فهرست مطالب
نشریه پیکره
پیاپی 26 (زمستان 1400)
- تاریخ انتشار: 1401/03/28
- تعداد عناوین: 6
-
-
صفحات 1-15بیان مسئله
بخشی از اطلاعات کنونی ما از زندگی زنان دوره قاجار از متن سفرنامه های مستشرقین است. آثار با محوریت زنان و از جمله قالی های مصور به عنوان سندی تصویری در این خصوص می تواند راهگشا باشد. بدین منظور دو قالی قاجاری برای درک بهتر نقش زن در این دوره انتخاب شده است. مسئله پژوهش حاضر چگونگی حضور زن در دو قالی تصویری بهرام گور در هفت گنبد است که با تکیه بر نظریه نمایشی گافمن، نقاب ادبی داستان از رخ برداشته و حقایق صوری زنان دو قالی واکاوی و کاوش شود.
هدفمطابقت ابعاد متنوع چگونگی بروز هویت زنان قاجاری در دو قالی «بهرام گور در هفت گنبد» هدف مقاله است.
روش پژوهشاطلاعات به شیوه کتابخانه ای گردآوری شده است، نخستین گام با روش توصیفی، سپس تحلیل نگاره ها و در نهایت تطبیق مولفه هاست. ابزار دارای پایایی بوده و نمونه ها غیر احتمالی انتخاب شده اند.
یافته هابا توجه به شهری بافت بودن و وجود بن مایه ادبی این قالی ها، کنشگر به شکل آگاهانه در صدد است نمایشی از زنان قدرتمند و متعلق به دیگر طبقات جامعه ترتیب دهد. او همچنین قصد دارد به شکل عمودی در لایه های بالاتر جامعه حرکت کند تا جایگاه غیر حقیقی زنان جامعه قاجار را به نمایش بگذارد.
کلیدواژگان: قالی تصویری، نظریه نمایشی، اروینگ گافمن، قاجار، بهرام گور در هفت گنبد -
صفحات 16-31بیان مسیله
تکنولوژی در زمینه های مختلف به ویژه آموزش در زندگی انسان بسیار اهمیت دارد. در چند سال اخیر، به علت رشد تکنولوژی و قابلیت های موجود در رسانه های دیجیتال، فضای مجازی به رسانه ای پرکاربرد در بین کودکان تبدیل شده است؛ توجه طراحان این حوزه به انتخاب عناصر بصری متناسب با ویژگی های جسمی و ادراکی کودکان و ایجاد تفکیک در طراحی کودکان و بزرگسالان، موجب می شود که فشار بصری ناشی از طراحی نامناسب برای کودکان کاهش یابد و میزان دریافت و درک کودکان و همچنین سطح تعامل ایشان با رسانه جدید تقویت شود. پرسش اصلی این پژوهش آن است که، ویژگی های بصری متناسب با ادراک بصری در طراحی اپلیکیشن های آموزشی برای کودکان 6 و 7 سال کدامند؟
هدفشناخت عناصر بصری متناسب با ادراک کودکان در طراحی اپلیکیشن های آموزشی برای کودکان 6 و 7 سال هدف این پژوهش است.
روش پژوهشروش غالب در روند این پژوهش، ترکیبی-تحلیلی است. عناصر بصری متناسب با ادراک کودکان 6 و 7 سال با جست وجوی آنلاین و مطالعات کتابخانه ای استخراج شده است. این عناصر به عنوان شاخص های اصلی در 80 اپلیکیشن ایرانی و غیرایرانی جست وجو و استخراج شد. عناصر متناسب با ادراک بصری کودکان با توجه به کاربردشان در اپلیکیشن های مورد مطالعه معرفی شده است.
یافته هابا بررسی های انجام شده می توان گفت عناصر بصری به کار گرفته شده در اپلیکیشن های مورد بررسی متناسب با ادراک بصری کودکان هستند. کیفیات بصری در راستای ایجاد آرامش و آمادگی ذهنی برای درک مفاهیم آموزشی به کار گرفته شده اند. در ترکیب بندی ها از ایجاد تنش بصری جلوگیری شده که با شاخص های ادراکی کودکان منطبق است.
کلیدواژگان: ادراک بصری، عناصر بصری، کیفیات بصری، کودکان، اپلیکیشن آموزشی -
صفحات 32-52بیان مسئله
از زمان شکل گیری طراحی گرافیک ایران رویکرد غالب طراحی پوستر عمدتا بر شیوه تصویرگرایی معطوف بوده است. از دهه هشتاد به بعد طراحی پوسترهای تایپوگرافی به عنوان رویکرد تصویری مسلط در طراحی گرافیک ایران مطرح شد. آنچه در پرسش اصلی این پژوهش مطرح شده، این است که بستر تحولات محیطی و تغییرات فرهنگی در سوق یافتن طراحی گرافیک ایران به طراحی پوسترهای تایپوگرافی چه عواملی بوده است؟ همچنین چه سازوکارها و دلایلی موجب گسترش و نهادینه شدن پوسترهای تایپوگرافی در طراحی گرافیک ایران گردید؟
هدفتبیین بسترهای تحولات فرهنگی و عوامل درون صنفی در شکل گیری و تحول پوسترهای تایپوگرافی دهه هشتاد شمسی، هدف این پژوهش است.
روش پژوهششیوه این پژوهش توصیفی تحلیلی است و اطلاعات با استفاده از تحقیقات کتابخانه ای و پایگاه های اطلاعاتی به دست آمده است.
یافته هااز نیمه دوم دهه 70 با سیاست گذاری های فرهنگی تساهل گرایانه و توسعه فعالیت های اصناف فرهنگی و هنری، فضای پویایی از اندیشه های متکثر در جامعه به وجود آمد. با تولید و گسترش کتاب های روشنفکری سیاسی و نوگرایی دینی با همکاری نسل جدید طراحان گرافیک متاثر از موج نو گرافیک ساختارشکن غربی، ابعاد جدیدی از رویکرد تصویری در طراحی جلد کتاب های تایپوگرافی شکل گرفت. در دهه 80 نخستین گروه های طراحان پوستر تایپوگرافی، جریان های مستقل فرهنگی و هنری، همچنین حمایت نهادهای فرهنگی دولتی با برگزاری جشنواره ها و نمایشگاه های پوسترهای تایپوگرافی، موجی از تجربیات متکثر تایپوگرافی فارسی در میان نسل جدید طراحان گرافیک به وجود آوردند. کنش های طراحان گرافیک نیز در برگزاری سخنرانی ها، نشست ها و کارگاه های آموزشی، همراه با گشایش افق های ارتباطات بین المللی در امکان آشنایی با طراحان صاحب سبک تایپوگرافی بین المللی در خلق افق های جدید تصویری و تثبیت این جریان، نقش موثری بر جای گذاشتند.
کلیدواژگان: پوستر تایپوگرافی، طراحی گرافیک، دهه هشتاد، تغییرات فرهنگی -
صفحات 53-66بیان مسیله
پس از کم رنگ شدن هژمونی جریان مدرنیسم از اواخر دهه 70 شمسی، نقاشی بازنمایی در ایران به محور اصلی تولیدات نقاشی دهه 80 و 90 شمسی تبدیل شد. بی شک ظهور مجدد این جریان بعد از سنت کمال الملکی، دلایل بیرونی و داخلی خاص خود را داشت؛ اما آنچه در این حضور مجدد، نیازمند مداقه است، واکاوی ویژگی ها و مختصات این نوع نقاشی نسبت با سنت تصویری کمال الملک می باشد که خود وامدار نقاشی بازنمایی اروپایی است. پرسش های مطرح شده در این پژوهش، این است که از منظر نظام سبکی هاینریش ولفلین، در نقاشی بازنمایی دهه 80 و 90 ایران، چه مولفه های فرمی از سبک کمال الملک وجود دارد؟ این مختصات سبکی با روش های بازنمایی در تاریخ نقاشی اروپا چه نسبتی دارد؟
هدفپژوهش پیش رو با هدف بررسی و تحلیل ویژگی های سبکی مسلط در نقاشی بازنمایی معاصر ایران و نسبت آن با سبک تصویری کمال الملک صورت گرفته است.
روش پژوهشاین پژوهش بنیادی و با روش توصیفی تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه ای و آرشیوهای موجود، انجام شده است. مبنای این پژوهش بر اساس رویکرد فرمالیستی و با استفاده از نظریه های فرم و سبک توسط هاینریش ولفلین در باب اصول متضاد دوگانه (خطی / نقاشانه، سطحیت / عمق، تکثر / وحدت، فرم باز / فرم بسته، وضوح نسبی / مطلق) بوده است.
یافته هااستفاده از رویکرد سبکی ولفلین در تطبیق با نقاشی بازنمایی دهه 80 و 90 ایران نشان داد بسیاری از وجوه تصویری نقاشی کمال الملک که بر پایه عکس، پرداخت جزییات، نظام متکثر فضا، نماهای رو به رو و هم راستا با سطح کادر و حاکمیت کیفیت خطی است، در زیرساخت بنیادین نقاشی بازنمایی دهه 80 و 90، حضوری قاطع و چشمگیر دارد. این مختصات، بیش از آنکه با نگرش نقاشانه و مفهوم فضا در تاریخ نقاشی غرب، نسبتی داشته باشند، بر الگویی خطی (در مقابل نقاشانه) استوار هستند که بن مایه های آن ها را می توان تا سنت نگارگری ایرانی (فرم مثالی) جست وجو کرد.
کلیدواژگان: بازنمایی، کمال الملک، نقاشی، ایران، نقاشی معاصر، ولفلین -
صفحات 67-81بیان مسیله
چنین به نظر می رسد که ارزیابی و ارزش یابی دست بافته ها به ویژه قالی از گذشته های دور و با توجه به آموزه های سنتی و سینه به سینه، عمدتا بر پایه ویژگی های بافت و کیفیت آن متداول و جاری بوده است. ویژگی های ظاهری و زیبایی، همچنین ویژگی های فنی متنوعی که در دست بافته ها وجود دارد، آن ها را به اثری تبدیل کرده است که نیازمند معیارها و ساختارهایی متناسب تر از سنت ها و گذشته های متداول در ارزیابی می نماید. چنین به نظر می رسد که بسیاری از کارشناسان ارزیابی سنت گرا بیشتر بر معیارهایی همچون تراکم بافت و مواد اولیه تاکید بیشتری دارند و این پژوهش در پی یافتن پاسخ این سوال است که شاخص ها و معیارهای پراهمیت کیفی و کمی ارزیابی دست بافته ها چیست؟
هدفتبیین ارزش های معیارهای کیفی و کمی دست بافته ها و ارایه ساختاری متناسب جهت اولویت دهی به ارزش های کیفی (تجسمی) و اولویت های کمی که در ارزیابی های اقتصادی و بازرگانی نیز ملاک سنجش قرار خواهند گرفت هدف این پژوهش است.
روش پژوهشاین پژوهش کیفی است که با تکیه بر تحلیل ها و استدلال های علمی و کاربردی، ساختاری جدیدتر و متناسب تر جهت آموزش ارزیابی دست بافته ها معرفی می نماید و با تکیه بر مطالعات کتابخانه ای، مصاحبه و تحلیل اطلاعات نوشته شده است.
یافته هااین پژوهش نشان داد که شاخصه ها و معیارهای کیفی چون رنگ و طرح و نقش در ارزیابی دست بافته ها در اولویت هستند؛ همچنین شاخصه ها و معیارهای کمی مانند بافت و اندازه برخلاف روش ها و شیوه های ارزیابی های سنت گرایانه دست بافته ها از اهمیت کمتری برخوردار هستند.
کلیدواژگان: معیارهای ارزیابی، رنگ، طرح و نقش، اندازه، بافت -
صفحات 82-90بیان مسیله
نشریات علمی که روزآمدترین پژوهش ها را منتشر می کنند، مانند هر چیز دیگر نیاز به ارزیابی و سنجش از جهات مختلف دارند. مجله پیکره یکی از نشریات علمی است که تاکنون (زمان انجام پژوهش) حدود23 شماره و تعداد 125 مقاله آن منتشرشده است. در این پژوهش، چیستی میزان مشارکت نویسندگان پژوهش های گروهی؛ روش پژوهش مورد استفاده در مقالات؛ تعداد کل و میانگین استنادها در هر مقاله؛ میزان استناد به کتاب، مجلات، پایان نامه ها و دیگر منابع اطلاعاتی؛ وضعیت زبانی و میزان روزآمدی استنادها؛ پرکارترین نویسنده در میان نویسندگان منابع مقالات و پراستنادترین منابع مورد استناد نویسندگان مقالات این مجله از سوالاتی است که در این پژوهش به آن پاسخ داده می شود.
هدفتحلیل محتوایی و استنادی مقالات منتشر شده در مجله علمی پیکره و نتایج آن به منظور قیاس با مجلات روز دنیا و ارتقاء جایگاه این مجله، هدف اصلی این پژوهش است.
روش پژوهشروش تحقیق در این پژوهش تحلیل استنادی است و برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار راور-ماتریس و اکسل استفاده شده است. جامعه آماری این مطالعه شامل 23 شماره از فصلنامه پیکره که نمونه آماری آن شامل 125 مقاله موجود در این شماره های فصلنامه است.
یافته هااز میان 125 مقاله بررسی شده 44 مقاله با یک مولف و 81 مقاله با دو یا بیش از دو مولف بود و بیشترین روش استفاده شده با 82 درصد روش توصیفی تحلیلی است. مجموع استنادهای 23 شماره این نشریه 2482 استناد و میانگین آن برای هر مقاله 20 استناد بوده است. طبق یافته های پژوهش، در بین منابع اطلاعاتی، کتاب ها با 64 درصد استناد بیش از سایر منابع مورد استناد قرار گرفته و منابع با زبان فارسی با 72 درصد بالاتر از منابع لاتین بوده است. در بررسی روز آمدی منابع استفاده شده 38 درصد منابع قدیمی بوده اند. در بین نویسندگان، به آثار رویین پاکباز، محمد خزایی، مهناز شایسته فر و علی اکبر دهخدا بیشترین استناد صورت گرفته است. همچنین کتاب های دایره المعارف هنر، لغت نامه دهخدا و فرهنگ مصور نمادهای سنتی پراستنادترین ها در میان کتاب های مورد استفاده بوده است.
کلیدواژگان: تحلیل استنادی، تحلیل محتوایی، مقاله ها، فصلنامه پیکره
-
Pages 1-15Problem Definition
Part of our current information about the lives of Qajar women is obtained from the Oriental travelogues. Women-centered illustrated works, including pictorial rugs as a visual document, can be helpful in this regard. For this purpose, two Qajar rugs have been selected better to understand the role of women in this era. The present study addresses how women are illustrated in two pictorial rugs, namely "Bahram Gur in Haft Gonbad (Seven Domes)". Based on Goffman's dramaturgical social theory, this research tries to remove the literary mask of the story and explore the simulated realities of women in two rugs.
ObjectiveThis study aims to compare the various dimensions of how the identity of Qajar women appears in the two rugs of "Bahram Gur in Haft Gonbad (Seven Domes)".Research
MethodData collection is a library-based approach, and the method includes descriptions, miniature paintings analysis, and elements' comparison. The instrument is reliable, and non-probable samples are selected.
ResultsGiven its urban texture and literary background, this type of rug seeks intentionally to illustrate powerful women from different social classes. It also intends to move upward in the strata of society to show the unreal position of women in the Qajar society.
Keywords: Pictorial Rug, Dramaturgical Social Theory, Erving Goffman, Qajar, Bahram Gur in Haft Gonbad (Seven Domes) -
Pages 16-31Problem Definition
Technology is fundamental in human life in various areas, especially education. In recent years, due to the growth of technology and capabilities in digital media, cyberspace has become the most widely used media among children. Therefore, the designers' attention to selecting visual elements appropriate to the physical and perceptual features of children and creating a distinction in the design for children and adults reduces the visual pressure of inappropriate design for children and strengthens children's perceptions as well as their level of interaction with the new media.
ObjectiveThe aim is to identify visual elements appropriate to children's perception in designing educational applications for 6- and 7-year-old children.Research
MethodThe dominant method in this research is synthetic-analytic. Visual elements tailored to the perceptions of 6- and 7-year-old children have been extracted through online search and library studies. These elements were discovered and extracted as leading indicators in 80 Iranian and non-Iranian applications. According to their implementation in the studied applications, those elements appropriate to children's visual perception have been introduced.
ResultsThe investigation results showed that the applied visual elements are appropriate for children's visual perception. Visual qualities are used to create peace of mind and mental readiness to understand educational concepts. In organizing the applications, visual stress has been avoided, which is consistent with the perceptual characteristics of children. This article is extracted from the master's thesis entitled "Review of math education applications for children 6- to 8-year-old children."
Keywords: Visual Perception, visual elements, visual qualities, children, Educational Application -
Pages 32-52Problem Definition
Since the formation of graphic design in Iran, the central approach to poster design has been mostly focused on the style of illustration. From the 2000s onwards, typographic poster design was presented as the dominant visual approach in Iranian graphic design. The main research question here is "What factors have underlined the environmental developments and cultural changes which made the Iranian graphic design move towards design of typographic posters?" In addition, "What mechanisms and reasons have caused the expansion and institutionalization of typographic posters in graphic design in Iran?"
ObjectiveThis aims to explain the contexts of cultural changes and intra-union factors in the formation and development of typographic posters of the 2000s.Research
MethodThe method of this research is descriptive-analytical and the information has been obtained using library research and databases.
ResultsSince the second half of the 1990s, with tolerant cultural policies and the cultural and artistic development of guild activities, a dynamic condition of multiple ideas has emerged in the society. Thanks to the publishing industry and expansion of books on political intellectualism and religious modernity alongside with a new generation of graphic designers influenced by the new wave of Western deconstructive graphics, new dimensions of the visual approach in typographic book cover design were formed. In the 2000s, the first groups of typographic poster designers and independent cultural and artistic centers created various experiences of Persian typography among the new generation of graphic designers. In this regard, cultural-governmental institutions supported this style by holding festivals and exhibitions of typographic posters. The actions of graphic designers in giving lectures, holding meetings and workshops, as well as international communication, played an effective role in getting acquainted with international typographic style designers in creating new visual horizons and stabilizing this trend.
Keywords: Cultural changes, Graphic Design, The 2000s, Typography poster -
Pages 53-66Problem Definition
Following the decline of the hegemony of modernism from the late 1370s, representational painting in Iran became the main focus of the painting productions of the 1380s and 1390s. Undoubtedly, the re-emergence of this movement after the Kamal-ol-Molk tradition had its own external and internal reasons. But what needs to be considered in this reappearance is the analysis of the characteristics and peculiarities of this painting concerning the pictorial tradition of Kamal-ol-Molk, which owes itself to the European representational painting. The questions raised in this research are: From the perspective of Heinrich Wolfflin's stylistic system, what are the formal components of the Kamal-ol-Molk style in the representational painting of Iran in the 1380s and 1390s? What do these stylistic peculiarities have to do with representation methods in the history of European painting?
ObjectiveThe present study aims to investigate and analyze the dominant stylistic features in contemporary Iranian representational painting and its relationship with the visual style of Kamal-ol-Molk.Research
MethodThis study is fundamental research and has applied a descriptive-analytical method, and the data is gathered using existing library resources and archives. The basis of this research is on the formalist approach and the application of theories of form and style by Heinrich Wolfflin on dual opposing principles (Linear and Painterly; Plane and Recession; Closed and Open form; Multiplicity and Unity; Clearness and Unclearness).
ResultsThe use of Wolfflin's stylistic approach compared to the representational painting of Iran in the 1380s and 1390s showed that many of the visual aspects of Kamal-ol-Molk painting are based on images, details concentration, multi-space system, front views in line with frame level, and dominant linearity. This approach has a decisive and significant presence in the basic infrastructure of the representational painting of the 1380s and 1390s. These peculiarities are based more on a linear pattern (as opposed to painting) than on the painting perspective and the concept of space in the history of Western painting, the bases of which can be traced back to the Iranian painting tradition (exemplary form).
Keywords: Representation, Kamal-ol-Molk, Painting, Iran, Contemporary Painting, Wolfflin
©2000-2024 magiran.com All Rights Reserved.