نشریه پیشرفت های نوین در روانشناسی، علوم تربیتی و آموزش و پرورش
پیاپی 45 (اسفند 1400)

پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه بین انگیزه‌ شغلی با هوش هیجانی و هوش فرهنگی معلمان مرد دوره ابتدایی شهرستان سقز انجام‌ گرفت. روش مطالعه در این پژوهش توصیفی_همبستگی بود و برای جمع‌آوری داده‌ها از پرسشنامه‌های انگیزه‌ شغلی هاکمن و اولدهاوم، هوش هیجانی سیبریاشرینگ و هوش فرهنگی ارلی و آنگ استفاده ‌شد. نمونه‌برداری به روش نمونه‌گیری در دسترس بوده ولی با توجه به تعداد کم جامعه آماری، جمعیت نمونه شامل کلیه معلمان مرد مقطع ابتدایی شهرستان سقز (212 نفر) درسال تحصیلی 1399-1398 بوده است. از روش‌های آمار توصیفی و استنباطی (ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون گام‌به‌گام) برای تحلیل آماری داده‌های پژوهش استفاده شد. یافته‌ها نشان داد که متغیرهای هوش فرهنگی و هوش هیجانی رابطه مثبت و معناداری با انگیزه‌شغلی داشته و با افزایش میزان هوش فرهنگی و هوش هیجانی، میزان انگیزه‌شغلی معلمان نیز افزایش پیدا کرده و همچنین، هوش فرهنگی و هوش هیجانی می‌تواند انگیزه‌شغلی معلمان را پیش‌بینی کنند.‌

امام هادی (ع) در دوران امامتش شرایط و فضای سیاسی بسیار سختی در پیش داشت. عصر امام هادی (ع) از دوره های مهم گسترش و تثبیت تشیع بوده و مقاله ی حاضر با بهره گیری از روش مطالعات اسنادی و تحلیلی در منابع تاریخی آن دوره ارایه شده است. امام هادی (ع) به مدت 33 سال هدایت معنوی و سیاسی شیعیان اثنی عشری را بر عهده داشتند. با تمرکز بر تاریخ اسلام، می توان جریان فکری و سیاسی دوران امامت امام دهم را ذیل سه جریان قرار داد: 1-جریان عباسی: که پس از سقوط خلافت امویان اداره ی سرزمین های اسلامی را به دست گرفتند. آنان همانند علویان با شعار «الرضا من آل محمد» وارد رقابت سیاسی شدند و از لحاظ مبانی کلامی وابسته به اهل سنت بودند؛ 2-جریان علوی: علویان گروهی بودند که با اصل کلامی امامت به میدان آمده بودند و هدف آنان براندازی حکومت عباسیان و قرار گرفتن خلافت به دست علویان بود؛ و 3-جریان ملی گرایی: جریان ملی گرایی در زمان امام هادی (ع) به وجود آمد و به تیره ی حسن بن علی (ع) و امام حسین (ع) منتسب بودند. اندیشه ی سیاسی امام هادی (ع) و دشمنان اسلام کاملا مشخص است. تنگناهای سیاسی زیادی وجود داشت که امام هادی (ع) با آن ها مواجه بود و ایشان ضمن رعایت تقوای الهی و صداقت و یکرنگی، شایسته سالاری را در عرصه ی سیاست لازم و ضروری دانسته اند. مردم نیز باید آگاهانه و با اطلاعات کافی و داشتن روحیه ی نصیحت و خیرخواهی، بدون تعصب امورات زندگی خویش و حکومت خودشان را با راهبردهای سیاست متناسب ایشان در آن دوران اتخاذ می کردند.

هدف از این مقاله بررسی رابطه بین سوادرسانه ای، خودمراقبتی و سلامت روان در بین دانش آموزان متوسطه دوم بود. در این مطالعه توصیفی -همبستگی 313 دانش آموز دختر و پسر دوره دوم متوسطه هنرستان های فنی حرفه ای و کاردانش ناحیه 2 شهرستان خرم آباد به روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای تصادفی انتخاب شدند و جهت گردآوری داده ها از سه پرسشنامه سواد رسانه ای، خودکارآمدی و سلامت روان استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار spss نسخه 26 و آزمون های ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چندگانه به روش همزمان (ENTER) انجام گردید. نتایج نشان داد که سواد رسانه ای نقش موثری در کاهش آسیب های رسانه های نوظهور و استفاده نقادانه و هوشمندانه از آن ها را به وجود آورده است. دانش آموزانی که از سواد رسانه ای درک بیشتری دارند عملکرد خودمراقبتی در آن ها در برابر آسیب های رسانه های نو بالاتر است و در نتیجه از سلامت روانی خوبی برخوردار هستند . لذا توصیه می گردد برای بهبود سلامت روان، کاهش آسیب های اجتماعی وکاهش افت تحصیلی به سواد رسانه ای و آموزش آن در مدارس اهمیت بیشتری داده شود.

هدف از تحقیق حاضر بررسی نقش ویژگی‌های شخصیتی در پیش‌بینی ابراز هیجان خودآگاه و بازشناسی هیجانات چهره در دانش‌آموزان دختر دوره دوم متوسطه شهر اردبیل بود. در این تحقیق برحسب اهدافی که دنبال می‌شد، تحقیق از نوع کاربردی و براساس نحوه ی اجرا، تحقیق از نوع میدانی و براساس روش تحقیق، از نوع توصیفی - همبستگی بود. جامعه آماری این پژوهش شامل دانش‌آموزان دختر در سال تحصیلی 1399-1400 و در مقطع متوسطه دوره دوم شهر اردبیل بود. نمونه آماری این پژوهش تعداد 150 نفر از دانش‌آموزان دختر متوسطه دوره دوم شهر اردبیل بود که بصورت غیر تصادفی و دردسترس انتخاب شدند و با توجه به شرایط کرونا، پرسشنامه‌ها بصورت مجازی و آنلاین توسط دانش‌آموزان تکمیل شدند. برای جمع‌آوری داده‌ها از مقیاس هیجان خودآگاه، آزمون بازشناسی چهره‌ای هیجانات و پرسشنامه شخصیتیNEO استفاده شد. پایایی آن‌ها با استفاده از آلفای کرونباخ به ترتیب بین 51/0 تا 88/0، 85/0 و 83/0 گزارش گردید. برای تحلیل استنباطی پرسشنامه‌ها از نرم‌افزار SPSS-22استفاده شد. نتایج حاکی از این بود که بین ویژگی های شخصیتی و بازشناسی هیجانات چهره و ابراز هیجان خودآگاه رابطه معناداری وجود دارد که بار عاملی متغیر ویژگی های شخصیتی با بازشناسی هیجانات چهره 40/0 و بار عاملی ویژگی های شخصیتی با ابراز هیجانات خودآگاه 54/0 بوده است. با توجه به یافته‌ها می‌توان نتیجه گرفت که شخصیت افراد تعیین کننده نوع نگاه آنها به اجتماع، دریافت و تفسیر اطلاعات از محیط پیرامونی و تعامل با همنوعان است و این ویژگی های شخصیتی می توانند بر تفسیر آنها از هیجانات دریافتی از دیگران و حتی بازشناسی ابرازهای چهره ای هیجان تاثیر بگذارند.

هدف از پژوهش حاضر بررسی نقش هویت تحصیلی و اهمال کاری میباشد. پدیده اهمال کاری درمیان دانش آموزان دیده میشود. روش تحقیق پژوهش به صورت کتابخانه ای بوده و جهت تدوین پژوهش از منابع کتاب ها و مقالات منتشر شده در این راستا استفاده شده است. اهمال‌کاری یا تنبلی یعنی به آینده محول کردن کاری که تصمیم به اجرای آن گرفته‌ایم. اهمال ‌کاری به هر شکلی که باشد، رفتاری نامطلوب و نکوهیده است و بتدریج در وجود انسان به صورت عادت درمی‌آید. پس با آن مبارزه کنید، زیرا پیامدهای تاخیر در کار، برای شخص نیز رنج‌آور است و احساسی که از این تاخیر در او ایجاد می‌شود، علاوه بر زیان‌های پیش‌بینی شده و نشده، شرمساری و بیزاری از خویشتن را نیز در بر دارد. اهمال کاری تحصیلی یکی از شایع ترین مشکلات در سطوح مختلف تحصیلی است که به تمایل غالب فراگیران برای به تاخیر انداختن فعالیت ها و هدف های تحصیلی اشاره دارد، تا آنجایی که عملکرد بهینه را تحت تاثیر قرار می دهد و سبب مشکلات بسیاری می شود و به عنوان مانعی برای موفقیت تحصیلی؛ کمیت و کیفیت یادگیری را کاهش می دهد. این پژوهش با هدف شناسایی عوامل موثر بر اهمال کاری تحصیلی انجام شده است. می توان چنین نتیجه گرفت که امروزه جهت رفع مشکل اهمال کاری دانش آموزان باید به عوامل مرتبط با این پدیده توجه کرد و درصدد رفع آن ها کوشید. همان اندازه که مباحث نظری با مطالعات تجربی و دقیق همراه می شود، یافته های امیدوار کننده تری نیز به دست می آید.

هدف از پژوهش حاضر بررسی تاثیر آموزش برخط (آنلاین) بر میزان یادگیری درس زبان انگلیسی مدارس شرق استان فارس بود. روش پژوهش بر اساس هدف از نوع کاربردی می باشد.در مطالعه ای مقطعی، روایی و پایایی پرسشنامه ی ارزشیابی دبیران زبان متوسطه اول (هفتم، هشتم ، نهم مورد بررسی قرار گرفت. برای بررسی پایایی از شیوه همسانی درونی (آلفای کرونباخ) استفاده شد. روایی پرسش نامه مزبور به سه مولفه ی حیطه شناسی(9 سوال) ، عاطفی(10 سوال)، روانی و حرکتی (6 سوال) با تحلیل آماری آزمون کرنباخ انجام گرفت. داده ها با نرم افزار SPSS-15 تجزیه و تحلیل شد. جامعه آماری در این پژوهش کلیه دبیران زبان شرق فارس در سال تحصیلی 1400-1401 به تعداد 149 نفر، که از این تعداد 20 دبیر مربوط به شهرستان فسا،12 دبیر شهرستان استهبان،16 دبیر شهرستان نی ریز، 27 دبیر شهرستان داراب، 9 دبیر زرین دشت، 4 دبیر فورگ، 23 دبیر جهرم، 4 دبیر سروستان، 4 دبیر شیبکوه، 5 دبیر ششده می باشند. نتیجه تحلیل عوامل بیانگر روایی درون یابی 10 سوال حیطه شناسی مقدار 0.914 ، 9 سوال بعدی عاطفی مقدار 0.967، 6 سوال روانی مقدار 0.831به دست آمد. ضریب پایایی کرونباخ کل 25 سوال. مقدار0.973شد. که با توجه به مقدار یافته های پژوهش نشان داده است که ضریب آلفای کرونباخ ، بیش از 0.7 برای سنجش یادگیری هر سه مولفه ی (حیطه شناسی، عاطفی، روانی و حرکتی) محاسبه شده، پایایی پرسشنامه مطلوب ارزیابی شد.

پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی آموزش ذهن آگاهی بر افزایش شادکامی و خوش بینی دانش آموزان دختر انجام شد. پژوهش حاضر از نوع نیمه آزمایشی بود که به صورت پیش آزمون، پس آزمون با گروه آزمایش و کنترل اجرا شد. جامعه ی آماری پژوهش را کلیه ی دانش آموزان دختر پایه پنجم ابتدایی شهر گله دار در سال تحصیلی 1400-1399 تشکیل می دادند، که ابتدا از بین مدارس ابتدایی این شهرستان با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس، یک مدرسه انتخاب شده و سپس از میان دانش آموزان این مدرسه، 40 نفر از دانش آموزان بر اساس معیارهای ورود به مطالعه به صورت در دسترس انتخاب و در دو گروه آزمایش و کنترل (هر کدام 20 نفر) به صورت تصادفی قرار گرفتند. برنامه مداخله ای گروه آزمایش (آموزش ذهن-آگاهی) در 8 جلسه 90 دقیقه ای انجام شد. گروه کنترل در این مدت مداخله ای دریافت نکردند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه های شادکامی آکسفورد (1989) و خوش بینی شی یر و کارور (1985) استفاده شد. داده ها با استفاده از میانگین، انحراف استاندارد و تحلیل کوواریانس چندمتغیره (مانکوا) تجزیه و تحلیل شد. یافته های پژوهش نشان داد که بین دو گروه آزمایش و کنترل از نظر شادکامی و خوش بینی تفاوت معنا داری وجود دارد (01/0>P). با توجه به یافته های حاصل از پژوهش می توان بیان کرد که آموزش ذهن آگاهی باعث افزایش شادکامی و خوش بینی دانش آموزان می گردد و می توان از آن به عنوان روشی کارآمد بهره برد.

واژه ای که از زبانی وارد زبان دیگر شود، عاملی که باعث بوجود آمدن تداخل زبانی دو زبان مجزا شود که انحراف کلامی زبان مقصد را به همراه داشته باشد مداخله زبانی را ایجاد کرده است، پرداختن به عواملی که هم پوشانی بین دو زبان را روشن می کند اهمیت و ضرورت دارد. از این رو، جستار پیش رو با روشی توصیفی به این مسئله پرداخته است نتیجه آنکه: یکی از علل گسترش زبان فرانسوی در کشور الجزایر وجود روشنفکران الجزایری که زبان فرانسوی را از نظر کاربردی بالاتر از زبان رسمی خود تلقی می کردند، تحت تاثیر قرار گرفتن منابع های مکتوباتی و اداری در زمینه ترویج زبان فرانسوی، یادگیری زبان فرانسوی توسط خانواده های الجزایری و گسترس آن به عنوان الگو در بین فرزندان خانواده، هجوم فرهنگی استعمارگران فرانسوی بر رسانه ها و روزنامه های الجزایری برای توسعه زبان رسمی خود، ترویج کتب های درسی مربوط به زبان فرانسوی در بین دانش آموزان و دانشجویان الجزایری، می تواند اصلی ترین راه های کرودی زبان فرانسوی بر عربی باشد، هرچند الجزایری ها در قبال این تهاجم، اقدامات دولتی و مردمی برای احیا زبان عربی از خود به یادگار گذاشتند.

امروزه با توجه به این که منابع انرژی تجدیدناپذیر رو به اتمام است و تخریبی که ناشی از استفاده این منابع به محیط زیست منجرمی شود، توجه کشورها به سوی استفاده از منابع تجدید پذیر و توسعه پایدار بیش از پیش جلب شده است. آموزش مباحث مربوط به پایداری به عنوان اولین گام در جهت آشنایی با ضرورت پایداری و تلاش در جهت آگاه سازی و ترجیح این مباحث محسوب می شود. از طرفی این کودکان هستند که سرمایه ی آتی هر کشوری محسوب می شوند و نقش مهمی را در ساختن جامعه ایفا می کنند. مدرسه به عنوان خانه دوم کودک موجب باروری فکری، جسمی، احساسی و اجتماعی او می شود. در این راستا هدف پژوهش حاضر تحلیل سطح پایداری اجتماعی-اقتصادی مدارس مقطع ابتدایی مطالعه موردی: شهر زاهدان میباشد. روش تحقیق در این مطالعه توصیفی –تحلیلی و مبتنی بر مطالعات کتابخانه ای، اسنادی و میدانی میباشد. جامعه آماری جمعیت 291نفر از ساکنین مناطق پنجگانه شهر زاهدان (اولیا) را شامل میشود. نتایج سنجش و تحلیل سطح پایداری اقتصادی و اجتماعی مدارس ابتدایی شهر زاهدان با استفاده ازتک نمونه ای نشان داده شد، در تمامی شاخصهای مطرح شده، با میانگین به دست آمده کمتر از حد متوسط3 عدد T آزمون،نشان دهنده پایداری کم مناطق شهری در ابعاد اقتصادی و اجتماعی میباشند. نتایج آزمون فریدمن نشان داد که از بین3با سطح درصد نزدیک به صفر و برای بعد اقتصادی با ابعاد مورد نظر، مقدار آماره آزمون فریدمن برای بعد اجتماعی با3.62درصد با سطح 5 درصد نزدیک به صفر سطح 5 درصد نزدیک به صفر بوده است. بررسی پایداری در ابعاد مورد نظر، در سطح معناداری 95 درصد، فرض برابری میزان اهمیت همه شاخصها از دیدگاه پاسخگویان رد میشود و نتیجه گرفته میشود که تمامی ابعاد مورد نظر مورد آزمون از نظر پاسخگویان  با درجات متفاوت از ناپایداری و یا به عبارتی از پایداری کم استفاده شد، که نتایج Expert Choice برخوردارند. در نهایت جهت سنجش و رتبه بندی مدارس ابتدایی مناطق شهر زاهدان از نرم افزارمنطقه1با وزن به دست آمده 372/0 ومنطقه 4 با 093/0بالاترین و پایینترین وزنها را به خود اختصاص داده اند.

پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه مطالعه منابع غیردرسی و میزان مشارکت در فعالیت های فوق برنامه مدرسه با میزان عملکرد تحصیلی دانش آموزان (مدارس متوسطه دوم شهر سرابله) انجام گرفت. پژوهش حاضر با تکیه بر اسناد و مطالعات کتابخانه ای انجام گرفته و بر مبنای هدف کاربردی و از نظر روش اجرا توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری این پژوهش تمامی دانش آموزان دختر و پسر دوره متوسطه دوم که در مدارس شهر سرابله در سال تحصیلی 98-99 مشغول به تحصیل می باشند به تعداد 614 نفر می باشد. از این تعداد دانش آموز تعداد 180 نفر از طریق روش نمونه گیری در دسترس بعنوان نمونه انتخاب شده اند. که از این تعداد به تفکیک جنسیت 90 نفر دختر و 90 نفر پسر است. ابزار گردآوری اطلاعات در این پژوهش پرسشنامه محقق ساخته با طیف پاسخگویی لیکرت است. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS و از آمار توصیفی و شاخص های آمار استنباطی نظیر ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون خطی و آزمون t در تجزیه و تحلیل اطلاعات استفاده شده است. نتایج حاصل از یافته های پژوهش نشان داد بین مطالعه منابع غیردرسی و میزان مشارکت در فعالیت های فوق برنامه مدرسه با میزان عملکرد تحصیلی دانش آموزان رابطه معنا داری وجود دارد. همچنین میانگین تاثیر انگیزه مشارکت در فعالیت های فوق برنامه در بین دختران بیشتر از نمره پسران است.

اینترنت و فضای مجازی بخش قابل توجهی از لحظات زندگی ما را به خود اختصاص می دهند و تا حدود زیادی روابط انسانی را دگرگون ساخته اند. هدف پژوهش حاضر، بررسی رابطه شبکه اجتماعی با اضطراب و احساس تنهایی در دانش آموزان دبیرستانی شهر نور می باشد. با توجه به هدف، روش تحقیق کمی، توصیفی، پیمایش و کاربردی است و جامعه آماری 420 نفر است که حجم نمونه آن بر اساس جدول مورگان 200 نفر شده است. ابزار گردآوری داده نیز پرسشنامه محقق ساخته با روایی صوری و پایایی آلفای کرونباخ 86/. می باشد.داده ها با استفاده از نرم افزار spss و با روش تحلیل همبستگی اسپیرمن مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و یافته های پژوهش نشان داد که بین متغیر شبکه اجتماعی با اضطراب همبستگی مثبت و معنادار (487/.) و همچنین بین متغیر شبکه اجتماعی با احساس تنهایی نیز همبستگی مثبت و معنادار (380/.) وجود دارد. با توجه به یافته های پژوهش بین متغیرهای شبکه اجتماعی و اضطراب و احساس تنهایی رابطه مستقیم و معنادار وجود دارد که با افزایش یکی دیگری نیز افزایش می یابد. پیشنهاد می گردد که آگاهی افزایی دانش آموزان، خانواده ها و متولیان آموزش و پرورش در جهت ارتقا سلامت جسمی و روانی نوجوانان در عصر تکنولوژی و فضای مجازی صورت گیرد.

این پژوهش با هدف بررسی رابطه امنیت روان‌شناختی با تعهد سازمانی در بین کارکنان ادارات آموزش و پرورش شهرستان خرم‌آباد به مرحله اجرا درآمد. روش تحقیق توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری شامل کلیه کارکنان اداری این ادارات جمعا 620 نفر می‌باشند. که با استفاده از جدول کرجسی و مورگان حجم نمونه 242 نفر (27 نفر زن و 215 نفر مرد) تعیین شد و با روش نمونه گیری تصادفی طبقه‌ای نسبی پرسش نامه‌ها در بین نمونه مشخص شده توزیع و تکمیل گردید. ابزار گردآوری داده‌ها شامل: پرسش نامه امنیت روانی مازلو (1952) و پرسش نامه تعهد سازمانی آلن و مایر (1990) بودند که اطلاعات تحقیق با استفاده از نرم افزار spss و با روش همبستگی و رگرسیون تجزیه و تحلیل شد. یافته‌ها نشان دادند که: بین امنیت روان‌شناختی با تعهد سازمانی رابطه معناداری در سطح (001/0>p) وجود دارد.

سیطره زبانی، عبارت است از اعمال یک سیستم زبانی به زبان دیگر، هنگام نوشتن یا صحبت کردن، این امر ممکن است با وام گرفتن واژگان از زبان دیگر، با همان تلفظ و ترکیب نباشد. قواعد زبانی زبان مبدا که استیلا بر زبان مقصد کرده که منجر به انحراف از دستور قواعد زبان مقصد را احتمال داده است. پرداختن به عواملی که هم پوشانی بین دو زبان را روشن می کند اهمیت و ضرورت دارد. از این رو، جستار پیش رو با روشی توصیفی به این مسئله پرداخته است نتیجه آنکه: دخالت کلمات و قواعد زبان عبری بر عربی توسط هم جواری رژیم صهیونیستی با کشور فلسطین بوده است، تصروف کردن نشریات فرهنگی مناطق اشغال شده و بازنشر آنان توسط زبان عبری و جذب شهروندان فلسطینی در کمپانی های اسراییلی مشروط بر فراگیری این زبان و تعقیر دادن نام های آنان به زبان عبری، فرستادن ادبا یهود به سرزمین های کرانه باختری برای تبلیغ این زبان و حمایت آن توسط روشنفکران عرب که تحت تاثیر یهودیان بودند و احداث مراکز دانشگاهی برای پروراندن زبان عبری، و ایجاد یک پدیده زبانی بنام نوآوری زبانی که آن نیز با محوریت زبان عبری بوده است را می توان مد نظر قرار داد. یکی از سیاست های زبانی اسراییل، فراگیر کردن زبان عبری برای استیلا پیدا کردن بر اعراب کرانه باختری بوده هرچند با سرودن اشعار مقاومت و برگزاری تیاتر ها با ژانر هنری بالا به زبان عربی در بین اعراب، مقداری سطح مداخلات را کم تر جلوه داده است.

هدف اصلی پژوهش حاضر تبیین نقش برنامه ریزی درسی در توسعه ی ملی است که به شیوه ی توصیفی-همبستگی در آذر 1400 اجرا گشت؛ براساس یافته ها واستنباط های انجام شده می توان رابطه ی بین برنامه ریزی آموزشی و درسی مکمل و موید یکدیگرند در نتیجه می توان اساس توسعه ملی را در همه ی ابعاد در تعلیم وتربیت دانست و اگر اهداف و برنامه ریزی هایی که در تعلیم و تربیت پی ریزی می شود درست باشد نتیجه ی آن توسعه ی ملی در همه ی ابعاد است که این توسعه ی همه جانبه لازمه ی آن توازان وهماهنگی است. پیشنهاد می شود در پژوهش های آتی پیرامون سند توسعه ملی و جایگاه آموزش و پرورش در آن مقاله ای نوشته شود.