مجله مهندسی متالورژی
پیاپی 8 (پاییز 1379)

در این تحقیق بوشهای برنزی کوچک و ظریفی که در موتورهای الکتریکی به عنوان یاتاقانهای خود روانکار کاربرد دارند ساخته و خصوصیات انها بررسی گردید این یاتاقانها به روش تف جوشی فاز مذاب مخلوط پودرهای خالص قلع و مس به نسبت 10/90 تهیه شده اند. پودرهای مخلوط ابتدا توسط یک قالب از پیش طراحی شده به شکل بوشهای ظریف و کوچک فشرده شدند و سپس در یک کوره با اتمسفر خنثی تف جوشی می شدند تاثیر زمان و دمای تف جوشی در مقدار و اندازه تخلخلهای موجود در یاتاقان بررسی گردید و اندازه تخلخلهای بهینه برای یاتاقانها تعیین شد به علاوه مفاومت سایشی، فشاری و له شدگی شعاعی یاتاقانها ارزیابی گردید.

در این پژوهش، عملیات برونایزینگ با استفاده از دو پودر با ترکیب مختلف یکی حاوی کاربید بربانام تجاری اکابر و دیگری حاوی اسید بوریک بر روی فولاد ابزار کربنی انجام گرفت و تاثیر تغییر ترکیب پودر بر روی مورفولوژی، ضخامت، سختی و رفتار تریبولوژیکی لایه های براید مورد بررسی قرار گرفت. به منظور بررسی ساختار میکروسکوپی، شیب سختی و تشخیص نوع لایه براید تشکیل شده به ترتیب از میکروسکوپ الکترونی روبشی، میکروسختی سنج و یکرز و دستگاه پراش پرتوایکس استفاده گردید. همچنین مقاومت سایشی و ضریب اصطکاک لایه های براید با بهره گیری از یک دستگاه سایش رفت و برگشتی اندازه گیری شد و سپس با بررسی سطوح و ذرات سایش توسط میکروسکوپ الکترونی روبشی مکانیزم سایش نیز تعیین گردید. نتایج حاصل نشان می دهد که سختی بدست آمده از ترکیب حاوی اسید بوریک بیشتر از اکابر است همچنین مقاومت سایشی این نمونه به مراتب بهتر از نمونه برونایز شده با پودر اکابر است ولی ضخامت لایه براید تشکیل شده توسط پودر اکابر بیشتر و از مورفولوژی دندانه دارتری برخوردار است مکانیزم حاکم بر سایش در هر دو نمونه یکسان و بطور عمده خستگی سطحی است.

به منظور افزایش قابلیت برنج ها، حد اکثر حدود 4/5 درصد سرب به آن ها افزوده می شود سرب باعث ریزتر شدن تراشه های ماشینکاری شده و به دلیل نرمی و مقاومت برشی کم، به عنوان روانکار عمل نموده و در نتیجه کاهش سایش ابزار برش، افزایش عمر آنها و بهبود کیفیت سطحی قطعه را به همراه خواهد داشت اما وقتی سرب می تواند به بهترین نحو این اثرات را بروز دهد که به صورت ذرات ریز کروی و همگن در سراسر ساختار توزیع شده باشد در این میان سرعت سرد کردن (انجماد غیر تعادلی) و ترکیب آلیاژ از عواملی اصلی موثر بر مورفولوژی سرب محسوب می شوند در پژوهش حاضر حدود 1و3 درصد سرب به آلیاژهای گوناگون حاوی 30 تا 40 درصد روی افزوده شده و ساختار حاصل از انجماد تحت سرعتهای متفاوت سرد کردن، مورد ارزیابی کیفی و کمی قرار گرفته است. شایان ذکر است که تخمین مقدار سرعت سرد کردن نیز با استفاده از تکنیک آنالیز حرارتی صورت پذیرفته است. سپس جدایش سرب حین انجماد غیر تعادلی و همچنین در حالت جامد مورد بررسی واقع شده و در نهایت مدلی ارائه گردیده است که با استفاده از آن بتوان بر اساس ترکیب الیاژ و سرعت سرد کردن، اندازه ذرات سرب را پیش بینی نمود.

با شبیه سازی ریاضی قوس در فرآیند جوشکاری قوس با الکترود تنگستن تحت پوشش گاز خنثی 150 درجه سانتیگراد بر (Gas Tungsten Atc Welding-GTAW) تاثیر زاویه نوک الکترود بر قوس جوشکاری مورد مطالعه قرار گرفته است مقاله حاضر مشخصات مدل ریاضی قوس را مدنظر خواهد داشت با متغیر در نظر گرفتن سطح کاتد اثر زاویه نوک الکترود در محدوده 10تاخصوصیات قوس، به ویژه چگالی جریان و شار حرارت در آند و تنش برشی اعمال شده توسط جریان گاز بر سطح حوضچه جوش مورد مطالعه قرار گرفته است مقایسه نتایج بدست آمده از مدل ریاضی با اطلاعات تجربی در دسترس برای قوس های 200A و با طول های مختلف در درجه حرارت های بالاتر از 10000k انطباق بسیار خوبی را بین پیش بینی های مدل و مقادیر تجربی نشان می دهد برای درجه حرارت های کمتر از 10000K بایستی اصلاحاتی در در مدل صورت گیرد بدین صورت که حرارت جذب شده توسط قسمت های سرد تر قوس نیز در محاسبات وارد شود بدست آمده است که با افزایش زاویه نوک الکترود لکه آند بر سطح حوضچه جوش تمایل به کوچکتر شدن دارد، که در نتیجه حداکثر شار حرارتی و چگالی جریان آند افزایش پیدا می کنند از سوی دیگر با بیشتر شدن زاویه نوک الکترود تنش برشی ناشی از جت گاز تقلیل می یابد.

روش های تغییر شکل پلاستیک فوق العاده شدید (spd) ابزاری کارآمد برای به دست آوردن موادی با دانه های بسیار ریز است. دست یابی به کرنشهای بسیار زیاد بدون تغییر ابعاد سطح مقطع نمونه یکی از مزایای مهم این روش نسبت به فرآیندهای عادی شکل دادن، همانند اکستروژن و نورد، به شمار می رود ریز ساختاری که توسط این روش تولید می شود به شدت به تعدادی از پارامترهای فرایند(از قبیل طبیعت سیستمهای لغزش تحت اعمال نیرو و کل کرنش به وجود آمده در نمونه) بستگی دارد. خواص بنیادی و مهندسی موادی که دارای اندازه هایی در حد نانومتر هستند نسبت به مواد دارای دانه های عادی به شدت تغییر می کند. از جمله این خواص می توان به دمای کوری(Curie temperature)، دمای دبای (Debye temperature)استحکام کششی, فشاری، انعطاف پذیری استحکام خستگی و سوپر پلاستیسیته اشاره نمود این تغییر خواص علاوه بر اندازه بسیار کوچک دانه ها به ایجاد ساختار ویژه عیوب نیز مربوط می گردند.

صنعت تولید آلومینیم در ایران سابقه ای سی ساله دارد اما کماکان تولید و مصرف سرانه آلومینیم در ایران در حدود نصف تولید و مصرف سرانه جهان می باشد مصرف رو به رشد این فلز دسترسی به انرژی ارزان و نیروی متخصص پیش بینی روند صعودی قیمت جهانی آلومینیم در سالهای آینده و امکان صادرات این فلز با ارزش لزوم توسعه صنعت تولید آلومینیم در کشور و اتخاذ سیاست های راهبردی و مدیریت بهینه این صنعت را ایجاب می کند. در این مقاله عوامل موثر در صنعت تولید آلومینیم درایران، به اختصار بررسی و در جهت ارتقاء این صنعت پیشنهاداتی ارائه شده است.