فهرست مطالب

نشریه پیشرفت های نوین در روانشناسی، علوم تربیتی و آموزش و پرورش
پیاپی 47 (اردیبهشت 1401)

  • تاریخ انتشار: 1401/03/07
  • تعداد عناوین: 19
|
  • آزاده میخک *، اعظم مرادی صفحات 1-24

    هدف این پژوهش بررسی و مقایسه اثر بخشی مشاوره تحصیلی مبتنی بر عوامل موفقیت تحصیلی ذهنی و مشاوره تحصیلی مبتنی بر عوامل موفقیت تحصیلی عینی بر انگیزش تحصیلی، اشتیاق تحصیلی و خودکارآمدی تحصیلی در دانش آموزان دختر بود. طرح پژوهش نیمه تجربی از نوع پیش آزمون-پس آزمون همراه با گروه گواه بود. برای اندازه گیری متغیرها از سه پرسشنامه انگیزش تحصیلی، اشتیاق تحصیلی و خودکارآمدی تحصیلی استفاده شد. نمونه تحقیق شامل60 نفر از دانش آموزان دختر دوره اول متوسطه دبیرستان شیخ کلینی ناحیه 3 شهر اصفهان بودند که با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. ابتدا روی شرکت کنندگان در تحقیق پیش آزمون اجرا شد. سپس آنها به طور تصادفی به سه گروه واگذار شدند و از سه گروه، به صورت تصادفی دو گروه به عنوان گروه آزمایشی 1 و 2 و گروه دیگر به عنوان گروه گواه در نظر گرفته شد. آنگاه دو گروه آزمایشی به ترتیب تحت دو مداخله مشاوره تحصیلی مبتنی بر عوامل موفقیت تحصیلی عینی و مشاوره تحصیلی مبتنی بر عوامل موفقیت تحصیلی ذهنی قرارگرفتند، اما گروه گواه هیچ مداخله ای دریافت نکرد. پس از اتمام جلسات مداخله، برای هر سه گروه، پس آزمون اجرا شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش تحلیل کواریانس چند متغیری استفاده شد. نتایج نشان داد که تفاوت بین گروه ها به طور کلی (بدون تفکیک متغیر وابسته) معنی‌دار است (001/0<p)؛ نتایج تحلیل کواریانس چند متغیری همچنین نشان دهنده معنی دار بودن تفاوت نمرات پس آزمون انگیزش تحصیلی مجموع گروه ها، (001/0<p)، اشتیاق تحصیلی مجموع گروه ها (001/0<p) و خودکارآمدی تحصیلی مجموع گروه ها (001/0<p) بود؛ مقایسه زوجی نشان داد که هر دو نوع مداخله مشاوره تحصیلی مبتنی بر عوامل موفقیت تحصیلی عینی و مشاوره تحصیلی مبتنی بر عوامل موفقیت تحصیلی ذهنی باعث افزایش معنی‌دار انگیزش تحصیلی (به ترتیب 001/0<p و001/0<p)، اشتیاق تحصیلی(به ترتیب 001/0< p و001/0<p) و خودکارآمدی تحصیلی(به ترتیب 001/0<p و001/0<p)، در مقایسه با گروه گواه شده است. هچنین بین میانگین نمرات انگیزش تحصیلی و اشتیاق تحصیلی گروه های آزمایشی با یکدیگر تفاوت وجود داشت، به طوری که میانگین نمرات انگیزش تحصیلی و اشتیاق تحصیلی گروه مشاوره تحصیلی مبتنی بر عوامل موفقیت ذهنی بیشتر از گروه مشاوره تحصیلی مبتنی بر عوامل موفقیت عینی بود. اما تفاوت گروه های آزمایشی از نظر خودکارآمدی تحصیلی معنی‌دار نبود.

    کلیدواژگان: مشاوره تحصیلی مبتنی بر عوامل موفقیت تحصیلی ذهنی، مشاوره تحصیلی مبتنی بر عوامل موفقیت تحصیلی عینی، انگیزش تحصیلی، اشتیاق تحصیلی، خودکارآمدی تحصیلی، دانش آموزان دختر
  • بابک دهقانی *، فرشته احترامی، سیما صابر صلغی صفحات 25-34

    پژوهش حاضر در پی شناسایی آسیب های ناشی از عدم مشارکت اولیا در فعالیت های فرهنگی و هنری نسبت به میزان خلاقیت دانش آموزان در دوران کرونا (مطالعه موردی مدارس ابتدایی ناحیه یک آموزش و پرورش بندرعباس) بودند. روش پژوهش توصیفی از نوع پیمایشی بود. نمونه پژوهش شامل 150 نفر از والدین و آموزگاران رشته آموزش ابتدایی در دانشگاه آزاد اسلامی واحد بندرعباس بودند. روش نمونه گیری طبقه ای تصادفی بوده به علاوه از پرسشنامه محقق ساخته روایی و پایایی سنجی شده استفاده شده است. داده ها به دو شیوه توصیفی و استنباطی، تحلیل آماری شدند. در فرهنگ خانواده برحسب متغیر ناحیه، اقتصاد خانواده برحسب متغیر ناحیه، مشکلات خانوادگی برحسب متغیر ناحیه و تاثیر رعایت علایق دانش آموزان برحسب متغیر چندمین فرزند خانواده (برتری فرزند دوم و اول)، تفاوت معنادار وجود داشته است.

    کلیدواژگان: آسیب شناسی، اولیا، فرهنگی و هنری، خلاقیت، دانش آموزان، کرونا
  • طیبه ابراهیمی، معصومه دستگردی، محمدمهدی کریمی نیا، مجتبی انصاری مقدم * صفحات 35-44

    حضرت صدیقه طاهره (سلام الله علیها)، دخت پیامبر اکرم (صلی‌ الله ‌علیه ‌و ‌آله) ستایشگران بی‌شمار دارد و از فضایل، مناقب و مقامات عالیه او ستایش‌های فراوانی شده است. دوست و دشمن، به کمال و عظمت او اعترافات کرده و جلالت شان وی را ستوده‌اند. رسول خدا (صلی‌ الله ‌علیه ‌و‌ آله) فرمود: و او پاره تن من است و او قلب من است که میان دو پهلوی من قرار دارد؛ پس کسی که او را اذیت کرده و کسی که مرا بیازارد خداوند را آزرده است. یکی از فضایل و مقاماتی برای حضرت زهرا (سلام الله علیها) این است که ایشان حجت خدا بر بندگان هستند. شنیده شده است که برخی از بزرگان، به استناد ذکر نشدن «یا حجت الله علی خلقه» در دعای توسل در ذیل توسل به حضرت فاطمه زهرا (سلام الله علیها) در حجت خدا بودن ایشان تشکیک کرده‌اند. این مقاله با بررسی کتب تاریخی و حدیثی و به روش توصیفی، در پایان، با روایت امام صادق، روایات حضرت زهرا (سلام الله علیها)، عصمت حضرت صدیقه طاهره (سلام الله علیها) و کفویت ایشان با حضرت علی (علیه السلام) این مسئله را ثابت می‌کند که حضرت صدیقه طاهره (سلام الله علیها) حجت خدا بر بندگان است.

    کلیدواژگان: حضرت فاطمه زهرا (سلام الله علیها)، حجت خدا، دعای توسل، عصمت، کفویت
  • سمیرا ملکی سفیددشتی * صفحات 45-61

    امروزه بطور کلی دوره کودکی اولین و حساس‌ترین دوره زندگی آدمی است و اهمیت و جایگاه این دوران تا آنجاست که روانشناسان و صاحب‌نظران تعلیم و تربیت غالبا از این دوران به‌عنوان برجسته‌ترین مرحله در تکوین شخصیت انسان نام می‌برند. در دوران کودکی و نوجوانی به جهت اینکه ارتباط با همسالان افزایش و وابستگی به والدین کاهش می‌یابد، سازگاری اجتماعی اهمیت زیادی دارد. یکی دیگر از موارد مهم و اثرگذار در افزایش تاب‌آوری و سازگاری دانش آموزان، هوش اخلاقی اوست. پرداختن به اخلاق و به‌ویژه آموزش هوش اخلاقی در تامین سلامت و سعادت دانش‌آموزان می‌تواند نقش مهمی را ایفا کند. بنابراین قصه گویی مبتنی بر هوش هیجانی و هوش اخلاقی می تواند در پرورش مهارت های سازگارانه کودکان و همچنین افزایش تاب‌آوری دانش آموزان در امور تحصیلی تاثیر زیادی داشته باشد. از طرفی تاب‌آوری به معنای توانایی سازگاری مثبت با مصیبت و آسیب، یک موضوع روان شناختی است که در ارتباط با پاسخ فرد به تنش آسیب‌زا و موقعیت های مشکل‌آفرین زندگی بررسی شده است. از این رو در تحقیق حاضر، به لحاظ اهمیت موضوع به بررسی و بازکاوی مفاهیم قصه‌گویی مبتنی بر مولفه‌های هوش هیجانی و اخلاقی و تاثیر آن بر سازگاری و تاب‌آوری دانش آموزان پرداخته شده است.

    کلیدواژگان: قصه گویی، هوش هیجانی، هوش اخلاقی، تاب آوری، سازگاری
  • زهرا زارع * صفحات 62-79

    این پژوهش با هدف مقایسه تعارضات زناشویی و ناگویی هیجانی در زنان نابارور و بارور انجام گرفت. این مطالعه توصیفی – علی مقایسه‌ای بر روی 60 زن نابارور و 60 زن بارور به شیوه در دسترس انجام شد. برای گردآوری داده‌ها از پرسش‌نامه اطلاعات جمعیت‌شناختی، مقیاس تعارضات زناشویی کانزاس و مقیاس ناگویی هیجانی تورنتو- 20 (20-TAS) استفاده شد. داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار 24 SPSS و روش آماری تحلیل واریانس یک‌راهه مورد تحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان داد که تفاوت دو گروه بارور و نابارور در متغیر ناگویی هیجانی (01/0P<، 75/18F=) زیرمقیاس‌های مشکل در شناسایی احساسات (01/0 P<، 87/16F=) و مشکل در بیان احساسات (05/0P<، 80/3F=) معنادار است. زنان نابارور به‌طورکلی در معرض مشکلات روان‌شناختی جدی‌تری در مقایسه با زنان بارور قرار داشتند. با توجه به وجود این مشکلات در زنان نابارور، حضور روانشناسان در مراکز تشخیص و درمان ناباروری ضروری به نظر می‌رسد.

    کلیدواژگان: مقایسه تعارضات زناشویی، ناگویی هیجانی، زنان نابارور و بارور
  • زهره حمزه لو *، زهرا عباسیان صفحات 80-96

    هدف این پژوهش تحلیل محتوای تصاویر علوم تجربی دوره اول ابتدایی است. که با روش تحلیل محتوای توصیفی تصاویر انجام یافته است.روش شمارش این تحلیل، فراوانی ها و وجود یا عدم وجود است.جامعه آماری پژوهش،کتاب های علوم تجربی دوره اول ابتدایی می باشند و نمونه شامل تصاویر فصل دوم کتاب علوم اول ابتدایی ، تصاویر فصل دوم کتاب علوم دوم ابتدایی وتصاویر فصل سوم کتاب علوم سوم ابتدایی می باشد که به صورت تصادفی انتخاب شده اند.جهت طراحی نظام رمز گذاری، طبقه بندی این تحلیل شامل انواع حواس(شنوایی ،چشایی،لامسه و بینایی) ،انواع آب وهوا (آب سالم، آب آلوده ، هوای سالم و هوای آلوده) وانواع مواد (گاز ، مایع و جامد) است (که به ترتیب دارای4،4و3طبقه می باشند)،تشکیل می شود. واحد ثبت بخشی از تصویر است که با کشیدن خط بسته (دایره رنگی مخصوص هر طبقه) اطراف آن، به عنوان یکی از انواع حواس،آب و هوا و ماده در تصویر مشخص می شود. فراوانی واحد های ثبت شمارش شد. نتایج نشان داد در کتاب علوم پایه اول تصاویر پنجگانه و بیشتر از همه بینایی آمده، در کتاب علوم پایه دوم بین هوا و آب سالم و آلوده بیشتر از همه تصویرآب سالم آمده ودر کتاب علوم پایه سوم از بین مواد بیشتر از همه تصویر جامدات آمده است. پس با اینکه برای تمامی انواع حواس ، مواد وآب و هوا تصاویر آمده است ولی برای یادگیری و تفهیم هرچه بیشتر مطالب این فصل نیاز است برای حس چشایی و لامسه،آب آلوده ومواد گازی ومایع هم موارد بیشتری قرار داده شودچون دانش آموزان برای درک و شناخت انواع مواد نیاز به عینی شدن این مطلب با مشاهده مثال های بیشتر دارند.

    کلیدواژگان: تحلیل محتوای توصیفی، تصاویر، علوم تجربی دوره اول ابتدایی
  • هدا لایق، سمیرا گواهی، زهره خیرآبادی *، لیلا الماسی، محمد قاسمی صفحات 97-106
    مقدمه و هدف

    ویروس کرونا دسته بیماری های عفونی- تنفسی است که مسری بودن شدید و احتمال مرگ و میر بالا، از شاخص های اصلی آن هستند. هدف این مطالعه بررسی عوامل روانشناختی موثر در پیش بینی پذیرش واکسن کرونا در جمعیت دانشجویان علوم پزشکی کرمانشاه است.

    ابزار و روش

    نوع مطالعه حاضر از نوع مقطعی- توصیفی بود. این پژوهش در سال 1400 بر روی جمعیت دانشجویان علوم پزشکی کرمانشاه انجام شد. نمونه ی حاضر شامل 383 نفر(153 مرد و233 زن) از دانشجویان بودند که به روش نمونه گیری دردسترس انتخاب شدند. ابزار مورد استفاده پرسشنامه پذیرش و عمل - نسخه دوم (AAQ-II) مقیاس شفقت بر خود (SCS) مقیاس دشواری در تنظیم هیجان (DERS) پرسشنامه دانش، نگرش، کاربست و نگرانی ها واکسن کووید- 19(KAPC) است. برای تحلیل داده ها از نرم افزار آماری SPSS نسخه25 استفاده شد. برای بررسی یافته های پژوهش از آزمون همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه استفاده شد.

    نتایج

    براساس نتایج ضریب همبستگی پیرسون بین انعطاف پذیری روانشناختی با پذیرش واکسن (53/0=r) و شفقت به خود (59/0=r) رابطه‌ی مثبت و معناداری وجود داشت (001/0=P). در نهایت متغیرهای پیش بین پژوهش تبیین کننده‌ی حدود 33% از واریانس پذیرش واکسن کرونا دربین دانشجویان علوم پزشکی کرمانشاه بود.

    نتیجه گیری

    در دوران شیوع کرونا ویروس افرادی که از نظر روانی آمادگی بیشتری برای رویارویی با عدم قطعیت دارند و به صورت کلی انعطاف پذیری روانشناختی بیشتری داردند نسبت به تزریق واکسن کرونا پذیرش بیشتری دارند.

    کلیدواژگان: کرونا ویروس، پذیرش واکسن، انعطاف پذیری روانشناختی، شفقت به خود، دشواری در تنظیم هیجان
  • محمدرضا مطلوبی پهنه کلایی، ساره شاکریان * صفحات 107-119
    مقدمه

    به گزارش سازمان جهانی بهداشت، اپیدمی دخانیات یکی از بزرگترین تهدیدات سلامت عمومی در جهان است. شواهد موجود در ده اخیر، تمرکز تبلیغات دخانیات عمدتا بر روی نوجوانان و جوانان را نشان مید هد. مطالعه حاضر با هدف اگاهی بخشی جوانان انجام گردیده است.

    مواد و روش ها

    پژوهش حاضر به روش مداخله ای با گروه کنترل و طرح پیش آزمون و پس آزمون ، بر روی 100 نفر از دانش آموزان متوسطه شهرستان نکا که به صورت نمونه گیری خوشه ای تصادفی وارد مطالعه شدند، انجام گردید. ابزار جمع آوری داده ها پرسشنامه استاندارد پناهی مشتمل بر 42 سوال بر اساس سازه های الگوی اعتقاد بهداشتی (حساسیت، شدت، منافع، موانع درک شده، خودکارآمدی و راهنمای عمل) بود. داده ها توسط آزمون های آماری توصیفی و استنباطی شامل تحلیل واریانس چند متغیره و ازمونهای دیگر از طریق نرم افزار SPSS22 انجام شد.

    یافته ها

    میانگین نمرات در تمام سازه های الگوی بهداشتی در گروه مداخله بعد از مداخله آموزشی نسبت به قبل از اجرای برنامه آموزشی تفاوت معناداری داشت (000/0 <p). آزمون همبستگی نشان داد همه سازه های مدل به غیر از سازه شدت درک شده، با رفتار های عدم مصرف دخانیات ارتباط معنی دار و مستقیم داشتند و تحلیل رگرسیون نشان داد سازه های خودکارآمدی و حساسیت درک شده، مهمترین سازه های پیش بینی کننده رفتار عدم مصرف دخانیات بودند.

    نتیجه گیری

    نتایج مطالعه نشان داد، اجرای برنامه آموزشی مبتنی بر الگوی اعتقاد بهداشتی در جهت بهبود رفتار های پیشگیرانه از مصرف دخانیات در دانش آموزان موثر است.

    کلیدواژگان: دخانیات، دانش آموزان، مدل اعتقاد بهداشتی، آموزش
  • محمدرضا کامرانی دستجردی، سمیه صالحی * صفحات 120-135

    این پژوهش با هدف انجام پیش بینی تعهد زناشویی بر اساس صمیمیت زناشویی، مولفه های تمایزیافتگی و اضطراب بود. انجام پژوهش توصیفی از نوع همبستگی و جامعه آماری شامل تمامی کارکنان متاهل درمانگاه‌های دولتی ناحیه پنج منطقه دوازده شهر تهران در سال 1399 که 400نفر بودند و 230 نفر از دو درمانگاه خاتم و ولی‌اله با روش نمونه برداری در دسترس-داوطلب به صورت برخط-آنلاین انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها شامل چهار پرسشنامه تعهد زناشویی آدامز و جونز (1997)، تمایزیافتگی خود اسکورون و فریدلندر (1998)، مقیاس صمیمیت زناشویی باگاروزی (2001) و اضطراب بک (1990) بود. نتایج نشان داد که بین اضطراب و تعهد زناشویی رابطه منفی معنادار وجود دارد. به این معنی که هرچقدر سطح اضطراب پایین‌تر باشد، تعهد زناشویی کارکنان کادر درمان در سطح بالاتری قرار داردو بین مولفه‌های تمایزیافتگی و تعهد زناشویی و بین صمیمیت زناشویی و تعهد زناشویی رابطه مثبت معنادار وجود دارد. به این معنی که هرچقدر سطح مولفه‌های تمایزیافتگی بالاتر باشد، تعهد زناشویی کارکنان کادر درمان متاهل در سطح بالاتری قرار دارد. :صمیمیت زناشویی، هم آمیختگی با دیگران از مولفه‌های تمایزیافتگی با و اضطراب سهم بیشتری در پیش‌بینی تعهد زناشویی کارکنان متاهل دارند.

    کلیدواژگان: اضطراب، تعهد زناشویی، تمایزیافتگی، صمیمیت زناشویی
  • حسین تربتی نژاد *، شقایق موجه، سید موسی الرضا کاظمی مقدم صفحات 136-145

    هدف از این تحقیق بررسی تاثیرآموزش مجازی و کیفیت آموزشی بر پیشرفت تحصیلی و شکوفایی دانش‌آموزان است. در این تحقیق از روش همبستگی استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانش‌آموزان مقطع متوسطه اول و دوم شهرستان دامغان که به روش آموزش مجازی در این مدارس تدریس می‌گردد. نمونه آماری با توجه به تعداد جامعه آماری برطبق فرمول مورگان به تعداد 100 نفر انتخاب شد. روش نمونه‌گیری در این پژوهش به صورت نمونه‌گیری تصادفی می‌باشد. روش گرداوری اطلاعات در این پژوهش ابتدا به صورت کتابخانه‌ای بوده و در ادامه از روش میدانی توسط پرسشنامه استفاده می‌گردد. به منظور تجزیه و تحلیل داده‌ها از روش استنباطی استفاده می‌گردد. با توجه به اهداف پژوهش و برآورد پارامترها و پیش‌بینی از آزمون‌های آماری ضریب همبستگی پیرسون با استفاده از نرم‌افزار SPSS استفاده شد. یافته‌های تحقیق نشان داده است که آموزش مجازی پیشرفت تحصیلی و شکوفایی دانش‌آموزان تاثیرگذار است و رابطه معناداری بین آن‌ها وجود دارد و کیفیت تحصیلی در فضای آموزشی بر روی پیشرفت تحصیلی و شکوفایی دانش‌آموزان تاثیرگذار است و رابطه معناداری بین آن‌ها وجود دارد. محقق با توجه به یافته‌های تحقیق به این نتیجه رسید که آموزش مجازی می‌تواند نقش مهم و کلیدی را در پیشرفت و شکوفایی دانش‌آموزان ایفا کند و کیفیت تحصیلی در آموزش مجازی نیز همان نقش را در پیشرفت تحصیلی و شکوفایی دانش‌آموزان دارد.

    کلیدواژگان: آموزش مجازی، کیفیت تحصیلی، پیشرفت تحصیلی، شکوفایی
  • سیما سلمانی بستانوئی، کلثوم نامی * صفحات 146-162

    هدف تحقیق حاضر شناسایی عوامل موثر بر بکارگیری نظریه انتخاب گلاسر در کلاس درس در راستای کیفی سازی مدارس بوده است. این تحقیق از نوع آمیخته(کیفی و کمی) است که از راهبرد نظریه‌پردازی داده بنیاد و طرح اکتشافی استفاده شده است ، نمونه آماری در بخش کیفی با استفاده از رویکرد واکاوی داده‌ها در تحقیق، اقدام به مصاحبه با 12 نفر از کارشناسان، مدیران و خبرگان در راستای کیفی سازی مدارس، (مورد مطالعه: مدارس ابتدایی ناحیه یک شهر بندرعباس) شده است ودر بخش کمی 150 نفر از مدیران و معلمان مدارس ابتدایی که دوره های نظریه گلاسر را قبلا گذرانده بودند، ابزار گردآوری داده ها دربخش کیفی مصاحبه نیمه ساختار یافته بود و در بخش کمی پرسشنامه محقق ساخته45 سوالی بود که پایایی آن براساس ضری آلفای کرونباخ 89/0است، و روایی همگرا سازه ها مقادیر AVE برای همه متغیرها از 5/0 بیشتر است، بنابراین روایی همگرا سازه ها قابل قبول است. داده ها دربخش کیفی با استفاده از شیوه نظام مند (کدگذاری باز، محوری و گزینشی) داده ها تحلیل شدند و ابعاد مدرسه کیفی درنظریه انتخاب گلاسر شامل بعد بعد نیروی انسانی متخصص، بعد فضای آموزشی و بعد محتوای آموزشی بوده است، و دربخش کمی نتیجه تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزارPLS نشان داد، سه بعد شناسایی شده کیفیت پیش بینی کنندگی قوی در کیفی سازی مدارس دارند.

    کلیدواژگان: نظریه گلاسر، مدرسه کیفی، امکان سنجی
  • فاطمه صغری طالبزاده، محمدمهدی کریمی نیا، مجتبی انصاری مقدم * صفحات 163-174

    تزکیه اصطلاح قرآنی است و دو معنا و مفهوم متضاد را با حمل می کند؛ خود سازی و خودستایی دو معنایی است که از این اصطلاح فهمیده می شود. تزکیه نفس در اینجا به معنای نسبت پاکی دادن به نفس یا همان خودستایی است، براساس سوره نجم آیه32، عمل خودستایی از رفتارهای زشت و ناپسند به حساب می آید؛ زیرا باعث می شود انسان از مدح خویش در حضور دیگران، از خودش یا اعمال و رفتارش خشنود شود و چنین حالتی غالبا موجب کبر یا عجب می شود. از آن سوی در سوره ضحی آیه11، خداوند به پیامبر امر می کند که نعمت های الهی را به زبان یا به حال و یا در عمل یادآور گردد. پرسش مقاله حاضر این است که محدوده ذکر فضایل بر اساس آیات قرآن به چه میزان است؟ این مقاله با شیوه توصیفی_ تحلیلی و با استفاده از منابع تفسیری معتبر اعم از شیعه و سنی به این نتایج دست یافته است که گاهی کسی کمال علمی یا عملی دارد و ضرورت هم اقتضاء می کند که خود را به داشتن آن معرفی کند و این مورد از باب خودستایی مذموم و منفی نیست بلکه از باب اتمام حجت یا الگو و نمونه عملی است که تاثیر فراوانی را در حوزه تربیتی و اجتماعی بر مخاطبان خواهد گذاشت.

    کلیدواژگان: تزکیه، خودستایی، نفس، کبر، عجب، اتمام حجت
  • شراره صادقی *، علی محمد احمدوند صفحات 175-189

    در دنیای امروزی که جوامع به‌طور مداوم در معرض تغییرات شدید هستند رایانه‌ها می‌توانند سهم قابل‌توجهی در آموزش، یادگیری و مدیریت در مدارس را داشته باشند. به‌طورکلی هرچه ساختار یک نظام آموزشی پیچیده‌تر باشد، با توجه به این‌که در بخش‌های داخلی و خارجی آن به هماهنگی بیشتری نیاز است نقش سیستم‌های اطلاعاتی مدیریت (MIS) به‌عنوان یک شاخص مهم جهت انعطاف‌پذیری سیستم برای سرعت بخشیدن به فرایند‌ها و کمک به تصمیم‌گیری کارآمد و اثربخش برای رسیدن به اهداف پررنگ‌تر می‌شود، بنابراین نیاز است تا از سطوح ابتدایی توجه و بهره‌مندی از سیستم‌های اطلاعاتی مدیریت برای فرایندهایی مانند ثبت و ذخیره‌سازی اطلاعاتی درباره ذینفعان و سایر افراد سازمانی گذر کنیم و از آن برای تقویت فرایندهای مدیریت و رهبری در سازمان‌ها، به‌ویژه نظام‌های آموزشی بهره ببریم؛ در این مقاله تلاش شده است تا بعد از ارایه تعاریفی از سیستم‌های اطلاعاتی در مدیریت به بیان کاربردها، مزایا، موانع و چالش‌های پیش‌روی بهره‌مندی از سیستم‌های اطلاعاتی مدیریت در نظام‌های آموزشی پرداخته شود و با نتیجه‌گیری و بیان پیشنهاد‌هایی در این‌باره رهنمودهایی برای مدیران و رهبران آموزشی از مدارس تا دانشگاه‌ها فراهم آید.

    کلیدواژگان: سیستم های اطلاعاتی مدیریت، مدرسه، دانشگاه، نظام آموزشی
  • احمد رضایی *، سارا مظهری، مهزاد خواجه زاده صفحات 190-199

    آینده آموزش عالی به معنای شکستن دیوارهای کلاس، در آغوش کشیدن ابزارهای دیجیتالی و درگیر کردن دانش آموزان با خلاقیت و نوآوری است. در چهارچوب یک همه گیری جهانی، تحول عمده در شیوه آموزش ضرورت پیدا کرد. ما دانش آموزان خود را تشویق می کنیم تا جهانی فراتر از مدرسه را کشف کنند، چون زمانی که به خلاقیت لازم در درک مفاهیم درس داشته باشند میتوان گفت آموزش موثر بوده است. هدف اصلی این مقاله شناسایی نقش فناوری اطلاعات و ارتباطات در آموزش الکترونیکی است. امروزه با ورود فناوریهای نوین درآموزش مجازی وتولید محتوای الکترونیکی و به خصوص دسترسی به اینترنت در بین جامعه فراگیر در مدارس، و تاثیر پذیری آنها از فرهنگهای جهانی و غیر بومی، موقعیتی به وجود آمده است که آموزش و پرورش ناگزیر است تا کارکردهای نوینی را متناسب با نیازهای زمان برای خود برگزیند.

    کلیدواژگان: رایانه، بازی های رایانه ای، کودکان، مزایا
  • غزال رضائی * صفحات 200-209

    پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر روش، نیمه آزمایشی و مداخله ای با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل زنان متاهل 20 الی 45 سال مراجعه کننده به فرآموز خلیج فارس واقع در منطقه 3 شهر تهران بود که از میان آنها 30 نفر به صورت نمونه گیری در دسترس انتخاب شده و به دو گروه 15 نفره ی آزمایش و کنترل تقسیم شدند. گروه آزمایش تحت 8 جلسه ذهن آگاهی قرار گرفته و گروه کنترل درمانی را دریافت نکردند. جهت بررسی از پرسشنامه هوش هیجانی بار آن و سلامت روان GHQ استفاده شد. نتایج نشان داد مشاوره به شیوه ذهن آگاهی بر هوش هیجانی و سلامت روان و مولفه های آنها در زنان متاهل موثر می باشد. بر این اساس می توان از مشاوره به شیوه ذهن آگاهی در کلینیک های روانشناسی استفاده نمود.

    کلیدواژگان: مشاوره، ذهن آگاهی، هوش هیجانی، سلامت روان
  • مریم مرادپور *، حمیدرضا مقامی، مریم صفر نواده صفحات 210-224

    پژوهش حاضر با هدف برسی تاثیرکتاب دیجیتال چند‏رسانه‏ای بر پیشرفت تحصیلی و یادگیری مفهوم علوم دانش‏آموزان سال سوم ابتدایی دردرس علوم شهرتهران انجام شد. جامعه آماری شامل 8 دبستان دانش آموزان پایه سوم در سال تحصیلی 400- 1399 بود. نمونه آماری این پژوهش، دانش آموزان پایه سوم 8 مدرسه شهر تهران بود که بر اساس آمار تعداد دانش آموزان این پایه 150 نفر بودند. بنابراین، ابتدا به روش نمونه گیری در دسترس و هدفمند دبستان های مذکور انتخاب شدند ؛ سپس به دو\'شاهد وگواه تقسیم (4 دبستان گروه کنترل) با آموزش سنتی آموزش دیدند. و گروه دوم با کتاب دیجیتال آموزش دیدند در پایان آموزش ها آزمون محقق ساخته در دو گروه کنترل و گواه مورد استفاده قرار گرفت. جهت تایید روایی صوری و محتوایی در طراحی آزمون از نظرات اساتید راهنما، مشاور و نظرات معلمان باتجربه دوره ابتدایی استفاده شد. داده های حاصل از این آزمون پس از جمع آوری، با استفاده از نرم افزار SPSS25 25 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته های پژوهش نشان داد، بهره گیری از تاثیرکتاب دیجیتال چند‏رسانه‏ای بر پیشرفت تحصیلی و یادگیری مفهوم علوم دانش‏آموزان سال سوم ابتدایی در درس علوم تاثیر معنی داری داشته و باعث افزایش پیشرفت تحصیلی و یادگیری مفاهیم علوم می شود.این نرم افزار برای اولین بار در ایران برای آموزشی کتب رسی علوم طراحی و تدوین شده است. در نتیجه آموزگاران پایه سوم باید با استفاده از این کتب و بنابر مقتضایات زمانی و مکانی و ویژگی های دانش آموزان، کتب دیجیتال مناسب را شناسایی و استفاده کنند.

    کلیدواژگان: کتاب دیجیتال، پیشرفت تحصیلی، چند رسانه ای، یادگیری مفهوم علوم
  • مصطفی درویش پنجه که * صفحات 225-239

    هدف از نگارش این مقاله برسی نظریاتی است که هرکدام به مولفه‌هایی از یادگیری و عوامل دخیل در آن پرداخته‌اند. کسب اطلاع از چگونگی یادگیری و عوامل تاثیرگذار در آن بستری را فراهم می‌آورد تا عوامل آموزشی بتوانند حداکثر تاثیرگذاری را داشته باشند. ایجاد بستری مناسب در خانه و مدرسه که فراهم‌کننده شیوه‌های درست برخورد با کودکان باشد و نیازهای کودکان را در سنین گوناگون تحت‌الشعاع قرار دهد از ملزومات جوامع امروزی است. هر یک از اندیشمندان خود به‌تنهایی نظریات و اصولی را به فراخور مطالعات و شرایط زندگی در عصر خویش ارایه داده است که عموما خود این نظریات و اصول زمینه‌ای برای پژوهش‌ها و ارایه نظریاتی جدیدتر فراهم آورده. روش گردآوری اطلاعات در این پژوهش از طریق مطالعه منابع کتابخانه‌ای و استفاده از منابع اینترنتی بوده است و این نتیجه حاصل شد مطالعه دستاوردهای اندیشمندان و مطالعه آن دسته از یافته‌های پژوهشی که از دریچه ذهن دیگر اندیشمندان عبور کرده است می‌تواند اصول کاربردی و قابل‌اجرا به‌وسیله عوامل تعلیم‌وتربیتی را در اختیار مخاطبان خود قرار دهد تا آنها بتوانند پس از اجرای نظریات و اندیشه‌ها، از طریق رویکرد تلفیقی آن نظریات و اندیشه‌ها را تقویت کنند.

    کلیدواژگان: نظریات، یادگیری، تعلیم وتربیت، اصول، کودکان
  • میترا مصلحی جویباری *، هدی بابایی، رحیم کریم پور، فاطمه مصلحی جویباری صفحات 240-250

    پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی آموزش ذهن آگاهی بر تنظیم هیجان در کارمندان 115 دانشگاه علوم پزشکی بابل انجام شد. روش پژوهش آزمایشی با طرح پیش آزمون_ پس آزمون با گروه کنترل و گمارش تصادفی می باشد. جامعه آماری شامل کلیه کارمندان 115 دانشگاه علوم پزشکی بابل به تعداد 90 نفر در سال 1397 بوده و حجم نمونه برای هر گروه آزمایش و کنترل 15 نفر و در مجموع 30 نفر در نظر گرفته شد که به صورت نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و سپس به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل قرار و گروه آزمایش تحت 8 جلسه آموزش ذهن آگاهی قرار گرفت. ابزار گرد آوری اطلاعات، پرسشنامه تنظیم شناختی _ هیجانی نسخه کوتاه (2006) بود. برای تجزیه تحلیل داده ها روش های آماری توصیفی (میانگین، انحراف استاندارد، کجی و کشیدگی) و آمار استنباطی تحلیل کواریانس چند متغیری استفاده شد. نتایج نشان داد آموزش ذهن آگاهی بر تنظیم هیجان تاثیر مثبت دارد و آموزش ذهن آگاهی باعث افزایش تنظیم هیجان می شود. این یافته ها ضرورت آموزش ذهن آگاهی در جامعه را نشان می دهد.

    کلیدواژگان: ذهن آگاهی، تنظیم هیجان، کارکنان 115 دانشگاه علوم پزشکی
  • زینب حمید، محمدمهدی کریمی نیا *، مجتبی انصاری مقدم صفحات 251-267

    این مبحث با تعلیم و تربیت اسلامی در ارتباط است تربیتی که هدف از آن ساختن انسانهاست و از آنجایی که هر کاری نیازمند مقدماتی است تا ثمره‌ی مطلوبی داشته باشد ، ‌برنامه تربیتی در اسلام نیز دارای مقدماتی است که شناخت آنها برای رسیدن به یک تربیت اسلامی و دینی صحیح لازم و ضروری است. با توجه به ویژگی‌های تربیت اسلامی و اینکه اسلام برای تربیت و آموزش، زمان و مکان و سن خاصی را مطرح نکرده است، انسان می تواند در هر دوره از عمر و در هر کجا باشد در خانه،مدرسه،دانشگاه،مسجد و... به کسب علم و دانش و آگاهی بپردازد تا جایی که به درجه و منزلتی برسد که شایسته اوست و خداوند آن را برای او در نظر گرفته است . یکی از رسالتهای تربیتی خانواده های مهدوی تربیت نسلی است که از نظر علمی و عملی آماده و مهیا برای کمک و یاری امام زمان عج) است. خانه های نورانی به نور ولایت و امامت،کانون تربیت سربازان و یاورانی برای امام زمان 7 می باشد که تربیت دینی چنین سربازانی بر اساس قرآن، عشق پیامبر (ص) و اهل بیت او می باشد.برای تربیت دینی فرزندان می توان از اصول تربیتی کلی شرعی و عقلی تربیت استفاده نمود .تربیت نسل منتظر، اهمیت ویژه دارد که لازم است خانواده و جامعه، همگام در راه تحقق این مهم بکوشند. در تربیت نسل منتظر، تربیت باید دینی باشد؛ یعنی شامل همه ابعاد تربیتی شود که با دانستن شاخصه‌ها و ویژگی‌های نسل منتظر، می‌توان زمینه‌ای برای تربیت چنین نسلی ایجاد نمود . مهدی‌باوری و مهدی‌یاوری، دو شاخصه اصلی نسلی است که باید زمینه‌ساز حکومت مهدوی باشند. این دو شاخصه در شاکله نسلی جدید که با سهمگین‌ترین توفان‌های بنیان برانداز دین و دین‌داری روبرویند، تنها با تربیت دینی اصولی، و همراه بینش و آگاهی شکل می‌گیرد.

    کلیدواژگان: مهدی باوری، مهدی یاوری، تربیت دینی، نسل منتظر