فهرست مطالب

اقتصاد و تجارت نوین - سال سوم شماره 2 (پیاپی 11، پاییز و زمستان 1386)

نشریه اقتصاد و تجارت نوین
سال سوم شماره 2 (پیاپی 11، پاییز و زمستان 1386)

  • 275 صفحه، بهای روی جلد: 10,000ريال
  • تاریخ انتشار: 1386/08/15
  • تعداد عناوین: 11
|
  • مقالات
  • محمود محمودزاده صفحه 1
    هدف این مقاله بررسی اثرهای زیرساخت و کاربری فاوا بر رشد اقتصادی در کشور های در حال توسعه و ایران است. بدین منظور با استفاده از روش اربیکام، اثرهای تراکم اطلاعاتی (شاخص زیرساخت) و کاربری اطلاعاتی (شاخص کاربری) بر رشد اقتصادی در حالت پایدار با استفاده از داده های تلفیقی برای 28 کشور و دوره زمانی 1995-2003 مطالعه شده است.
    یافته ها نشان می دهد سرمایه فیزیکی بیشترین تاثیر را بر رشد این کشور ها دارد. کشش تولید سرانه نسبت به سرمایه گذاری سرانه در فاصله 10/0 تا 13/0 قرار دارد. تراکم اطلاعاتی و کاربری اطلاعاتی تاثیر چشمگیری بر رشد دارند. نتایج نشان می دهد کشش تولید سرانه نسبت به تراکم و کاربری اطلاعاتی به ترتیب 05/0 و 06/0 است. اثرگذاری تراکم و کاربری اطلاعاتی بر رشد اقتصادی در کشورهای در حال توسعه طی دوره 1995- 2003 افزایشی بوده است. کشش تولیدی تراکم اطلاعاتی و کاربری اطلاعاتی در ایران به ترتیب 09/0 و 08/0 است.
    کلیدواژگان: تراکم اطلاعاتی، کاربری اطلاعاتی، رشد اقتصادی، کشورهای در حال توسعه، ایران
  • عباس معمارنژاد، سید حسین حسینی محمدی، عباس ابراهیمی، علی بیات صفحه 32
    با رشد و پیشرفت فناوری های ارتباطات و اطلاعات بنگاه های موجود در صنایع مختلف برای دستیابی به مزیت های رقابتی بازار ناگریز به استفاده از این فناوری ها هستند. به کارگیری فناوری های جدید بر بستر شبکه جهان گستر اینترنت، مانند تجارت الکترونیکی برای دستیابی به اهداف تجاری، تغییرات عمده ای در بخش های مختلف یک سازمان ایجاد می کند. با به کارگیری مدل بلوغ تجارت الکترونیکی، بنگاه ها می توانند متناسب با درجه آمادگی تجارت الکترونیکی خود در این زمینه مشارکت کنند. این مقاله به بررسی بلوغ الکترونیکی سازمان ها و بنگاه های فعال در زمینه صادرات شهر بوشهر می پردازد تا توانمندی بنگاه های تولیدی برای حضور در بازارهای جهانی شناسایی شود و راهبردهای لازم جهت حضور پایدار آنها در بازار هدف را اتخاذ نمود. نتایج نشان می دهد سازمان های مرتبط با صادرات در شهر بوشهر در مرحله آماده سازی درجه دو از توسعه الکترونیکی خود قرار دارند ولی این سازمان ها در نقاط پایانی این مرحله قرار دارند و توانایی لازم برای ورود به مرحله توسعه درجه سه را دارا هستند.
    کلیدواژگان: بلوغ الکترونیکی، سازمان های متولی صادرات، تجارت الکترونیکی، بلوغ برنامه ریزی، بلوغ خدمت رسانی
  • محمدرضا تقوا، محمدتقی تقوی فرد، احمد افخمی صفحه 58
    با توجه به محبوبیت رو به رشد خرید برخط در ایران و وجود 23 میلیون کاربر اینترنتی، پیش بینی می شود ایران در آینده به بازاری بزرگ برای فروش خدمات به صورت برخط گردد. در ادبیات موجود از کیفیت وب سایت به عنوان عامل حیاتی در ایجاد کسب وکار برخط یاد می شود. این مقاله به تاثیرات کیفیت وب سایت بر رفتار مشتریان شرکت های بیمه ای که به صورت برخط اقدام به فروش بیمه نامه می نمایند، می پردازد.
    در ادبیات موضوع نشان می دهد که بین کیفیت و رضایت مشتریان ارتباط وجود دارد. بدین منظور مدلی مشتمل بر شش بعد مربوط به کیفیت وب سایت طراحی شده تا تاثیر این ابعاد بر رضایت مشتریان مورد سنجش و ارزیابی قرار گیرد. علاوه بر این شش بعد، ابعاد سهولت خدمات الکترونیکی، رضایت از روش پرداخت و اطمینان به این مدل افزوده شده سپس از طریق پیمایش برخط، پژوهش کمی صورت و با استفاده از مدل یابی معادلات ساختار یافته آزمون فرضیه ها انجام شده است. نتایج تحلیلی حاکی از تاثیر ابعاد سهولت استفاده، کیفیت اطلاعاتی، اطمینان و سهولت خدمات الکترونیکی بر رضایت مشتریان است.
    کلیدواژگان: تجارت الکترونیکی، فروش مستقیم به مشتری، بیمه الکترونیکی، رضایت مشتری، کیفیت وب سایت
  • علی محمد احمدوند، مهدی میرمظاهری، کمال ادیبی صفحه 86
    یکی از مهم ترین عوامل در تدوین استراتژی(راهبرد) ها، بررسی عوامل محیطی است که در تحولات ساختار آینده سازمان اثر بسزایی خواهد داشت. صنعت پتروشیمی، صنعتی با ارزش افزوده بالا محسوب می گردد و ایران با داشتن ذخایر عظیم نفت و گاز می تواند به قطب این صنعت تبدیل شود که شناخت محیط و جایگاه این صنعت می تواند کمک شایانی به این امر نماید. در این تحقیق، با بررسی مدل های عمده محیط شامل مدل های کلان نظیر PEST، PESTEL، PESTELI و مدل های خرد از جمله مدل پنج نیرو و الماس، مدلی بومی شده سه لایه ای، برای صنعت پتروشیمی ایران شامل مولفه های اصلی تاثیرگذار بر صنعت و سهم هر مولفه بیان شده است که به منظور کشف فرصت ها و تهدیدها و تغییرات محیطی حاصل، کمک نماید. در این تحقیق با استفاده از مدل سه لایه ای اقدام به جمع آوری داده ها شد. فرصت ها و تهدیدهای راهبردی از تحلیل داده ها، فرصت ها و تهدیدها و با نظر خبرگان، حاصل گردید. با استفاده از فرصت ها و تهدیدهای راهبردی ماتریس ارزیابی عوامل خارجی تشکیل شد که عدد 4/2 به دست آمد، نشان می دهد میزان تهدیدها در صنعت پتروشیمی ایران بیشتر از فرصت های آن است.
    کلیدواژگان: صنعت پتروشیمی ایران، مدل های تحلیل محیطی، فرصت ها، تهدیدها
  • حسین وظیفه دوست، راحله نیک نژاد طهرانی صفحه 112
    برای تجارت الکترونیکی تنها ایجاد یک سایت روی شبکه اینترنت مهم و ضروری نیست بلکه موفقیت در این امر به موارد دیگری نیز بستگی دارد که در این تحقیق به آنها پرداخته می شود. پژوهش حاضر کوشش می نماید تا برخی از عوامل مهم و تاثیرگذار بر بانکداری الکترونیکی بانک اقتصاد نوین در کلان شهر مشهد را بررسی نماید. این تحقیق مدل روابط تعهد اعتماد و همچنین عامل جذابیت در استفاده از بانکداری اینترنتی را در مقطع زمانی 1386 ارزیابی می کند. تحلیل داده ها توسط فنون تحلیل معادلات ساختاری و نرم افزار لیزرل انجام گرفت.
    یافته های تحقیق نشان می دهد هر دو عامل جذابیت و اعتماد اثر مثبت معناداری بر تعهد دارند. وجود عواملی چون قیمت های معقول، دسترسی آسان، شهرت که موجب جذابیت بیشتر و عواملی چون ریسک(خطر) پایین دریافتی، تکنولوژی(فناوری) محور بودن و تجربیات خوشایند گذشته که سبب اعتماد می شود تاثیر مثبتی بر استفاده هر چه بیشتر کاربران از خدمات جدید بانکداری می گذارد.
    کلیدواژگان: رفتار فرصت طلبانه، اعتماد، جذابیت، ارتباطات، ارزش های مشترک، بانکداری الکترونیکی
  • احسان رسولی نژاد صفحه 131
    هدف این مقاله شناسایی عوامل موثر بر به کارگیری پول الکترونیکی به جای پول با استفاده از مطالعه موردی در بانک صادرات است. در این مقاله عوامل موثر به دو عامل نیازها، اهداف و انگیزه های افراد و عامل ویژگی های شخصیتی آنها تقسیم بندی شده است و با استفاده از روش تحقیق توصیفی پیمایشی نمونه ای متشکل از 350 نفر از دارندگان سپهرکارت بانک صادرات بررسی شده اند. همچنین با استفاده از آمار توصیفی و استنباطی به بررسی عوامل موثر پرداخته شده است و در ادامه عوامل به دست آمده توسط آزمون فریدمن و روش AHP، اولویت بندی می شود.
    نتایج به دست آمده از این تحقیق نشان می دهد مهم ترین انگیزه به کارگیری پول الکترونیکی از دید کاربران بانک صادرات، کسب سهولت در انجام فعالیت های مالی و از نظر خبرگان، کسب مطلوبیت اقتصادی است. از بین ویژگی های شخصیتی، مهم ترین ویژگی از نظر کاربران پول الکترونیکی بانک صادرات و خبرگان، ریسک پذیری است.
    کلیدواژگان: پول الکترونیکی، پول غیر الکترونیکی
  • ابراهیم علی رازینی، امیررضا سوری صفحه 154
    هدف این مقاله بررسی تاثیر ادغام، تمرکز و ریسک اعتباری بر کارایی صنعت بانکداری در ایران است. لذا برای اندازه گیری کارایی از روش پارامتری و داده های ترازنامه بانک های تجاری، تخصصی و خصوصی در دوره 1380-1384 استفاده شده است.
    به منظور برآورد کارایی و نیز تشخیص عوامل موثر بر آن از فرم خطی لگاریتمی تابع هزینه مرزی تصادفی ترانسلوگ استفاده شده است. نتایج این مطالعه براساس مدل برآورد کارایی نشان می دهد، متوسط کارایی کل شبکه بانکی در دوره مورد بررسی 34 درصد است و با ادغام بانک های ناکاراتر، در بانک های کاراتر متوسط کارایی به50 درصد افزایش می یابد.
    براساس نتایج مدل برآورد عوامل موثر بر کارایی، کارایی بانک ها با اندازه بانک (دارایی کل) و تمرکز (بیانگر وضعیت رقابت در صنعت بانکداری) رابطه منفی و با تعداد شعب، نیروی انسانی تحصیل کرده و شاخص فناوری اطلاعات (بیانگر فعالیت بانکداری الکترونیکی) و نیز نسبت های تسهیلات به دارایی و سرمایه به دارایی (معیارهای ارزیابی ریسک اعتباری) رابطه مثبت دارد.
    کلیدواژگان: کارایی، روش پارامتری، توابع مرزی تصادفی، تمرکز، ادغام، ریسک اعتباری، بانکداری الکترونیکی و صنعت بانکداری ایران
  • اسفندیار جهانگرد صفحه 185
    شبکه ها و ساختارهای شبکه ای نقش مهمی در زندگی مدرن امروزی دارند. اقتصاد مدرن امروزی بدون ارتباطات و مخابرات، اطلاعات و اینترنت شبکه های حمل و نقل بسیار ضعیف و تقلیل یافته است. به طور صریح، شبکه ها ترکیبی از پیوندها هستند که در نقاط اتصال یا گره ها به هم متصل می شوند. با این ویژگی، یک ساختار شبکه ای نیازمند تعدادی مولفه برای عرضه خدمات شبکه ای است که مولفه های شبکه ای مکمل یکدیگرند. در این مقاله با تعریف و تحلیل انواع شبکه، ویژگی های پیامد خارجی شبکه ها و منابع آن پرداخته می شود. در بحث اصلی مقاله یعنی قیمت گذاری در شبکه ها ابتدا انواع روش های نظری قیمت گذاری همانند قیمت گذاری بر مبنای هزینه نهایی، قیمت گذاری در حداکثر بار، قیمت گذاری با تعرفه های دو قسمتی، قیمت گذاری رمزی و قیمت گذاری با تضمین پرداخته خواهد شد. با توجه به موضوع مهم هزینه مشترک در ساختارهای شبکه ای انواع روش های تجربی، تعیین قیمت همانند روش هزینه های کاملا توزیع شده (FDC)، روش هزینه بر مبنای فعالیت، روشLRIC+، و روش مولفه کارامد (ECPR) و در نهایت تجربه ایران در قیمت گذاری تلفن همراه مورد بررسی قرار می گیرد.
    کلیدواژگان: اقتصاد شبکه ای، قیمت گذاری، روش های قیمت گذاری نظری و تجربی
  • علی بیات، عیسی نخعی، عباس ابراهیمی، علی جمالی صفحه 215
    امروزه شکی وجود ندارد که انقلاب و جهش عظیمی که در فناوری اطلاعات و ارتباطات روی داده، تمامی جنبه های زندگی بشر را تحت تاثیر قرار داده است. در حوزه بهداشت و درمان استفاده از این فناوری می تواند مزیت های عمده ای برای دولت و مردم در پی داشته باشد. اما استقرار نظام سلامت الکترونیکی در ایران دارای موانع و چالش های خاص خود است که به نظر می رسد برخی از آنها به خاطر ماهیت پویا و تا حدودی پوشیده فناوری اطلاعات (و بطبع کاربردهای جدید آن) است و برخی دیگر به دلیل ساختار و وضعیت اقتصادی، اجتماعی است.
    این مقاله با مطالعه و بررسی فعالیت های کشورهای پیشرو در زمینه نظام سلامت الکترونیکی، موانع و چالش های پیشرفت ایران را در راه استقرار این نظام تبیین و تشریح می کند. در فرآیند شناسایی موانع و چالش های پیاده سازی نظام سلامت الکترونیکی غالب اطلاعات در دسترس به صورت ترم های زبانی هستند که مبهم و نادقیقند، بنابراین در اکثر مواقع تشخیص و تعیین موانع کلیدی به صورت مقادیر کیفی بسیار مشکل است. در این مقاله علاوه بر کمی نمودن ترم های زبانی، موانع و چالش های پیاده سازی نظام سلامت الکترونیکی با استفاده از خواص مجموعه های فازی در ایران اولویت بندی می شوند.
    کلیدواژگان: نظام سلامت الکترونیکی، فناوری اطلاعات و ارتباطات، موانع و چالش های استقرار، رویکرد فازی
  • جمال خانی جزنی صفحه 242
    آموزش کارآفرینی با تحلیل اجزای فرآیند کارآفرینی، کارآفرینان را به سوی مخاطره پذیری، مسئولیت پذیری، همدلی، تعاون و دیگر اجزای مرتبط با کارآفرینی هدایت می کند؛ به طوری که با تغییر روحیه، اهداف، ارزش ها و باورها امر خطیر کارآفرینی در رفتار کاری آنان نهادینه شده و فرهنگ کارآفرینی از این طریق ارتقا می یابد. این مقاله با تبیین اهداف، کیفیت و تاریخچه آموزش کارآفرینی، به تحلیل کیفیت تاثیر آموزش کارآفرینی بر ارتقای فرهنگ آن در دانشگاه ها می پردازد. این مقاله با ابزاری حاوی 17 پرسش در یک جامعه آماری 278 عددی پس از کسب اعتبار و روایی توزیع شده و با جمع آوری تحلیل های آماری توصیفی و استنباطی به آزمون فرضیه می پردازد. نتایج نشان می دهد آموزش کارآفرینی سبب ارتقای فرهنگ کارآفرینی در دانشگاه های کشور می شود.
    کلیدواژگان: آموزش کارآفرینی، فرهنگ کارآفرینی، فرهنگ و آموزش کارآفرینی
  • چکیده انگلیسی
    صفحه 1
|
  • Mahmoud Mahmoudzadeh Page 1
    The aim of this paper is to investigate the impacts of ICT's infrastructure and its use on economic growth (EG) in developing countries and Iran using the steady state growth theory. Panel data method is used to estimate the empirical models using data on a broad sample of developing countries, over the period 1995-2003.The findings of panel data approach confirm that non-ICT capital per capita has strong effect on the EG per capita. The estimated elasticity of non-ICT investment per capita is ranged between 0.1 and 0.13 estimating different models. Moreover, information density and ICT use density have a remarkable impact on the EG. The estimated elasticity of information density and ICT use density are 0.05 and 0.06, respectively. The impact of information density and ICT use density on the EG per capita has increased over the years, particularly from 1995 to 2003. The results of time series approach shows that the elasticity of information density and ICT use density are 0.09 and 0.08, respectively, using Iran's time series data.
    Keywords: Economic Growth, Information Density, ICT Use Density, Developing Countries, Iran
  • Abbas Memarnejad, Seyed Hossien Hosseini Mohammadi, Abbas Ebrahimi, Ali Bayat Page 32
    Nowadays, the development of ICT has caused management environment of enterprises to use modern technology to improve their competitiveness in market. Using modern technology on the World Wide Web like electronic commerce (EC) to meet commercial objective creates significant changes in different part of an organization. EC maturity model enables the enterprises to cooperate with EC based on the degree of their EC readiness.In this article, we first differentiate two types of electronic maturity. They comprise service maturity and technology maturity. Then, we review electronic maturity of export-acting enterprises in Bushehr city of Iran. By measuring the level of electronic maturity of these organizations, we recognize the organization's ability to participate in international market and also design appropriate strategies. The results reveal that export-acting enterprises lay in the second level of readiness stages in Bushehr while the organizations deploy on the end point of the second level.
    Keywords: Electronic Maturity, Electronic Commerce, Organizations, Iran
  • Mohammad Reza Taghva, Mohammad Taghi Taghavifard, Ahmad Afkhami Page 58
    Along with huge popularity of online shopping and having 23 millions internet users in Iran, the country is going to have a large market for e-selling in the future. In the academic literature, website quality has generally been recognized as a critical step to drive online business. Numerous studies have been devoted to website quality and its evaluation. Although literature clearly shows that there is a relation between satisfaction and quality, it is important to study such relation in Iran's insurance corporations. A quantitative research is conducted through an online survey. Based on the literature review, a model with six website quality factors are designed to test this relation in insurance corporations. Moreover, e-Convenience and the customer satisfaction of payment method are included in the model as important external factors in order to examine the relation between these factors and customer satisfaction. The results shows that ease of use, quality of information, trust and e-Convenience are the main determinants of customer satisfaction.
    Keywords: Insurance Corporations, Electronic Commerce, Customer Satisfaction, Iran
  • Ali Mohammad Ahmadvand, Mahdi Mirmazaheri, Kamal Adibi Page 86
    External and environmental analysis are the main step of strategy formulation. Environmental monitoring assists to find the best opportunities and threats for companies. Based on Iran's rich petroleum and gas resources, petrochemical industries have an important role in Iran's economic development. Therefore, external analysis is quite necessary for this industry. In this paper, we study environmental analysis models. These models are divided into macro and micro models. We propose a three layered model for external analysis of Iran's petrochemical industry. The proposed model is essential for key management and finding opportunities and threats in Iran's Petrochemical development.
    Keywords: Petrochemical Industry, Opportunities, Threats, Macro Models, Micro Models, Iran
  • Hossein Vazifehdoost, Raheleh Niknejad Tehrani Page 112
    This paper aims to examine the factors affecting electronic services in banking industry of Iran. These factors are linked to theories such as the trust-commitment theory. The findings indicate that both trust and attractive factors have a significant and positive impact on customer commitment. The factors such as reasonable prices, ease of use and reputation attract customer to use internet banking services. Other factors such as low perceive risks, successful performance and technology orientation increase customer trust. Moreover, they have a significant and positive impact on internet banking usage. Finally, communication has a significant and positive effect on customer trust.
    Keywords: Trust, Commitment Theory, Opportunistic Behavior, Internet Banking
  • Ehsan Rasolinejad Page 131
    The objective of this paper is to investigate the effect of factors affecting on the acceptance of electronic money (e-Money) using the data collected from the Saderat Bank customers of Iran. The relevant factors are divided into two groups. First group includes goals, stimulus and needs of customers while the second group covers psychological characteristics. In this study, technology acceptance theory is used to examine the behavior of the Sepehrcard users. A survey on 350 Sepehrcard holders has been conducted in order to identify the personal, economic and technological variables involved in e-Money use. Descriptive statistics as well as statistical inference are employed to find out the major factors influencing e-Money use. Then, the effective factors are ranked using Friedman test and AHP model. We found that personal and technological attitudes, ease of business, financial activities, and payment instruments are linked to Sepehrcard use. Moreover, the results show that the most important stimulus factor affects the acceptance of e-Money is risk loving.
    Keywords: Electronic Money, Technology Acceptance Theory, Banking System, Iran
  • Ebrahim Ali Razini, Amir Reza Soori Page 154
    The main purpose of this paper is to analysis the effects of merger, concentration and credit risk on the efficiency of Iranian banking industry. A Log - Linear form of a random Translog cost function are specified and then a parametric approach is used to estimate two empirical models using the bank's balance sheets data over the period 2001-2005.The results of the first model show that the average efficiency measure of banking system in Iran is 34 percent. Moreover, merger of the more inefficient banks within the efficient bank will cause the average efficiency measure rise to 50 percent. The results of the second model which assesses the effect of factors on efficiency indicate that efficiency of banks has an inverse relationship with the size of commercial banks (total asset), concentration (competition in banking industry), and a direct relationship to the number of branches, the number of educated personnel, IT index (e-Banking activity) and capital to assets ratio (as a credit risk index).
    Keywords: Efficiency, Parametric Methods, Stochastic Frontier Functions, Merger, Concentration, Credit Risk, Iranian Banking Industry
  • Esfandyar Jahangard Page 185
    Network industries play a crucial role in modern life. The modern economy would be very much diminished with the transportation, communications, information, and railroad networks. Formally, networks are composed of links that connect nodes. It is inherent in the structure of a network that many components of a network are required to make provision for a typical service. Thus, network components are complementary to each other. In this paper I focus on pricing in network industries. To end this, this paper review the literature on pricing which includes Marginal Cost (MC) Peak Load, Two- Part Tariffs, Ramsey, Guaranteed with Best Effort, FDC, LRIC, ECPR and then considers the mobile phone services pricing system in Iran.
    Keywords: Network Economics, Pricing System, Iran
  • Ali Bayat, Issa Nakhaei, Abbas Ebrahimi, Ali Jamali Page 215
    Progress in ICT has undoubtedly influenced all dimensions of human life. The application of this technology in health care system has huge advantages for both government and people. However, establishing electronic health (e-Health) in Iran has many challenges. Some of these challenges are due to the effects of ICT while the others occur because of the structural and social- economic conditions. In this article we survey literature along with international experiences on e-Health and then describe challenges of Iran's health system in establishing e-health. Due to the ambiguity of fuzzy and qualitative data, we transform these terms into quantitative terms by using fuzzy logic and then we use the data to rank the main e-Health challenges in Iran.
    Keywords: Electronic Health, Information, Communication Technology, Fuzzy Approach
  • Jamal Khani Jazani Page 242
    The benefits of entrepreneurship education in higher education are not limited to start-ups, innovative ventures and new jobs. Entrepreneurship refers to an individual’s ability to turn ideas into action and is therefore a key competence for all, helping young people to be more creative and self-confident in whatever they undertake. Therefore, entrepreneurship education aims to foster entrepreneurial culture.The objective of this article is to investigate the effect of entrepreneurship education on the improvement of entrepreneurial culture in Iran's Universities. Questionnaire method is used to collect the data required in this study. A sample of 278 students is selected to fill the questionnaire. Findings of this study confirm that entrepreneurship learning improves entrepreneurial culture in the universities.
    Keywords: Entrepreneurship Education, Entrepreneurial Culture, Higher Education