فهرست مطالب
نشریه مطالعات و تحقیقات در علوم رفتاری
پیاپی 12 (پاییز 1401)
- تاریخ انتشار: 1401/09/23
- تعداد عناوین: 20
-
صفحات 1-10
نماز، بارزترین جلوه فرهنگ عبودیت است. در بعد تربیتی، نماز به ایجاد شخصیت بالنده کمک میکند. در عرصه اجتماع، نماز بر عناصر اساسی جامعه در سطح فرد، اثر میگذارد. نماز، عبادتی همه جانبه است که تمامی ابعاد زندگی بشر را دربر می گیرد. با توجه به این که رسانه به ویژه صدا و سیما در سطحی گسترده با افکار عمومی ارتباط دارد و نقش بسیار مهمی در فرهنگ سازی جوامع امروزی بر عهده دارد، میتواند در ترویج فرهنگ نماز، بسیار موثر باشد. هدف اصلی این نوشتار، بررسی نقش صدا و سیما در ترویج نماز می باشد. مباحث مختلف این نوشتار شامل : نقش مثبت فعالیتهای رسانه ای در ترویج فرهنگ نماز از جمله : آموزش، پخش مراسم نماز، پخش اذان، ترویج نماز در عرصه هنر، دکور و طرح صحنه، نمایش نامه، قصه و رمان، سرود و شعر و صدا و سیما و پیشبرد فرهنگ نماز می باشد که در این نوشتار، به روش توصیفی – تحلیلی مورد بررسی قرارگرفته است. حاصل نوشتار این است که، نماز منبع قدرتی لایزال می باشد و در برابر جبهه ای که امروز پیش روی ماست، به تکیه گاه مستحکم ذکر خدا و امید و اعتماد به او بیش از همیشه نیازمندیم و نماز، آن سر چشمه جوشانی است که امید و اعتماد و قدرت معنوی را به ما میبخشد و اینکه رسانه از نخستین دوران زندگی تا پایان حیات انسان، به عنوان عامل آموزنده و تاثیر گذار نقش قوی دارد. بنابراین، ظهور رسانه تولد دنیای نوینی است که بدون توجه به آثار تربیتی آن، توفیق در آموزش و گرایش به نماز امکان پذیر نیست. امید است مسیولان و دردمندان دین و اصحاب رسانه به ویژه صدا و سیما در درجه اول، به شناخت و درک عمیق نماز و در درجه دوم، همتی بزرگ و تلاشی گسترده برای تبلیغ و تعلیم نماز در جامعه نیاز دارند تا بتوانند با روشهای مناسب، نسل قدیم وجدید را به درک و عمل به نماز هدایت کنند.
کلیدواژگان: نماز، صدا و سیما، عرصه هنر، دکور و طرح صحنه، نمایش نامه، قصه و رمان، سرود و شعر -
صفحات 11-24
هدف پژوهش حاضر تعیین اثربخشی آموزش مهارت های اجتماعی بر مشکلات رفتاری و تعهد به مدرسه کودکان کار بود. این پژوهش از لحاظ هدف، جزء پژوهش های کاربردی و از لحاظ اجرا و شیوه گردآوری داده ها، نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری پژوهش حاضر، شامل تمامی کودکان کار شهر تهران در سال تحصیلی 1400-1401 بود. که از بین جامعه هدف براساس نوع پژوهش، تعداد 30 کودک کار با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس به عنوان نمونه پژوهش انتخاب گردیدند، سپس به شیوه تصادفی در دو گروه آزمایش (15نفر) و گواه (15نفر) قرار داده شدند. به منظور جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه احساس تعهد به مدرسه بیرو و اختلالات رفتاری راتر استفاده شد. کودکان گروه آزمایشی، در هشت جلسه 45 دقیقه ای در دوره آموزش مهارت های زندگی به صورت حضوری، شرکت داده شدند. پس از انجام برنامه مداخله ای نتایج حاصل از دو گروه آزمایش و کنترل با یکدیگر مقایسه شدند. جهت آزمون فرضیه ها از آزمون تحلیل کوواریانس چندمتغیره استفاده شد. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل داده ها نشان داد که آموزش مهارت های اجتماعی منجر به کاهش مشکلات رفتاری کودکان کار شده است؛ همچنین نتایج نشان داد که آموزش مهارت اجتماعی باعث می شود احساس تعهد به مدرسه در بین کودکان کار افزایش پیدا کند.
کلیدواژگان: مهارت اجتماعی، مشکلات رفتاری، تعهد به مدرسه، کودک کار -
صفحات 25-30
امور تربیتی، سازهای مهم در علوم ورزشی است که پرداختن به آن از ضرورتهای نظام آموزش عالی در کشورمحسوب میشود. برایناساس هدف پژوهش حاضر بررسی عامل های تربیتی و اخلاقی و تربیتی درعلوم ورزشی دانشگاهی میباشد. باید توجه داشت که اصول اهلاقی و تربیتی در هر زمینهای از موارد ضروری میباشد و باید چالشهای پیش روی علوم ورزشی را شناسایی و آنها را برطرف کرد. آشنایی با مشکلات جهانی و محلی در دو دهه اخیر از یک سو و محدودیت منابع مالی از طرف دیگر به تغییرات ساختاری در نظامهای ورزشی دانشگاهیجهان منجر شده است ابتدا به بررسی این عوامل پرداخته شده است. در گام بعد روابط بین این ابعاد و شاخصهای علوم ورزشی تعیین و به صورت یکپارچه مورد بررسی قرار گرفته است. استفاده از تمرینات و آزمون های مهارتی مناسب و استاندارد؛ جلوگیری از دل زدگی دانشجویان و علاقه مند نمودن آنها به ورزش؛ پرهیز از شوخی و طنزهای ناشایست؛ استفاده از ارزشیابی نسبی در مورد عملکرد مهارتی دانشجو؛ و فروتنی و پرهیز از تکبر و خودبرتربینی؛ از مهم ترین شاخص های اخلاق حرفه ای در اساتید تربیت بدنی عمومی است.
کلیدواژگان: اخلاق و امور تربیتی، علوم ورزشی، تربیتی -
صفحات 31-44
علمای اخلاق راه های مختلفی را برای درمان رذایل اخلاقی بیان کرده اند که از جمله آنها مراقبه میباشد. در این مقاله تلاش شده است مراقبه اخلاقی، اقسام و مراتب آن تبیین گشته و نقش آن در درمان رذایل اخلاقی روشن شود. از آنجایی که درمان رذایل اخلاقی برای رسیدن به کمال و سعادت ضروری می باشد مراقبه اخلاقی به عنوان یکی از مهمترین راه های درمان رذایل و شرط رفع رذایل مورد توجه علمای اخلاق می باشد. مراقبه اخلاقی از نظر علمای اخلاق دارای مراتب و درجاتی می باشد از جمله: فیض کاشانی درجه بندی هایی انجام داده است. و در نظرگاه برخی، مرتبه اول مراقبه که پایین ترین آن می باشد مطابق بودن حرکات و سکنات آدمی با شرع و مراقبت از خطا و گناه است و مرتبه بالاتر از این مراقبه، مراقب رقیب بودن هنگام محشور بودن با کثرات خلقی است و مراقبت بر اینکه توجه به خلق و کثرات خلقی آدمی را از یاد خدا باز ندارد و همواره خدا را حاضر و ناظر بر خویش ببیند و بالاترین مرتبه هم مربوط به عارفان می باشد که غیر حق نبینند. و موجودات را مظاهر و آیات الهی بدانند و برای آنها وجود مستقل قایل نباشند. این مقاله چنین نتیجه گرفته که بدون مراقبت رسیدن به سعادت ممکن نیست و باید مراقبه تکرار عمل و مداومت بر آن بسیار در مساله درمان موثر می باشد.
کلیدواژگان: مراقبه، رذائل، اخلاق، درمان، مرابطه -
صفحات 45-51
اختلال نقص توجه بیش فعالی شایع ترین اختلال روانپزشکی در کودکان است که 3 تا 7 درصد کودکان را در مدرسه مبتلا می کند. بنابراین هدف از انجام این مطالعه بررسی اثربخشی نمایش درمانی (سایکو درام) بر کارکردهای اجرایی و مشکلات رفتاری در بین دانش آموزان دوم ابتدایی منطقه چهارده شهر تهران بود. روش پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل بود، و جامعه آماری کلیه دانش آموزان مقطع دوم ابتدایی منطقه چهارده شهر تهران که دارای اختلال بیش فعالی/ نقش توجه بودند. از بین مدارس ابتدایی واقع در منطقه چهارده تهران مدرسه دخترانه «راضیه » انتخاب و از بین دانش آموزان این مدرسه، 20 نفر از آنها که دارای اختلال بیش فعالی بر اساس ملاک های تشخیصی DSM-IV بودند با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند (گروه آزمایش= 10 نفر/گروه کنترل= 10 نفر). ابزار پژوهش پرسشنامه ارزیابی مشکلات رفتاری – هیجانی و مهارت های کودک (CBCL) و پرسشنامه عصب روانشناختی کانرز بود. برای تحلیل داده ها از دو سطح توصیفی (میانگین و انحراف استاندارد) و استنباطی (تحلیل کوواریانس) استفاده شد. نتایج تحلیل کوواریاس نشان داد که روش نمایش درمانی (سایکو درام) بر کارکردهای اجرایی و کاهش مشکلات رفتاری دانش آموزان بیش فعال موثر بوده است (005/0>P). بنابراین با توجه به اثربخشی روش نمایش درمانی (سایکو درام) استفاده از درمان های مبتنی بر این روش برای درمان دانش آموزان ابتدایی دارای اختلال نقص توجه/بیش فعال پیشنهاد می شود.
کلیدواژگان: نمایش درمانی، بیش فعالی، نقص توجه، کارکردهای اجرایی، مشکلات رفتاری -
صفحات 52-57
هدف پژوهش حاضر مقایسه روابط نوجوانان همسال در دانش آموزان دختر وابسته و ناوابسته به تلفن همراه بود. روش پژوهش توصیفی و از نوع علی –مقایسه ای بود.. جامعه آماری تحقیق شامل کلیه دانش آموزان دختر منطقه 4 تهران ، که در سال تحصیل 1395-96 مشغول به تحصیل می باشد بود. نمونه پژوهش شامل 60 نفر از دانش آموزان دختر مقطع پیش دانشگاهی بودند که به شیوهی نمونه گیری در دسترس که با استفاده از اجرای پرسش نامه وابستگی به تلفن همراه بیانچی و فیلیپس (2005) در دو طیف وابسته و ناوابسته به تلفن همراه انتخاب شدند (n1=30n2=30). ابزار پژوهش، مقیاس روابط نوجوانان همسال (APRI) (پاردا، 2000) بود. . نتایج حاصل از تحلیل واریانس چند متغیری نشان داد که در هر دو بعد مربوط به روابط نوجوانان همسال شامل قلدری و قربانی شدن تفاوت معنی داری بین دو گروه وجود
کلیدواژگان: روابط نوجوانان همسال، وابستگی به تلفن همراه، دانش آموزان دختر -
صفحات 58-69
هدف از پژوهش حاضر ، تعیین اثربخشی زوج درمانی شناختی- رفتاری بر تعارضات زناشویی و کنترل رفتار خانواده در زوجین بود. این پژوهش در قالب یک پژوهش نیمه آزمایشی با گروه گواه و در چهارچوب یک طرح پیشآزمون و پسآزمون برای دو گروه آزمایشی و گواه اجرا شد. جامعه آماری این مطالعه شامل کلیه زوجین ساکن شهر تهران در سال 1400 را تشکیل دادند .وحجم نمونه 32 زوج از مراجعین به مراکز مشاوره خانواده تهران به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و سپس به طور تصادفی در دو گروه آزمایشی (16 زوج) و کنترل (16 زوج) جایگزین شدند.در این پژوهش از پرسشنامه تعارض های زناشویی ثنایی، براتی، بوستانی پور (1379) و سنجش خانواده اپشتاین، بالدوین و دواناس1986 استفاده گردید و مداخله زوج درمانی شناختی- رفتاری به مدت 8 جلسه 90 دقیقه ای در گروه آزمایش انجام گردید. داده های پژوهش با استفاده آزمون تحلیل کواریانس چند متغیری (مآنکوا) مورد تحلیل قرارگرفت. نتایج تحلیل کواریانس چند متغیری نشان داد که زوج درمانی شناختی- رفتاری در سطح (01/0> P ، 11/2973F=) تعارضات زناشویی و کنترل رفتار خانواده در زوجین در مرحله پس آزمون اثرمعناداری داشته است. بنابراین با عنایت به معنی دارشدن فرضیه های این پژوهش می توان نتیجه گرفت که در این پژوهش، زوج درمانی شناختی- رفتاری توانسته است موجب کاهش تعارضات زناشویی وافزایش کنترل رفتار خانواده در زوجین شهر تهران گردد.
کلیدواژگان: زوج درمانی شناختی- رفتاری، تعارضات زناشویی، کنترل رفتار خانواده -
صفحات 70-84
این پژوهش با هدف بررسی نقش کیفیت زندگی و دشواری در تنظیم هیجان زوجین در پیش بینی تعهد زناشویی انجام شده است. روش پژوهش, توصیفی و از نوع همبستگی است. تعداد 309 نفر (205 خانم و 104 آقا) از افراد متاهل ساکن شهر مشهد در این پژوهش شرکت کردند و پرسشنامه های تعهد زناشویی (آدامز و جونز)، کیفیت زندگی زناشویی (باسبی و همکاران) و مقیاس دشواری تنظیم هیجان گرتز و رومر (DERM) را تکمیل نمودند.داده ها از راه همبستگی پیرسون و رگرسیون گام به گام تجزیه و تحلیل شدند. نتایج پژوهش نشان داد که کیفیت زندگی زناشویی و دشواری تنظیم هیجان با تعهد زناشویی رابطه معنادار دارند و همچنین نتایج رگرسیون گام به گام نشان داد که دو مولفه 45 درصد از واریانس تعهد زناشویی را تبیین می کنند. بر اساس یافته های پژوهش می توان بیان نمود که در زمینه افزایش تعهد زناشویی، آموزش مهارتهایی جهت بهبودکیفیت زندگی و توانایی کنترل و تنظیم هیجان می تواند تاثیر گذار باشد.
کلیدواژگان: تعهد زناشویی، کیفیت زندگی زناشویی، دشواری تنظیم هیجان -
صفحات 85-95
علی رغم اهمیت احساسات در کلاس، هیچ مقیاسی برای ارزیابی میزان هوش هیجانی در کلاس مشخص نشده است. هدف این کار تهیه یک پرسشنامه به منظور ارزیابی هوش هیجانی گروهی (G-TMMS) در زمینه های آموزشی است. خصوصیات روانی این هوش هیجانی، در یک نمونه از 794 شرکت کننده که 47 درصد آنها خانم با میانگین سن 16 و انحراف معیار 4/1 هستند و به 59 کلاس تقسیم شده که مورد ارزیابی قرار گرفته است. هوش هیجانی گروهی(G-TMMS) ساختار یک عاملی دارد..ارزیابی ها روی G-TMMS نشان می دهد که این نوع از هوش هیجانی از ثبات داخلی کافی است. همچنین از نظر زمانی نیز دارای ثبات بوده و قابلیت همگرایی دارد. بعلاوه هوش هیجانی گروهی با کارایی بیشتر در مدرسه مرتبط بوده است. پیامدهای این مقیاس جدید در زمینه آموزشی مورد بررسی قرار گرفته است.
کلیدواژگان: گروه عاطفی، هوش، اعتبار آزمون، عملکرد مدرسه -
صفحات 96-109
هدف از انجام پژوهش حاضر بررسی درمان شناختی رفتاری گروهی در افسردگی و سلامت روان مادران دارای کودک دختر بیش فعال بود. روش پژوهش از نظر هدف کاربردی و از حیث روشی نیمه آزمایشی از نوع طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه ی مادران دارای کودک دختر مبتلا به اختلال بیش فعالی در دوره ابتدایی منطقه 2 شهر اصفهان، که در سال تحصیلی 1400-1399 مشغول به تحصیل هستند، بود. با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای 3 مدرسه انتخاب، سپس 30 نفر از 83 مادر مراجعه کننده به مراکز که کودکان آنها بر پایه ملاک های تشخیص راهنمای تشخیصی DSM-IV و آماری اختلال های روانی- نسخه چهارم و مقیاس کانرز والدین، دارای کودکان با اختلال نارسایی توجه/ بیش فعالی بودند، به شیوه نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و به صورت تصادفی انتخاب و در گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند (گروه آزمایش= 15 نفر/گروه کنترل= 15 نفر). ابزار پژوهش پرسشنامه افسردگی بک، سلامت روان (GHQ) و بیش فعالی کانرز فرم والدین بود. برای تجزیه و تحلیل داده ها از دو سطح توصیفی (میانگین و انحراف استاندارد) و استنباطی (تحلیل کوواریانس) استفاده شد. نتایج تحلیل کوواریانس نشان داد که روش درمان شناختی رفتاری گروهی بر افسردگی مادران کودکان بیش فعال/ نقص توجه موثر بوده، وباعث کاهش میزان افسردگی آنها شده است (005/0>P). همچنین نشان داد که تاثیر درمان شناختی- رفتاری در سلامت روان مادران کودکان بیش فعال/ نقص توجه موثر بوده است (005/0>P)، یعنی میزان سلامت روان آنها در پس آزمون گروه آزمایش افزایش یافته است. بنابراین استفاده از این رویکرد درمانی برای بهبود افسردگی و سلامت روانی مادران دارای کودک بیش فعال/ نقص پیشنهاد می شود.
کلیدواژگان: درمان شناختی رفتاری گروهی، افسردگی، سلامت روان، بیش فعالی، نقص توجه -
صفحات 110-128
انسان همواره برای رسیدن به تکامل روحی و معنوی در حال تحول و طی مسیر است و با علم، تجربه و اندوخته های کم و بیش خویش، می خواهد به هدف کمالی اش نایل گردد. طبیعی است که در این مسیر پر پیچ و خم، با فراز و نشیب هایی روبرو می شود که او را خواسته یا ناخواسته از سیر تکاملی باز می دارد. خداوند متعال با نگاهی ویژه به انسان «و نفخت فیه من روحی» فطرت را در اوج عقلانیت به او ارزانی داشته و او را مخلوق بی بدیلی در روی این کره خاکی قرار داده است. همچنانی که در آیه «لا تقنطوا من رحمه الله» ، لطف بی کرانش را شامل حال تمام بندگانش نموده است. در این میان نیز بندگانی را که از رحمت واسعه او غافل هستند را سرزنش می نماید. در قرآن کریم نیز وجود مبارک پیامبر گرامی اسلام (ص)، انبیاء و اولیاء الهی برای بشریت الگویی ناب از تمام ابعاد اخلاقی، معرفتی معرفی شده و با بهره گیری از حیات بی بدیل آنان سعی در رسیدن انسان به جایگاه حقیقی خود در لقاء الله را به دنبال دارد. در مقاله پیش رو نقش استعاذه بر اخلاق مورد بررسی قرار گرفته و استعاذه را نسخه ای معرفتی در جامعه به تصویر می کشد و آن را به بی بدیل ترین استمداد قلمداد می نماید که انسان را به تکامل رهنمون می سازد.
کلیدواژگان: استعاذه، تعویذ، اعوذ بالله، اخلاق، اخلاق اجتماعی، اخلاق جمعی، جامعه -
صفحات 129-143
گردش شغلی یکی از روش های توسعه انسانی سازمان است که گردش شغلی میزان بهره وری را افزایش می دهد و فرصتی برای بهبود عملکرد در سازمان است. نقش نیروی انسانی در پیشبرد امور جامعه دارای اهمیتی والاست و موثرترین رکن تحولات اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی محسوب میشود .پیشرفتهای اقتصادی و اجتماعی نیز تجهیز نیروی انسانی متعهد ،متخصص، ماهر و افزایش مواد تهیه مداوم از مداوم او را اجتنابناپذیر میکند. مقاله حاضر از نوع توصیفی است که با توجه به منابع کتابخانه ای و گردآوری نظرات صاحبنظران و با هدف بررسی متغیر گردش شغلی به رشته تحریر در آمده است. نتیجه مقاله نشان می دهد که گردش شغلی از مهمترین عوامل پیشرفت و شکوفایی استعدادها،توانایی ها وخلاقیت نیروهای شاغل در سازمان, به شمار می رود و عامل مهمی در پیشرفت سازمان ، جامعه پذیری، سازگاری اجتماعی و رضایت شغلی؛ محسوب میگردد.سازمان هایی که از گردش شغلی استفاده می کنند ,صاحب نیرو هایی مسیولیت پذیرمی شوند که، موفقیت های بیشتری برای سازمان کسب کرده که این امر در افزایش عزت نفس و همچنین در باور به توانایی های افراد تاثیرگذار بوده، لذا افراد مسیولیت پذیر معمولاکارایی بیشتری برای سازمان دارند.
کلیدواژگان: گردش شغلی، چرخش شغلی، توسعه سازمان -
صفحات 144-162
هدف از انجام این پژوهش اثربخشی معنادرمانی بر استرس، شفقت به خود و احساس تنهایی دانش آموزان متوسطه دوم بود. در این پژوهش جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان مقطع متوسطه دوم ناحیه 2 شهر کرج در شش ماه دوم سال 1400 بود. تعداد 30 نفر از دانش آموزان به دو مرکز مشاوره مدرسه های این منطقه با تقسیم بندی 15 نفر برای هر کدام از گروه های آزمایش و کنترل برآورد شده است که این تعداد نفرات بنابر رعایت ملاک های ورود، با این پژوهش همکاری کرده اند. ابزارهای گردآوری داده ها شامل پرسشنامه استرس کوهن (1983)، شفقت به خود نف (2003)، احساس تنهایی راسل (1980) و پروتکل معنادرمانی بر اساس چارچوب طرح درمانی اندرسون، بلر و هوتزل بود. داده های پژوهش با استفاده از نرم افزار بسته آماری در علوم اجتماعی، نسخه22 SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. در قسمت توصیفی داده ها از شاخص های آماری میانگین و انحراف معیار، در مراحل پیش آزمون و پس آزمون استفاده شد. همچنین به منظور بررسی نرمال بودن متغیرهای پژوهش از آزمون کالموگروف اسمیرنف و به منظور بررسی تجانس واریانس ها از آزمون لوین استفاده گردید. در قسمت استنباطی داده ها از تحلیل کوواریانس یک متغیری و چندمتغیری استفاده شد. نتایج نشان داد که معنادرمانی بر استرس، شفقت بر خود و احساس تنهایی دانش آموزان مقطع متوسطه دوم اثربخش است. با توجه به شدت اثر، آموزش معنادرمانی بر احساس تنهایی دانش آموزان تاثیری بیشتری نسبت به استرس، شفقت بر خود دارد.
کلیدواژگان: معنادرمانی، استرس، شفقت به خود، احساس تنهایی -
صفحات 163-171
شکی نیست که در تحقق جرم و جنایت همان طور که مجرم نقش دارد، بزدهدیده و مجنی علیه نیز به عنوان یک جهت مهم واقعه جنایی نقش اساسی در وقوع جرم ایفا میکند. بدین معنا که در اکثر موارد ارتکاب جرم بدین صورت میباشد که هزینه و منافع جرم توسط مجرم مورد محاسبه قرار گرفته آن گاه انگیزه و علل ارتکاب جرم بروز میکند و در نهایت اقدام به ارتکاب عمل مجرمانه میکند، اما گاهی اوقات بزهدیده نیز در وقوع جرم نقش ایفا میکند. بدین صورت که مجنیعلیه، با رضایت و طیب نفس، وقوع جرم را تسهیل، تحریک، درخواست و یا ایجاد میکند یا از شخص دیگری می خواهد بر نفس یا عضو او جنایتی را ایجاد کند و دیگری نیز بدون ضرورت، تقاضای او را برآورده میسازد. حال سوالی که اینجا مطرح میشود این است که آیا این رضایت مجنیعلیه، سبب مشروعیت فعل مرتکب شده و مانع تعقیب کیفری او در دستگاه قضا میشود یاخیر؟ اصل اولیه و قاعده عام حقوقی معروف که همه فقها در آن اتفاق نظر دارند این است: «رضایت مجنی علیه تاثیری در ماهیت عمل مجرمانه ندارد». به این علت که حق حیات علاوه بر اینکه از حقوق غیرقابل گذشت است، قبل از همه، حق حیات از جلوه های رحمت الهی، هدیه ذات اقدس پروردگار به شمار میآید که با فیض مستقیم خداوند به وجود آمده و غیر قابل سلب میباشد.
کلیدواژگان: رضایت، قتل عمد، مجنی علیه، رضایت مجنی علیه، بزه دیده، رضایت بزه دیده -
صفحات 172-183
اختلال نقص توجه بیش فعالی شایع ترین اختلال روانپزشکی در کودکان است که 3 تا 7 درصد کودکان را در مدرسه مبتلا می کند. بنابراین هدف از انجام این مطالعه بررسی تاثیر بازی درمانی بر مشکلات رفتاری و کارکردهای اجرایی در بین دانش آموزان مقطع ابتدایی منطقه 5 شهر تهران بود. روش پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری کلیه دانش آموزان دوره ابتدایی منطقه 4 تهران هستند که در سال تحصیلی 1398-1397 مشغول به تحصیل بودند. برای تعیین حجم نمونه ابتدا از بین مدارس ابتدایی منطقه 4 شهر تهران مدرسه «آیت الله طالقانی» با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی انتخاب گردید سپس از بین دانش آموزان پایه دوم این مدرسه، 20 نفر از آنها که دارای اختلال نقص توجه بر اساس ملاک های تشخیصی DSM-IV بودند با استفاده از روش نمونه-گیری در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند (گروه آزمایش= 10 نفر/گروه کنترل= 10 نفر). ابزار پژوهش پرسشنامه ارزیابی مشکلات رفتاری – هیجانی و مهارت های کودک (CBCL) و پرسشنامه عصب روانشناختی کانرز بود. برای تحلیل داده ها از دو سطح توصیفی (میانگین و انحراف استاندارد) و استنباطی (تحلیل کوواریانس) استفاده شد. نتایج تحلیل کوواریاس نشان داد که روش بازی درمانی بر کارکردهای اجرایی کودکان بیش فعال موثر بوده، و باعث افزایش کارکردهای اجرایی آنها شده است (005/0>P). همچنین نشان داد که تاثیر بازی درمانی در کاهش مشکلات رفتاری کودکان موثر بوده است (005/0>P). بنابراین استفاده از درمان های مبتنی بر این روش برای درمان دانش آموزان مقطع ابتدایی دارای اختلال نقص توجه/بیش فعال پیشنهاد می شود.
کلیدواژگان: بازی درمانی، مشکلات رفتاری، کارکردهای اجرایی، بیش فعالی -
صفحات 184-198
هدف از پژوهش حاضر ،تعیین اثربخشی مراقبت های روانشناختی با رویکرد cbtبرکاهش افسردگی ومدیریت درد دربیماران مبتلا به کم خونی داسی شکل شهرستان بروجرد بود.این پژوهش درقالب یک پژوهش شبه آزمایشی ازنوع پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل و از لحاظ هدف کاربردی می باشد. جامعه ی آماری این پژوهش را کلیه ی بیماران مبتلا به کم خونی داسی شکل مراجعه کننده به بیمارستان امام خمینی شهرستان بروجرد در سال1400بودند،تشکیل می دادند.روش نمونه گیری به روش نمونه گیری در دسترس که 32 نفر به صورت نمونه گیری در دسترس انتخاب شد و سپس به صورت تصادفی به 16 نفر گروه آزمایش و 16 نفر گروه کنترل جایگزین شدند.در این پژوهش از پرسشنامه های افسردگی بکفو مدیریت درد روزنشتایل و کیف استفاده شد. بنابراین گروه آزمایش طی هشت جلسه طی 6 ماه به مدت 120 دقیقه یک بار در هفته تحت مراقبت های روانشناختی رفتاری –شناختی قرار گرفت.داده های پژوهش با آزمون تحلیل کواریانس چندمتغیری (مانکوا) و یک متغیری (آنکوا) مورد تحلیل قرار گرفت .نتایج تحلیل کوواریانس نشان داد مداخله درمان مراقبت های روانشناختی بارویکردcbtدرکاهش افسردگی و افزایش مدیریت درد در مرحله پیش ازمون (151.017F=و0.01P=)،(1168.677F=و0.01P=) اثر معناداری داشته است بنابراین فرضیه صفر رد شده و فرضیه تحقیق تایید می گردد. در این پژوهش درمان مراقبت های روانشناختی با رویکرد سی بی تی بر کاهش افسردگی در بیماران مبتلا به کم خونی داسی شکل موثر است.
کلیدواژگان: مراقبت های روانشناختی، رویکرد سی بی تی، کاهش افسردگی، مدیریت درد، کم خونی داسی شکل -
صفحات 199-213
هدف از انجام این پژوهش بررسی اثربخشی آموزش شناختی رفتاری بر تابآوری زنان خانهدار شهر کرج بود. پژوهش حاضر، از جمله طرحهای نیمهآزمایشی، به صورت پیشآزمون پسآزمون بود که جامعه آماری پژوهش حاضر، کلیه زنان خانهدار مراجعهکننده به مرکز روانشناختی رازی بودند که تعداد آنها برابر با 400 نفر بود و تعیین حجم نمونه به صورت تصادفی انتخاب و از بین آنها 30 زن خانهدار گزینش شدند و در هر دو گروه آزمایش و کنترل تقسیم گردید ، ابزار گردآوری داده ها در این تحقیق سه پرسشنامه استاندارد تابآوری (CD-RISC) (2003) و آموزش شناختی رفتاری استفاده شد. تجزیه و تحلیل دادههای جمعآوریشده، به دو روش توصیفی و استنباطی از طریق نرمافزار SPSS21 انجام شد. در این پژوهش، از آمار توصیفی برای محاسبه میانگین و و از آمار استنباطی به منظور بررسی فرضیهها استفاده گردید. قبل از آزمودن فرضیهها، مفروض نرمال بودن توزیع دادهها از طریق آزمون کولموگروف اسمیرنف انجام گرفت. سپس مفروضه تجانس واریانسها از طریق آزمون لوین در تمام متغیرهای دو گروه بررسی گردید. برای تجزیه و تحلیل دادههای آمار استنباطی از تحلیل کوواریانس تکمتغیره استفاده شد. نتایج حاکی از تاثیر آموزش شناخت درمانی بر تاب آوری (F=15.30 و P<0.05) می باشد. نتایج نشان داد که آموزش شناختی رفتاری بر تابآوری زنان خانهدار شهر کرج اثربخش است.
کلیدواژگان: آموزش شناختی رفتاری، تاب آوری، زنان خانه دار -
صفحات 214-223
هدف از پژوهش حاضر ، تعیین اثربخشی رویکرد راه حل محور بر تتعهد زناشویی و رضایت جنسی در زوجین بود. این پژوهش در قالب یک پژوهش نیمه آزمایشی با گروه گواه و در چهارچوب یک طرح پیشآزمون و پسآزمون برای دو گروه آزمایشی و گواه اجرا شد. جامعه آماری این مطالعه شامل کلیه زوجین ساکن شهرستان ساوه در سال 1400 را تشکیل دادند .وحجم نمونه 32 زوج از مراجعین به مرکز مشاوره یارای ساوه به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و سپس به طور تصادفی در دو گروه آزمایشی (16 زوج) و کنترل (16 زوج) جایگزین شدند. در این پژوهش از پرسشنامه های تعهد زناشویی آدامند و جونز (1997) و رضایت جنسی لارسون (1998) استفاده گردید و مداخله رویکرد راه حل محور به مدت 8 جلسه 90 دقیقه ای در گروه آزمایش انجام گردید. داده های پژوهش با استفاده آزمون تحلیل کواریانس چند متغیری (مآنکوا) مورد تحلیل قرارگرفت. نتایج تحلیل کواریانس چند متغیری نشان داد که رویکرد راه حل محور در سطح (01/0> P ، 25/263F=) تعهد زناشویی و رضایت جنسی در زوجین در مرحله پس آزمون اثرمعناداری داشته است . بنابراین با عنایت به معنی دارشدن فرضیه های این پژوهش می توان نتیجه گرفت که در این پژوهش، مداخله رویکرد راه حل محور توانسته است موجب افزایش تعهد زناشویی و رضایت جنسی در زوجین شهر ستان ساوه گردد.
کلیدواژگان: رویکرد راه حل محور، تعهد زناشویی، رضایت جنسی -
صفحات 224-234
هدف این پژوهش، مقایسه میزان تاثیر روش آموزشی چند حسی فرنالد بر عملکرد خواندن دانشآموزان نارساخوان پایه چهارم ابتدایی منطقه سه شهر تهران بود. روش پژوهش از نظر هدف کاربردی و از حیث گردآوری داده ها، نیمه آزمایشی و از طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعهی آماری پژوهش شامل کلیهی دانشرآموزان نارساخوان دختر پایه دوم ابتدایی شهر اصفهان در سال تحصیلی 1400-1399 تشکیل میداد. برای تعیین حجم نمونه ابتدا با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای از بین 14 منطقه شهر اصفهان، ناحیه سه و از بین مدارس ناحیه سه یک مدرسه (مدرسه روشنگران) انتخاب گردید، سپس از بین دانش آموزان مدرسه منتخب 30 نفر آزمودنی با ناتوانی یادگیری خواندن با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس انتخاب، و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و یک گروه کنترل گمارده شدند. مداخله روش چند حسی فرنالد روی گروه آزمایش انجام گرفت. ابزارهای مورد استفاده دراین پژوهش علاوه بر تشخیص معلم، چک لیست نارساخوانی، ماتریس های پیش رونده ریون و آزمون خواندن و نارساخوانی (کرمی نوری و مرادی) بود. نتایج تحلیل کوواریانس نشان داد که میانگین نمرات افراد در گروه تحت مداخله روش فرنالد نسبت به گروه کنترل تفاوت معنی داری وجود دارد (001/0<p). به عبارت دیگر روش فرنالد باعث بهبود عملکرد خواندن دانش آموزان گروه آزمایش در پس آزمون شده است.
کلیدواژگان: عملکرد خواندن، نارساخوانی، روش آموزش چند حسی فرنالد، دانش آموز -
صفحات 235-251
همواره در فقه امامیه حفظ عزت و استقلال دولتهای اسلامی در مقابل غیرمسلمانان مورد تاکید قرار گرفته است. ادله فقهی کثیری بر این مهم دلالت دارد که یکی از آنها، حدیث شریف «الإسلام یعلو ولا یعلی علیه» است که مطابق آن هرگونه پذیرش و التزام به اسناد و پروتکلهای بینالمللی باید به نحوی باشد که منجر به سلطه غیرمسلمانان بر جامعه اسلامی نگردد. یکی از مهمترین اسناد بینالمللی، سند معروف به 2030 میباشد که در کشور ایران هم طرفدارانی داشت. این سند در جوامع اسلامی از مناظر گوناگون مورد بررسی قرار گرفته شده است و اندیشمندان مختلفی این سند را به بوته نقد کشیده اند؛ از جمله مقالاتی که در این زمینه تدوین شده اند می توان به مقاله «اصول و قواعد بنیادین فقهی حاکم بر مذاکره» نوشته آقایان مهدی موحدی نیا، علی مظهر قراملکی و سید محمد حسینی، همچنین مقاله حق سلامت و بهداشت عمومی از منظر حقوق بنیادین بشر با تاکید بر سند 2030 یونسکو نوشته آقایان یوسف باقری حامد، مهدی ذاکری امیری، پیمان بلوری و داود هرمیداس باوند و مقاله چالش های بنیادین جمهوری اسلامی ایران در مواجهه با سند توسعه پایدار (2030) نوشته آقای سیدمحمدمهدی غمامی و خانم نیلوفر مقدمی خمامی اشاره کرد که به موضوع بررسی این سند پرداخته اند. مقاله حاضر درصدد بررسی این موضوع است که آیا سند توسعه پایدار (2030) از حیث تقنین و موضوع قانون گذاری با مقاد زیبایی که از آینده بشر ارایه کرده است، با آموزه های استبداد ستیز فقه تنافی دارد یا میتوان این سند را همانند سایر کشورها در جوامع اسلامی نیز اجرا نمود؟ نتایج این پژوهش حاکی از این است که آموزه های اندیشه اسلامی در خصوص تقنین و وضع قوانین در جوامع اسلامی، که از جمله آنها حدیث شریف علو می باشد در تنافی کامل با سند 2030 می باشد.
کلیدواژگان: سند توسعه پایدار، اصل علو، سند 2030، سلطه