فهرست مطالب

مجله پژوهش های معاصر در علوم و تحقیقات
پیاپی 33 (فروردین 1401)

  • تاریخ انتشار: 1401/01/23
  • تعداد عناوین: 7
|
  • رضا بنی اسدی *، فاطمه غفارنیا صفحات 1-12

    سبک زندگی به معنای رفتارهای انسانی متاثر از فرهنگ هر کشور است که شامل تمام ابعاد زندگی انسان اعم از فرهنگی، سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و غیره می شود. تردیدی نیست که برای تحقق اقتصاد مطلوب در خانواده نیاز به بازنگری در سبک زندگی خانواده در بعد اقتصادی، و تغییر و اصلاح آن به سوی فرهنگ دینی و سبک زندگی اسلامی است. آیات قرآن، و کلام و سیره معصومین (ع)، به بهنرین وجه کیفیت این امر مهم را به ما نشان می دهند. امام زین العابدین (ع)، در پرتو ادعیه صحیفه سجادیه و کلام خویش، و نیز با سیره عملی خویش رهنودهایی برای زندگی مطابق با فرهنگ اسلامی ارایه نموده اند. در این پژوهش آسیب های اقتصادی زندگی فعلی خانواده که نیاز به بازنگری و تغییر در چهارچوب فرهنگ اسلام دارد بیان شده است؛ آسیب هایی مانند حاکم شدن روحیه مصرف گرایی، سوء مدیریت در مصرف، اسراف و تبذیر، تجمل گرایی، حرص، بخل و خساست؛ و در مقابل راه کارهای سبک زندگی اسلامی در تحقق اقتصاد مطلوب مانند دعوت به تولید، مدیریت مدبرانه مصرف، میانه روی و کفاف، ساده زیستی، عدم چشم داشت به دارایی دیگران، قناعت، سخاوت و انفاق با تکیه بر آموزه های امام زین العابدین (ع) مورد بررسی قرار گرفته است.

    کلیدواژگان: سبک زندگی اسلامی، اقتصاد، خانواده، امام سجاد ع، صحیفه سجادیه
  • فرج الله فتحی فرد *، محمدمهدی کریمی نیا، مجتبی انصاری مقدم صفحات 13-25

    ازدواج در دین مقدس اسلام با احکام ویژه ای همراه است، و اقتضای عقد نکاح مستلزم آن است که زوجین نسبت به یکدیگر موظف به انجام حقوق و تکالیف مادی و معنوی می شوند، که یکی از آن ها رفع نیاز جنسی می باشد اما زوجه می تواند با شروطی از تمکین امتناع ورزد دو دیدگاه بین فقهای امامیه جهت عدم امتناع به تمکین وجود دارد، برخی تمکین را مقتضای ذات نکاح دانسته اند و امتناع زوجه را نشوز می دانند و برخی با توجه ادله مبینی تمکین را محدود در زمان و مکان خاص می دانند و ناشزه بودن زوجه را در صورت داشتن ادله رد می کنند. از آنجا که تمکین خارج از ماهیت نکاح است. نگارنده روش تحلیلی_ توصیفی در صدد بررسی شروط عدم تمکین خاص زوجه در فقه امامیه می باشد، و بر این عقیده است که اساسی ترین آثار نکاح تمکین می باشد. اما ادله ای وجود دارد که تمکین را در شرایطی محدود و حرام می سازد مانند: حیض، بیماری و...پس می توان گفت که برقراری شروطی جهت محدود کردن تمکین با مقاصد نکاح مغایرت ندارد و با توجه به تغییر شرایط بانوان در عصر حاضر و اشتغال آنان استیفای حق تمکین بدون قیود زمان و مکان امکان پذیر نیست و می توان تمکین را محدود کرد.

    کلیدواژگان: تمکین، زوجه، شرط، حکم، حق، فقه امامیه
  • سمیه سلیمانی فر *، علیرضا بزرگزاده صفحات 26-34

    فلسفه علم رشته ای نسبتا جوان و در جامعه ما به تازگی مورد توجه قرار گرفته است.با استناد به فلسفه علم می توان به فعالیت ها، سیاست گذاری های نهادهای علمی و هماهنگی بین علوم دینی و فلسفه از نظریات دانشمندان، فیلسوفان،مشاهیر، پیشتازان دین استفاده شود.گروه‌های آموزشی فلسفه، مرکز اصلی شکل‌گیری و تدریس فلسفه علم در نهادهای جدید دانشگاهی بوده‌اند، اما توجه فیزیک‌دانان، ریاضی‌دانان، زیست ‌شناسان و دانشمندان سایر حوزه‌ها نیز به تدریج به این رشته جلب گردید. هدف فلسفه علم این است که روش های تحقیق مورد استفاده در علوم مختلف را ارزیابی کند. نگاه کردن به علم از دیدگاه فلسفه به ما این امکان را می دهد که با استفاده از تحقیق ، مفروضات پنهان پژوهش علمی را کشف کنیم.در این مقاله سعی شده است به فعالیت های مهمترین و اصلی ترین نهادهای علمی تاثیر فلسفه علم را با توجه به تاریخچه و شکل گیری مکاتب فلسفه علم ارزیابی کرد.گفتمان علم دینی در ایران امروز، یک نمونه از نحوه تاثیر فلسفه علم در شکل دهی به گفتمانی را به نمایش می گذارد که سال هاست سیاست های کلان علمی کشور بخصوص سیاست های ناظر بر علوم انسانی را به شکلی واقعی تحت تاثیر قرار داده است.

    کلیدواژگان: فلسفه، فلسفه علم، مکاتب فلسفه، سیاست های علمی و نهادهای علمی
  • فرزانه پورچیت ساز * صفحات 35-46

    انسان هوشمند بر خلاف سایر موجودات از نوعی جهان بینی برخوردار است که تحت تاثیر شرایط سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، اقلیمی و مسایل دینی- اعتقادی حاکم بر جامعه‌ای است که بر حسب توانایی ذهنی، حوادث طبیعی و انسانی زمانه خود به برخی سوالات، آمال و آرزوها در قالب مقولاتی چون فلسفه، اسطوره، حماسه آباء و اجدادی، باور، سنت‌های اجتماعی و روایت های عامیانه پاسخ می دهد. روایات عامیانه، از عناصر اصلی تشکیل دهنده فرهنگ عامیانه (فولکلور) هستند که مطالعه آن ها در شناخت ذهن مردم و جوامع آفریننده و نقل کننده این روایات سهم بسزایی دارد. این قسم از روایات از منشاء تاریخی، اجتماعی، اقتصادی و روانشناختی برخوردار هستند که ضمن شکل گیری مفهوم هویت فرهنگی محلات، تنظیم روابط اهالی محلات، تشویق به همکاری و تشریک مساعی ساکنان این محلات در جهت پیشبرد نیازهای اقتصادی و اجتماعی محله، و نیز تنظیم رابطه محلات مختلف با یکدیگر به صورت ناخودآگاه منجر به شکل گیری مفهوم هویت اجتماعی در انسان می گردد. پژوهش حاضر با تکیه بر مصاحبه و بررسی های میدانی و همچنین مطالعات کتابخانه ای و با توجه به ثبت بافت تاریخی یزد در فهرست میراث جهانی، می کوشد تا ضمن شناسایی و تدوین روایات مرتبط با آثار و ابنیه بافت تاریخی یزد با منشاء تاریخی، اجتماعی، اقتصادی و روانشناختی، تاثیر آنها در شکل گیری مفاهیم هویت فردی- اجتماعی، فرهنگی محلات و حفظ اصالت و هویت میراث ملموس و ناملموس فرهنگی جامعه محلی را مورد بررسی قرار می دهد که در جهت تداوم حافظه تاریخی جامعه موثر خواهد بود.

    کلیدواژگان: فولکلور (فرهنگ عامیانه)، روایات شفاهی، هویت فرهنگی-اجتماعی، بافت تاریخی یزد
  • پوهاند میرمحمد ظاهر حیدری * صفحات 47-59

    شش‌ها یکی از اعضای مهم سیستم تنفسی بوده که صحت و سلامتی آن به اعضا و سیستم‌های بدن تاثیر دارد. بدن موجودات زنده جهت تهیه آکسیجن برای میتالولیسم سلولی و دفع کاربن دای اکساید به دستگاه تنفس وابسته است. دستگاه گردش خون ابزار انتقال گاز بین بافت‌ها (سلول‌های) بدن و شش‌ها بوده و به این ترتیب گردش خون و دستگاه تنفس با آن وابسته است. تحقیق حاضر یک تحقیق عملی برای اندازه‌گیری شش‌ها در هنگام دم و بازدم می‌باشد. جامعه آماری تحقیق را افراد داوطلب و تصادفی از ولایات زون شمال اند؛ که برای اندازه‌گیری فکتورها شامل تحقیق گردیده اند. این تحقیق بالای 110 مریض بدون درنظر داشت مریضی و یا عدم مریضی انجام شده است. نتایج تحقیق نشان داد که میزان حجم هواش شش‌ها مربوط به وزن، برسینه، شغل، سن و فشار بوده و رابطه آنها معنی‌دار است.

    کلیدواژگان: دم، بازدم، فلومتر، حجم هوای شش ها و دستگاه تنفس
  • زهره امیریان *، احمد مصلی نژاد صفحات 60-79

    روند رو به رشد رقابت در سازمان های تجاری امروزه باعث شده است که دستیابی به مزیت رقابتی پیچیده تر از گذشته شود و ارتقای عملکرد سازمان به عنوان یکی از دغدغه های اصلی مدیران عالی سازمان ها می باشد. مهندسی مجدد فرآیند ها (BPR) روشی است که مدیران ارشد بر توانایی های آن تکیه میکنند و فرآیند های اشتباه گذشته شان را حذف و یا تغییر می نمایند تا در راستای بهبودی مستمر کسب و کارشان قدم بردارند. اما گاهی پروژه های BPR نیز با شکست مواجه می شوند. لذا ما در این مقاله با مطالعه چند مقاله پژوهشی داخلی و خارجی عوامل شکست و همچنین موثر بر موفقیت و عملکرد سازمان در رابطه با مهندسی مجدد فرآیند ها را ذکر کردیم تا چراغ راهی برای مدیران کسب و کار ها باشد و نیز زمینه را برای تحقیقات آینده محققان هموار سازد.

    کلیدواژگان: BPR، اندازه گیری عملکرد سازمانی، عوامل موفقیت BPR، عوامل شکست BPR، عملکرد کارکنان، یادگیری سازمانی
  • محمد زکی علیزاده، محمدمهدی کریمی نیا، مجتبی انصاری مقدم * صفحات 80-100

    کسی که اقدام به عمل حقوقی (مانند عقد یا ایقاع) یا عمل مادی که منشا اثر یا آثار حقوقی است، نماید و به صحت عمل خود اعتقاد داشته باشد، اعتقاد او، حسن‌نیت نام نهاده می‌شود. در مقابل، هرگاه کسی در حین انجام دادن عمل حقوقی یا مادی، در صحت آن، شک (موضوعی یا حکمی) داشته باشد، فاقد حسن نیت پنداشته می‌شود. به عبارت دیگر، هرگاه شخص در حین عمل، در وضعی باشد که آن وضع، قادر به ایجاد سوء ظن نوعی (و نه شخصی) گردد، فرد مذکور، فاقد حسن‌نیت ارزیابی می‌گردد. بنابراین، کسی که ساعت طلا را به ثمن بخس می‌خرد نمی‌تواند مدعی داشتن حسن‌نیت گردد. بنابراین، اصل حسن‌نیت، طرفین را در گفتگوهای مقدماتی و توافقات مقدماتی، ملزم می‌کتد تا برای رسیدن به هدف مشترک حقوقی، در نهایت صداقت، جدیت و شفافیت با یکدیگر همکاری داشته باشند و صادقانه به ارایه‌ی اطلاعات ضروری و لازم بپردازند. یعنی طرفین موظفند ضمن رعایت رازداری نسبت به اطلاعات محرمانه‌ی طرف مقابل و عدم مذاکره‌ی موازی، منافع یکدیگر را محترم بشمارند. حال سیوال اساسی که در اینجا پدید می‌آید این است که فقه اسلامی، قوانین موضوعه‌ی افغانستان و اصول حقوق قراردادهای اروپایی چه جایگاهی را برای اصل حسن‌نیت در قراردادهای پیش‌قراردادی قایل شده است؟ مقاله‌ی حاضر به هدف یافتن پاسخ پرسش فوق، جایگاه حسن‌نیت در توافقات پیش قراردادی را با روش توصیفی تحلیلی مورد بررسی قرارده و ثابت کرده است که حسن‌نیت از منظر منابع مذکور، به عنوان یک قاعده‌ی کلی، در توافقات پیش‌قراردادی پذیرفته شده است.

    کلیدواژگان: حسن نیت، ارائه ی اطلاعات صحیح، رازداری، عدم مذاکره ی موازی، جدیت و شفافیت در گفتگوهای مقدماتی