فهرست مطالب

مجله علمی کشاورزی دانشگاه شهید چمران اهواز - سال بیست و هفتم شماره 1 (پیاپی 53، شهریور 1383)

مجله علمی کشاورزی دانشگاه شهید چمران اهواز
سال بیست و هفتم شماره 1 (پیاپی 53، شهریور 1383)

  • 175 صفحه،
  • تاریخ انتشار: 1383/06/01
  • تعداد عناوین: 14
|
  • نقش شبکه اطلاع رسانی اینترنت در فعالیت های آموزشی و پژوهشی دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشکده کشاورزی دانشگاه تهران
    مسعود برادران، حمید موحدمحمدی، محمد چیذری صفحه 1
    اینترنت ابزاری قدرتمند و موثر در تدریس و یادگیری در عصر اطلاعات محسوب می شود، به گونه ای که آن را کلید آموزش برای هزاره سوم تصور می کنند. اینترنت تنها یک منبع اطلاعاتی نیست بلکه جهانی از انسانهاست. امروزه نیاز به اطلاعات به عنوان نیاز پنجم بشر به نیازهای اساسی سنتی افزوده شده است. اینترنت به عنوان یکی از مهمترین ابزارهای دسترسی به اطلاعات توانسته است با گسترش چشمگیر خود در جهان، در زمینه های مختلف علمی، آموزشی و پژوهشی، کاربردهای فراوانی کسب نماید و امکان دسترسی به اطلاعات و منابع مختلف، متنوع و روزآمد علمی را در کمترین زمان و با هزینه کم با سرعت برای کاربران خود فراهم سازد. تحقیق حاضر تحقیقی توصیفی از نوع مطالعات همبستگی است که به منظور بررسی وضعیت استفاده دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشکده کشاورزی دانشگاه تهران از شبکه اینترنت و تاثیر آن در فعالیت های آموزشی و پژوهشی آنان انجام گرفته است. نتایج حاصله از بررسی نظرات 95 نفر پاسخگو نشان داده است که میزان استفاده دانشجویان از اینترنت در تولید آثار علمی "کم" و در امور پژوهشی "متوسط" است. هم چنین اطلاعات به دست آمده نشانگر آن است که بین رشته تحصیلی، مقطع تحصیلی، مهارت زبان، داشتن رایانه در منزل، وضعیت شغلی و ساعات کار با رایانه با میزان استفاده از اینترنت همبستگی معنی داری وجود دارد. علاوه بر این مشخص گردید که دانشجویان مقطع دکتری و دانشجویان تمام وقت غیر شاغل و بورسیه استفاده بیشتری از اینترنت نسبت به سایر دانشجویان داشته اند. نتایج تحلیل رگرسیون نیز نشان داد که حدود 67% از تغییرات میزان استفاده دانشجویان از اینترنت از طریق متغیرهای مقطع تحصیلی، مهارت زبان انگلیسی و تولید آثار علمی قابل تبیین و پیش بینی است.
    کلیدواژگان: اینترنت، پست الکترونیک، گوفر، پروتکل انتقال فایل، موتورهای کاوش، اطلاع رسانی
  • بررسی خوصصیات زیستی و جدول زندگی سفید بالک پنبه Bemisia tabaci Gennadius روی بادمجان در دماهای مختلف
    لیدا فکرت، پرویز شیشه بر صفحه 21
    دوره رشد و مرگ و میر پیش از بلوغ، طول عمر بالغین، میزان تخمریزی روزانه و کل میزان تخم، نسبت جنسی و پارامترهای جدول زندگی سفید بالک پنبه روی بادمجان واریته Black Beauty در دماهای ثابت 20، 25، 30 و 35 درجه سانتی گراد مطالعه گردید. طول دوره رشد پیش از بلوغ این حشره، در دمای 20، 25 و 30 درجه سانتی گراد، به ترتیب، 29.35، 24.87 و 14.95 روز تعیین شد. درصد مرگ ومیر پیش از بلوغ در دماهای مذکور به ترتیب 15.5، 10.3، 11.9 و در دمای 35 درجه سانتی گراد 100 درصد بود. طول عمر حشرات بالغ نر و ماده، در دماهای مورد آزمایش، به ترتیب 12.71، 9.78، 5.92 و 3.57 روز برای نرها و 18.14، 13.14، 8 و 7 روز برای ماده ها مشخص گردید. میانگین تخم روزانه و کل میزان تخم سفید بالک پنبه در دماهای مورد آزمایش، به ترتیب، 3.91، 5.08، 5.81 و 2.48 عدد تخم در هر روز و 78.66، 71.33، 51.83 و 19.5 عدد تخم در طول عمر حشره بود. با افزایش دما از 20 به 30 درجه سانتی گراد نسبت جنسی به نفع حشرات ماده افزایش یافت. نرخ ذاتی رشد در دمای 20، 25 و 30 درجه سانتی گراد به ترتیب 0.08183، 0.0927 و 0.1413 تعیین شد. با توجه به خصوصیات خصوصیات زیستی و پارامترهای جدول زندگی، دمای مطلوب برای رشد جمعیتB. tabaci، 30 درجه سانتی گراد تعیین شد
    کلیدواژگان: سفید بالک پنبه، خصوصیات زیستی، جدول زندگی، دما
  • تنوع برای مقاومت به خشکی در سویا
    مهدی زارع، جهانفر دانشیان، حسن زینالی خانقاه صفحه 33
    کمبود آب در بسیاری از مراحل نموی سویا، عملکرد را کاهش می دهد. میزان تحمل گیاه سویا به شرایط خشکی، بستگی به تاریخ کشت و استقرار گیاه، گروه رسیدگی، زمان وقوع، شدت وقوع و طول دوره خشکی دارد. در این تحقیق به منظور ارزیابی واکنش 25 ژنوتیپ سویا نسبت به تنش خشکی در مرحله نمو زایشی، دو آزمایش مجزا در قالب طرح لاتیس 5×5 در دو شرایط تنش و آبیاری کامل انجام شد. نتایج از تجزیه واریانس ساده نشان داد که ارقام مورد مطالعه، تفاوت معنی داری برای اکثر صفات زراعی در دو آزمایش دارند. از نظر عملکرد دانه تنها در شرایط تنش، بین ارقام اختلاف معنی داری دیده شد؛ به نحوی که در شرایط تنش، رقم ویلیامز دارای بیشترین میزان عملکرد دانه (2350.6 کیلوگرم در هکتار) و رقم پروبست دارای کمترین میزان عملکرد دانه (1048.1 کیلوگرم در هکتار) بود. بیشترین آسیب ناشی از تنش خشکی، مربوط به صفت تعداد غلاف پوک شاخه فرعی (57.53 - درصد) بود و عملکرد دانه در اثر تنش به میزان 37.70% کاهش یافت. در شرایط آبیاری کامل، اکثر صفات با عملکرد دانه همبستگی معنی دار داشتند؛ در حالی که در شرایط تنش، تنها دو صفت تعداد دانه شاخه فرعی (r=0.318) و وزن 100 دانه (r=-0.344) با صفت مذکور دارای همبستگی معنی دار بودند. بر اساس نتایج همبستگی ساده صفات، رگرسیون گام به گام و تجزیه علیت در شرایط آبیاری کامل، استفاده از صفات شاخص برداشت، تعداد غلاف در بوته، فاصله اولین غلاف از سطح زمین، طول دوره گلدهی و وزن دانه شاخه فرعی و در شرایط تنش، استفاده از صفت تعداد روز تا پایان گلدهی جهت انتخاب ارقام با عملکرد بالا مطلوب به نظر می رسد.
    کلیدواژگان: سویا، تنش خشکی، همبستگی
  • بررسی شاخصهای رشد خردل و حشی (Sinapis arvensis) و گندم پاییزه در پاسخ به میزان و زمان مصرف نیتروژن
    مهدی راستگو، علی قنبری، محمد بنایان اول، حمید رحیمیان صفحه 51
    به منظور بررسی شاخصهای رشد خردل وحشی و گندم پاییزه در پاسخ به میزان و زمان مصرف کود نیتروژن، آزمایشی در سال زراعی 79-78 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی مشهد انجام شد. این طرح به صورت کرتهای خرد شده و در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. آزمایش دارای سه فاکتور شامل تراکم علف هرز در چهار سطح (0، 8، 16 و 32 بوته در متر مربع)، میزان کود نیتروژن در سه سطح (کم=100 کیلوگرم در هکتار، مطلوب=150 کیلوگرم در هکتار و زیاد=225 کیلوگرم در هکتار) و تقسیط کود نیتروژن در دو سطح (الگوی اول=1:3 کود همزمان با کاشت + 1:3 کود در ابتدای پنجه زنی +1:3 کود در ابتدای به ساقه رفتن) بود. دو فاکتور تراکم علف هرز و سطوح کود نیتروژن به صورت فاکتوریل کرت اصلی را تشکیل می داد و کرتهای فرعی نیز تقسیط کود نیتروژن بودند. نتایج این آزمایش نشان داد که به طور کلی تقسیط نیتروژن اثر معنی داری بر شاخصهای رشدی گندم و خردل وحشی ایجاد نکرد. افزایش تراکم خردل وحشی از طریق افزایش شاخص سطح برگ و ماده خشک تجمعی خردل وحشی منجر به کاهش شاخص سطح برگ و ماده خشک تجمعی در گندم شد. در این شرایط افزایش کاربرد نیتروژن، بویژه در سطح زیاد نیتروژن، سبب تشدید اثرات رقابتی خردل وحشی بر پارامترهای رشدی گندم شد. علاوه بر این بالابودن ارتفاع خردل وحشی، به دلیل آهنگ رشد ارتفاع ساقه بیشتر، و نیز بالا بودن آهنگ رشد سطح برگ خردل وحشی در اواسط ساقه دهی گندم، از علل موفقیت خردل وحشی در رقابت بود.
    کلیدواژگان: تقسیط کود نیتروژن، شاخصهای رشد، خردل وحشی، گندم پائیزه
  • بررسی اثر تنش خشکی و مراحل مختلف برداشت بر بنیه (قدرت بذر) و جوانه زنی ارقام گندم در شرایط آب و هوایی اهواز
    محمدحسین قرینه، عبدالمهدی بخشنده، کاظم قاسمی گلعذانی صفحه 65
    تغییرات کیفیت بذر در طی دوره نمو و رسیدگی و هم چنین عوامل محیطی موثر بر آن می توانند کیفیت نهایی بذر را تحت تاثیر قرار دهند. این تحقیق به منظور بررسی اثر تنش خشکی (عامل محیطی)، ارقام و زمانهای مختلف برداشت (مراحل نمو و رسیدگی) بر تغییرات بنیه (قدرت بذر) و درصد جوانه زنی و هم چنین تعیین مرحله رسیدگی با حداکثر کیفیت بذر انجام گرفت. سه رقم گندم، سه سطح آبیاری و هفت زمان برداشت بذر در طی دوره رسیدگی در سال زراعی 79-1378 در مزرعه تحقیقاتی مجتمع آموزشی عالی رامین (دانشگاه شهید چمران اهواز) انجام شد. این تحقیق به صورت آزمایش کرت های دوبار خرد شده در قالب بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار انجام گردید. اعمال تنش خشکی در کرت های اصلی، ارقام گندم در کرت های فرعی و مراحل مختلف برداشت در کرت های فرعی قرار گرفتند. بعد از برداشت نهایی آزمون های جوانه زنی و قدرت بذر در آزمایشگاه بر روی بذور حاصل انجام شد. نتایج نشان داد که درصد بذور زنده و گیاهچه های نرمال به طور معنی داری تحت تاثیر مراحل برداشت قرار گرفتند. میانگین درصد بذور زنده در مراحل برداشت اول و ششم به ترتیب کمترین (76.2 درصد) و بیشترین مقدار (99.8 درصد) را دارا بوده است. اثرات رقم و تنش خشکی بر درصد بذور زنده تفاوت معنی دار نداشته است. وزن خشک گیاهچه در ارقام و زمان های برداشت تفاوت معنی دار نشان داد، به طوری که رقم "شوامالد" دارای بالاترین میزان وزن خشک گیاهچه (328 میلی گرم) نسبت به سایر ارقام بوده است. نتایج هم چنین نشان می دهد که بالاترین سطح جوانه زنی و قدرت بذر در زمان رسیدگی 44 روز بعد از گرده افشانی حاصل شد. در این مرحله رطوبت بذر کمتر از 15 درصد بود که برای برداشت مکانیزه مناسب می باشد و خسارتی به کیفیت بذر وارد نمی شود.
    کلیدواژگان: تنش خشکی، کیفیت بذر، بنیه (قدرت بذر)، جوانه زنی و زمان برداشت
  • خسارت موریانه شن Psammotermes hybostoma Desneux (Isoptera: (Rhinotermitidae روی سه گیاه دست کاشت عرصه های شنی خوزستان
    مرتضی امیدبخش، ابراهیم سلیمان نژادیان، بهزاد حبیب پور، محمدحسن عصاره صفحه 77
    عرصه های شنی استان خوزستان با سطحی معادل 350.000 هکتار، 5.3 درصد کل استان را شامل می شوند. طی سالهای 1374 تا 1378 سطحی معادل 5790 هکتار از این عرصه ها با مالچ پاشی تثبیت اولیه شده و در همین زمان 8156 هکتار نهال کاری گردیده است. سه گیاه گز شاهی (Tamarix aphylla)، استبرق (Calotropis procera) و کهور (Prosopis juliflora) از مهمترین گونه هایی هستند که در تثبیت بیولوژیکی شن زارها استفاده شده، اما موریانه شن به عنوان مخرب ترین آفت، عامل اصلی خشکاندن این گیاهان می باشد. بررسی 7 نقطه از مجموع لکه های شنی تثبیت شده استان نشان داد که خسارت این آفت در مناطق مختلف متفاوت است. هم چنین مقاومت سه گونه گیاهی نسبت به موریانه شن دارای اختلاف معنی داری است به نحوی که استبرق، گز شاهی و کهور به ترتیب 55%، 20% و کمتر از 4% متحمل خسارت شده و به ترتیب 83، 57 و 22 درصد آلودگی نشان داده اند. این بررسی نقش درختان کهور را به عنوان گیاه مقاوم به موریانه شن در بین گونه های کشت شده نشان می دهد. هم چنین بر اساس نتایج به دست آمده مالچ پاشی تاثیری در میزان آلودگی به این موریانه نداشت.
    کلیدواژگان: موریانه شن، گزشاهی، استبرق، کهور
  • اثر شیب جانبی کانال بالادست ب روی ضریب تخلیه جریان در سرریزهای جانبی
    علیرضا کشاورزی، علیرضا فرارویی صفحه 93
    ساختار جریان در آبگیرهای جانبی بسیار پیچیده است و علیرغم این که تحقیقات زیادی در این زمینه صورت گرفته ولی هنوز مدل ریاضی جامعی که بتواند دبی عبوری از روی سرریز جانبی را به دقت تخمین بزند وجود ندارد. کانال های آبیاری عموما ذوزنقه ای شکل ساخته می شوند لکن تحقیقات اندکی بر روی سرریزهای جانبی در کانال های ذوزنقه ای شکل صورت گرفته است. عمده تحقیقات قبلی بر روی کانال مستطیلی انجام شده است. علاوه بر این در هیچ کدام از تحقیقات قبلی، تاثیر شیب کانال بالادست بر روی ضریب تخلیه جریان مطالعه نشده است. در این مقاله تاثیر شیب جانبی کانال بالادست در یک مدل فیزیکی کانال رو باز نسبتا طولانی با سطح مقطع ذوزنقه ای شکل مورد بررسی آزمایشگاهی قرار گرفت. مدل فیزیکی با شیب های جانبی 1:1.5، 1:1، 1:0.5. 1:0، و عرض کف ثابت 0.4 متر ساخته شد. در هر مقطع سرریز جانبی مستطیلی شکل با ارتفاع تقریبا ثابت 0.1 متر و طول ثابت 0.3 متر تنظیم شد. آزمایشات تحت شرایط مختلف جریان انجام و دبی عبوری از روی سرریزهای جانبی توسط سرریز مثلثی 90 درجه که قبلا کالیبره شده بودند اندازه گیری شد. یک مدل ریاضی که توانایی در نظر گرفتن توام شیب جانبی کانال بالادست و ارتفاع سرریز را دارد. جهت تعیین ضریب تخلیه سرریز جانبی ارایه گردید نتایج حاصل از مدل ریاضی ارایه شده با داده های آزمایشگاهی در این تحقیق مقایسه و همبستگی خوبی را در شرایط انتهای کانال باز نشان داد. مضافا این که سایر مدلهای ارایه شده قبلی نیز با داده های آزمایشگاهی مقایسه گردید. مدل ارایه شده در این تحقیق در مقایسه با مدل های قبلی ضریب تخلیه را بهتر تخمین می زند. علاوه بر این نتایج آزمایشات تحت شرایط یکسان نشان داد که شیب جانبی 1:0.5 از ضریب تخلیه بالاتری نسبت به سایر شیب های جانبی برخوردار است.
    کلیدواژگان: سرریز جانبی، شیب جانبی کانال بالادست، ضریب تخلیه دبی
  • اثر تاریخ کاشت بر اجزای عملکرد و عملکرد دانه و روغن ارقام کلزا در کرمانشاه
    پرویز عبدلی، سید عطاء الله سیادت، قدرت الله فتحی، عزت الله فرشادفر صفحه 105
    به منظور بررسی و تعیین تاریخ کاشت و رقم از لحاظ عملکرد دانه و روغن، آزمایش در سال 1379 در منطقه اسلام آباد کرمانشاه و به صورت طرح کرت های خرد شده در قالب بلوک های کامل تصادفی در 4 تکرار انجام گرفت. تاریخ کاشت به عنوان عامل اصلی در 4 سطح (18 و 28 شهریور؛ 7 و 17 مهر) و فاکتور فرعی شامل پنج ژنوتیپ رقم کلزای پاییزه (اورینت، طلایه، آکاپی، اس.ال. ام 046 و کلورت) بود. نتایج به دست آمده نشان داد که عملکرد دانه و اجزا عملکرد و هم چنین ارتفاع بوته، عملکرد بیولوژیکی، تعداد شاخه های فرعی، تعداد بوته در متر مربع، شاخص برداشت و درصد و عملکرد روغن در سطح احتمال یک درصد تحت تاثیر تاریخ کاشت اختلاف معنی داری داشته و اولین تاریخ کاشت از نظر صفات فوق برتر بود. ارقام مورد آزمایش از نظر عملکرد و اجزا آن و سایر صفات فوق در سطح احتمال یک درصد اختلاف معنی داری داشتند. در بین ارقام مورد نظر بیشترین و کمترین عملکرد دانه به ترتیب برای رقم اس. ال. ام 046 با 2.59 تن در هکتار و رقم آکاپی با 1.77 تن در هکتار به دست آمد و نتایج عملکرد روغن نیز تابع چنین روندی بود. با تاخیر در کاشت عملکرد دانه برای ارقام کلزای مورد بررسی کاهش نشان داد، که این موضوع متاثر از مصادف شدن مراحل گلدهی و نمو غلاف و دانه به گرما می باشد. در مجموع، بالاترین مقدار عملکرد دانه از رقم اس. ال. ام 046 (4.08 تن در هکتار)، در تاریخ کاشت اول به دست آمد.
    کلیدواژگان: تاریخ کاشت، عملکرد دانه، اجزای عملکرد، درصد روغن، کلزا
  • بررسی مقاومت 5 رقم کلزا (Brassica napus L) به شته مومی کلم (Brevicoryne brassicae L)
    نوشین زندی سوهانی، ابراهیم سلیمان نژادیان، عبدالامیر محیسنی صفحه 119
    مقاومت 5 رقم کلزا (Brassica napus L.) و گونه خردل وحشی(Sinapis arvensis L.) به شته مومی کلم طی سالهای 81-80 در شرایط مزرعه و آزمایشگاه مورد بررسی قرار گرفت. در شرایط مزرعه آلودگی طبیعی و معیار مقایسه اندازه گیری شاخص آلودگی بود نتایج نشان داد که رقم Talayeh و Licord با بالاترین شاخص آلودگی ارقام حساس و گونه خردل وحشی با اختلاف معنی دار نسبت به ارقام کلزا، یک گیاه مقاوم است. ارقام SLM046،Consul و Mohican نیز ارقام میانه هستند. در آزمایشگاه نیز پارامترهای نرخ ذاتی افزایش جمعیت(rm)، طول دوره پیش از بلوغ و طول دوره بلوغ و هم چنین تعداد نتایج در سه تکرار اندازه گیری شد. میانگین rm در ارقام Consul, Mohican, SLM046, Licord, Talayeh به ترتیب 0.3428، 0.3095، 0.2758، 0.2688و 0.2391 محاسبه گردید. نتایج حاصل از مقایسه rm نشان می دهد که رقم Talayeh بیشترین مقدار rm و رقم Consul کمترین مقدار را دارا می باشد. رقم Licord با اختلاف معنی دارای پس از رقم Talayeh قرار می گیرد. SLM046 و Mohican نیز که با هم اختلاف معنی داری ندارند بین دو رقم Licord و Consul قرار می گیرند. مقایسه میانگین طول دوره تولید مثل شته نیز نشان دهنده طولانی بودن نسبی این دوره در ارقام Talayeh و Licord و کوتاه بودن آن در رقم Consul است. هم چنین طول دوره تولید مثل شته در رقم Talayeh بیشترین و در Consul کمترین است. مقایسه میانگین تعداد نتایج شته نشان می دهد که همه ارقام در این مورد تفاوت معنی داری با هم دارند. به طوری که رقم Talayeh بیشترین تعداد نتاج و Consul کمترین تعداد را دارا می باشد. از مجموع بررسی های مزرعه ای و آزمایشگاهی این تحقیق می توان چنین نتیجه گرفت که بین ارقام آزمایش شده رقم Talayeh حساسترین رقم و Consul مقاومترین است و سایر ارقام از نظر مقاومت به شته مومی بین این دو قرار می گیرند.
    کلیدواژگان: ارقام، شته مومی کلم، کلزا، واریته مقاوم
  • تعیین نسبت مناسب نیتروژن به گوگرد جیره با توجه به مقدار تولید پروتئین میکروبی در شکمبه بزهای رائینی
    فرشید فتاح نیا، یوسف روزبهان، کامران رضا یزدی صفحه 129
    تعداد 15 راس بز نر رائینی با میانگین وزن اولیه 1.7±32 کیلوگرم و سن 14-13 ماه در یک طرح کاملا تصادفی با 5 جیره آزمایشی دارای سطوح 0.14%، 0.22%، 0.34% و 0.4% گوگرد در ماده خشک جیره به مدت سه هفته در قفس های انفرادی تغذیه شدند. جیره های غذایی بر اساس جداول (1998) AFRC توازن گردیدند. محتوی انرژی قابل متابولیسم جیره ها 9.57 مگاژول در کیلوگرم و پروتئین قابل متابولیسم آنها 8.42% بود. ماده خشک مصرفی، افزایش وزن روزانه و ضرایب هضمی ماده خشک و ماده آلی جیره ها اندازه گیری گردید. در هفته سوم آزمایش، ادرار بزها جمع آوری گردید و مشتقات پورینی آن اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که تاثیر سطوح مختلف گوگرد جیره بر تولید پروتئین میکروبی و دفع مشتقات پورینی ادرار معنی دار بود (P<0.01). تولید پروتئین میکروبی در سطح 0.22% گوگرد در ماده خشک جیره به طور معنی داری (P<0.05) بالاتر از سایر سطوح گوگرد بود. تجزیه و تحلیل معادلات تابعیت نشان داد که ارتباط بین سطح گوگرد جیره و تولید پروتئین میکروبی و دفع مشتقات پورینی ادرار از نوع درجه دو بود. به طور کلی در این آزمایش مشاهده شد که سطح مناسب گوگرد جیره جهت حداکثر کردن تولید پروتئین میکروبی در شکمبه بزهای رائینی برابر با 0.265% (با نسبتN:S، 1:8.75) در ماده خشک بود.
    کلیدواژگان: گوگرد، پروتئین میکروبی، مشتقات پورینی ادرار، بزهای رائینی
  • استفاده از علف نی غنی شده در تغذیه گاومیش های شیرده
    موسی اسلامی، محمود بیگدلی شاملو صفحه 139
    در این آزمایش از 15 راس گاومیش شیرده به مدت 105 روز در یک طرح آماری مربع لاتین (5 بلوک × 5 دوره × 5 جیره) با جیره غذایی شامل صفر، 25 و 50 درصد سیلوی نی و 25 و 50 درصد نی خشک بعلاوه ملاس (به ترتیب جیره های شماره 1، 2، 3، 4 و 5) تغذیه شدند. در طول 7 دوره آزمایش مقدار شیر روزانه گاومیش ها و ترکیبات آن (درصد چربی، پروتئین و ماده خشک) تعیین گردید. میانگین شیرخام تولیدی گاومیش های تغذیه شده با جیره های 2، 1، 3،4 و 5 به ترتیب برابر 7.59، 7.62، 7.79، 7.58 و 7.73 کیلوگرم در روز بود، میزان چربی شیر تولیدی به ترتیب 6.14، 5.80، 5.74، 5.87، 5.58 درصد و پروتئین برابر3.63، 3.62، 3.62، 3.81، 3.98 درصد بود. تفاوت بین تیمارهای مختلف در صفات مذکور معنی دار نبود. غلظت ماده خشک شیر به ترتیب برابر 16.93، 16.67، 15.96، 17.45،17.71 درصد بود که تفاوت بین میانگین ها از لحاظ آماری معنی دار بود (0.05. (p<داده های حاصله نشان داد که با مصرف نی غنی شده با ملاس و به صورت خشک و سیلو تا سطح 50% در مقایسه با جیره شاهد، شیر تولیدی و بعضی از ترکیبات آن کاهش نمی یابد. با توجه به یافته های به دست آمده می توان پیشنهاد نمود که نی غنی شده با ملاس به صورت خشک و یا سیلو شده جایگزین مناسبی جهت بخش علوفه ای جیره مصرفی (مخلوط یونجه و کاه) می باشد. در زمینه استفاده از سطوح بالاتر مصرف و روش های دیگر عمل آوری، تحقیقات بیشتری باید صورت گیرد.
    کلیدواژگان: علف نی غنی شده، شیر و ترکیبات آن، گاومیش شیرده
  • تخمین تابع تولید ماهیان سردآبی در مزارع استان کهگیلویه و بویراحمد
    منصور زراء نژاد، نصیب الله رضایی صفحه 147
    هدف پژوهش حاضر تخمین تابع تولید ماهیان سردآبی در استان کهگیلویه و بویراحمد است. در این پژوهش با استفاده از روش های تحلیل اقتصادسنجی تاثیر عواملی مانند میزان غذای مصرفی، تعداد قطعات اولیه، وزن قطعه اولیه، مساحتاستخر، طول دوره، نیروی کار، درجه حرارت و دبی آب ورودی کارگاه بر تولید ماهیان سردآبی بررسی، اندازه گیری و مورد آزمون قرار گرفته است. بخشی از داده های مورد نیاز این تحقیق از آمار منتشر شده و بخشی دیگر به وسیله انجام مصاحبه حضوری با مزرعه داران و از طریق 42 عدد پرسشنامه جمع آوری شده است. جامعه آماری تحقیق تمامی تولید کنندگان ماهی سردآبی در استان کهگیلویه و بویراحمد در سال زراعی 80-1379 است. داده های جمع آوری شده با استفاده از تابع تولید کاب - داگلاس و به روش حداقل مربعات معمولی (OLS) توسط نرم افزار Eview3.0 برآورد شده است. نتایج حاصل از برآورد مدل نشان می دهد که نهاده های مقدار غذای مصرفی، دبی آب و درجه حرارت بر تولید تاثیر مثبت دارند و با افزایش آنها به مقدار تولید اضافه می گردد. نهاده های دیگر یعنی تعداد کارگران و تعداد قطعات اولیه در یک متر مربع بر تولید اثر منفی دارند و بنابراین با کاهش آنها بر مقدار تولید روزانه در متر مربع اضافه می گردد.
    کلیدواژگان: تابع تولید، ماهی قزل آلا، ماهی سردابی، کهکیلویه و بویراحمد
  • تاثیر مدیریت بقایای گیاهی بر عملکرد گندم و میزان مواد آلی خاک در منطقه اهواز
    موسی مسکرباشی، علی کاشانی صفحه 161
    به منظور مطالعه اثر بقایای گندم بر مواد آلی خاک و نیز بر عملکرد دانه گندم و اجزای آن شش نوع مدیریت بقایا در مقایسه با سوزاندن بقایای گندم ناشی از زراعت قبل و هم چنین حذف بقایای زراعت قبل مورد بررسی قرار گرفت. تیمارهای پیش کاشت شامل مخلوط نمودن تمام کاه تولیدی گندم از زراعت قبل با خاک، مخلوط نمودن بقایای زراعت گندم با خاک بعد از برداشت (بخشی از کاه)، کشت یک گیاه بین زراعی (به عنوان کود سبز) پس از مخلوط نمودن کاه و کشت یک گیاه بین زراعی (کود سبز) بعد از حذف بخشی از کاه در بقایای زراعت قبل بود. این عملیات پیش کاشت در ترکیب با سه سطح کود شیمیایی برای پتانسیل بالا (تا 7 تن محصول دانه)، متوسط (تا 5 تن محصول دانه) و تولید محصول دانه گندم در شرایط معمول منطقه (تا 3 تن محصول دانه) مورد استفاده قرار گرفت. آزمایش در سال زراعی 79-1378 در مزرعه آزمایشی دانشکده کشاورزی دانشگاه شهید چمران اهواز اجرا گردید. طرح پایه بلوک های کامل تصادفی و از آزمایش کرتهای خرد شده استفاده شد. سطوح بقایای گیاهی به عنوان فاکتور اصلی و سطوح کود شیمیایی در کرت های فرعی قرار داشتند. مخلوط کردن کاه و بقایا با خاک با توجه به فرصت مناسب و وجود رطوبت کافی برای تجزیه نسبی آن (52.2 میلی متر بارندگی در پاییز 1378 و قبل از کاشت گندم) در افزایش محصول در شرایط این آزمایش موثر بوده است. نتایج نشان داد که بیشترین عملکرد دانه گندم مربوط به تیمار حفظ بقایا به دلیل برتری تعداد سنبله در متر مربع و کمترین آن متعلق به تیمارهای کاه و بقایا همراه با پیش کاشت جو بود. اثر سطوح کود شیمیایی بالا و متوسط، بر عملکرد دانه مشابه و نسبت به سطح کود شیمیایی کم، برتری معنی داری را نشان دادند. بنابراین مخلوط کردن کاه و نیز بقایا علاوه بر این که موجب کاهش محصول گندم نشد، بلکه با توجه به تاثیر مثبت در روند افزایشی ماده آلی خاک، مورد تایید قرار گرفت. میانگین درصد مواد آلی خاک پس از حدود 5 ماه در تیمارهای مختلف پیش کاشت، دامنه تغییراتی بین 0.511 درصد از تیمار سوزاندن بقایای گندم ناشی از زراعت قبل، تا 0.773 درصد در تیمار کشت گیاه بین زراعی (به عنوان کود سبز) همراه با کاه ناشی از زراعت قبل را نشان داد. این بیلان مثبت افزایش مواد آلی در شرایط آب و هوایی این منطقه، یافته جدید و امیدوار کننده ای است که در صورت تایید در بررسی سالهای بعد، اجرای این گونه عملیات پیش کاشت می تواند برای افزایش محصول بسیار موثر باشد.
    کلیدواژگان: گندم، پیش کاشت، بقایا، مواد آلی، کود سبز
  • بررسی کشت توام سیب زمینی و ذرت علوفه ای در کشت پاییزه
    عبدالستار دارابی صفحه 169
    به منظور بررسی امکان کشت سیب زمینی در شهریور و اوایل مهرماه با استفاده از سایه اندازی گیاه ذرت آزمایشی به مدت دو سال (1380-1378) در ایستگاه تحقیقات کشاورزی بهبهان انجام گرفت. برای اجرای این تحقیق از آزمایش اسپلیت پلات در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار استفاده شد. عامل اصلی تاریخ کاشت سیب زمینی در سه سطح 15: شهریور، 25 شهریور و 4 مهرماه و عامل فرعی سیستم های کاشت در پنج سطح: کاشت خالص 4 ردیف سیب زمینی، کشت مخلوط 3 ردیف سیب زمینی + یک ردیف ذرت و کشت مخلوط 2 ردیف سیب زمینی +2 ردیف ذرت، کشت مخلوط یک ردیف سیب زمینی + 3 ردیف ذرت و کشت خالص 4 ردیف ذرت بود. کشت ذرت در اواسط مرداد و برداشت آن در مرحله خمیری در اواسط آبان ماه انجام گرفت. رقم ذرت کشت شده 704 و سیب زمینی در سال اول آژاکس و در سال دوم کنکورد بود. در سال اول و دوم آزمایش به ترتیب در تاریخ های 9 آذر و 10 بهمن ماه دمای هوا به صفر درجه سانتی گراد رسید که در نتیجه کلیه اندامهای هوایی بوته های سیب زمینی از بین رفتند. نتایج حاصله نشان داد که عملکرد ذرت در کشت توام در مقایسه با کشت خالص به طور معنی داری کاهش یافته است. عملکرد سیب زمینی در هر دو کشت خالص و توام بسیار پایین و غیر اقتصادی بود. سایه اندازی گیاه ذرت روی ردیفهای کشت سیب زمینی سبب افزایش درصد جوانه زدن و عملکرد سیب زمینی نگردید. بنابراین می توان چنین نتیجه گیری نمود که کشت توام سیب زمینی و ذرت در کشت پاییزه در استان خوزستان سودمند نمی باشد.
    کلیدواژگان: ذرت، سیب زمینی، کشت پاییزه و کشت توام