. این منطقه در محدوده ارتفاعی حداقل 780 متر و حداکثر 1100 متر از سطح دریا قرار دارد. میانگین بارندگی سالیانه در این منطقه، 120 میلی متر است که بیش از 50درصد از آن در فصل زمستان روی می دهد. میانگین درجه حرارت مطلق سالیانه، بین 13- تا 48+ درجه سانتی گراد در نوسان است. گستردگی تپه های شنی این پهنه بیولوژیک، دارای جاذبه های طبیعی منحصر به فردی است که به ویژه طی دو دهه اخیر، مورد علاقه بسیاری از طبیعت گردان قرار گرفته است. پوشش گیاهی این منطقه ازنظر حاکمیت شرایط بوم شناسی ویژه بیابان، بیشتر شامل گیاهان یک ساله و زودگذر بهاره، گونه های بوته ای چندساله و پایا و درختچه های بادوام و بردبار در برابر انواع تنش های محیطی است. تنوع گونه ای گیاهان بومی مستقر در ماسه زارهای ریگ بلند، نیازمند برنامه ریزی های مدونی در رابطه با حفاظت از رستنی های این زیست بوم در آینده است.

1-در لابلای خبرهای مختلف سیاسی، فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و امنیتی، چند خبر به عناوین مختلف تکرار می شوند: آزادسازی سواحل دریا، تخریب ویلاها در عرصه های طبیعی، ساخت و ساز در حریم باغ گیاه شناسی ملی ایران، جلوگیری از ساخت و ساز در داخل جنگل و از این قبیل موضوعات. سوال اساسی این است که این ساخت و سازها که در جای نامناسب اتفاق افتاده، ناشی از خلا قانونی است یا قانون اعمال نمی شود؟ قوانین متعدی در منابع طبیعی و بخش کشاورزی وجود دارد که جهت حفظ این عرصه تصویب شده است ولی عملا یا ناقص اجرا شده و یا اصلا اجرا نشده است که در این ارتباط به صورت مصداقی موضوع قابل بررسی است؛2-گروه کاری دوم (WGII) هییت بین الدول تغییر اقلیم (IPCC) در تداوم اجرای وظایفی که در رابطه با ارزیابی جهانی تغییر اقلیم بر عهده دارد، ششمین گزارش خود را با محتوی اثرگذاری، سازگاری و آسیب پذیری (Impact, Adaptation, and Vulnerability) در 28 فوریه 2022 با پیام دبیرکل سازمان ملل متحد و نیز رییسIPCC  منتشر کرد.در تهیه این گزارش، 270 نفر دانشمند از 67 کشور مشارکت داشتند که با بهره گیری از همکاری 675 نفر و با بررسی بیش از 34000 سند علمی، شامل مقالات داوری و چاپ شده (که در متن به آنها ارجاع داده شده است)، گزارش ارزیابی را ارایه کردند.فصل بندی گزارش گروه کاری دو، براساس تقسیمات جغرافیایی قاره ای، تنظیم و ابعاد مختلف آثار تغییرات اقلیمی بر بخش های مختلف بررسی شد. تقسیمات مورد نظر شامل آفریقا، آسیا، استرالیا، آمریکای مرکزی و جنوبی، اروپا، آمریکای شمالی و جزایر کوچک است که در نقشه زیر مشاهده می شوند.

باغ گیاه شناسی ملی ایران یکی از چندین هزار باغ گیاه شناسی در دنیاست، که به عنوان بزرگ ترین و زیباترین باغ گیاه شناسی در منطقه خاورمیانه (با وسعت حدود 150 هکتار)، در منطقه غرب استان تهران واقع شده است. این باغ که یک پروژه منحصر به فرد در زمینه پژوهش و مطالعه گیاهان و طراحی منظر در ایران است شامل مجموعه ای از فضاهای سبز بسیار زیبا همچون باغ صخره ای، دریاچه، جنگل کاری، آبشار، گیاهان پوششی و چمن، میادین و بلوارها و نیز گونه های ارزشمند گیاهی است. مجموعه های گیاهی موجود در باغ گیاه شناسی ملی ایران، در سه گروه اصلی رویشگاه های داخلی ایران (مجموعه های رویشی خزر، زاگرس، البرز و ایرانی- تورانی)، رویشگاه های خارجی (مجموعه های رویشی اروپا، قفقاز و آذربایجان، پهن برگان همیشه سبز، امریکا و هیمالیا) و مجموعه های موضوعی مثل باغ سیستماتیک، مجموعه گیاهان دارویی و معطر، باغ گیاهان پیازی ایران و... ایجاد شده و بیش از 4000 گونه گیاهی را در خود جای داده است.

به جرات می توان گفت، تمامی متخصصان منابع طبیعی کشور و تحصیل کرده های علومی که به نوعی با بررسی پدیده های سطح زمین سر و کار دارند، با عکس های هوایی و تصاویر ماهواره ای و کاربرد آنها آشنایی و در فعالیت های حرفه ای خود به نوعی با آن برخورد داشته اند. البته در این میان در برخی از رشته ها و فعالیت ها همچون کارشناسی دعاوی مربوط به امور کشاورزی و منابع طبیعی، در محاکم قضایی عکس های هوایی از مهمترین ابزار و مستندات بررسی ها می باشد و بدون آن تصمیم گیری در برخی موارد غیر ممکن است. بدین واسطه دو دانشمند گرانقدر آقایان مهندس احمد دالکی و دکتر محمود زبیری که اولین افراد متخصص در زمینه علم سنجش از دور و کاربرد عکس های هوایی در علوم منابع طبیعی بوده اند و کتاب بسیار ارزشمند این دو استاد، باعنوان «اصول تفسیر عکس های هوایی با کاربرد در منابع طبیعی» که اولین بار انتشارات دانشگاه تهران در سال 1370 چاپ نمود، برای متخصصین مربوطه آشنا و شناخته شده است. استاد گرامی جناب آقای مهندس احمد دالکی در ابتدای فصل اول این کتاب، بیان می دارند؛ «سنجش از دور یا دورکاوی عبارت است از: اصول، عمل بازیابی، شناسایی و تشخیص عوارض و اجرام واقع در فاصله دور که با استفاده از تصاویر و ابزار شناسایی انجام می گردد. به عبارت دیگر سنجش از راه دور را می توان شناسایی از فاصله نیز تعریف نمود که این فاصله می تواند چند متر تا چند هزار کیلومتر باشد».

Nepeta dschuparensis  (پونه جوپاری) از تیره نعنا، گیاهی علفی و چندساله و انحصاری استان کرمان است و در دامنه های صخره ای و سنگی حضور دارد. این گونه از تعداد یازده رویشگاه جمع آوری شد که تراکم آن در محل نمونه تیپ (مناطق مرتفع کوه جوپار) بیشتر از سایر مناطق است. جایگاه حفاظتی گونه با استفاده از دستورالعمل اتحادیه جهانی حفاظت از طبیعت (IUCN) بررسی و سطح تحت اشغال آن براساس مشاهدات و اندازه گیری های میدانی، 5/2 کیلومترمربع برآورد شد. بنابراین، براساس معیارهای سطح تحت اشغال، کاهش اندازه جمعیت ها، کاهش کیفیت رویشگاه، تعداد رویشگاه ها و جمعیت های منقطع «در بحران انقراض» (Critically Endangered: CR) قرار می گیرد. همچنین، محدوده حضور این گونه بر اساس محاسبات نرم افزار ژیوکت (Extent of Occurrence/EOO)، 18815.295 است که بر این اساس، «آسیب پذیر» است. در رویشگاه تیپ این گونه، چرای دام یکی از عوامل تهدید کننده است. در سایر مناطق، علاوه بر چرای دام، مجاورت با اراضی زراعی و تغییر کاربری کشاورزی، از عوامل جدی تخریب آن محسوب می شود. خشک سالی های اخیر نیز، احتمالا تهدیدی جدی برای این گونه در سال های آینده خواهد بود. اعلام رویشگاه های حفاظت شده توسط سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری کشور، حفاظت خارج از رویشگاه در باغ های گیاه شناسی و بانک ژن منابع طبیعی ایران برای جلوگیری از انقراض باید در برنامه کار حفاظت از این گونه قرار گیرد.

گونه پونه سای ماکویی Nepeta makuensis Jamzad & Mozaffarian از تیره نعنا، گونه نادر و انحصاری استان آذربایجان غربی است که در مناطق کوهستانی با شیب به نسبت تند در منطقه ماکو، شوط و اطراف سد بارون در محدوده ارتفاعی 1575 تا 1770 متر می روید. جمعیت های این گونه مطابق با شیوه نامه اتحادیه حفاظت از طبیعت، مطالعه و بررسی شد. سطح تحت اشغال گونه (AOO)، 75/0 کیلومترمربع و میزان حضور در محدوده انتشار (EOO) سه جمعیت آن با استفاده از نرم افزار ژیوکت، حدود 15 کیلومترمربع محاسبه شد. تعداد پایه های آن در مجموع، حدود 100 فرد بوده است که همگی بالغ و کم و بیش شاداب بودند. کیفیت رویشگاه به دلیل سد سازی و جاده سازی، بحرانی و روند تخریب رویشگاه زیاد است. براساس معیارهای اتحادیه حفاظت از طبیعت (IUCN)، این گونه «در بحران انقراض» (Criticaly Endangered/CR) قرار گرفت. با توجه به مشخصات رویشگاهی، بررسی فاکتورهای اکولوژیکی، حفاظت و تکثیر این گونه در باغ های گیاه شناسی ضروری است. البته، حفاظت از این گونه در رویشگاه اصلی نیز، باید در اولویت قرار گیرد، همچنین، لازم است رویشگاه آن، توسط سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری کشور به عنوان رویشگاه حفاظت شده اعلام شود.

تحقیقات جدید نشان می دهد، احتمالا آلاینده های معمول موجود در هوای محیط های شهری و روستایی، به طور مشترک با اختلال در حس بویایی حشرات سبب دوری آنها از گل های وحشی و محصولات معطر و جذاب می شوند و توانایی آنها را در گرده افشانی گیاهان کاهش می دهند.دانشمندان دانشگاه ریدینگ (University of Reading)، مرکز اکولوژی و هیدرولوژی بریتانیا (UK Centre for Ecology & Hydrology) و دانشگاه بیرمنگام (University of Birmingham) در آزمایشی با وجود آلاینده های معمولی موجود در هوا مانند دود حاصل از اگزوز، گازوییل و ازن، فرایند گرده افشانی را در گیاهان توسط حشرات بررسی کردند، آنها دریافتند حضور حشرات گرده افشان در این محیط ها به میزان 70درصد، تعداد بازدید از گل ها تا 90درصد و به طور کلی گرده افشانی تا 31درصد کاهش پیدا می کند.

برای بسیاری، جنگل بهینه، جنگلی است که مانند قبل از ورود استعمارگران اروپایی به نظر برسد. از این روست که وقتی جنگل های امروزی با اختلالاتی مانند آتش سوزی، خشک سالی و هجوم حشرات مواجه می شوند، تلاش های اصلاحی، بیشتر برای برگرداندن منظره به این حالت «طبیعی» قدم برمی دارند. اما براساس تحقیقات جدید، دستیابی به شرایط پیشینه ، در جهان در حال تغییر، روز به روز سخت تر می شود. طبق گفته توکر فرنیس (Tucker Furniss) و جیم لتز (Jim Lutz)، از بخش بیابان دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه Utah، مدیران باید استراتژی های جدیدی را برای ساختن جنگل های مقاوم در نظر بگیرند. محققان می گویند، حفظ شرایط پیشین و مطلوب در دوره آتش سوزی های بزرگ، هجوم سوسک های جنگلی و خشک سالی های مکرر، به طور فزاینده ای غیرواقعی می شود. اختلالات و ناآرامی ها در جنگل ها بیشتر می شود و تغییرات آب و هوایی همه چیز را غیرقابل پیش بینی می کند. بازآفرینی شرایط پیشین، یک استراتژی کلیدی برای تلاش های ترمیمی و تجدیدی بوده است، اما شرایط جدید امروزی نیازمند استراتژی های متفاوتی است. به طور خاص، تحقیقات نشان می دهد، تراکم کمتر درختان می تواند شانس زنده ماندن پس از آتش سوزی را افزایش دهد. نتایج دو مطالعه بلندمدت (طی 23 سال و روی بیش از 50،000 درخت) نشان می دهد، شانس بقای طولانی مدت درختان، زمانی افزایش می یابد که درختان فضای بیشتری داشته باشند که از طریق کاهش رقابت و کمک به درختان در بهبود سریع تر از آتش سوزی، ایجاد می شود.

7 تا 9 درصد از تمام گونه های گیاهان آوندی که در اروپا ظهور یافته اند، در مقیاس جهانی در معرض خطر هستند. این مطلب، نتیجه مطالعه ای است که توسط محققان مرکز تحقیقات یکپارچه تنوع زیستی در آلمان (iDiv)، دانشگاه مارتین لوتر هال- ویتنبرگ و دانشگاه لایپزیگ انجام شد. محققان، فهرست قرمز گونه های گیاهی در معرض خطر انقراض را در اروپا با داده های مربوط به پراکنش جهانی آنها ترکیب کردند. این مطالعه که در مجله Plant, People, Planet منتشر شده و به ارزیابی تمام سطوح تهدید گونه های گیاهی کمک کرده است،  از فعالیت های بین المللی حفاظت از طبیعت حمایت می کند.چه اطمینانی از بقای گونه های گیاهی و جانوری وجود دارد؟ ریسک انقراض آنها تا چه میزان بالا است؟ پاسخ به این سوالات، بسته به ارزیابی عوامل تهدید کننده، در مقیاس منطقه ای، ملی و جهانی داده خواهد شد که به «لیست قرمز» شهرت دارد. قانون گذاران و به طور کلی سازمان های حافظ طبیعت، در تصمیم گیری های ویژه مرتبط با اقدامات حفاظتی، براساس این فهرست ها اقدام می کنند. مشکل این است که تعداد زیادی لیست قرمز، در سطوح ملی وجود دارد، اما بیشتر آنها با لیست قرمز جهانی گونه های در معرض خطر انقراض، که توسط اتحادیه بین المللی حفاظت از طبیعت (IUCN) تدوین شده است، منطبق نیستند. اگرچه، جامع ترین لیست جهانی موجود، هنوز فاقد ارزیابی تهدید برای تقریبا 90درصد از گونه های گیاهی شناخته شده است، که این امر شکاف عمیقی در ارزیابی ها محسوب می شود.

تجزیه و تحلیل جدید پژوهشگران دانشگاه کلرادو در بولدر (CU at Boulder) نشان می دهد، هدف توافق نامه آب و هوایی پاریس برای محدود کردن گرمایش جهانی در این قرن به 2 درجه سانتی گراد نسبت به دمای پیش از صنعتی شدن هنوز در دسترس است و سناریوی آخرالزمانی ارایه شده در بدترین حالت ممکن، دیگر پذیرفتنی نیست.این مطالعه جدید، در Environmental Research Letters منتشر شده است. زیرمجموعه ای از سناریوهای اقلیمی ارایه شده توسط هییت بین الدول تغییرات آب و هوایی (Intergovernmental Panel on Climate Change: IPCC) و یافته های جدید آژانس بین المللی انرژی (International Energy Agency: IEA) ، یک سازمان بین دولتی مستقر در پاریس پیش بینی می کند، میزان گرمایش جهانی تا سال 2050 بین 2 تا 3 درجه سانتی گراد و تا سال 2100، به طور میانگین 2/2 درجه سانتی گراد باشد. درحالی که، برخی سناریوها این میزان از گرمایش جهانی را در بدترین حالت ممکن تا پایان قرن جاری 4 یا 5 درجه سانتی گراد پیش بینی کرده اند.

به مجموعه گیاهان یک منطقه، از نظر لغوی، «فلور» گفته می شود. کتاب یا مجموعه کتاب هایی که توسط گیاه شناسان تهیه می شوند و گیاهان یک سرزمین را براساس نظام مشخصی توصیف می کنند، فلورا نامیده می شوند (اسدی، 1398). در کتاب های فلور ایران، مجموعه گیاهان منطقه جغرافیایی کشور ایران بررسی می شود. این مجموعه توسط استاد مصطفی اسدی با همکاری تعدادی از گیاه شناسان به زبان فارسی به رشته تحریر در آمده است و ازجمله کتاب های ارزشمند گیاه شناسی است که گامی بزرگ و ماندگار در عرصه گیاه شناسی ایران به شمار می رود. از این مجموعه تاکنون 151 جلد چاپ شده است و جلدهای جدید آن همچنان در حال تکمیل و انتشار است. در این نوشته، شماره 143 از این مجموعه یعنی تیره شب بو (Brassicaceae) بررسی می شود.