مجله پژوهش های معاصر در علوم و تحقیقات
پیاپی 38 (شهریور 1401)

بیانیه گام دوم انقلاب به مناسبت چهلمین سالگرد پرشکوه انقلاب اسلامی ایران از طرف مقام معظم رهبری بیان شد که رهبر انقلاب در این بیانیه به تبیین دستاوردهای شگرف چهار دهه گذشته پرداخته و توصیه هایی اساسی به منظور «جهاد بزرگ برای ساختن ایران اسلامی بزرگ » ارایه فرموده اند.یکی از مسایلی که به علت ارتباط مستقیم با منابع طبیعی مانند خاک و آب از یک سو و غذاهای انسان ها از سوی دیگر باید در چارچوب توسعه پایدار قرار گیرد، بخش کشاورزی است.از آنجا که کشاورزی اصلی ترین منابع تامین خوراک انسان است، بنابراین شکی در تلاش برای توسعه آن وجود ندارد.با توجه به این که ایران سرزمین پهناور و چهار فصلی است، توسعه کشاورزی، از اهمیت بسیاری برخوردار است. این پژوهش با هدف ارایه راهبردهای توسعه کشاورزی در گام دوم انقلاب با محوریت بیانات مقام معظم رهبری انجام شده است. این پژوهش با روش توصیفی-تحلیلی با مبنا قرار دادن بیانیه گام دوم انقلاب و منابع اطلاعاتی موجود در زمینه کشاورزی در کشور مورد بررسی و تحلیل قرار گرفت. سرانجام محورهایی از بیانات که مرتبط با توسعه بخش کشاورزی، شامل علم و پژوهش و فناوری های نوین، باور و اعتماد و اطمینان به توانمندی نیروهای جوان، استفاده از فرصت های مادی در بخش کشاورزی و سرمایه گذاری (اقتصاد)، توزیع عادلانه امکانات عمومی (عدالت)، استقلال و قطع وابستگی(استفاده از ظرفیت های طبیعی و تامین امنیت غذایی) و سبک زندگی بود، استخراج گردید و سپس الگوی راهبردی جهت توسعه کشاورزی ارایه گردید که نتیجه آن به تامین امنیت غذایی، اشتغال زایی، رونق تولید و صادرات محصول و اقتصاد پایدار کمک می کند.

هدف از انجام پژوهش حاضر بررسی رابطه اضطراب کرونا و سلامت روان با نقش واسطه گری دشواری تنظیم هیجان در دانشجویان کارشناسی ارشد روانشناسی بود. جامعه آماری شامل تمام دانشجویان کارشناسی ارشد روانشناسی استان تهران بود. مشارکت کنندگان 250 نفر از دانشجوی کارشناسی ارشد روانشناسی تربیتی، بالینی و عمومی دانشگاه پیام نور استان تهران بودند که به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزار پژوهش و گردآوری اطلاعات پرسشنامه های مقیاس اضطراب بیماری کرونا علیپور و همکاران (1398)، سلامت روان کلدبرگ (1972) و پرسشنامه دشواری تنظیم هیجان گراتز و رومر (2004) بود. روش پژوهش از نوع همبستگی بود و برای بررسی رابطه بین متغیرها از روش تحلیل مسیر استفاده شد. برای تحلیل داده های توصیفی و همبستگی بین متغیرهای پژوهش از نرم افزار SPSS نسخه27 استفاده شد. نتایج نشان دادکه اثر مستقیم اضطراب کرونا بر سلامت روان معنی دار بود. اثر مستقیم اضطراب کرونا بر دشواری تنظیم هیجان و اثر مستقیم دشواری نتظیم هیجان بر سلامت روان معنی دار بود. همچنین، اثر اضطراب کرونا بر سلامت روان با واسطه گری دشواری تنظیم هیجان معنی دار بود. به طور کلی یافته های پژوهش حاضر نقش اضطراب کرونا و دشواری تنظیم هیجان را در تبیین سلامت روان نشان می‌دهند. بر اساس یافته‎های این پژوهش می‌توان نتیجه گرفت که به منظور افزایش سلامت روان دانشجویان لازم است آموزش‌های مورد نیاز جهت مقابله با اضطراب کرونا و تنظیم هیجان به آن‌ها داده شود.

هدف این تحقیق محاسبه بیشینه شتاب زمین (PGA) شهر گرمی است. شهر گرمی با مساحت 4.3 کیلومتر مربع و جمعیت 28967 نفر (1395) بر روی مدار 39.01 شمالی و 48.04 شرقی واقع شده است. با توجه به مجاورت گسل تالش (35 کیلومتری شرق) و گسل مغان (28 کیلومتری شمال) و آسیب هایی که از زمین لرزه های شدید در آن مشاهده شده است (مغان 1862 با بزرگای 6.1 ، گرمی 1924 با بزرگای 6.8 و یاردیملی 1998 با بزرگای 6.0) لازم است تا درجه خطر پذیری گستره شهر تعیین و نقشه های ریز پهنه بندی به منظور به روز کردن آیین نامه ها تهیه گردد. در این مطالعه مجموعه ای از منابع لرزه زا و داده های لرزه خیزی تاریخی و دستگاهی با پوشش زمانی از قرن نهم میلادی تا به امروز در شعاع 150 کیلومتری به کار گرفته شده است، بمنظور برآورد پارامترهای لرزه خیزی روش Kijko[2000] استفاده شده است. تعیین بیشینه شتاب روی سنگ بستر (PGA) با سه رابطه کاهندگی زیرانجام گرفته است .تحلیل احتمالاتی خطر زلزله گرمی با استفاده از برنامه R-CRISIS انجام شده است. نتایج این تحلیل توسط نقشه های شتاب طیفی برای احتمال رویداد با بازگشت 475 سال ارایه شده است.

«مبانی فقهی و حقوقی جواز تغییر جنسیت» عنوان کتابی است که به خامه خانم دکتر مهدیه محمدتقی زاده، و توسط نشر مجد، و در سال 1396ش. به زیور طبع آراسته شده است. اگرچه بحث «تغییر جنسیت» یک پدیده نوظهور و جدید محسوب می شود، ولی در این باره کتاب ها، مقاله ها و پایان نامه های فراوانی نگاشته شده است. البته کتاب مورد بررسی، از این جهت که نویسنده محترم تلاش می کند که هم «مبانی فقهی» و هم «مبانی حقوقی» جواز تغییر جنسیت را بررسی کند، و نیز این پدیده نوظهور را از نقطه نظر «جواز تغییر جنسیت» مورد توجه قرار دهد، حایز اهمیت است. برخی مباحث مهم این کتاب از این قرار است: «معناشناسی واژگان تغییر جنسیت»، «سبب شناسی علمی در تغییر جنسیت»، «خاستگاه تغییر جنسیت در اجتهاد شیعی»، «جایگاه تغییر جنسیت در نصوص دینی»، «تعریف تغییر جنسیت»، «سبب شناسی تغییر جنسیت در علم پزشکی و روانشناسی»، «سبب شناسی تغییر جنسیت در اندیشه‌های اجتماعی»، «مقاصد شرعی و نقش آن در اوامر و نواهی»، و «بررسی علت و ملاک در کشف حکم». توجه به برخی نکات شکلی و محتوایی که در ادامه خواهد آمد، می تواند ارزش ها و محاسن این تلاش علمی را بیشتر کند.

حیات مجدد شیعه و پیروزی انقلاب اسلامی در عصر کنونی، مدیون ایثارگران و رزمندگانی است که در مکتب ایمان و قرآن و تعالیم اهل بیت: درس جهاد و شهادت را آموخته و سنگر به سنگر، بی‌خوف و بی پروا، عاشقانه ‌جنگیده اند و زخم و شهادت و اسارت را به جان ‌خریده اند. فرهنگ شهادت با ایجاد روحیه بازدارندگی و مقاومت و ایستادگی در برابر هجوم دشمنان می تواند نقش قابل ملاحظه ای در برقراری امنیت اجتماعی و ملی و همچنین حفظ تمامیت ارضی کشور داشته باشد. با توجه به تهدیداتی که همواره ازسوی دشمنان و معاندان مورد توجه کشور جمهوری اسلامی ایران بوده است، ترویج فرهنگ شهادت و شهادت طلبی در جامعه از اهمیت ویژه ای برخوردار است. از این رو بایسته است پیرامون مسیله شهادت و نقش آن در امنیت جامعه به تدقیق بحث و بررسی انجام گیرد. این نوشتار به دنبال یافتن پاسخ این پرسش است که فرهنگ شهادت چه نقشی در ثبات امنیت و حفظ تمامیت ارضی کشور دارد. با استفاده از روش کتابخانه ای به جمع آوری داده های مورد نیاز در این زمینه پرداخته شده و به روش تحلیل داده ها، مقاله حاضر به نگارش درآمده است.

تغییرجنسیت به معنای تبدیل شدن زن و مرد به جنس مخالف، یک پدیده نوظهور در زندگی بشر بوده که پرسش های فراوان فقهی و حقوقی را به همراه داشته است. از جمله، موضوع ولایت و حضانت فرزندان، که دو مقوله مهم در زندگی یک تغییرجنسیت زن و شوهر بوده و ولایت مورد تاکید قرآن (بقره/ 233) و سنت نیز می باشد و طبق نظریه مشهور فقها و حقوق، ولایت فرزند در مرحله نخست به عهده پدر و حضانت در مرحله نخست بر عهده مادر قرار داده شده است. سخن این جاست که اگر یکی از زن و شوهر یا هر دو تغییرجنسیت داده و به جنس مخالف شان تبدیل شوند، این پرسش مطرح می شود، که تغییرجنسیت چه تاثیری بر ولایت و حضانت فرزندان دارد؟ از سوی فقها و اندیشمندان حقوق، نظرات متفاوت بیان شده است. عده ای بر این باورند تغییرجنسیت موجب می شود، که پدر از عنوان پدری و مادر از عنوان مادری، خارج شود، در این صورت ولایت و حضانت آنها نیز بتبع ساقط می شود. برخی هم معتقدند که ولایت و حضانت، با تغییرجنسیت از بین نرفته و باقی می باشد، زیرا ولایت و حضانت از موضوعاتی هستند که با تغییرجنسیت عوض نشده و عرف به پدر و مادری که تغییرجنسیت داده، هم چنان پدر و مادر اطلاق می کند.

عناصر مهم امنیت و مدیریت آن مرکب از حوزه های جغرافیا و قدرت و سیاست می باشد. به عبارتی، متغیرها و عوامل جغرافیایی با متغیرها و عوامل قدرت و تدابیر بازیگران سیاسی در چارچوب اجزا سیستم با یکدیگر مشارکت و تعامل داشته، خروجی آن بقا و تامین بهینه نیازهای مالی و معنوی یا جسمی و روحی انسان از جمله خود امنیت است. بر این اساس، امنیت از مفهوم ژیوپلتیکی برخوردار می گردد. مفهوم امنیت در مقیاس ملی دچار تحول شده است. در گذشته امنیت از منظر تهدید نظامی معنی دار بود که سر چشمه آن نیز خارج از مرزها دیده می شد و برای مقابله با آن ساز کار نظامی پیشنهاد می گردید. ولی امروزه امنیت ملی علاوه بر بعد نظامی، دارای ابعاد دیگری از جمله اقتصادی و زیست محیطی می باشد و سرچشمه و منبع تولید نیز خارج از مرزها و داخل مرزها دیده می شود و راه کار مقابله با آن نیز به صورت ترکیبی پیشنهاد می گردد. از سویی برخی امنیت را مفهومی ادراکی و ذهنی از سوی سیاست مداران کشور می دانند که بر اساس عوامل تهدید و میزان اهمیت آنها و همچنین سطح ارزش منافع تهدید شده و نیز میزان توانایی ملی برای واکنش مناسب در برابر تهدید مزبور شکل می گیرد. امنیت ملی متاثر از عوامل مختلفی است که خاستگاه آنها سه حوزه جغرافیا، سیاست و قدرت می باشد. عوامل تولید کننده یا برعکس تهدید کننده امنیت عمدتا عبارت است از: روحیه نیروهای ارتش، سطح علمی و نبوغ دانشمندان و ویژگی های رهبران سیاسی، مشخصات و موقعیت ژیوپلتیکی و جغرافیایی کشورهای قدرت اقتصادی، استقلال یا وابستگی کشور به خارج از مرزها، وضع جمعیتی کشور و کشورهای همسایه، میزان ثبات سیاسی و اجتماعی، تکنولوژی و وضع نیروهای نظامی رقبا و دشمنان کشور و وضعیت دیپلماسی، سیاست جهانی در خصوص مدیریت و خلع سلاح، سازه های امنیت جمعی، وضعیت توازن قوی و استراتژی ملی.

حسبه یکی از بهترین نهادهای مذهبی مسلمانان و یگ الگوی کارآمدی از نظام حقوقی اسلام در دوره خلافت اسلامی بوده که در برقراری عدالت اجتماعی، ایجاد امنیت و جلوگیری از جرایم نقش اساسی داشتن، امروزه به دلایل متعددی هم‏چون فقر، بیکاری، ناامنی، بیشتر شدن ابزار و وسایل جرم‏زا و پیچیده‌تر شدن زندگی اجتماعی که زمینه‌ساز مجرمین در ایجاد جرم شده وزندگی اجتماعی بشر را تهدید می‌کنند؛ بیشتر از هر زمان دیگری به نهاد مذکور ضرورت احساس می‌شود تا با اقدامات پیشگیرانه‌شان از وقوع جرم پیشگیری نماید، این در حالی است که در کشورهای اسلامی، نهاد حسبه به شکلی سنتی سابق وجود ندارد، بلکه در قالب نهادهای دیگری ظهور نموده که وظایف و صلاحیت‏های نهاد حسبه را به عهده‌دارند. تحقیق حاضر که در پی معرفی نهادهای نوظهور متصدی امور حسبی در افغانستان و تبیین نقش آن‌ها در پیشگیری از جرم بوده است؛ پس از مطالعه و تحقیق، ثارنوالی (دادستانی)، شاروالی (شهرداری)، پلیس ملی و وزارت امر به ‌معروف و نهی از منکر، از مهم‌ترین وارثان نهاد حسبه در افغانستان معرفی‌شده و نهادهای مذکور با استفاده از پیشگیری وضعی، اجتماعی و کیفری نقش اساسی در پیشگیری از جرم‌دارند، می‌توان گفت: این نخستین گام در عرصه معرفی نهادهای نوظهور متصدی امور حسبی در افغانستان می باشد، درین تحقیق، جمع‌آوری اطلاعات کتاب‌خانه‌ای بوده که به روش تحلیلی و توصیفی تدوین گردیده است.