فهرست مطالب
مجله اللغه العربیه و آدابها
سال هجدهم شماره 53 (صیف 2022)
- تاریخ انتشار: 1401/04/29
- تعداد عناوین: 6
-
-
صفحات 155-182إن دراسه التعدد اللغوی من الطرق النقدیه السایده فی إظهار إبداع الطریقه الحواریه فی مجال الاتصال بلغه الآخر ووعیه. یتجسد التعدد اللغوی عند میخاییل باختین فی تعالق لغوی اکثر من صوت واحد فی وحدات لسانیه مختلفه یمکن فیها الآخر ان یلعب دورا جوهریا فی إجلاء خصایص السارد الذاتیه والاجتماعیه. تقوم الحواریه السردیه فی شعر فاروق جویده ورضا براهنی غالبا علی التعددیه اللغویه فی مجال التعرض للقیم والافکار المتنافره بحیث إنها فضلا عن اهمیتها الکبیره فی تخلیص السرد من سطوه السارد واجتناب رتابه تعبیره احادی الجانب، قد تبدلت عندهما شکلا ومضمونا إلی تقنیه فنیه مجدیه لتستقطب عنایه المتلقی وتنقل الروی المختلفه إلی الاحداث السردیه. تطمح هذه الدراسه بانتهاج المنهج الوصفی - التحلیلی فی مقاربتها إلی ان تطبق انماط التعددیه اللغویه من منظور میخاییل باختین فی شعر فاروق جویده ورضا براهنی، معتمده علی مبادی المدرسه الامریکیه للادب المقارن. یفید مجمل نتایج البحث فی مقطوعات منتقاه من نصوصهما الشعریه بان تعدد اللغات فی شعر فاروق جویده بموجب توظیفاته فی انواع التهجین والاسلبه والحوارات الخالصه، یمتاز بدینامیه اللغات التی تصبح لسانا للرای العام لیوفر بها الشاعر الملابسات لتقبل ایدیولوجیاته وافکاره المعنیه، فتاتی خطاباته اکثر عالمیه، قیاسا إلی الخطابات المتفشیه فی شعر رضا براهنی؛ إذ تعرف التعددیه اللغویه فی شعره بالهجنه الفردیه الواعیه غالبا او التعامل مع الشخصیات تعاملا شعوریا بالغا.کلیدواژگان: التعدد اللغوی، میخائیل باختین، فاروق جویده، رضا براهنی
-
صفحات 183-205
تلجا الدول المحتله إلی محو الذاکره الجمعیه لحل مشکله خاصه فی منطقه جغرافیه تسودها لغه ما ،کما هو الحال فی فلسطین؛ واهم اداه لذلک هی اللغه لانها ترتبط ارتباطا وثیقا بالذاکره الجمعیه. فبعد ان اختفت اللغه العبریه وماتت مع التهجیر البابلی (567 ق.م) انتهت الذاکره الجمعیه الیهودیه تقریبا، ولکن عادت هذه اللغه لتشکل ذاکره جدیده فی فتره الانتداب البریطانی بعد سقوط الدوله العثمانیه. کان معظم الوافدین إلی فلسطین یجهلون اللغه العبریه ولا تربطهم بالمکان صله لذا لم تکن لدیهم ذاکره جمعیه إلا ان التخطیط اللغوی هنالک عمل علی إنشاء ذاکره مزیفه من خلال حذف الذاکره الفلسطینیه. انطوت عملیه عبرنه الذاکره الجمعیه الفلسطینیه علی ثلاثه انواع رییسه للممارسه الصهیونیه، اولا: جلب المستوطنین إلی فلسطین والاستیلاء علی الاراضی وبناء المستوطنات، ثانیا: التخلص من العرب وتدمیر تجمعاتهم، وثالثا: تغییر الهویه العربیه للمکان/ بنیه وصوره وتفاعلات. تحاول هذه الدراسه بالاعتماد علی المنهج التحلیلی - الوصفی وفی ضوء النقد الثقافی رصد حالات عبرنه الذاکره الجمعیه فی روایه "عاید إلی حیفا" لغسان کنفانی للکشف عن اهم العوامل التی نخرت الذاکره الجمعیه الفلسطینیه. ومن اهم النتایج التی خلصت إلیها دراستنا هی :ان غسان کنفانی کان یوکد ضروره الحفاظ علی الذاکره الجمعیه ونقلها للاجیال القادمه وصیانتها من الضیاع والاندثار، وان روایته "عاید إلی حیفا" عالجت ازمه الذاکره التی عانی منها الإنسان الفلسطینی منذ حزیران 1948م فی ظل الصراع العربی الإسراییلی.
کلیدواژگان: النقد الثقافی، الذاکره الجمعیه، عائد إلی حیفا، غسان کنفانی -
صفحات 207-230یعد عباس محمود العقاد من اعلام مدرسه الدیوان فی النقد والادب التی اشتهرت بالنزعه الرومانسیه. وإن کانت اشعاره اتسمت بسمات المذهب الرومانسی، خاصه فی شعره عن الطبیعه والحب والخیال؛ لکنه بعد تورطه فی الحیاه السیاسیه توجه اهتمامه إلی تسجیل الاحداث السیاسیه والاجتماعیه وصرح فی شعره عما یعانی من هموم ومعاناه ترتبط بالواقع الشعبی الذی فرضه المستعمرون المحتلون علی شعبه. فیها سمات خاصه من الادب الواقعی الاشتراکی، مما دفع الباحثین لهذا المقال إلی الإجابه عن السوال التالی: کیف لایم العقاد بین سمات المدرسه الواقعیه الاشتراکیه والمعالم الرومانسیه البارزه فی شعره؟ اتخذ هذا البحث المنهج الوصفی- التحلیلی عمادا له لدراسه بعض جوانب حیاه المجتمع المصری. من اهم ما توصل إلیه هذا البحث: إن الشاعر إلی جانب نزعته الروحیه إلی الرومانسیه ومظاهرها المعروفه، خطا خطوات جباره نحو تطویر وبناء مجتمع انسانی تسوده المحبه والإخاء والعداله الاجتماعیه، ودعا مواطنیه إلی الوقوف فی وجه الظالمین والطغاه الذین یعبدون الطریق للغزاه الاجانب ویناشدهم مسانده الفقراء.کلیدواژگان: العقاد، العاطفه، الخیال، وقائع الحیاه، العداله
-
صفحات 231-253الروایه جنس ادبی حدیث فی الادب العربی، ویری کثیر من الباحثین انها ولیده تاثیر الروایه الغربیه علیها ، لاسیما الاوروبیه ، وذلک إثر تعرف الکتاب العرب إلیها عن طریق الترجمه وغیرها من الطرق. وکان "جبرا إبراهیم جبرا" الکاتب الفلسطینی من اکثر الرواییین العرب اطلاعا علی الآداب الاجنبیه بسبب قراءته لها وترجماته للادب الغربی، وهذا الامر جعله متاثرا بالروایه الغربیه خاصه بروایه المحاکمه لفرانس کافکا فی رواه عن الوجودیه وضیاع الإنسان المتمثلین فی بطلها. وبعد قراءه روایته «الغرف الاخری» لجبرا إبراهیم جبرا التی تستجلی الواقع المعیش والمریر للشعب الفلسطینی، ومقارنتها بروایه المحاکمه لفرانس کافکا الکاتب التشیکی التی تکشف عن ضیاع الإنسان، ظهر تاثر جبرا إبراهیم بها واضحا فی بعض السمات المتعلقه ببطل الروایه والفضاء الروایی. هذه الورقه البحثیه تحاول بمنهجها الوصفی التحلیلی ان تلقی الضوء علی هاتین الروایتین وتکشف عن جوانب التاثر والالتقاء بینهما. ومن اهم النتایج التی توصلت إلیها الدراسه هی ان البطل فی کلتا الروایتین یعانی من مجهولیه اسمه وهویته؛ لان اسم بطل کافکا حرف واحد وهو «ک»، وبطل جبرا إبراهیم یتغیر اسمه کثیرا وکانه قد وقع فی التهمیش. البطل فی کلتا الروایتین مطارد من قبل جهات غیر معلومه، واصبحت تصرفاته غیر معقوله فیهما. وظف کافکا وجبرا اللغه الساخره والتهکمیه فی بعض مشاهد الروایتین. والملاحظه الاخیره هی ان القاری للروایتین یجد نفسه داخل اجواء کابوسیه وفضاءات عبثیه .کلیدواژگان: الروایه العربیه والغربیه، الغرف الاخری، المحاکمه، جبرا إبراهیم، کافکا
-
صفحات 255-275
وفقا للشکلانیین، فإن الانزیاح هو احد الاسالیب الموثره لإزاله التعود فی الشعر وقد استخدمها العدید من الشعراء. هذه الظاهره منتجه من آراء الشکلانیین والتی تجعل اللغه المتعارفه بشکل غیر مالوف. اما الانزیاح عند "لیتش" فینقسم إلی ثمانیه اقسام منها الانزیاح الکتابی و الانزیاح الإیقاعی و الانزیاح الاسلوبی و الانزیاح المعجمی و الانزیاح الدلالی و الانزیاح النحوی و... الانزیاح بانواعه یدل علی الدلالات المختلفه منها إثاره الدهشه للمتلقی او التاکید او إزاله الإبهام و الغموض و صنع الشکل البصری لکی یخوض القاری فی التفکیر. و هو تغییر فی الشکل المکتوب للکلمه او النص بحیث لا یغیر الکلام بل یضیف معنی ثانویا للمفهوم الرییسی للوحده اللغویه. فی الادب العربی ، نظرا لظروف المجتمع السایده بعد الحرب العالمیه الثانیه وتاثیرات ثقافه الدول الاوروبیه علی العرب ، جرب العدید من الشعراء هذه الطریقه و انشدوا اشعارهم بطریقه مختلفه عن القدیم. إن "معین بسیسو" قد استخدم الانزیاح الکتابی فی اشعاره. و سعی من خلاله ،استخدام الاشکال المختلفه لتقریب شعره من الشعر المکتوب ونقل مشاعره والمعنی الثانوی للقصیده إلی الجمهور. یتناول هذا المقال کشف الانزیاح الکتابی و دلالاته فی شعر معین بسیسو بالاعتماد علی المنهج الوصفی التحلیلی. و من النتایج التی توصل إلیها هی ان شذوذ الشاعر فی الانزیاح الکتابی یرتبط ارتباطا تاما بمضمونه الشعری فقد استخدم انواعا مختلفه من هذا النوع ، وهی: التنقیط لکی یبین مکثه فی بدایه الشعر نتیجه من تعدد الوقایع فی ذهنه، و تطویل الابیات و کسرها لجذب انتباه المخاطب بالسطر القصیر الذی یرید الشاعر التاکید علیه، والسطر المتساقط و دلالتاه المختلفه لکی یبین الشاعر، الاستمرار بصریا، و تفتیت المفردات لمشهد انعکاس الصوت و ..
کلیدواژگان: الخروج علی المعیار المالوف، الانزیاح الکتابی، نظریه لیتش، دیوان معین بسیسو -
صفحات 277-299إن اهمیه ودور الافلام فی تنمیه مهاره الاستماع والتحدث وتناسب الفلم التعلیمی، مع مستوی الدارسین کاحد الاجهزه الحدیثه لتعلیم المهارات اللغویه،امر لایستهان به فی عملیه تعلیم اللغه ،وذلک إذا تلایمت الافلام التعلیمیه مع المعاییر العلمیه ،منها معاییر الإطار المرجعی الاوروبی المشترک (CEFR) حیث صنف لتحدید مستویات المهارات اللغویه للدارسین علی اساس سته معاییر محدده. إنطلاقا من هذه الاهمیه یتناول البحث دراسه لغه ثلاثه افلام مختاره والتی تدرس فی صفوف مختبر اللغه العربیه بجامعه شیراز علی مستوی المفردات والجمل فی ضوء الإطار المرجعی الاوروبی المشترک فی مهاره الاستماع. المنهج المستخدم هو منهج تحلیل المحتوی الکمی والدراسه التحلیلیه-الإحصاییه للجمل والمفردات فی الافلام. یتکون مجتمع الدراسه من الافلام العربیه؛ حیث تم اختیار ثلاثه افلام تدرس فی مختبر اللغه العربیه بجامعه شیراز وهی «فادی بایع الحلیب»، و«انا وإخوتی»، و«اوراق الزمن المر».تم اختیار نموذج الحلقات للتحلیل صدفه وهی سبع حلقات من مسلسل «فادی بایع الحلیب»، سبع حلقات من مسلسل «انا وإخوتی»، وسبع حلقات من مسلسل «اوراق الزمن المر». تشیر النتایج إلی ان معظم الجمل والمفردات فی کارتون «فادی بایع الحلیب» یتعلق بالمستوی الاول(A1 وA2)ای الاستخدام الاولی للغه حیث تتناسب لغته «حسب معاییر الإطار المرجعی« للفصل الاول للدارسین الناشیین. معظم التکرارات فی مسلسل «انا واخوتی» یتعلق بالمستوی الثانی(B1)ای الاستخدام الذاتی للغه؛ کما ان معظم البیانات الحاصله لمسلسل اوراق الزمن المر ینتمی إلی المستوی الثانی ای(B2)حسب معاییر الإطار المرجعی حیث یمکن استخدام هذین المسلسلین للمرحله المتوسطه.کلیدواژگان: اللغه العربیه، مهاره الاستماع، الافلام، الجمل والمفردات، الإطار المرجعی الاوروبی
-
Pages 155-182Heteroglossia is one of the most common critical methods in demonstrating the creativity of a conversational style in relation to another language and consciousness. According to Mikhail Bakhtin, heteroglossia is realized in linguistic intertwining with more than one voice in different linguistic units, in which the other can play an essential role in showing the intrinsic and social characteristics of the narrator. Narrative dialogue in the poetry of Farouk Gouida and Reza Braheni is often based on heteroglossia in the face of different values and ideas, which in addition to its great importance in freeing the narrative from the narrator's dominance and avoiding the monotony of one-sided expression, In terms of form and content, it has become a useful technique to attract the viewer's attention and convey different views on narrative events. This study, by adopting a descriptive-analytical method in its study, intends to implement patterns of heteroglossia in the poetry of Farouk Gouida and Reza Braheni from the point of view of Mikhail Bakhtin and based on the principles of the American school of comparative literature. Summary of research results in selected samples of their poetic texts indicates that heteroglossia is distinct in Farouk Gouida's poetry based on its functions in the types of hybridization, stylization, and pure dialogue with the dynamics of the languages that they represent public opinion to prepare the conditions for the poet to accept his desired ideologies and ideas. Therefore, the discourses of Farouk Gouida have a greater geographical scope compared to the common discourses in Reza Braheni's poetry, because heteroglossia in Braheni's poetry is often characterized by conscious individual hybridization or high emotional interaction with characters.Keywords: Narration, heteroglossia, Farouk Gouida, Reza Baraheni, comparison
-
Pages 183-205
The Occupying countries resort to erasing the collective memory to solve a particular problem in a geographical area where a language prevails, as is the case in Palestine. Its most important tool is language because it is closely related to collective memory. After the Hebrew language disappeared and died with the Babylonian displacement (567 BC), the Jewish collective memory almost ended; but this language has returned to form a new memory in the period of the British Mandate. However, the linguistic planning is working to create a false memory by deleting the Palestinian memory. The operation to Hebrewize the Palestinian collective memory can be summarized in three cases, first: bringing settlers to Palestine, seizing land and building settlements, second: getting rid of Arabs and destroying their communities, and third: changing the Arab identity of the place/structure, image and interactions.this study, by relying on the descriptive-analytical method and in the light of cultural criticism, attempts to monitor the cases of Hebraicization of collective memory in the novel “Returning to Haifa” to reveal the most important factors that have eroded the Palestinian collective memory. One of the most important findings of our study is that Ghassan Kanafani emphasized the preservation of collective memory and its transmission to future generations and its preservation from loss and extinction.
Keywords: cultural criticism, Collective Memory, back to Haifa, Ghassan Kanafani -
Pages 207-230"Aqqad" is one of the outstanding poets of "School al-Diwan" with the focus on criticism and literature. Although his poems, especially those about nature, love and imagination, have the characteristics of Romanticism, after entering politics, he began to record political and social events and spoke openly about the sufferings that the colonizers and occupiers had imposed on people. Addressing such an issue is the specific feature of the school of Socialist Realism. Therefore, we decided to examine some aspects of the social situation in Egypt with an analytical descriptive method and find an answer to the following question: how did Aqqad coordinate the signs of the school of Romanticism and features of the school of Socialist Realism? One of the most important results obtained in this research is that, along with the tendency to the school of Romanticism and its well-known features, the poet has taken strong steps towards transformation and building human societies in the shadow of love, friendship and social justice. He called on his compatriots to stand up against the oppressors who paved the way for the warring foreigners, and he also helped deprived and poor people.Keywords: Abbas Mahmoud al-Aqqad, emotion, imagination, Freely life, Justice
-
Pages 231-253The novel is a modern literary genre in Arabic literature, and many researchers believe that it is the result of the influence of the Western novel, especially the European, on it after Arab writers learned about it through translation and other methods. Jabra Ibrahim Jabra, the Palestinian writer, was one of the most familiar Arab novelists in foreign literatures because of his reading of them and his translations of Western literature. After reading his novel “The Other Rooms” by Jabra Ibrahim Jabra, which explores the living and the bitter reality of the Palestinian people, and comparing it to the novel The Trial by Frans Kafka, the Czech writer, which reveals the loss of man, Jabra Ibrahim influence on it was evident in some of the features related to the protagonist and the novelistic space. This research paper attempts, with its descriptive-analytical approach, to shed light on these two narratives and to reveal the aspects of interaction and convergence between them. One of the most important findings of the study is that the hero in both novels suffers from an unknown name and identity; Because the name of Kafka's hero is one letter, which is "K", and Jabra Ibrahim's hero changes his name frequently, as if he has fallen into marginalization. The hero in both novels is being chased by unknown parties in which his behavior has become unreasonable. Kafka and Jabra used satirical language in some scenes of the two novels. The last note is that the reader of the two novels finds himself in a nightmarish and absurd atmosphere.Keywords: The Arabic, Western Novel, The Other Chambers, the Trial, Jabra Ibrahim, Kafka
-
Pages 255-275
According to structuralists, anomaly is one of the most effective methods of de-familiarization in poetry that many poets have used. This phenomenon is one of the important findings of formalists that makes ordinary language unfamiliar. According to Leach, aberration is divided into eight types, one of which is written aberration, and that is the change of the written form of a word or text in a way that does not change the speech but adds a secondary meaning to the main meaning of the linguistic unit. In Arabic literature, due to the prevailing conditions of the society after the Second World War and the influences of the language and culture of European countries on the Arabs, many poets have used this method and have written their poems differently than before. Moin Basiso is also one of the poets who has benefited from this kind of written abnormality. Convey the audience. The present study seeks to deal with the descriptive-analytical method of written abnormality and its implications in Moin Basiso's poetry. ... has used in his poems; It is the result of the intellectual and social suffocation in his society.
Keywords: Graphological devation, Muin Bseiso, Geoffrey Leech -
Pages 277-299The importance and the role of films in developing listening skills and suitability of the educational film to learners’ level is a significant matter in the language teaching process and that is if the educational films are compatible with the scientific standards, including standards of the Common European Reference Framework, so it is classified to determine the levels of learners language skills on basis of six specific criteria. According to this importance, the research aims to study the language of three selected films that are taught in the Arabic language laboratory classe in Shiraz University at vocabulary and sentences level based on the common reference framework in listening skills. The method used in this research is quantitative content analysis method and the analytical-statistical study of sentences and vocabulary in films. The sample consists of three films taught in the Arabic Language Laboratory in Shiraz University, named: “Fadi the Milkman”, “I and My Brothers” and “Bitter Time Leaves”. The analysis model for episodes of each series was chosen by chance. So, seven episodes of the series “Fadi the Milkman”, seven episodes of the series “I and My Brothers” and seven episodes of the series “Bitter Time Leaves” were studied. The results indicate that most of the sentences and vocabulary in the “Fadi the Milkman” are related to the first level (A1 & A2). It means the initial use of the language, so his language fits according to the reference frame standards for the first semester. Most of the repetitions in the “I and My Brothers” are related to the second level (B1): the self-use of the language؛ Also, most of the data obtained for the series “The Bitter Time Leaves” belongs to the second level (B2) according to reference frame, so these two series can be used for the intermediate stage.Keywords: arabic language, listening skill, films, sentences & vocabulary European reference framework
©2000-2024 magiran.com All Rights Reserved.