فهرست مطالب

مجله پیشرفت های نوین در علوم رفتاری
پیاپی 55 (فروردین 1401)

  • تاریخ انتشار: 1400/12/10
  • تعداد عناوین: 50
|
  • نسیم جهانگیری، حسین زرین*، مریم شریف دوست صفحات 1-12

    هدف از پژوهش حاضر تعیین اثربخشی رفتاردرمانی دیالکتیکی بر نوجویی، اجتناب از آسیب، پاداش خواهی و پشتکار زنان شهر اصفهان بود. روش پژوهش نیمه آزمایشی در قالب طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری زنان شهر اصفهان در سال 1398 بودند. با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده تعداد 42 نفر از آنان در دو گروه آزمایش (21 نفر) و کنترل (21 نفر) قرار گرفتند. گروه آزمایش تحت 8 جلسه 90 دقیقه ای رفتاردرمانی دیالکتیکی قرار گرفتند؛ اما گروه کنترل هیچ گونه مداخله ای از رفتاردرمانی دیالکتیکی دریافت نکرد. از سیاهه سرشت و منش (TCI-125) کلونینجر و همکاران (1994) به منظور گردآوری اطلاعات استفاده شد. برای تجزیه وتحلیل اطلاعات از تحلیل کوواریانس چندمتغیره استفاده شد. نتایج نشان داد که رفتاردرمانی دیالکتیکی به کاررفته در این پژوهش می تواند نوجویی، اجتناب از آسیب، پاداش خواهی و پشتکار زنان را بهبود بخشد؛ بنابراین با توجه به اثربخشی رفتاردرمانی دیالکتیکی در محیط های مشاوره و روان درمانی خانواده برای بهبود مشکلات شخصیتی زنان از اهمیت ویژه ای برخوردار است.

    کلیدواژگان: رفتاردرمانی دیالکتیکی، نوجویی، اجتناب از آسیب، پاداش خواهی، پشتکار
  • سارا فلاحیه* صفحات 13-28

    هدف از این پژوهش بررسی پیش بینی اضطراب ناشی از شیوع کرونا ویروس بر اساس ویژگی های شخصیتی زاکرمن_کلمن، بهزیستی روان شناختی و سبک های دل بستگی بود. طرح پژوهش، کمی و از نوع همبستگی بود. جامعه آماری این پژوهش کلیه شهروندان شهر اصفهان در سال زمستان 1399 و بهار 1400 بودند. به این منظور تعداد 200 نفر از این افراد با استفاده از فرمول پلنت از تاپاچنیک و همکاران (2007) و به روش نمونه‏ گیری در دسترس انتخاب خواهند شد و به مقیاس اضطراب بیماری کرونا (CDAS) علی پور و همکاران (1398)، پرسشنامه ویژگی‏ های شخصیتی زاکرمن-کلمن (ZKPQ) زاکرمن (2002)، مقیاس بهزیستی روان شناختی (PWS) ریف (1989) و مقیاس سبک های دل بستگی بزرگ سالان (AAS) کولینز و رید (1990) پاسخ دادند. داده‏ های جمع آوری شده با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چندمتغیره تحلیل شد. نتایج نشان داد که بین ویژگی های شخصیتی زاکرمن_کلمن، بهزیستی روان شناختی و سبک های دل بستگی با اضطراب کرونا رابطه معنادار وجود دارد. نتایج تحلیل رگرسیون چندگانه نیز آشکار کرد که 78/1 درصد واریانس اضطراب کرونا به وسیله ویژگی های شخصیتی زاکرمن_کلمن، بهزیستی روان شناختی و سبک های دل بستگی ‏تبیین می ‏شود. یافته‏ های این پژوهش نشان می دهد که ویژگی های شخصیتی زاکرمن_کلمن، بهزیستی روان شناختی و سبک های دل بستگی نقش مهمی در پیش بینی اضطراب کرونا دارند.

    کلیدواژگان: اضطراب کرونا، ویژگی های شخصیتی، بهزیستی روان شناختی، سبک های دل بستگی
  • اسما یاقوتی، مختار عارفی* صفحات 29-41

    پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی ذهن آگاهی بر پردازش شناختی، تنظیم هیجان و بهزیستی روان شناختی معلمان در سال تحصیلی 1400-1399 انجام گرفت. در این پژوهش از طرح نیمه آزمایشی پیش آزمون - پس آزمون با گروه کنترل استفاده شد. در پژوهش حاضر با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس، 40 نفر از معلمان به صورت نمونه گیری در دسترس و به روش تصادفی در دو گروه 20 نفری آزمایش و کنترل جایگزین و به پرسشنامه های پردازش شناختی، تنظیم هیجان گراس و جان (2003) و بهزیستی روان شناختی ریف پاسخ دادند. گروه آزمایش 8 جلسه آموزش ذهن آگاهی هفته ای دوبار به مدت 45 دقیقه دریافت کردند و مشارکت کنندگان گروه کنترل در لیست انتظار قرار گرفتند. تحلیل یافته ها با استفاده از تحلیل کوواریانس مستقل نشان داد که آموزش ذهن آگاهی باعث افزایش پردازش شناختی، تنظیم هیجان و بهزیستی روان شناختی معلمان شده است. مهم ترین نتایج این پژوهش، موثر بودن آموزش ذهن آگاهی در ارتقاء پردازش شناختی، تنظیم هیجان و بهزیستی روان شناختی معلمان می باشد. ازاین رو به  مسیولین آموزش وپرورش توصیه می شود گام های موثری در جهت حفظ و ارتقاء بهزیستی روان شناختی معلمان بردارند.

    کلیدواژگان: ذهن آگاهی، پردازش شناختی، تنظیم هیجان، بهزیستی روان شناختی، معلمان
  • سرگل رضایی، مختار عارفی* صفحات 42-52

    پژوهش حاضر باهدف تعیین اثربخشی زوج درمانی رفتاری بر مدیریت تعارض و رضایت از رابطه زوج های جوان در سال 1400-1399 انجام گرفت. در این پژوهش از طرح نیمه آزمایشی پیش آزمون - پس آزمون با گروه کنترل استفاده شد. در پژوهش حاضر با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند، 30 نفر از زوج های جوان به صورت نمونه گیری در دسترس و به روش تصادفی در دو گروه 15 نفری آزمایش و کنترل جایگزین و به پرسشنامه های تعارضات زناشویی و رضایت زناشویی انریچ پاسخ دادند. گروه آزمایش 8 جلسه آموزش زوج درمانی رفتاری هفته ای دو بار به مدت 45 دقیقه دریافت کردند و مشارکت کنندگان گروه کنترل در لیست انتظار قرار گرفتند. تحلیل یافته ها با استفاده از تحلیل کوواریانس مستقل نشان داد که آموزش زوج درمانی رفتاری باعث کاهش تعارضات زناشویی و افزایش رضایت زناشویی شده است. مهم ترین نتایج این پژوهش، موثر بودن آموزش زوج درمانی رفتاری در بهبود تعارضات و رضایت از رابطه در زوج های جوان می باشد. ازاین رو به  مسیولین مراکز مشاوره خانواده توصیه می شود گام های موثری در جهت حفظ و ارتقاء رضایت زناشویی زوجین بردارند.

    کلیدواژگان: زوج درمانی رفتاری، مدیریت تعارض، رضایت از رابطه، زوج های جوان
  • زهرا پورعابد، عارف بلنده*، فردوس پلارک صفحات 53-61

    عملکرد بالینی دانشجویان پرستاری، همیشه موردتوجه بوده و کیفیت آن به علم پرستاری اعتبار می بخشد، عوامل مختلفی مانند رمانتیک بودن و احساس مسیولیت بر عملکرد بالینی تاثیرگذار است، لذا هدف کلی این پژوهش تعیین رابطه بین رمانتیک بودن و احساس مسیولیت با عملکرد بالینی دانشجویان پرستاری آن ها می باشد. در این مطالعه توصیفی مقطعی از   165 دانشجوی پرستاری دانشگاه آزاد اسلامی واحد دزفول به صورت سرشماری نمونه گیری صورت گرفت. داده ها از طریق 3 پرسشنامه استاندارد رمانتیک بودن، مقیاس مسیولیت پذیری (CPI-RE) و عملکرد بالینی گردآوری شدند. تجزیه وتحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS-16  و آزمون های توصیفی تحلیلی،t  مستقل، آنوا و ضریب همبستگی پیرسون انجام شد. میانگین سنی افراد شرکت کننده در مطالعه 1/46±21/13 بود. میانگین نمره رمانتیک بودن 16/98±96/73 و مسیولیت پذیری 4/29±22/59 و عملکرد بالینی دانشجویان پرستاری 1/4±58/23% بود. میان رمانتیک بودن با عملکرد بالینی ارتباط مثبت و معنی دار (0/29=r،0/05>P) و بین مسیولیت پذیری با عملکرد بالینی ارتباط مثبت و معنی داری یافت شد (0/31= r، 0/05>P)؛ اما بین رمانتیک بودن و مسیولیت پذیری ارتباط معنی داری مشاهده نشد (0/05<P). با توجه به یافته های مطالعه ی حاضر سطح مسیولیت پذیری و رمانتیک بودن فرد می تواند عملکرد بالینی را پیش بینی کند. بدین صورت که هر چه سطح این متغیرها افزوده شود، کیفیت عملکرد بالینی ارتقا می یابد؛ بنابراین پیشنهاد می شود که متولیان آموزش این رشته تقویت روحیه مسیولیت پذیری، صمیمیت و نوع دوستی را از طریق آموزش های صحیح و بالا بردن کیفیت خدمات رسانی در دستور کار قرار دهند.

    کلیدواژگان: مسئولیت پذیری، رمانتیک بودن، عملکرد بالینی، دانشجویان پرستاری
  • سمیه آقامحمدی*، زهره قدرتی اصفهانی، مصطفی خانزاده صفحات 62-72

    در روان شناسی صمیمیت، آرامش و اعتماد را از ارکان عشق مصاحبتی به عنوان سالم ترین نوع عشق دانسته، و آن را به حس عمیق دوستی و لذت بردن از فعالیت های مشترک، داشتن منافع مشترک و به اشتراک گذاشتن زمان های شادی تعریف نموده اند. در قرآن کریم به عنوان راهنمای اساسی زندگی بشر، ویژگی هایی برای سلامت زندگی زناشویی مطرح شده است که با تعریف عشق مصاحبتی قابل قیاس است. پژوهش حاضر در نظر دارد از طریق بررسی آیات قرآن پیرامون زندگی زناشویی و تطبیق آن با یافته های روان شناسی در رابطه با عشق مصاحبتی، ویژگی های  این نوع عشق و جایگاه آن در زندگی زناشویی را از منظر اسلام تبیین نماید. در این راستا نکات قرآنی به صورت تحلیل محتوای مفهومی آیات قرآن از دو پایان نامه بانام های «اصول مدیریت خانواده از منظر دانش مشاوره و اسلام» و «مهارت های ارتباطی در قرآن و روان شناسی» و برخی از تفاسیر به ویژه تفسیر المیزان گردآوری شد. یافته های پژوهش حاضر نشان داد که عشق مصاحبتی به عنوان والاترین نوع رابطه ی همسران که منشا رضایت زوجین است در قالب توصیه هایی در آموزه های اسلامی مطرح گردیده است.

    کلیدواژگان: عشق مصاحبتی، ازدواج سالم، قرآن
  • اعظم گلستانی قره اونه* صفحات 73-83

    یکی از بحران های بزرگ نظام آموزشی در کشورهای مختلف، مسیله افت و شکست تحصیلی است که از دیرباز موردتوجه مسیولان آموزشی بوده است، و امروزه نیز از مهم ترین مسایل آموزش وپرورش به شمار می رود. پژوهش حاضر باهدف تبیین دل زدگی تحصیلی دانش آموزان و پیش بینی آن بر مبنای سبک های دل بستگی و سازگاری فردی و اجتماعی انجام شده است. در این پژوهش، از روش پیمایش و ابزار پرسشنامه بهره گرفته شده است. میزان دل زدگی تحصیلی با استفاده از فرم 22 سوالی مقیاس دل زدگی پکران و همکاران (2002)، دل بستگی با استفاده از پرسشنامه سبک های دل بستگی بزرگ سالان AAI و سازگاری با استفاده از پرسشنامه سازگاری فردی-اجتماعی کالیفرنیا مستقیما با مراجعه ی پرسشگر به دانش آموزان در مدارس نسبت به تکمیل آن اقدام گردید. جمعیت آماری شامل تمامی دانش آموزان متوسطه دوم منطقه 1 تهران در سال تحصیلی 99-98 بوده و حجم نمونه 364 نفر تعیین شد. نمونه ها با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. یافته های تحقیق حاکی از آن است که 53 درصد از پاسخگویان دل زدگی تحصیلی پایین، 26 درصد دل زدگی تحصیلی متوسط و 21 درصد نیز دل زدگی تحصیلی بالایی را داشته اند. تحلیل داده ها با استفاده از روش های آماری تحلیل همبستگی رگرسیون و رگرسیون گام به گام نشان می دهد در فرضیه ی اصلی تحقیق، سبک های دل بستگی، سازگاری فردی و سازگاری اجتماعی قادر به پیش بینی دل زدگی تحصیلی بوده اند. از بین مولفه های واردشده به معادله رگرسیون گام به گام به ترتیب متغیرهای سبک های دل بستگی، سازگاری فردی، و سازگاری اجتماعی قادر به پیش بینی معنادار دل زدگی تحصیلی می باشند. بر اساس یافته های پژوهش؛ سبک های دل بستگی، سازگاری فردی و سازگاری اجتماعی 52 درصد از واریانس دل زدگی تحصیلی را پیش بینی می نمایند. همچنین، سبک های دل بستگی نمی تواند به عنوان پیش بینی کننده ای برای سازگاری اجتماعی در دانش آموزان باشد اما 16 درصد از واریانس سازگاری فردی را پیش بینی می نماید.

    کلیدواژگان: دل زدگی تحصیلی، سبک های دل بستگی، سازگاری فردی، سازگاری اجتماعی، دانش آموزان
  • کیوان نعمتی*، سارا رستمی، محسن حجت خواه صفحات 84-94

    هدف از این پژوهش بررسی رابطه کیفیت روابط زناشویی با پرخاشگری ارتباطی پنهان در زنان متاهل بود. طرح پژوهش، کمی و از نوع همبستگی بود. جامعه آماری این پژوهش کلیه دانشجویان زن متاهل شهر کرمانشاه در سال 1400 بودند. به این منظور تعداد 150 نفر از این افراد با استفاده از فرمول پلنت از تاپاچنیک و همکاران (2007) و به روش نمونه‏ گیری در دسترس انتخاب خواهند شد و به مقیاس کیفیت زندگی زناشویی، باسبی و همکاران (1995) و مقیاس پرخاشگری ارتباطی پنهان،  نلسون و کارول (2006) پاسخ دادند. داده‏ های جمع آوری شده با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چندمتغیره تحلیل شد. نتایج نشان داد که بین کیفیت روابط زناشویی با پرخاشگری ارتباطی پنهان رابطه منفی و معنادار وجود دارد (0/01>P). نتایج تحلیل رگرسیون چندگانه نیز آشکار کرد که 49/8 درصد واریانس پرخاشگری ارتباطی پنهان به وسیله کیفیت روابط زناشویی ‏تبیین می ‏شود. یافته‏ های این پژوهش نشان می دهد که کیفیت روابط زناشویی نقش مهمی در پیش بینی پرخاشگری ارتباطی پنهان زنان متاهل دارند.

    کلیدواژگان: کیفیت روابط زناشویی، پرخاشگری ارتباطی پنهان، زنان متاهل
  • الناز فرمانیان* صفحات 95-111

    هدف از پژوهش حاضر مقایسه اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش / تعهد و ذهن آگاهی مبتنی بر کاهش استرس بر پرخاشگری ارتباطی پنهان و فرسودگی زناشویی زنان دارای تعارضات زناشویی بود. روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون، پس آزمون با گروه کنترل همراه با مرحله پیگیری 2 ماهه بود. در این پژوهش جامعه آماری کلیه زنان دارای تعارضات زناشویی مراجعه کننده به مراکز مشاوره و خدمات روان شناختی منطقه 12 شهر تهران در سال 1400 بودند و با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس تعداد 45 نفر از آنان انتخاب و در سه گروه (درمان پذیرش/تعهد 15 نفر، ذهن آگاهی مبتنی بر کاهش استرس 15 نفر و گروه کنترل 15 نفر) جایگزین شدند. گروه های آزمایش تحت درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد (8 جلسه 90 دقیقه ای) و آموزش ذهن آگاهی مبتنی بر کاهش استرس (8 جلسه 90 دقیقه ای) قرار گرفتند؛ اما گروه کنترل هیچ گونه مداخله‏ ای دریافت نکردند و در لیست انتظار باقی ماندند. از پرسشنامه تعارضات زناشویی ثنایی ذاکر و همکاران (1387)، مقیاس پرخاشگری ارتباطی پنهان نلسون و کارول (2006) و پرسشنامه فرسودگی زناشویی پاینز (2003) به منظور گردآوری اطلاعات استفاده شد. تجزیه وتحلیل اطلاعات به دست آمده از اجرای پرسشنامه ها از طریق نرم ‏افزار  SPSS در دو بخش توصیفی و استنباطی (تحلیل واریانس با اندازه‏ گیری مکرر و آزمون تعقیبی بن فرونی) انجام پذیرفت. نتایج نشان داد هر دو درمان مذکور در مرحله پس آزمون و پیگیری نسبت به گروه کنترل اثربخشی معناداری بر پرخاشگری ارتباطی پنهان و فرسودگی زناشویی زنان دارای تعارضات زناشویی اعمال کردند. افزون بر این نتایج نشان دهنده آن بود که درمان پذیرش/تعهد در بهبود پرخاشگری ارتباطی پنهان و فرسودگی زناشویی زنان دارای تعارضات زناشویی موثرتر از آموزش ذهن آگاهی مبتنی بر کاهش استرس بود. بر اساس نتایج پژوهش حاضر، می توان گفت که درمان مبتنی بر پذیرش / تعهد و ذهن آگاهی مبتنی بر کاهش استرس می توانند به عنوان شیوه های درمانی برای کاهش استرس بر پرخاشگری ارتباطی پنهان و فرسودگی زناشویی زنان دارای تعارضات زناشویی در مراکز مشاوره و خدمات روان شناختی به کاربرده شوند.

    کلیدواژگان: درمان مبتنی بر پذیرش، تعهد، ذهن آگاهی مبتنی بر کاهش استرس، پرخاشگری ارتباطی پنهان، فرسودگی زناشویی، تعارضات زناشویی
  • حسام عثمانی*، مسعود نجاری صفحات 112-121

    پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر کیفیت زندگی و رضایت زناشویی مادران کودکان کم شنوا و ناشنوا انجام شد. روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری شامل تمامی مادران کودکان کم شنوا و ناشنوا شهر سقز در سال 1400-1399 بود که از طریق روش نمونه گیری در دسترس از بین افراد واجد شرایط تعداد 30 نفر وارد مطالعه شده و به صورت تصادفی در دو گروه 15 نفره آزمایش و گواه جایگزین شدند. ابزار اندازه گیری در این پژوهش پرسشنامه کیفیت زندگی سازمان بهداشت جهانی (1998) و رضایت زناشویی انریچ (1983) بود. گروه آزمایش 10 جلسه 1/5 ساعته تحت درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد قرار گرفت و گروه گواه هیچ مداخله ای دریافت نکرد. تجزیه وتحلیل داده های آماری با استفاده از روش تحلیل کوواریانس تک متغیره و با نرم افزار SPSS نسخه 23 صورت گرفت. سطح معناداری آزمون ها 0/05 در نظر گرفته شد. یافته ها نشان داد که بعد از مداخله، اثر درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر کیفیت زندگی و رضایت زناشویی مادران کودکان کم شنوا و ناشنوا معنادار بود. بر اساس نتایج پژوهش پیشنهاد می شود که برنامه ی مذکور در دستور کار روانشناسان، مشاوران و مراکز بهزیستی و توان بخشی برای افزایش کیفیت زندگی و رضایت زناشویی مادران کودکان کم شنوا و ناشنوا قرار گیرد.

    کلیدواژگان: درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد، کیفیت زندگی، رضایت زناشویی
  • سعید ویسی*، صدف ایمانی، سمانه سلوک، اکرم معارف وند، مرضیه دهقان نیری، سارا ترابیان صفحات 122-133

    هدف پژوهش حاضر، استفاده از تحلیل عاملی اکتشافی برای بررسی ویژگی های روان سنجی مقیاس کوتاه تقلب تحصیلی آنلاین (OACS-BF): یک مطالعه در دوران شیوع کرونا ویروس (کووید-19) بود. این مطالعه از نوع کمی و تحلیل عاملی اکتشافی است. 400 نفر با استفاده از روش نمونه‏ گیری در دسترس (آنلاین) انتخاب شدند و مقیاس کوتاه تقلب تحصیلی آنلاین (OACS-BF) محقق ساخته (1399)، مقیاس استقامت تحصیلی (AGS) کلارک و مالکی (2019) و مقیاس عزت نفس (RSEs) روزنبرگ (1989) را تکمیل کردند. همچنین تحلیل داده ها با استفاده از روش همسانی درونی، روایی همگرا، افتراقی و ساختار عاملی اکتشافی انجام شد. نرم افزار SPSS و AMOS نسخه 24 برای تحلیل داده ها استفاده شد. نتایج تحلیل عاملی دو عامل «تقلب گروهی آنلاین» و «تقلب فردی آنلاین» را نشان داد که درمجموع 197/67 از واریانس مقیاس تقلب تحصیلی آنلاین را تبیین کردند. همچنین، نتایج نشان داد که دامنه ضرایب آلفا برای دو عامل مقیاس از 0/75 تا 0/76 و ضریب آلفای کل مقیاس 0/80 و ضریب همبستگی آن با استقامت تحصیلی (0/604- =r و 0/01>P)، عزت نفس مثبت (0/543- =r و 0/01>P) و عزت نفس منفی (0/624 =r و 0/01>P) به دست آمد که نشان دهنده روایی همگرا و افتراقی مقیاس تقلب تحصیلی آنلاین است. با توجه به روایی و پایایی مطلوب این مقیاس، می توان ازآن جهت سنجش تقلب تحصیلی آنلاین در بین جامعه دانشجویان و دانش ‏آموزان استفاده کرد.

    کلیدواژگان: تقلب تحصیلی آنلاین، تحلیل عاملی، پایایی، روایی، استقامت تحصیلی، عزت نفس
  • سعید ویسی*، صدف ایمانی، منیژه بواسحاقی، نوشین افخمی، اکرم معارف وند، فهیمه کاشفی، فریده ابراهیمی بجدنی صفحات 134-144

    هدف از پژوهش حاضر بررسی تمایز دانشجویان به دو گروه دارای اضطراب دفاع از پایان نامه تحصیلی پایین و بالا بر اساس استقامت تحصیلی و عزت نفس: تحلیل تشخیصی همزمان بود. جامعه آماری این پژوهش کلیه دانشجویان کارشناسی ارشد و دکترا در سال 1400 بودند. 50 نفر از این‏ افراد بر اساس به شیوه نمونه ‏گیری دسترس (روش آنلاین) انتخاب شدند به مقیاس کوتاه اضطراب پایان نامه (ATS-BF) ویسی و همکاران (1399)، مقیاس استقامت تحصیلی (AGS) کلارک و مالکی (2019) و مقیاس عزت نفس (RSEs) روزنبرگ (1989) پاسخ دادند. از بین آنها به این منظور تعداد 390 نفر دارای اضطراب دفاع بالا و 110 نفر دارای اضطراب دفاع پایین انتخاب شدند و داده های پژوهش به کمک نرم افزار آماری SPSS نسخه 24 و با استفاده از روش تابع تشخیص (ممیزی) تحلیل شد. نتایج نشان داد که با کمک استقامت تحصیلی و عزت نفس می توان اضطراب دفاع از پایان نامه تحصیلی را پیش بینی کرد و تحلیل ممیزی توانست با 75/4 درصد پیش ‏بینی صحیح افراد را به دو گروه دارای اضطراب دفاع پایین و بالا طبقه‏ بندی نماید. ‏می توان نتیجه‏ گیری کرد عواملی همچون استقامت تحصیلی و عزت نفس بر اضطراب دفاع از پایان نامه تحصیلی تاثیرگذار است. پیشنهاد می شود درمانگران در ارایه راهکارهای کاهش دهنده اضطراب دفاع از پایان نامه تحصیلی در دانشجویان به این عوامل توجه بیش تری مبذول نمایند.

    کلیدواژگان: اضطراب دفاع از پایان نامه تحصیلی، استقامت تحصیلی، عزت نفس
  • مرضیه مهدی نژاد* صفحات 145-152

    هدف از انجام این پژوهش پیش بینی فرسودگی شغلی معلمان بر اساس شادکامی آنان بود. روش پژوهش توصیفی و از نوع همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل کلیه معلمان شهر کرج در سال تحصیلی 1401-1400 بودند. حجم نمونه 150 نفر از این‏ معلمان بر اساس فرمول پلنت از تاپاکینگ، فیدل و اولمن (2007) و به شیوه نمونه‏ گیری در دسترس انتخاب و به پرسشنامه شادکامی آکسفورد (OHQ) هیل و آرگیل (2002) و سیاهه فرسودگی شغلی مسلاچ (MBI) مسلاچ و همکاران (1986) پاسخ دادند. داده‏ های جمع آوری شده با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چندمتغیره به روش همزمان تحلیل شد. یافته ها نشان داد که بین شادکامی با فرسودگی شغلی رابطه معنی‏ داری وجود دارد (0/01>P). نتایج تحلیل رگرسیون چندمتغیره نیز آشکار کرد که 50/8% درصد از کل واریانس فرسودگی شغلی به وسیله شادکامی تبیین می‏شود.  نتایج حاصل از این یافته ها به ضرورت توجه به شادکامی و آموزش آن در بهبود فرسودگی شغلی معلمان تاکید کرد.

    کلیدواژگان: فرسودگی شغلی، شادکامی، معلمان
  • فاطمه ترکاشوند*، فرانک ترکاشوند صفحات 153-161

    با شروع انقلاب صنعتی، نقش های سنتی زنان تا حدودی دگرگون شد، به گونه ای که به جای کار صرفا خانگی، بخش عمده ای از زندگی آن ها صرف فعالیت های بیرون از خانه گشت. مهم ترین مسیله ای که برای زنان شاغل امروز وجود دارد، چگونگی ایفای نقش های سنتی و هماهنگی این نقش ها با نقشی است که مسیولیت های اجتماعی و اقتصادی زنان در دنیای امروز ایجاب می کند. حل مشکلات زنان شاغل ادارات نیازمند تصحیح نگرش سنتی نسبت به زنان بر اساس دیدگاه الهی و انسانی بر مبنای عدالت اجتماعی است. به نظر می رسد عزت نفس و خودپنداره، از عوامل مهم و موثر در ارتباط با رویارویی زنان با مشکلات شغلی و توانایی در برقراری هماهنگی وظایف مربوط به کار و خانواده است. پژوهش حاضر باهدف کلی مقایسه میانگین های عزت نفس و خودپنداره در زنان شاغل  و غیر شاغل انجام شده است. نمونه موردمطالعه برابر با 60 نفر در نظر گرفته شد. تعداد زنان شاغل 30 نفر و تعداد زنان غیر شاغل نیز 30 نفر در نظر گرفته شد. ابزار پژوهش شامل: پرسشنامه عزت نفس آیزنگ و پرسشنامه خودپنداره بک است. برای تحلیل داده های حاصل از پرسشنامه ها از آزمون t مربوط به 2 گروه مستقل استفاده شد. نتایج حاکی از آن است که: بین زنان شاغل و غیر شاغل در عزت نفس تفاوت وجود داشت، لذا فرضیه اول تایید شد؛ یعنی زنان شاغل به دلیل حضور در اجتماع و کسب درآمد، می توانند از عزت نفس بالاتری نسبت به زنان خانه دار برخوردار باشند؛ اما در ارتباط با فرضیه دوم بین دو گروه زنان شاغل و غیر شاغل در خودپنداره تفاوت معناداری وجود نداشت. لذا فرضیه دوم تایید نشد؛ یعنی خودپنداره در همه ی افراد اعم از افراد با موقعیت اقتصادی، اجتماعی و... بالا یا موقعیت های پایین می تواند وجود داشته باشد.

    کلیدواژگان: زنان شاغل، عزت نفس، خودپنداره
  • سعید رحیمی پردنجانی، سارا نجاتی فر* صفحات 162-176

    هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی بازی های آزاد بر خلاقیت کودکان پیش دبستانی بود. جامعه آماری پژوهش شامل تمام کودکان مقطع پیش دبستانی در شهر اصفهان در سال تحصیلی 1400-1399 بود. روش پژوهش، شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون و پیگیری بود و تعداد 30 کودک به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش (15 نفر) و کنترل (15 نفر) قرار گرفتند. مداخله آموزش بازی های آزاد به مدت 16 جلسه در طی دو ماه روی گروه آزمایش اجرا شد. ابزار پژوهش شامل آزمون خلاقیت تورنس (فرم تصویری ب) بود. نتایج تجزیه وتحلیل داده ها نشان داد که بین گروه آزمایش و گروه کنترل در مولفه های سیالی، بسط، انعطاف پذیری و نمره کل خلاقیت در مراحل پس آزمون و پیگیری تفاوت معناداری وجود دارد؛ اما نمره مولفه اصالت در پس آزمون و پیگیری تفاوتی با پیش آزمون نداشت. با توجه به نتایج به دست آمده می توان گفت که بازی های آزاد می تواند خلاقیت کودکان پیش دبستانی را تقویت و افزایش دهد. ازاین رو می توان گفت که نتایج این پژوهش می تواند در طراحی محتوای برنامه آموزشی مراکز پیش دبستانی مورداستفاده قرار گیرد.

    کلیدواژگان: بازی های آزاد، خلاقیت، کودکان پیش دبستانی
  • فریده خسرویان* صفحات 177-185

    هدف از انجام پژوهش حاضر اثربخشی توان بخشی شناختی بر بهبود توجه دانش آموزان دارای اختلال یادگیری خاص شهر کرمانشاه در سال تحصیلی 1401-1400 بود. روش مطالعه، نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون- پس آزمون با اندازه گیری مکرر بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانش آموزان دارای اختلال یادگیری خاص در شهر کرمانشاه بودند. جهت انتخاب حجم نمونه از بین دانش آموزانی که تشخیص اختلال یادگیری خاص دریافت کردند، 40 نفر انتخاب شدند و به صورت تصادفی و با همتا سازی در گروه های آزمایش و گواه گمارده شدند. ابزار سنجش شامل مقیاس توجه بود. گروه آزمایش پروتکل برنامه توان بخشی شناختی را دریافت کردند و گروه کنترل در لیست انتظار قرار گرفتند. مقایسه بین نمرات پیش آزمون و پس آزمون گروه ها حاکی از آن بود که برنامه توان بخشی شناختی بر بهبود توجه در نمرات پس آزمون تاثیر معنی دار داشته است. نتیجه ای که می توان بر مبنای یافته ها گرفت این است که استفاده از برنامه توان بخشی شناختی می تواند در درمان توجه دانش آموزان مبتلابه اختلال یادگیری خاص موثر واقع شود.

    کلیدواژگان: توان بخشی شناختی، توجه، اختلال یادگیری خاص، دانش آموزان
  • زهرا صفری بابازیدی، سید محسن حجت خواه* صفحات 186-197

    هدف  از انجام این مطالعه پیش بینی اضطراب کرونا بر اساس تنظیم هیجان و کیفیت خواب دانشجویان در دوران اپیدمی کرونا ویروس در شهر کرمانشاه در سال 1401-1400 می باشد. جامعه آماری این پژوهش را کلیه دانشجویان مقطع کارشناسی ارشد شهر کرمانشاه می باشد که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای از میان تمامی دانشگاه های شهر کرمانشاه تعداد 5 دانشکده انتخاب شد و با استفاده از جدول مورگان تعداد 269 نفر از دانشجویان (زن و مرد) به صورت تصادفی انتخاب شدند و سپس با کسب رضایت از دانشجویانی که حاضر به همکاری در پژوهش بودند، لینک پرسشنامه های کیفیت خواب پترزبورگ (PSQL)، تنظیم هیجان جان و گروس (2003) و مقیاس اضطراب کرونا علیپور و همکاران (1398) در اختیار آنان قرار گرفت و درنهایت با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندمتغیره تحلیل انجام گرفت. نتایج نشان داد که تنظیم هیجان و کیفیت خواب می توانند اضطراب کرونا را در دانشجویان پیش بینی کنند.  ارزیابی و شناخت میزان اضطراب کرونا و ارتباط آن با تنظیم هیجان و کیفیت خواب می تواند رهنمودهای ارزشمندی را در زمینه بهبود اضطراب کرونا در دانشجویان به همراه داشته باشد.

    کلیدواژگان: تنظیم هیجان، کیفیت خواب، اضطراب کرونا، دانشجویان
  • فاطمه زهرا منصوری هفتادر* صفحات 198-208

    هدف این پژوهش بررسی اثربخشی آموزش الگوی چندمحوری انتخاب شغل شفیع آبادی بر میزان امید تحصیلی و اشتیاق تحصیلی دانش ‏آموزان در فرایند شغل بود. در این پژوهش از طرح نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل استفاده شد. با استفاده از نمونه ‏گیری غیر تصادفی در دسترس و داوطلبانه از بین دانش آموزان دختر کلاس نهم ناحیه 1 شهرستان یزد در سال تحصیلی 1401-1400 تعداد 30 نفر انتخاب شدند و در دو گروه آزمایش و کنترل (هر گروه 15 نفر) جایگزین شدند. گروه آزمایش طی 8 جلسه 70 دقیقه ‏ای تحت آموزش الگوی چندمحوری انتخاب شغل شفیع آبادی قرار گرفت، اما گروه کنترل مداخله ای دریافت نکرد. ابزار پژوهش شامل مقیاس امید تحصیلی (AHS) خرمایی و کمری (1396) و پرسشنامه اشتیاق تحصیلی (AEQ) فردریکز و همکاران (2004) بود. داده‏ها با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس چندمتغیره مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد آموزش الگوی چندمحوری انتخاب شغل شفیع آبادی بر میزان امید تحصیلی و اشتیاق تحصیلی در دانش ‏آموزان کلاس نهم در فرایند شغل دانش آموزان گروه آزمایش اثربخش بود. می توان نتیجه گیری کرد که نتایج، اثربخشی آموزش الگوی چندمحوری انتخاب شغل شفیع آبادی را بر بهبود میزان امید تحصیلی و اشتیاق تحصیلی در دانش ‏آموزان کلاس نهم در فرایند شغل در دانش آموزان کلاس نهم را تایید کرد.

    کلیدواژگان: الگوی چندمحوری انتخاب شغل شفیع آبادی، امید تحصیلی، اشتیاق تحصیلی
  • آناهیتا قادری، سید رضا میرمهدی* صفحات 209-224

    این پژوهش با هدف طراحی مدل جهت بررسی رابطه بین اهداف پیشرفت، خودکارآمدی و راهبردهای فراشناختی با پیشرفت تحصیلی انجام شد طرح پژوهش توصیفی-همبستگی با تکنیک معادلات ساختاری  و جامعه آماری آن دانشجویان دانشگاه پیام نور مرکز همدان به تعداد 47810 نفر بودند. حجم نمونه با استفاده از فرمول تاباچنیک و فیدل (2007) 110 نفر مشخص و به صورت طبقه ای نسبی با طبقه بندی دانشجویان بر اساس دانشکده و جنسیت انتخاب شد. داده های موردنیاز با استفاده از پرسشنامه های جهت گیری هدف الیوت و مک گریگور (2001)، خودکارآمدی تحصیلی جینکز و مورگان (1999)، راهبردهای فراشناختی داوسون و مک اینری (2004) و عملکرد تحصیلی فام و تیلور (1999) گردآوری و با رگرسیون خطی در متن تحلیل مسیر و با نرم افزار AMOS-  نسخه 21 تحلیل شد. نتایج نشان داد که مدل اصلاح شده برازش مطلوبی دارد. نتایج ضریب همبستگی چندگانه نیز نشان داد که کلیه متغیرهای پیش بین در مدل در نظر گرفته شده درمجموع توانایی پیش بینی 0/58 از واریانس پیشرفت تحصیلی را داشته است. همچنین سه بعد هدف پیشرفت، شامل عملکرد-گرایشی، تسلط-گرایشی و تسلط-اجتنابی بر پیشرفت تحصیلی به صورت مثبت و مستقیم تاثیر دارد. مولفه کوشش خودکارآمدی نیز به صورت مثبت و مستقیم بر پیشرفت تحصیلی تاثیر دارد اما مولفه های استعداد و بافت بر پیشرفت تحصیلی تاثیر ندارد. نهایتا راهبرد فراشناختی کنترل (0/01 <p) و نظم دهی (0/01 <p) به صورت مثبت و مستقیم بر پیشرفت تحصیلی تاثیر دارد.

    کلیدواژگان: اهداف پیشرفت، خودکارآمدی، راهبردهای فراشناختی، پیشرفت تحصیلی
  • فضل الله میر دریکوند*، میلاد بزی، مریم صادق پور، محمدسینا حنیفی، سمانه قدم پور، سارا خرمی فر صفحات 225-236

    هدف پژوهش حاضر پیش بینی میزان رعایت پروتکل های بهداشتی کرونا بر اساس نقش مکانیسم های دفاعی و شفقت به خود بوده است. جامعه ی آماری این پژوهش شامل تمامی کاربران شبکه های اجتماعی واتساپ و تلگرام در تمام استان های کشور بوده است. نمونه پژوهش 250 نفر بودند که به روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی از استان های تهران، سیستان و بلوچستان، خراسان، همدان و کردستان انتخاب شدند. داده ها با پرسشنامه ی میزان رعایت پروتکل ها، مقیاس سبک های دفاعی (DSQ) اندروز (1993) و شفقت به خود (SCS) نف (2003) جمع آوری و به وسیله ضرایب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چندگانه تجزیه وتحلیل شدند. نتایج حاصل از پژوهش نشان داد که بین میزان رعایت پروتکل ها و سبک های دفاعی رشد نایافته و روان رنجور ارتباط منفی و معنادار و سبک رشدیافته و شفقت به خود ارتباط مثبت و معنادار وجود دارد (0/05>P). همین طور 60/2 واریانس میزان رعایت پروتکل های بهداشتی کرونا را سبک های دفاعی و شفقت به خود پیش بینی می کنند (0/05>P). با توجه به نتایج پژوهش می توان نتیجه گرفت که سبک های دفاعی و شفقت به خود در میزان رعایت پروتکل های بهداشتی نقش دارند.

    کلیدواژگان: میزان رعایت پروتکل های بهداشتی کووید19، سبک های دفاعی، شفقت به خود
  • یزدان گرایی گراوند، حمید آسماندره، پیمان گرایی گراوند* صفحات 237-246

    هدف از پژوهش حاضر فهم تجارب زیسته معلمان از چالش های آموزش و تربیت شهروند دیجیتال در نظام آموزشی بود. این پژوهش کیفی با استفاده از روش پدیدارشناسی اجرا شد. روش گردآوری اطلاعات استفاده از مصاحبه های نیمه-ساختارمند بود. بدین منظور داده ها با مصاحبه از 17 نفر از معلمانی که تجربه زیسته ای در زمینه موردنظر را داشتند جمع آوری و به روش استرابرت و کارپنتر (2003) مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. تحلیل حاصل از مصاحبه ها حاکی از چهار مضمون اصلی ازجمله چالش های فرهنگی، چالش های اجتماعی، چالش های اقتصادی و ساختاری واداری بود و 13 زیر مضمون ازجمله بی تفاوتی به دانش آموزان، بی توجهی به زمینه، بی توجهی به زیرساخت ها، و بی توجهی به مسایل مالی بود. با توجه به نتایج پژوهش حاضر می توان گفت که اجرای موثر آموزش شهروند دیجیتال وابسته به رفع چالش های موجود در این زمینه است.

    کلیدواژگان: آموزش، شهروند دیجیتال، نظام آموزشی
  • مجید محمدی*، الهه صالحی، حمیدرضا سعیدی ابواسحقی، محمد حیدری صفحات 248-261

    این پژوهش با هدف مقایسه عملکرد نوروسایکولوژیک افراد مبتلا به اختلال وسواسی جبری با افراد بهنجار انجام شد. طرح پژوهش حاضر از نوع علی مقایسه ای است. در این پژوهش 20 بیمار مبتلا به اختلال وسواسی-جبری با 20 فرد بهنجار به روش نمونه گیری در دسترس مورد مقایسه قرار گرفتند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه وسواسی جبری، مصاحبه بالینی ساختاریافته، مقیاس افسردگی همیلتون، آزمون توجه متمرکز، آزمون توجه تقسیم شده، آزمون برج لندن، آزمون ریسک پذیری آیوا، خرده آزمون طراحی با مکعب ها، خرده آزمون فراخنای ارقام، خرده آزمون توالی حروف و ارقام، خرده آزمون نماد ارقام، خرده آزمون گستره فضایی استفاده شد. داده های به دست آمده با روش آماری آزمون تحلیل واریانس چند متغیره تجزیه وتحلیل شدند. نتایج حاصل از تحلیل های آماری نشان داد که عملکرد افراد مبتلا به اختلال وسواسی جبری در حافظه فعال، توجه تقسیم شده، سرعت پردازش، درک روابط فضایی، حافظه غیرکلامی، تفکر انتزاعی و برنامه ریزی ضعیف تر از افراد بهنجار است؛ بنابراین یافته های پژوهش حاضر موید این نکته است که مبتلایان به اختلال وسواسی جبری، نقایصی در عملکرد نوروسایکولوژیک دارند.

    کلیدواژگان: عملکرد نوروسایکولوژیک، اختلال وسواسی جبری، آزمون های نوروسایکولوژیک
  • سارا فلاحیه* صفحات 262-276

    هدف از پژوهش حاضر بررسی اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر رشد پس از آسیب و طرح واره های هیجانی در زنان آسیب دیده از خیانت زناشویی بود. روش پژوهش آزمایشی با طرح پیش آزمون، پس آزمون با گروه کنترل همراه با مرحله پیگیری 2 ماهه بود. در این پژوهش جامعه آماری کلیه زنان متاهل آسیب دیده از خیانت زناشویی شهر اصفهان در سال 1400 بودند و با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده تعداد 40 نفر از آنان انتخاب و در 2 گروه (در گروه آزمایش پذیرش و تعهد 20 نفر و گروه کنترل 20 نفر) جایگزین شدند. گروه آزمایش تحت درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد (8 جلسه 90 دقیقه ای) قرار گرفت؛ اما گروه کنترل هیچ گونه مداخله ‏ای دریافت نکرد و در لیست انتظار باقی ماند. از مقیاس رشد پس از آسیب تدسچی و کالهون (1996) و طرح واره های هیجانی لیهی (2002) به منظور گردآوری اطلاعات استفاده شد. تجزیه وتحلیل اطلاعات به دست آمده از اجرای پرسشنامه ها از طریق نرم‏ افزار SPSS نسخه 24 در دو بخش توصیفی و استنباطی (تحلیل واریانس با اندازه‏ گیری مکرر و آزمون تعقیبی بن فرونی) انجام پذیرفت. نتایج نشان داد درمان مذکور در مرحله پس آزمون و پیگیری نسبت به گروه کنترل اثربخشی معناداری بر رشد پس از آسیب و طرح واره های هیجانی در زنان آسیب دیده از خیانت زناشویی اعمال کرد (0/05>P). بر اساس نتایج پژوهش حاضر، می توان گفت که درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد می ‏توانند به عنوان یک شیوه درمانی برای بهبود رشد پس از آسیب و کاهش طرح واره های هیجانی در زنان آسیب دیده از خیانت زناشویی در مراکز مشاوره و خدمات روان شناختی به کاربرده شوند.

    کلیدواژگان: درمان مبتنی بر پذیرش، تعهد، رشد پس از آسیب، طرح واره های هیجانی، خیانت زناشویی
  • معصومه روشن پور* صفحات 277-289

    هدف از پژوهش حاضر بررسی اثربخشی روان درمانی با تاکید بر رویکرد شناختی-رفتاری بر کاهش پرخاشگری ارتباطی پنهان و افزایش تاب آوری خانواده زنان دارای تعارضات زناشویی شهر خرم آباد انجام بود. روش پژوهش آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل، همراه با پیگیری 2 ماهه بود. جامعه آماری در این پژوهش، شامل تمامی زنان دارای تعارضات زناشویی شهر خرم آباد در سال 1400 بود که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده تعداد 30 نفر از این زنان در گروه آزمایش (15 نفر) و گروه کنترل (15 نفر) جایگزین شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه تعارضات زناشویی (MCQ) براتی و ثنایی (1372)، مقیاس پرخاشگری ارتباطی پنهان (CRAS) نلسون و کارول (2006) و مقیاس تاب آوری خانواده (FRAS) سیکسبی (2005) استفاده شد. زنان گروه آزمایش به مدت 8 جلسه 90 دقیقه ای، هفته ای یک جلسه تحت روان درمانی با تاکید بر رویکرد شناختی-رفتاری قرار گرفتند و در پایان و نیز پس از گذشت دو ماه در مرحله پیگیری، مجددا هر دوگروه به پرسشنامه ها پاسخ دادند. گروه کنترل در طی این مدت هیچ گونه مداخله ای روان درمانی با تاکید بر رویکرد شناختی-رفتاری دریافت نکرد و در لیست انتظار باقی ماند. تجزیه وتحلیل اطلاعات به دست آمده با استفاده از نرم ‏افزار SPSS نسخه 24 در دو بخش توصیفی و استنباطی (تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر و آزمون تعقیبی بن‏ فرونی) انجام پذیرفت. نتایج نشان داد که روان درمانی با تاکید بر رویکرد شناختی-رفتاری باعث کاهش پرخاشگری ارتباطی پنهان و افزایش تاب آوری خانواده گروه آزمایش شده و این تاثیر در مرحله پیگیری نیز پایدار مانده است. نتایج به دست آمده از تحقیق نشان داد روان درمانی با تاکید بر رویکرد شناختی-رفتاری در کاهش پرخاشگری ارتباطی پنهان و افزایش تاب آوری خانواده زنان دارای تعارضات زناشویی در طول زمان موثر بود؛ بنابراین می توان گفت که روان درمانی با تاکید بر رویکرد شناختی-رفتاری می تواند جزء برنامه های مداخلاتی در مراکز مشاوره   خدمات روان شناختی خانواده محور در نظر گرفته شود.

    کلیدواژگان: روان درمانی با تاکید بر رویکرد شناختی-رفتاری، پرخاشگری ارتباطی پنهان، تاب آوری خانواده، تعارضات زناشویی
  • مهران تاجدار، زهره محمدی زنوزق* صفحات 290-298

    پژوهش حاضر با هدف مطالعه و بررسی تفکر تاملی معلمان و دانش آموزان از طریق برنامه درسی تعاملی انجام شد. روش پژوهش آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه گواه، همراه با پیگیری 2 ماهه بود. جامعه آماری در این پژوهش، شامل تمامی دانش آموزان پسر دوره اول متوسطه شهر تهران در سال تحصیلی 1401-1400 بود که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده تعداد 30 نفر از این پسران در گروه آزمایش (15 نفر) و گروه گواه (15 نفر) جایابی شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه تفکر تاملی (RTQ) کیمبر و همکاران (2000) استفاده شد. دانش آموزان گروه آزمایش تحت برنامه درسی تعاملی قرار گرفتند و در پایان جلسات و نیز پس از گذشت دو ماه در مرحله پیگیری، مجددا هر دو گروه به پرسشنامه پاسخ دادند. گروه گواه در طی این مدت هیچ گونه مداخله ‏ای از برنامه درسی تعاملی دریافت نکرد و در لیست انتظار باقی ماند. تجزیه وتحلیل اطلاعات به دست آمده با استفاده از نرم‏افزار SPSS نسخه 24 در دو بخش توصیفی و استنباطی (تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر و آزمون تعقیبی بن‏ فرونی) انجام پذیرفت. نتایج نشان داد که برنامه درسی تعاملی باعث افزایش تفکر تاملی دانش آموزان گروه آزمایش شده و این تاثیر در مرحله پیگیری نیز پایدار مانده است. نتایج به دست آمده از تحقیق نشان داد برنامه درسی تعاملی در افزایش تفکر تاملی دانش آموزان در طول زمان موثر بود؛ بنابراین می تواند جزء روش های تدریس مدارس در نظر گرفته شود.

    کلیدواژگان: برنامه درسی تعاملی، تفکر تاملی، معلمان، دانش آموزان
  • ابوالفضل بخشی پور*، زهرا منتجبیان صفحات 299-311

    پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی درمان بین فردی فراشناختی بر کاهش احساس تنهایی و افزایش سرزندگی در زنان بازنشسته انجام گرفت. پژوهش حاضر از نوع مطالعه نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل بود. نمونه آماری شامل 30 زن بازنشسته فرهنگی بودند که به صورت هدفمند بر اساس ملاک های ورود به مطالعه انتخاب و در دو گروه آزمایش و کنترل (هر گروه15 نفر) جایگزین شدند. ابزار مورداستفاده در این پژوهش مقیاس های احساس تنهایی راسل، پپالو و فرگوسن و سرزندگی ذهنی رایان و فردریک بود. گروه آزمایش 8 جلسه ی 90 دقیقه ای آموزش گروهی درمان بین فردی فراشناختی را دریافت کردند درحالی که گروه کنترل هیچ آموزشی را دریافت نکردند. داده ها با استفاده از تحلیل کوواریانس تک متغیره (آنکوا) در نرم افزار 25-SPSS تجزیه وتحلیل شدند. نتایج نشان داد درمان بین فردی فراشناختی باعث کاهش احساس تنهایی و افزایش سرزندگی در زنان بازنشسته شده است. پیشنهاد می شود از درمان بین فردی فراشناختی برای کاهش احساس تنهایی و افزایش سرزندگی در زنان بازنشسته استفاده شود.

    کلیدواژگان: احساس تنهایی، سرزندگی، درمان بین فردی فراشناختی، طرح واره های بین فردی
  • نجمه السادات جوادیان، محمدحسین دهقانی فیروزآبادی*، مرضیه نوریان اردکانی صفحات 312-324

    هدف از پژوهش حاضر تعیین رابطه بین انتظارات والدین و تعارض زناشویی با پیشرفت تحصیلی دانش آموزان متوسطه دوره اول شهرستان میبد است. روش پژوهش کاربردی و از نوع همبستگی است. جامعه آماری پژوهش شامل تمامی دانش آموزان دوره اول متوسطه شهرستان میبد که در سال تحصیلی 1400- 1399 مشغول به تحصیل بودند را تشکیل می دهند. از این تعداد 313 نفر به عنوان نمونه با استفاده از جدول مورگان تعیین گردید که به شیوه خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه انتظارات والدین هوج و همکاران (1997)، پرسشنامه تعارض زناشویی والدین براتی و ثنایی (2004) و برای سنجش پیشرفت تحصیلی معدل کل یک سال تحصیلی دانش آموزان استفاده شد. جهت تجزیه وتحلیل داده های تحقیق از آزمون رگرسیون چندگانه و همبستگی پیرسون استفاده شد. یافته ها نشان دادند که بین انتظارات والدین با پیشرفت تحصیلی رابطه ی مثبت و معنی دار آماری وجود دارد. همچنین بین تعارض زناشویی با پیشرفت تحصیلی رابطه منفی و معنی دار آماری وجود دارد. متغیرهای انتظارات والدین و تعارض زناشویی و بیشتر ابعاد آن شامل کاهش همکاری، افزایش واکنش های هیجانی، کاهش رابطه خانوادگی با خویشاوندان همسر و دوستان، جدا کردن امور مالی از یکدیگر و کاهش رابطه فردی با خویشاوندان خود، درمجموع 41 درصد از واریانس مربوط به پیشرفت تحصیلی دانش آموزان را تبیین می کند.

    کلیدواژگان: انتظارات والدین، تعارض زناشویی، پیشرفت تحصیلی
  • معصومه یاسایی سکه، زهرا منتجبیان* صفحات 325-341

    پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه ویژگی های شخصیتی و کیفیت رابطه زناشویی بر نگرش به رابطه فرازناشویی در زنان متاهل انجام گرفت. این پژوهش ازنظر هدف کاربردی و در زمره پژوهش های توصیفی-همبستگی و جامعه آماری آن شامل کلیه زنان متاهل ساکن شهر اصفهان (1400) بودند. پژوهش با روش نمونه گیری در دسترس انجام گرفت. تعداد 200 نفر از زنان متاهل طی فراخوانی که در شبکه های اجتماعی اعلام شده بود به صورت تصادفی موردسنجش قرار گرفتند و به پرسشنامه های نگرش به روابط فرازناشویی (واتلی،2000)،  فرم کوتاه نیو (کاستا و مک کری، 1999) و کیفیت روابط زناشویی (فلچر، سیمپسون و توماس،2000) پاسخ دادند. برای انجام آمار توصیفی (میانگین و انحراف معیار، چولگی و کشیدگی)  از نرم افزار SPSS و داده ها در آمار استنباطی با استفاده از  مدل یابی معادلات ساختاری و با نرم افزار AMOS تجزیه وتحلیل گردید. نتایج نشان داد که مدل برازش مطلوبی با داده ها دارد و ویژگی های شخصیتی و کیفیت رابطه زناشویی با نگرش به روابط زناشویی رابطه دارد. با توجه به نتایج به دست آمده مشاوران و روانشناسان می توانند از طریق بررسی ویژگی های شخصیتی در مشاوره ازدواج و بهبود کیفیت روابط زناشویی در زندگی زناشویی در کاهش نگرش به روابط فرازناشویی بهره مند شوند.

    کلیدواژگان: روابط فرازناشویی، ویژگی‎های شخصیتی، کیفیت روابط زناشویی، زنان متاهل
  • مریم فتح الهی مطلق، مختار عارفی* صفحات 342-351

    هدف از این پژوهش، بررسی اثربخشی آموزش مهارت ارتباط موثر بین فردی بر تعارضات زناشویی زنان دارای همسر ناسازگار در سال 1400-1399 بود. طرح پژوهش، نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل بود. حجم نمونه 40 نفر بود که از جامعه مذکور، به روش تصادفی ساده انتخاب شدند.20 نفر به گروه آزمایش و 20 نفر به گروه کنترل تخصیص یافتند. گروه آزمایش در طول هشت جلسه، هر جلسه به مدت 90 دقیقه آموزش مهارت ارتباط موثر بین فردی دریافت کردند. برای تحلیل داده ها از تحلیل کوواریانس چندمتغیره و یک متغیره استفاده شد. یافته ها نشان داد  که بین گروه های آزمایش و کنترل ازلحاظ پس آزمون ابعاد بی میلی زناشویی با کنترل پیش آزمون تفاوت معناداری وجود دارد.  آموزش مهارت ارتباط موثر بین فردی (با کنترل اثر پیش آزمون به عنوان عامل همپراش روی پس آزمون) بر افزایش هر یک از ابعاد تعارضات زناشویی شامل کاهش، کاهش رابطه جنسی، افزایش واکنش های هیجانی، افزایش جلب حمایت فرزندان، افزایش رابطه فردی با خویشاوندان خود، کاهش رابطه خانوادگی با خویشاوندان همسر و دوستان، جدا کردن امور مالی از یکدیگر و کاهش ارتباط  در مرحله پس آزمون تاثیر معناداری داشته است.  مهم ترین نتایج این پژوهش، موثر بودن آموزش مهارت ارتباط موثر بین فردی بر تعارضات زناشویی زنان دارای همسر ناسازگار می باشد. ازاین رو به مشاوران خانواده و روان شناسان توصیه می شود گام های موثری در جهت حفظ و ارتقاء زندگی زناشویی و کاهش تعارضات زناشویی زنان بردارند.

    کلیدواژگان: آموزش مهارت ارتباط موثر بین فردی، تعارضات زناشویی، زنان دارای همسر ناسازگار
  • ثنا افشاری*، دلارا شعف، مسعود نجاری صفحات 352-364

    رابطه با جنس مخالف در سنین نوجوانی و جوانی غالبا می تواند به برخی آسیب های جبران ناپذیر برای دختران منجر شود. بر همین اساس پژوهش حاضر باهدف تعیین اثربخشی درمان ذهن آگاهی بر ارتقای تاب آوری و تنظیم شناختی هیجان در دختران آسیب دیده از رابطه با جنس مخالف انجام شد. روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری شامل تمامی دختران آسیب دیده از رابطه با جنس مخالف در سال 1400-1399 بود که به مراکز مشاوره و روان درمانی تحت نظارت بهزیستی شهر مهاباد جهت دریافت خدمات مشاوره مراجعه کرده و از طریق روش نمونه گیری هدفمند و بر اساس معیارهای ورود و خروج تعداد 30 نفر وارد مطالعه شده و به صورت تصادفی در دو گروه 15 نفره آزمایش و گواه جایگزین شدند. ابزار اندازه گیری در این پژوهش پرسشنامه تاب آوری کانر و دیویدسون (2003) و تنظیم شناختی هیجان (گرانفسکی و همکاران، 2006) بود. گروه آزمایش تحت درمان ذهن آگاهی ویلیامز وسگال  (2003) به مدت 8 جلسه 2 ساعته قرار گرفتند و گروه گواه هیچ مداخله ای دریافت نکرد. تجزیه وتحلیل داده های آماری با استفاده از روش تحلیل کوواریانس تک متغیره و با نرم افزار SPSS نسخه 23 صورت گرفت. سطح معناداری آزمون ها 0/05 در نظر گرفته شد. یافته های پژوهش نشان داد درمان ذهن آگاهی در گروه آزمایش در مقایسه با گروه گواه موجب تفاوت معنی داری بر تاب آوری  و تنظیم شناختی هیجان (0/001>p) در دختران آسیب دیده از رابطه با جنس مخالف معنادار بود. بر اساس نتایج پژوهش می توان گفت درمان ذهن آگاهی روش مداخله ای مناسبی برای ارتقای تاب آوری و تنظیم شناختی هیجان دختران آسیب دیده از رابطه با جنس مخالف است.

    کلیدواژگان: درمان ذهن آگاهی، تاب آوری، راهکارهای سازش یافته، راهکارهای سازش نیافته
  • نظیره حسن پور*، هراله جلالی، مسعود نجاری صفحات 365-375

    پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد (ACT) بر ارتقای سلامت اجتماعی و سلامت روان زنان قربانی خشونت خانگی انجام شد. روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری شامل تمامی زنان قربانی خشونت خانگی شهر سقز در سال 1400-1399 بود که به مرکز مشاوره و روان درمانی روانکده شهرستان سقز جهت دریافت خدمات مشاوره مراجعه کرده و از طریق روش نمونه گیری در دسترس تعداد 30 نفر وارد مطالعه شده و به صورت تصادفی در دو گروه 15 نفره آزمایش و گواه جایگزین شدند. ابزار اندازه گیری در این پژوهش پرسشنامه سلامت اجتماعی کییز (1998) و سلامت عمومی کلدبرگ (GHQ) بود. گروه آزمایش 10 جلسه 1/5 ساعته تحت درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد قرار گرفت و گروه گواه هیچ مداخله ای دریافت نکرد. تجزیه وتحلیل داده های آماری با استفاده از روش تحلیل کوواریانس تک متغیره و با نرم افزار SPSS نسخه 23 صورت گرفت. سطح معناداری آزمون ها 0/05 در نظر گرفته شد. یافته ها نشان داد که بعد از مداخله، اثر درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر سلامت اجتماعی و سلامت روان زنان قربانی خشونت خانگی معنادار بود. بر اساس نتایج پژوهش می توان گفت درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد روش مداخله ای مناسبی برای افزایش سلامت اجتماعی و سلامت روان زنان قربانی خشونت خانگی است.

    کلیدواژگان: درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد، سلامت اجتماعی، سلامت روان، زنان قربانی خشونت خانگی
  • نرگس مجلج نژاد* صفحات 376-387

    هدف از این پژوهش بررسی پیش بینی پرخاشگری ارتباطی پنهان بر اساس کیفیت زندگی جنسی و رفتار دل بستگی در روابط زناشویی در زنان متاهل بود. طرح پژوهش، توصیفی و از نوع همبستگی بود. جامعه آماری این پژوهش کلیه زنان متاهل شهر چالوس در سال 1401 بودند. به این منظور تعداد 150 نفر از این افراد با استفاده از فرمول پلنت از تاپاچنیک و همکاران (2007) و به روش نمونه‏گیری در دسترس انتخاب خواهند شد و به مقیاس پرخاشگری ارتباطی پنهان (CRAS) نلسون و کارول (2006)، پرسشنامه کیفیت زندگی جنسی زنان (SQOL-F) سیموند و همکاران (2005) و مقیاس دسترسی پذیری، پاسخگویی و همدم طلبی (BARES) سندبرگ و همکاران (2012) پاسخ دادند. داده ‏های جمع آوری شده با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چندمتغیره تحلیل شد. نتایج نشان داد که بین کیفیت زندگی جنسی و رفتار دل بستگی در روابط زناشویی با پرخاشگری ارتباطی پنهان رابطه منفی و معنادار وجود دارد (0/01>P). نتایج تحلیل رگرسیون چندگانه نیز آشکار کرد که 65/9 درصد واریانس پرخاشگری ارتباطی پنهان به وسیله کیفیت زندگی جنسی و رفتار دل بستگی در روابط زناشویی ‏تبیین می‏شود. یافته‏ های این پژوهش نشان می دهد که کیفیت زندگی جنسی و رفتار دل بستگی در روابط زناشویی نقش مهمی در پیش بینی پرخاشگری ارتباطی پنهان زنان متاهل دارند.

    کلیدواژگان: پرخاشگری ارتباطی پنهان، کیفیت زندگی جنسی، رفتار دل بستگی در روابط زناشویی
  • راحله شکوهی*، فاطمه دانشفر، فاطمه کیالاشکی صفحات 388-395

    هدف از پژوهش حاضر بررسی اثربخشی روش تدریس هم شاگردی بر کاهش اهمال کاری تحصیلی دانش ‏آموزان ابتدایی بود. روش پژوهش آزمایشی با طرح پیش آزمون، پس آزمون با گروه کنترل همراه با مرحله پیگیری 2 ماهه بود. جامعه آماری کلیه دانش آموزان ابتدایی شهر تهران در سال تحصیلی 1401-1400 بودند. در مرحله اول با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس تعداد 30 نفر انتخاب و سپس به شیوه تصادفی ساده در یک گروه آزمایش (15 نفر) و یک گروه کنترل (15 نفر) جایگزین شدند. گروه آزمایش تحت روش تدریس هم شاگردی قرار گرفتند؛ اما گروه کنترل هیچ گونه مداخله ‏ای از روش تدریس هم شاگردی دریافت نکرد و در لیست انتظار باقی ماند. از پرسشنامه اهمال کاری تحصیلی (APQ) سواری (1390) به منظور گردآوری اطلاعات استفاده شد. تجزیه وتحلیل اطلاعات به دست آمده از اجرای پرسشنامه ها از طریق نرم‏ افزار SPSS نسخه 24 در دو بخش توصیفی و استنباطی (تحلیل واریانس آمیخته و آزمون تعقیبی بن‏ فرونی) انجام پذیرفت. نتایج نشان داد روش تدریس هم شاگردی در مرحله پس آزمون و پیگیری نسبت به گروه کنترل اثربخشی معناداری بر کاهش اهمال کاری تحصیلی دانش ‏آموزان داشته است (0/05>P). بر اساس نتایج پژوهش حاضر، می ‏توان گفت که روش تدریس هم شاگردی می تواند به عنوان یک شیوه آموزشی مناسب برای کاهش اهمال کاری تحصیلی دانش آموزان در مدارس ابتدایی به کاربرده شود.

    کلیدواژگان: روش تدریس هم شاگردی، اهمال کاری تحصیلی
  • راحله شکوهی*، ناهید کالجی، زهرا جعفری صفحات 396-404

    هدف از پژوهش حاضر بررسی اثربخشی روش تدریس سکوسازی بر افزایش خودپنداره تحصیلی دانش ‏آموزان ابتدایی بود. روش پژوهش آزمایشی با طرح پیش آزمون، پس آزمون با گروه کنترل همراه با مرحله پیگیری 2 ماهه بود. جامعه آماری کلیه دانش آموزان ابتدایی شهر تهران در سال تحصیلی 1401-1400 بودند. در مرحله اول با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس تعداد 30 نفر انتخاب و سپس به شیوه تصادفی ساده در یک گروه آزمایش (15 نفر) و یک گروه کنترل (15 نفر) جایگزین شدند. گروه آزمایش تحت 4 جلسه روش تدریس سکوسازی قرار گرفتند؛ اما گروه کنترل هیچ گونه مداخله‏ ای از روش تدریس سکوسازی دریافت نکرد و در لیست انتظار باقی ماند. از سیاهه خودپنداره تحصیلی دانش ‏آموزان چن و تامپسون (2004) به منظور گردآوری اطلاعات استفاده شد. تجزیه وتحلیل اطلاعات به دست آمده از اجرای پرسشنامه ها از طریق نرم ‏افزار SPSS نسخه 24 در دو بخش توصیفی و استنباطی (تحلیل واریانس آمیخته و آزمون تعقیبی بن‏فرونی) انجام پذیرفت. نتایج نشان داد روش تدریس سکوسازی در مرحله پس آزمون و پیگیری نسبت به گروه کنترل اثربخشی معناداری بر افزایش خودپنداره تحصیلی دانش آموزان داشته است (0/05>P). بر اساس نتایج پژوهش حاضر، می‏ توان گفت که روش تدریس سکوسازی می تواند به عنوان یک شیوه آموزشی مناسب برای افزایش خودپنداره تحصیلی دانش آموزان در مدارس ابتدایی به کاربرده شود.

    کلیدواژگان: روش تدریس سکوسازی، خودپنداره تحصیلی، دانش آموزان
  • راحله شکوهی*، حنانه رستمی، فاطمه رستمی صفحات 405-415

    هدف از پژوهش حاضر بررسی اثربخشی آموزش هوش موفق استرنبرگ بر بهبود اشتیاق به مدرسه و خودپنداره تحصیلی دانش ‏آموزان ابتدایی بود. روش پژوهش آزمایشی با طرح پیش آزمون، پس آزمون با گروه کنترل همراه با مرحله پیگیری 2 ماهه بود. جامعه آماری کلیه دانش آموزان ابتدایی شهر تهران در سال تحصیلی 1401-1400 بودند. در مرحله اول با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس تعداد 30 نفر انتخاب و سپس به شیوه تصادفی ساده در یک گروه آزمایش (15 نفر) و یک گروه کنترل (15 نفر) جایگزین شدند. گروه آزمایش تحت 12 جلسه آموزش هوش موفق استرنبرگ قرار گرفتند؛ اما گروه کنترل هیچ گونه مداخله‏ ای از آموزش هوش موفق دریافت نکرد و در لیست انتظار باقی ماند. از مقیاس اشتیاق به مدرسه وانگ و همکاران (2011) و سیاهه خودپنداره تحصیلی دانش ‏آموزان چن و تامپسون (2004) به منظور گردآوری اطلاعات استفاده شد. تجزیه وتحلیل اطلاعات به دست آمده از اجرای پرسشنامه ها از طریق نرم‏ افزار SPSS نسخه 24 در دو بخش توصیفی و استنباطی (تحلیل واریانس آمیخته و آزمون تعقیبی بن‏فرونی) انجام پذیرفت. نتایج نشان داد آموزش هوش موفق در مرحله پس آزمون و پیگیری نسبت به گروه کنترل اثربخشی معناداری بر افزایش اشتیاق به مدرسه و خودپنداره تحصیلی دانش آموزان داشته است. بر اساس نتایج پژوهش حاضر، می‏توان گفت که آموزش هوش موفق استرنبرگ می تواند به عنوان یک شیوه آموزشی مناسب برای افزایش اشتیاق به مدرسه و خودپنداره تحصیلی دانش آموزان در مدارس ابتدایی به کاربرده شود.

    کلیدواژگان: آموزش هوش موفق استرنبرگ، اشتیاق به مدرسه، خودپنداره تحصیلی
  • فائزه پیران*، یوسف مرادیان، حکیم سحاقی صفحات 416-424

    هدف پژوهش حاضر بررسی هیجان خواهی با میزان استفاده از اینترنت در دختران نوجوان دانش آموز مقطع متوسطه اول است. روش تحقیق این پژوهش توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری این تحقیق را کلیه دانش آموزان مقطع اول متوسطه ناحیه 2 استان البرز در سال تحصیلی1400-1399 تشکیل دادند. طبق جدول مورگان جامعه این تحقیق 750 نفر و حجم نمونه 256 نفر محاسبه گردید. در این پژوهش از روش نمونه گیری خوشه ای مرحله ای استفاده شد. به دلیل شرایط خاص جامعه و شیوع ویروس کرونا و محدودیت تردد و ارتباطات اجتماعی، از روش اجرای اینترنتی استفاده شد. لازم به توضیح است که 27 پرسشنامه به عنوان داده پرت تشخیص داده شد و کنار گذاشته شدند و از تعداد 256 پرسشنامه، درنهایت 229 پرسشنامه به عنوان نمونه ی نهایی در نظر گرفته شد. ابزار جمع آوری داده ها شامل پرسشنامه هیجان خواهی زاکرمن فرم پنجم و پرسشنامه اعتیاد به اینترنت یانگ بود. یافته های این تحقیق نشان داد، بین هیجان خواهی با میزان استفاده از اینترنت رابطه مثبت و معناداری وجود دارد.

    کلیدواژگان: هیجان خواهی، اینترنت، دانش آموزان
  • زیبا کریمی* صفحات 425-434

    هدف از پژوهش حاضر، تعیین نقش سرمایه های روان شناختی در پیش بینی کیفیت زندگی کاری معلمان زن متوسطه اول بوده است. جامعه موردنظر کلیه دبیران زن متوسطه اول استان اصفهان در سال تحصیلی 1400-1401 می باشد. حجم نمونه با استفاده از فرمول فیدل و تاباکنیک (2007) حداقل 130 نفر تعیین گردید که نهایتا 167 معلم زن متوسطه اول به روش نمونه گیری در دسترس به پرسشنامه ها پاسخ دادند. در این پژوهش علاوه بر اطلاعات جمعیت شناختی، پرسشنامه سرمایه روان شناختی لوتانز (2007) و پرسشنامه استاندارد کیفیت زندگی کاری والتون (1973) استفاده شد. پس از جمع آوری پرسشنامه ها از روش همبستگی و تحلیل رگرسیون چندمتغیری با استفاده از نرم افزار  spssاستفاده شد. رابطه ی مثبت و معناداری بین سرمایه روان شناختی و کیفیت زندگی کاری می باشد. زیر مولفه های تاب آوری و امید واری 17 درصد قادر به پیش بینی کیفیت زندگی کاری در سطح 0/0001 می باشد؛ بنابراین، بهبود سطح سرمایه روان شناختی می تواند کیفیت زندگی کاری معلمان را بهتر نموده، همچنین سلامت روان و کیفیت تدریس را بهبود بخشد.

    کلیدواژگان: سرمایه های روان شناختی، کیفیت زندگی کاری، معلمان زن متوسطه اول
  • حسنا کمانکش، سعیده سادات حسینی* صفحات 435-448

    هدف از این پژوهش، بررسی اثربخشی آموزش روانشناسی مثبت نگری بر پریشانی روان شناختی، باورهای غیرمنطقی و درگیری فکری در بین زنان دارای همسر ناسازگار بود. طرح پژوهش، نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل بود. حجم نمونه 40 نفر بود که از جامعه مذکور، به روش تصادفی ساده انتخاب شدند.20 نفر به گروه آزمایش و 20 نفر به گروه کنترل تخصیص یافتند. ابزارهای پژوهشی مورداستفاده پرسشنامه های پریشانی روان شناختی، باورهای غیرمنطقی و درگیری فکری بود. گروه آزمایش در طول یازده جلسه، هر جلسه به مدت 90 دقیقه آموزش روانشناسی مثبت نگری دریافت کردند. برای تحلیل داده ها از تحلیل کوواریانس چندمتغیره و یک متغیره استفاده شد. یافته ها نشان داد نتایج موید آن است که بین گروه های آزمایش و کنترل ازلحاظ پس آزمون ابعاد پریشانی روان شناختی  با کنترل پیش آزمون تفاوت معناداری وجود دارد. بر این اساس می توان گفت که تفاوت معناداری حداقل دریکی از متغیرهای وابسته یعنی ابعاد پریشانی روان شناختی  ایجادشده است و ضریب تاثیر نشان می دهد که 66/9 درصد تفاوت دو گروه مربوط به مداخله آزمایشی است. نتایج موید آن است که بین گروه های آزمایش و کنترل ازلحاظ پس آزمون باورهای غیرمنطقی با کنترل پیش آزمون تفاوت معناداری وجود دارد. بر این اساس می توان گفت که تفاوت معناداری حداقل دریکی از متغیرهای وابسته یعنی ابعاد باورهای غیرمنطقی ایجادشده است و ضریب تاثیر نشان می دهد که 75/1 درصد تفاوت دو گروه مربوط به مداخله آزمایشی است. نتایج نشان می‏دهد که بین آزمودنی‏های گروه  آزمایش و کنترل ازلحاظ پس آزمون ابعاد درگیری فکری با کنترل پیش آزمون تفاوت معناداری وجود دارد. بر این اساس می توان گفت که تفاوت معناداری حداقل دریکی از متغیرهای وابسته (ابعاد درگیری فکری) ایجادشده است و ضریب تاثیر نشان می دهد که 0/61 درصد تفاوت دو گروه مربوط به برنامه آزمایشی است.

    کلیدواژگان: آموزش روانشناسی مثبت نگری، پریشانی روان شناختی، باورهای غیرمنطقی، درگیری فکری
  • بهاره سلطانی، فرشته محمدی* صفحات 449-456

    اعتیاد به مواد مخدر و بزهکاری به عنوان یکی از مشکلات مهم در جامعه امروز یاد می شود. مطالعات متعددی در زمینه سبب شناسی پدیده اعتیاد و علل بزهکاری در میان جوانان و زنان به عمل آمده و محققان عوامل مختلفی را در ارتباط با شیوع اعتیاد و گرایش به بزهکاری معرفی کرده اند. بنابراین هدف از انجام پژوهش حاضر بررسی عوامل موثر برگرایش جوانان و زنان به اعتیاد و  بزهکاری و راه های پیشگیری از آن در شهرستان روانسر می باشد. روش مطالعه از نوع توصیفی-تبیینی و به لحاظ ماهیت کاربردی می باشد و ازنظر اجرا پیمایشی محسوب می شود. جامعه آماری این تحقیق 100 نفر از جوانان و زنان شهرستان روانسر می باشد که به صورت تصادفی در دسترس انتخاب گردیدند. برای تجزیه وتحلیل داده ها از نرم افزار spss-22 استفاده گردید. نتایج نشان داد فقر فرهنگی، دوستان ناباب، فقر اقتصادی خانواده، اعتیاد والدین  و ازهم گسیختگی و طلاق والدین بر گرایش جوانان و زنان به مواد مخدر رابطه معناداری وجود دارد. بنابراین نتیجه می گیریم اعتیاد و بزهکاری یکی از مهم ترین مشکلات اجتماعی و اقتصادی و بهداشتی است که عوارض ناشی از آن تهدیدی جدی برای جامعه بشری محسوب و موجب رکود اجتماعی در زمینه های مختلف می گردد.

    کلیدواژگان: اعتیاد، بزهکاری، جوانان، زنان
  • مهرنوش شهلایی، مختار عارفی* صفحات 457-464

    شیوع ویروس کرونا و پیامدهای روانی ناشی از آن یکی از مهم ترین وقایع اجتماعی بشر در قرن 21 است که دانشجویان با پیامدهای روان شناختی ناشی از آن روبه رو هستند. بنابراین پژوهش حاضر باهدف بررسی رابطه بین تاب آوری با اضطراب کرونا در دانشجویان مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد کرمانشاه در سال تحصیلی 1400-1399، صورت گرفت. این پژوهش، کاربردی و ازلحاظ شیوه اجرا، توصیفی و از نوع همبستگی بود. جامعه آماری این پژوهش را تمامی دانشجویان مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد کرمانشاه تشکیل دادند که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده، تعداد 110 نفر از آنان، به عنوان نمونه آماری انتخاب و به پرسشنامه تاب آوری کونور و دیویدسون و اضطراب کرونا علی پور و همکاران، پاسخ دادند. داده ها با استفاده از نرم افزار 20-SPSS مورد تجزیه وتحلیل آماری قرار گرفتند. نتایج روش تحلیل رگرسیون گام به گام نشان داد که هر متغیر پیش بین تاب آوری می توانند 62/0 واریانس متغیر اضطراب کرونا را تبیین نماید. همچنین نتایج روش تحلیل همبستگی پیرسون نشان داد که بین تاب آوری با اضطراب کرونا، ارتباط معنادار وجود دارد. با توجه به نتایج به دست آمده پیشنهاد می شود در زمان شیوع بیماری های نوظهور و همه گیر، جهت کاهش میزان اضطراب کرونا در دانشجویان، تاب آوری آن ها در جهت به کار بردن آن در زندگی شخصی خود بیش ازپیش موردتوجه مدیران و مسیولین وزارت بهداشت و مراکز آموزش عالی قرار گیرد.

    کلیدواژگان: تاب آوری، اضطراب کرونا، دانشجویان
  • شهرزاد احمدی*، علی رضا معطوفی صفحات 465-477

    هدف از پژوهش بررسی بیماری وسواس فکری_جبری در خوانایی گزارشگری مالی می باشد. پژوهش حاضر از لحاظ هدف، کاربردی و به لحاظ روش، شبه آزمایشی از نوع پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل می باشد. جامعه آماری شامل تمامی مدیران مالی شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می باشد. اطلاعات مربوط به بیماری وسواس فکری_جبری بر اساس پرسشنامه وسواس فکری_جبری پادوا در میان مدیران مالی شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران جمع آوری شد که نمونه نهایی شامل 30 نفر به شیوه تصادفی انتخاب و در گروه آزمایش (15 نفر) و گروه کنترل (15 نفر) قرار گرفتند. برای بررسی بیماری فکری_جبری در خوانایی گزارشگری مالی سه سوال تدوین گردید. براین اساس سه شاخص خوانایی گزارشگری مالی بر اساس شاخص های فوگ، فلش و طول متن مورد بررسی قرار گرفت. برای آزمون فرضیه ها از تحلیل کوواریانس چندمتغیره استفاده شده است. نتایج حاصل از فرضیه های پژوهش نشان داد که تفاوت معناداری بین گروه های آزمایش و کنترل وجود دارد و وجود بیماری وسواس فکری_جبری باعث افت سطح خوانایی گزارشگری مالی می شود. نتایج این پژوهش کمک شایانی به استانداردهای حسابداری و حسابرسی و همچنین قوانین تجارت با توجه به ویژگی های شخصیتی گزارشگران مالی می نماید.

    کلیدواژگان: خوانایی گزارشگری مالی، بیماری وسواس فکری، جبری، شاخص فوگ، شاخص فلش، شاخص طول متن
  • انیسه جباری دانشور، اکبر رضایی* صفحات 478-491

    هدف اصلی پژوهش حاضر تعیین رابطه بین متغیرهای هویت تحصیلی (هویت موفق، هویت دیررس، هویت دنباله رو و هویت سردرگم) و جهت گیری هدف (تسلط-گرایش، تسلط-اجتنابی، عملکرد-گرایش و عملکرد-اجتنابی) با متغیر درگیری شناختی است. جامعه آماری پژوهش را همه دانش آموزان متوسطه شهر تبریز در سال تحصیلی99  تبریز تشکیل می دادند. حجم نمونه آماری 377 نفر با روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند. برای گردآوری داده های مربوط به هویت تحصیلی از پرسشنامه نسخه فارسی منزلت های هویت تحصیلی و از و ایزاکسون (2008) و برای گردآوری درگیری شناختی از پرسشنامه راهبردهای انگیزش برای یادگیری (پینتریچ و دی گروت، 1990) و برای گردآوری اطلاعات مربوط به جهت گیری هدف از پرسشنامه اهداف پیشرفت (الیوت و مک گریگور) استفاده شده. داده های جمع آوری شده با استفاده از روش های همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. نتایج پژوهش نشان داد که بین راهبردهای شناختی و متغیرهای هویت موفق و هدف تسلط گرایش همبستگی مثبت و معنی داری وجود دارد. نتایج تحلیل رگرسیون نیز نشان داد که بهترین پیش بین استفاده از راهبردهای شناختی، متغیرهای هویت موفق و هدف تسلط-گرایش است. به طورکلی نتایج پژوهش حاکی از اهمیت توجه به مولفه های هویت تحصیلی و جهت گیری هدف دانش آموزان در درگیری شناختی آنان است.

    کلیدواژگان: هویت تحصیلی، جهت گیری هدف، درگیری شناختی
  • سعید رضائی، صاحب یوسفی* صفحات 492-500

    اختلالات رشدی اختلالاتی هستند که در آنها، رشد و تحول بهنجار مغز و دستگاه عصبی- مرکزی مختل شده است، این اختلال به مشکلاتی در عملکرد و دستگاه عصبی اشاره دارد که همزمان با رشد فرد بر هیجان، توانایی های یادگیری و حافظه او تاثیر منفی می گذارد لذا هدف از این پژوهش مرور نظامدار نقش یکپارچگی حسی در رشد ادراک و احساس کودکان با اختلالات رشدی بررسی داده ها در پژوهش حاضر به صورت مروری نظام مند انجام گرفته است. روش شناسی آن نیز مبتنی بر گردآوری، طبقه بندی و خلاصه کردن یافته های مقالات علمی پژوهشی مرتبط با یکپارچگی حسی، اختلالت رشدی، احساس و ادراک در بین سال های میلادی 2020-2000 برگرفته از پایگاه های اطلاعاتی  Eric، Ebsco،  Google Scholar، Scopus، Science Direct، PubMed با کلید واژه های یکپارچگی حسی، اختلالت رشدی، احساس و ادراک صورت پذیرفته است. در ادامه و جست و جوی اولیه 98 مقاله انتخاب شدند و در ادامه 10 مقاله که عنوان آنها مرتبط با کلید واژه ها بود انتخاب شدند، از بین آنها 79 مقاله به دلیل عدم تناسب با موضوع،  9 مقاله به علت قدیمی بودن و 1 مقاله به علت تکراری بودن در چند پایگاه اطلاعاتی حذف گردید، و نهایتا 10 مقاله انتخاب گردیدند. با بررسی مطالعات انجام گرفته می توان نتیجه گرفت که یکپارچگی حسی یکی از درمان های مکمل برای اختلالات رشدی است و باعث بهبود ادراک و احساس در این کودکان می شود.

    کلیدواژگان: یکپارچگی حسی، اختلالات رشدی، احساس و ادراک
  • غلام رضا ثناگو محرر، زهرا وفایی جهان* صفحات 501-509

    روان شناس یک متخصص بهداشت روان است که به بررسی رفتار و فرایندهای ذهنی آن می پردازد. سلامت روان روان شناسان بسیار حایز اهمیت است. هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی طرح واره درمانی در افزایش سلامت روان در داوطلبان متمایل به انتخاب رشته روان شناسی و بررسی مجدد تصمیم آنها به انتخاب رشته روان شناسی می باشد. این مطالعه به روش شبه تجربی بود  و با استفاده از روش پیش آزمون و پس آزمون با گروه گواه انجام شد. 40 نفر از داوطلبان متمایل به انتخاب رشته روان شناسی به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند. ابزار موردسنجش، پرسشنامه سلامت عمومی روان بود؛ که با این پرسشنامه سطح سلامت روان در جنبه های مختلف از قبیل اضطراب، نشانه های جسمانی، اختلال در کارکرد اجتماعی و افسردگی سنجیده شد. نتایج آزمون تحلیل کوواریانس چندمتغیری نشان دادند میانگین نمره های سلامت روان گروه آزمایش در پس آزمون نسبت به پیش آزمون افزایش معناداری داشت و همچنین نسبت به گروه گواه افزایش معناداری یافت. همچنین نمرات گروه آزمایش در مرحله پیگیری به طور معناداری بالاتر از نمرات پیش آزمون بود؛ به عبارت دیگر، طرح واره درمانی سلامت روان در داوطلبان متمایل به انتخاب رشته روان شناسی را به طور معناداری افزایش داد؛ و به دنبال 7 نفر از آزمودنی های گروه آزمایش از انتخاب رشته روان شناسی منصرف شدند.

    کلیدواژگان: سلامت عمومی روان، داوطلبان متمایل به انتخاب رشته روان شناسی، طرح واره درمانی
  • عثمان عبداللهی*، زهرا میرزایی صفحات 510-521

    هدف از پژوهش حاضر بررسی خودکارآمدی تحصیلی و درگیری تحصیلی در پیش بینی فریبکاری تحصیلی در دانش آموزان دختر دوره متوسطه شهرستان سقز بود. از جامعه مذکور تعداد 200 نفر به روش تصادفی مرحله ای انتخاب شدند. ابزار مورداستفاده در این پژوهش پرسشنامه خودکارآمدی تحصیلی مرگان و جینکز (1999)، پرسشنامه درگیری تحصیلی ریو (2013) و پرسشنامه فریبکاری تحصیلی فارنسه و همکاران (2011) بود، طرح پژوهش از نوع همبستگی بود که داده ها با استفاده از آمار توصیفی و آمار استنباطی با نرم افزار spss مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. نتایج حاصل نشان داد که خودکارآمدی تحصیلی و درگیری تحصیلی تا حد زیادی میزان فریبکاری تحصیلی را در دانش آموزان پیش بینی می کند.

    کلیدواژگان: خودکارآمدی تحصیلی، درگیری تحصیلی، فریبکاری تحصیلی، دانش آموزان
  • زهرا زارعی قبادی*، یوسف مرادیان، حکیم سحاقی، فاطمه زارعی قبادی صفحات 521-541

    در پی صنعتی شدن جوامع و کاهش قدرت نهادهای سنتی، تغییرات فراوانی در جوامع رخ‌داده است و گروه‌های مختلفی را تحت تاثیر خود قرارداده است، که از مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به زنان اشاره نمود. این عوامل سبب ورود زنان به بازار کار و افزایش اشتغال آنان شده است. این امر ساختار قدرت و نحوه تعاملات اعضای خانواده را تغییر داده و کیفیت زندگی زنان را تحت تاثیر قرارداده است. بر اساس تیوری‌های مختلف با افزایش منابع در دسترس افراد، ساختار و کیفیت زندگی زنان بهبود می‌یابد، اما عوامل اجتماعی مختلف مانند باورهای جنسیتی، دین‌داری، ارزش‌های مدرن و برخی عوامل زمینه‌ای مانند پایگاه، و بعد خانواده تسریع‌کننده یا مانع چنین تغییراتی می‌گردند. جهت بررسی فرایند چنین تغییراتی در جامعه ایرانی نمونه‌ای 384 نفره (192 نفر شاغل، 192 خانه‌دار) انتخاب گشتند. تحقیق حاضر از نظر اجرا پیمایشی می‌باشد، چرا که به بررسی جامعه آماری با استفاده از یک نمونه می‌پردازد. انتخاب روش پیمایشی بدین دلیل است که مناسب‌ترین روش برای شناخت کیفیت زندگی زنان شاغل و خانه‌دار و بررسی تاثیر ساختار قدرت و سایر متغیرها بر کیفیت زندگی است. یافته‌های تحقیق نشان داد کسب منابع بیشتر مانند تحصیلات، درآمد، و منزلت شغلی (پایگاه) و اشتغال زنان و عوامل اجتماعی مانند رسانه، ساختار قدرت را در خانواده‌ها تغییر می‌دهند و آن را به سمت الگوی مشارکتی سوق می‌دهند، اما مهم‌ترین عامل بهبود کیفیت زندگی زنان پایگاه اقتصادی اجتماعی مردان و تغییرات گسترده‌تر اجتماعی است که زمینه را برای چنین تغییراتی آماده نموده است، و اشتغال زنان هرچند ساختار قدرت را متعادل‌تر می‌نماید اما نه‌تنها سبب بهبود کیفیت زندگی نمی‌گردد بلکه تاثیر منفی بر آن نیز دارد. در کل می‌توان بیان داشت به دلیل موانع اجتماعی و خانوادگی که وجود دارد هزینه‌هایی که زنان به سبب اشتغال تحمیل می‌شوند، بیشتر از منافع اشتغال و بهبود کیفیت زندگی‌شان است.

    کلیدواژگان: ساختار قدرت، خانواده، کیفیت زندگی، زنان، عوامل اجتماعی
  • سپیده فلاحیه*، محسن امیدی چشمه کبود، زهرا مرادزاده، نوشین نادری صفحات 542-552

    هدف از انجام این پژوهش بررسی ارایه مدل ساختاری اضطراب امتحان بر اساس دل‌مشغولی تحصیلی با نقش میانجی استقامت تحصیلی در دانش ‏آموزان دختر شهر اصفهان انجام‌شده است. طرح پژوهش توصیفی از نوع مدل‏ سازی معادلات ساختاری بود. این پژوهش با حضور 300 نفر به روش نمونه‏ گیری در دسترس از بین دانش آموزان دوره دوم متوسطه شهر اصفهان در سال تحصیلی 1402-1401 به روش آنلاین انجام شد. برای اندازه‏ گیری متغیرهای پژوهش از سیاهه اضطراب امتحان (TAI) ابوالقاسمی و همکاران (1375)، پرسشنامه دل‌مشغولی تحصیلی (AEQ) فردریکز و همکاران (2004) و مقیاس استقامت تحصیلی (AGS) کلارک و مالکی (2019) استفاده شد. داده‏ ها با ضریب همبستگی پیرسون و معادلات ساختاری و با استفاده از نرم‌افزار SPSS و AMOS نسخه 24 تحلیل شد. نتایج نشان داد که بین دل‌مشغولی تحصیلی و استقامت تحصیلی با اضطراب امتحان همبستگی معناداری وجود دارد (0/01>P). همچنین نتایج نشان داد مسیرهای مستقیم این پژوهش معنادار شدند و مسیرهای غیرمستقیم دل‌مشغولی تحصیلی از طریق نقش میانجی استقامت تحصیلی بر اضطراب امتحان دانش آموزان معنادار بود. بر اساس یافته ‏های این پژوهش، مدل نهایی پژوهش از برازش مطلوبی برخوردار بود (0/061=RMSEA و 0/05>P-value) و مدل نهایی ارزیابی‌شده از برازندگی مطلوبی برخوردار است و گام مهمی در جهت شناخت عوامل موثر بر اضطراب امتحان در بین دانش ‏آموزان است.

    کلیدواژگان: اضطراب امتحان، دل مشغولی تحصیلی، استقامت تحصیلی
  • زهرا تنها*، دکتر راضیه جلیلی، فاطمه بابایی مطلق صفحات 553-565

    یکی از نظریه‌پردازان روان شناسی که در زمینه پیشرفت علم نیز دیدگاه های قابل‌تاملی دارد، پیاژه است که همراه با گارسیا (1989) کتابی در این زمینه به رشته تحریر درآورده است. براین اساس، رشد دانش فردی را می توان برابر با رشد دانش در علم دانست. نظریه های علمی ساخته ذهن انسان می باشند و تمامی ساختمان معرفتی به همین شیوه ساخته می شود. پیاژه، تحول دانش را با مفهوم تعادل جویی توضیح داده است. از سوی دیگر، سه وجه درون، بین و انتقال سازوکارهایی هستند که در شکل نظریه مرحله ای بیان می گردند و به منظور تحول دانش هم برای فرد و هم برای علم به کار می روند و در توضیح ساخت ساختارهای معرفتی کاربرد دارند. کوهن، مفهوم پارادایم را مطرح می‌سازد که از نظر وی عبارت است از دستاوردهای علمی موردپذیرش همگانی است که در یک دوره زمانی، الگوهای مسایل و راه‌حل‌ها را برای جامع ه ای از کارورزان فراهم می آورند. علم بهنجار فعالیتی که بیشتر دانشمندان هم‌دوره، همه‌وقت خود را به‌طور اجتناب‌ناپذیری صرف آن می کنند تا پاسخ برخی از پرسش ها را بیابند. وقتی مسیله ای جدید در قالب علم موجود قابل‌حل نباشد علم بهنجار دچار بحران می شود. در این شرایط انتظار وقوع انقلاب های علمی وجود دارد. در این مقاله سعی شده است دیدگاه های پیاژه و کوهن از نظر پیشرفت علمی مقایسه شود.

    کلیدواژگان: روانشناسی تکوینی، تعادل جویی، انقلاب علمی، پارادایم
  • سپیده فلاحیه*، محسن امیدی چشمه کبود، زهرا مرادزاده، نوشین نادری صفحات 566-578

    هدف از انجام این پژوهش بررسی نقش میانجی استقامت تحصیلی در رابطه بین باورهای ضمنی هوش و دل‌مشغولی تحصیلی با رفتارهای خودناتوان ساز تحصیلی در دانش آموزان دختر شهر اصفهان شده است. طرح پژوهش توصیفی از نوع مدل‏ سازی معادلات ساختاری بود. این پژوهش با حضور 300 نفر به روش نمونه‏ گیری در دسترس از بین دانش آموزان دوره دوم متوسطه شهر اصفهان در سال تحصیلی 1402-1401 به روش آنلاین انجام شد. برای اندازه ‏گیری متغیرهای پژوهش از مقیاس خود ناتوان سازی تحصیلی (ASHS) شوینگر و استینسمیر-پلستر (2011)، مقیاس نظریه تلویحی هوش (ITIS) عبدالفتاح و یاتس (2006)، پرسشنامه دل‌مشغولی تحصیلی (AEQ) فردریکز و همکاران (2004) و مقیاس استقامت تحصیلی (AGS) کلارک و مالکی (2019) استفاده شد. داده‏ ها با ضریب همبستگی پیرسون و معادلات ساختاری و با استفاده از نرم‌افزار SPSS و AMOS نسخه 24 تحلیل شد. نتایج نشان داد که بین باورهای ضمنی هوش، دل‌مشغولی تحصیلی و استقامت تحصیلی با رفتارهای خودناتوان ساز تحصیلی همبستگی معناداری وجود دارد. همچنین نتایج نشان داد مسیرهای مستقیم این پژوهش معنادار شدند و مسیرهای غیرمستقیم باورهای ضمنی هوش و دل‌مشغولی تحصیلی از طریق نقش میانجی استقامت تحصیلی بر رفتارهای خودناتوان ساز تحصیلی دانش آموزان معنادار بود. بر اساس یافته ‏های این پژوهش، مدل نهایی پژوهش از برازش مطلوبی برخوردار بود (0/076=RMSEA و 0/05>P-value) و مدل نهایی ارزیابی‌شده از برازندگی مطلوبی برخوردار است و گام مهمی در جهت شناخت عوامل موثر بر رفتارهای خودناتوان ساز تحصیلی در بین دانش‏ آموزان است.

    کلیدواژگان: رفتارهای خودناتوان ساز تحصیلی، باورهای ضمنی هوش، دل مشغولی تحصیلی، استقامت تحصیلی
  • محسن امیدی چشمه کبود، سپیده فلاحیه*، زهرا مرادزاده، نوشین نادری صفحات 579-588

    هدف از انجام این پژوهش بررسی نقش میانجی حمایت تحصیلی در رابطه بین شایستگی تحصیلی با دلزدگی تحصیلی در دانش آموزان دختر شهر اصفهان شده است. طرح پژوهش توصیفی از نوع مدل‏سازی معادلات ساختاری بود. این پژوهش با حضور 300 نفر به روش نمونه‏ گیری در دسترس از بین دانش آموزان دوره دوم متوسطه شهر اصفهان در سال تحصیلی 1402-1401 به روش آنلاین انجام شد. برای اندازه ‏گیری متغیرهای پژوهش از مقیاس دلزدگی تحصیلی (AEQ) پکران و همکاران (2011)، مقیاس ارزیابی شایستگی تحصیلی (ACES) دپیرنا و الیوت (1999) و مقیاس حمایت تحصیلی (ASS) ساندز و پلانکت (2005) استفاده شد. داده‏ ها با ضریب همبستگی پیرسون و معادلات ساختاری و با استفاده از نرم‌افزار SPSS و AMOS نسخه 24 تحلیل شد. نتایج نشان داد که بین شایستگی تحصیلی و حمایت تحصیلی با دلزدگی تحصیلی همبستگی معناداری وجود دارد (0/01>P). همچنین نتایج نشان داد مسیرهای مستقیم این پژوهش معنادار شدند و مسیرهای غیرمستقیم شایستگی تحصیلی از طریق نقش میانجی حمایت تحصیلی بر دلزدگی تحصیلی دانش آموزان معنادار بود. بر اساس یافته‏های این پژوهش، مدل نهایی پژوهش از برازش مطلوبی برخوردار بود (0/055=RMSEA و 0/05>P-value) و مدل نهایی ارزیابی‌شده از برازندگی مطلوبی برخوردار است و گام مهمی در جهت شناخت عوامل موثر بر دلزدگی تحصیلی در بین دانش ‏آموزان است.

    کلیدواژگان: دلزدگی تحصیلی، شایستگی تحصیلی، حمایت تحصیلی