فهرست مطالب
نشریه ادب فارسی
سال دوازدهم شماره 1 (پیاپی 29، بهار و تابستان 1401)
- تاریخ انتشار: 1401/06/31
- تعداد عناوین: 11
-
-
صفحات 1-22
اگرچه مدح به مثابه وصله ناجوری در دیوان لسان الغیب، بر چشم و طبع حافظ دوستان گرانی می کند، و نیز درست است که ماهیت مدح در مغایرت با مرام رندی و مشرب آزاده خویی حافظ قرار می گیرد، اما خواه ناخواه باید پذیرفت که پای مدح به دیوان حافظ رند هم باز شده و آن را در معرض انواع قضاوت های منتقدان نهاده است. مسیله اصلی این تحقیق، خوانشی دوباره و بدون پیش داوری از غزلیات مدحی حافظ با رویکرد سبک شناسی انتقادی با هدف کشف سازوکار گفتمانی پنهان در لایه های سبکی چهارگانه زبانی، نحوی، بلاغی و گفتمانی این غزلیات بوده است. به منظور انجام این تحقیق از روش ترکیبی (توصیفی، تحلیلی، آماری) برای بررسی 54 غزل مدحی منتخب دیوان حافظ استفاده شد و این نتایج به دست آمد: در لایه زبانی، غلبه رمزگان رندی دووجهی و کاربرد کمتر شاخص های شخصی، واژگان حسی و واژگان خاص که لازمه شعر مدحی است، از رنگ و بوی مدح در غزلیات مدحی حافظ به میزان زیادی کاسته است؛ در لایه نحوی، وجهیت عاطفی و تمنایی که مناسبت بیشتری با مدح دارد، فراوانی بسیارکمی دارد؛ در اگرچه مدح به مثابه وصله ناجوری در دیوان لسان الغیب، بر چشم و طبع حافظ دوستان گرانی می کند، و نیز درست است که ماهیت مدح در مغایرت با مرام رندی و مشرب آزاده خویی حافظ قرار می گیرد، اما خواه ناخواه باید پذیرفت که پای مدح به دیوان حافظ رند هم باز شده و آن را در معرض انواع قضاوت های منتقدان نهاده است. مسیله اصلی این تحقیق، خوانشی دوباره و بدون پیش داوری از غزلیات مدحی حافظ با رویکرد سبک شناسی انتقادی با هدف کشف سازوکار گفتمانی پنهان در لایه های سبکی چهارگانه زبانی، نحوی، بلاغی و گفتمانی این غزلیات بوده است. به منظور انجام این تحقیق از روش ترکیبی (توصیفی، تحلیلی، آماری) برای بررسی 54 غزل مدحی منتخب دیوان حافظ استفاده شد و این نتایج به دست آمد: در لایه زبانی، غلبه رمزگان رندی دووجهی و کاربرد کمتر شاخص های شخصی، واژگان حسی و واژگان خاص که لازمه شعر مدحی است، از رنگ و بوی مدح در غزلیات مدحی حافظ به میزان زیادی کاسته است؛ در لایه نحوی، وجهیت عاطفی و تمنایی که مناسبت بیشتری با مدح دارد، فراوانی بسیارکمی دارد؛ در لایه بلاغی، ابتکار و تلاش چندانی برای ابداع ابزارهای بلاغی به منظور تایید و تاکید گفتمان مدحی به چشم نمی آید؛ در لایه گفتمانی اولویت با کنش های تصریحی و ترغیبی است که آن هم در خدمت تبلیغ ارزش های گفتمانی حافظ (و نه ممدوح) قرار می گیرد؛ بنابراین، می توان نظر داد که تفاوت معنی داری در هیچ یک از لایه های سبکی و گفتمانی غزلیات مدحی حافظ با سایر غزلیات او وجود ندارد و مجموع این عوامل باعث کم رنگ شدن مدح و خاصیت مداحی در شعر حافظ بوده است. لایه بلاغی، ابتکار و تلاش چندانی برای ابداع ابزارهای بلاغی به منظور تایید و تاکید گفتمان مدحی به چشم نمی آید؛ در لایه گفتمانی اولویت با کنش های تصریحی و ترغیبی است که آن هم در خدمت تبلیغ ارزش های گفتمانی حافظ (و نه ممدوح) قرار می گیرد؛ بنابراین، می توان نظر داد که تفاوت معنی داری در هیچ یک از لایه های سبکی و گفتمانی غزلیات مدحی حافظ با سایر غزلیات او وجود ندارد و مجموع این عوامل باعث کم رنگ شدن مدح و خاصیت مداحی در شعر حافظ بوده است.
کلیدواژگان: حافظ، غزل مدحی، سبک شناسی انتقادی، گفتمان انتقادی، لایه های سبکی -
صفحات 23-40بخشی از دیدگاه های کورش صفوی در آثارش، درباره کاربرد نظریه های ادبی در نقد است. وی با مرور و معرفی نظریه های مختلف ادبی و دسته بندی آنها بر اساس مقولات شش گانه نظریه ارتباطی یاکوبسن، بر ناکارآمدیشان در نقد ادبی تاکید کرده و بر همین اساس، نظریه ای نیز برای نقد پیشنهاد داده است که از معیارهای مورد نظر او برای کارآمدی نظریه برخوردار باشد. برخی از مهم ترین معیارهای صفوی برای کارآمدی یک نظریه در نقد ادبی، عبارت اند از: علمی بودن، جامعیت (پوشش دادن تمامی مولفه های نظریه ارتباطی یاکوبسن)، کاربرد داشتن در نقد انواع متون ادبی و غیرادبی و معیارهایی از این دست. در مقاله حاضر، با نگاهی به این مسایل و دیدگاه ها، به نقد روش شناختی آراء کورش صفوی درباره کارآیی نظریه ادبی در نقد پرداخته ایم. می توان گفت مهم ترین کاستی دیدگاه وی، تقلیل گرایی موجود در تلقی او از کاربرد نظریه است. این تقلیل گرایی، جنبه ها و پیامدهایی گوناگون دارد؛ از جمله فهم و معرفی گزینشی نظریه های ادبی، بی توجهی به نقش فعال و خلاق منتقد در نقد ادبی، تمرکز بر تفسیر متون و چشم پوشی بر دیگر اهداف و گونه های نقد ادبی، بی توجهی به گزینش متن، تاکید بر الگوهای برآمده از نظریه های ادبی و نادیده گرفتن دیگر وجوه آنها، همگن پنداشتن نظریه ها و نگاه محدود به ترکیب نظریه ها.کلیدواژگان: نظریه ادبی، نقد ادبی، کورش صفوی، خلاقیت منتقد، روش شناسی
-
صفحات 41-61مدیر مدرسه، اثر جلال آل احمد، یکی از رمان های مشهور معاصر است که در آن برخلاف آنچه که بارت گفته است، مولف داستان، نه تنها «مرده» نیست، که «زنده» تر از هر اثر ریال دیگری به تبیین و گذشته از آن، به تبلیغ تفکر مرامی خویش، پیوسته اهتمام می ورزد. بررسی مارکسیستی این رمان، که در آن نویسنده با گذر هنری از تعابیری همچون «جامعه طبقاتی»، «زیربنا/ روبنا»، «آگاهی طبقاتی» و در نهایت «انقلاب»، خواننده را متقاعد می سازد که با مانیفستی از روشنفکران مارکسیست مواجه است که او را ملزم می دارد که موضع خویش را در قبال این متن ایدیولوژیک، دقیق تر صف بندی کند. در این مقاله با استفاده از نگاه نظریه پردازان مرتبط، سعی شده است با ترسیم خطوط کلی اندیشه آل احمد، تحلیلی از این داستان ارایه شود که در کنار وجاهت ماندگار ادبی این اثر، جوانب حزبی و گفتمانی آن نیز بر مخاطب ادبیات داستانی معاصر، هرچه بیشتر روشن شود. یافته های پژوهش ما نشان می دهد راوی مدیر مدرسه ابتدا شکستی را در سطح نگاه ایدیولوژیک خود تجربه می کند؛ سپس در سطح «عمل انقلابی» نیز بدان دچار می آید. در واقع مدیر مدرسه، روایت ریالیستی روشنفکر احساساتی و پر شوری است میان دو انقلاب که با استعفا نامه اش در پایان داستان، شکست رویکرد مارکسیستی خود را به امضا می رساند.کلیدواژگان: آل احمد، مدیر مدرسه، مارکسیسم، نظام طبقاتی، زیربنا، روبنا، ایدئولوژی
-
صفحات 63-80گاه واژگان عادی، ترجمان غم های بزرگ نیستند و بعضی از انسان ها، جملات و عبارات معمول و متداول را برای بیان درد و اندوه جگرخراش خود کافی نمی بینند...! شاید به همین اعتبار است که «زیدری نسوی»، منشی سلطان جلال الدین خوارزم شاه، نیز عبارات مصطلح متداول در زبان عامه را برای بیان دردهای جانسوز خود، وافی و کافی نیافته و ترجیح داده است با این نثر هولناک و سهمگین که در برخی مواضع، لرزه بر تن و جان خواننده می اندازد، به شرح احوال خود بپردازد! نثری که برآیند آن، کتاب نسبتا کم حجمی به نام نفثه المصدور است که نزد اهل فرهنگ و ادب، به ویژه استادان و دانشجویان زبان و ادب فارسی، بسیار مشهور و شناخته شده و البته به همان اندازه دشوارخوان است. نگارنده باور دارد که صرف نظر از پیچیدگی های لفظی و ابهام و غموض در جملات و ترکیبات این کتاب که فراگیری و خوانش آن را با دشواری روبه رو کرده است، دلایل مهم دیگری نیز وجود دارد که مانع از راهیابی این اثر ارزشمند به مجامع علمی و ادبی غیر دانشگاهی شده است. یکی از مهم ترین این دلایل، ایهام و ابهام در معرفی شخصیت های نفثه المصدور از سوی نویسنده است. در این نوشتار، بر آنیم تا با بهره گیری از منابع معتبر تاریخی، به شناسایی شخصیت های اثرگذار در این اثر ادبی-تاریخی کمک کنیم.کلیدواژگان: نفثه المصدور، زیدری نسوی، تاریخ مغول، نثر فنی و مصنوع، سلطان جلال الدین خوارزم شاه، شخصیت های نفثه المصدور - سیرت جلال الدین منکبرنی
-
صفحات 81-98یکی از داستان های مهم و چالش برانگیز مرزبان نامه، دیو گاوپای و دانای دینی است که باب چهارم این کتاب را به خود اختصاص داده و از زوایای مختلفی به آن نگریسته شده است. یکی از دلایل تعدد گمانه زنی ها درباره این داستان، تداعی معانی و ارتباط برقرار کردن آن با طیفی از روایات دینی، تاریخی، اساطیری و بن مایه های داستانی موجود در اساطیر ایرانی و داستان های سامی است که هرکدام به نوعی با داستان دیو گاوپای و دانای دینی اشتراکات مضمونی دارند و این احتمال وجود دارد که وراوینی با گنجاندن هدفمند برخی نشانه ها و شواهد در متن، بر آن بوده است تا مخاطب آگاه را به آن روایات، رهنمون شود. وی از این طریق، ضمن گسترش اغراض و ابعاد داستانی و پیوند دادن ذهن مخاطب با روایات مشابه، بین عبارات باب چهارم مرزبان نامه انسجام و هماهنگی برقرار می کند. پژوهش های انجام شده در این باره، این داستان را بیشتر از دیدگاه نقد اسطوره شناسی و الگوهای روایی مربوط به آن و ادیان ایران باستان کاویده اند و ارتباط آن با داستان های سامی نظیر داستان حضرت موسی ع و حضرت محمدص در متون دینی و تاریخی مغفول مانده است. در این نوشتار، به شیوه توصیفی- تحلیلی، بر اساس شواهد درون متنی و برون متنی و ارایه مستندات ساختاری، لفظی و محتوایی، شباهت ها و روابط این داستان مرزبان نامه با روایات مذکور تبیین می گردد و نشان داده می شود که چگونه وراوینی به مدد هنر ویژه خویش و به کارگیری شگردهای قصه پردازی، داستانی با گفتمانی چندلایه پدید آورده که صداهای مختلفی از آن شنیده می شود.کلیدواژگان: مرزبان نامه، سعدالدین وراوینی، دیو گاوپای و دانای دینی، داستان موسیع، داستان حضرت محمدص
-
صفحات 99-120خاوران نامه ابن حسام خوسفی، مثنوی ای در قالب حماسه دینی است، با موضوع داستان های خیالی از سفرها و جنگهای حضرت علی ع با شاهان بت پرستی چون تهماس شاه و صلصال شاه که در برگیرنده مفاهیم کهن الگویی فراوان است.کهن الگوی قهرمان و سفر، بنا به سرشت حماسه، از پرکاربردترین بن مایه های آن است. این پژوهش درصدد است تا به روش توصیفی_تحلیلی، الگوی پیشنهادی جوزف کمپبل را با عنوان سفر قهرمان، در خاوران نامه بررسی و میزان انطباق آن را با مثنوی خاوران نامه مشخص کند. سه بخش اصلی نظریه سفر قهرمان عبارت اند از: عزیمت (جدایی)، رهیافت (تشرف) و بازگشت. این نظریه با زندگی قهرمان حماسه همخوانی دارد؛ زیرا قهرمان هر حماسه ای برای رسیدن به مقصود خویش، راه های سختی را طی می کند. او در سفر خود با وحشتناک ترین مسیرها و شگفت ترین موجودات و خطرناک ترین دشمنان مواجه می شود؛ اما با شجاعت تمام می تواند تمام گذرگاه های سخت را پشت سر گذارد و به هدف خویش نایل شود. سفر قهرمان در خاوران نامه، سفری دینی است. حضرت علیع برای نجات انسان ها از نیروهای پلید، سفری طولانی را آغاز می کند. در این سفر با دیوان، اژدها و جادوگران به جنگ می پردازد و سرانجام بر تمام بدی ها فایق می آید. علیع با ندای درونی خود، برای رفع نگرانی پیامبرص پا در مسیر پرخطر می گذارد و به کمک یاریگران می تواند چهارده خوان را به خوبی پشت سر بگذارد. خوان ها، نماد موانع و مشکلاتی است که قهرمان برای به کمال رسیدن خود و احراز برتری و شایستگی خویش پشت سر می گذارد و بعد از یگانگی و خدای گون شدن، پیروز و سرافراز به مدینه باز می گردد و تحفه سلیمان را برای پیامبر به ارمغان می آورد. نتایج پژوهش نشان می دهد مراحل ندای درونی، کمک از ماوراء، عبور از آستان، شکم نهنگ، جاده آزمون ها، زن در نقش وسوسه گر، برکت نهایی و مرحله آزاد و رها در خاوران نامه با مراحل سفر قهرمان کمپبل انطباق دارد و حذف برخی مراحل به دلیل ماهیت دینی این اثر حماسی است.کلیدواژگان: کهن الگو، سفر قهرمان، نظریه کمپبل، حماسه دینی، خاوران نامه، ابن حسام خوسفی
-
صفحات 121-139در زبان فارسی ساخت نحوی منحصربه فردی وجود دارد که در آن، گزاره جمله در آن واحد که خود یک جمله کامل است، همراه با نهاد، یک جمله دیگر را تشکیل می دهند. عبدالرسول خیامپور، از دستورنویسان سنتی، از چنین ساختی با عنوان «جمله بزرگ و کوچک» نام برده است. زبان شناسان نیز چنین ساختی را حاصل فرآیند «مبتداسازی» می دانند که در آن، نهاد (جزء آغازین جمله) در اصل عنصری در درون جمله بوده که طی فرآیند مبتداسازی از جایگاه واقعی خود به ابتدای جمله انتقال یافته و در جای آن عنصر، ضمیری هم مرجع قرار گرفته است؛ البته مبتداسازی به عنوان فرآیندی در حرکت اجزای کلام به ابتدای جمله، حوزه ساختاری گسترده ای دارد و در این جستار، تنها گونه خاصی از آن با عنوان مبتداسازی ضمیرگذار مد نظر است که باعث ظهور واژه بست مضاعف در جمله می شود و ساختار نحوی متمایزی تولید می کند. زبان شناسان و دستورنویسان با رویکرد دستوری به مطالعه این ساخت نحوی پرداخته اند و سعی آنان بر این بوده است که چگونگی این ساخت نحوی را توصیف و تبیین کنند و برای اجزا و سازه های آن نام و عنوان مناسبی تعیین کنند. در این جستار، ساخت نحوی مورد نظر از منظر بلاغت بررسی می شود تا هدف از شکل گیری و کاربرد بلاغی آن نمایان شود. برآیند پژوهش نشان می دهد که در اصل عامل شکل گیری این ساخت نحوی، رعایت اغراض بلاغی ای همچون «محوریت موضوع»، «رعایت اصل سخن» و «تاکید و تشخص» بوده است.کلیدواژگان: بلاغت، ساخت نحوی، مبتداسازی، جمله بزرگ و کوچک، محوریت موضوع
-
صفحات 141-164بسیاری از شاعران برای بیان اندیشه های خود فن مناظره را برگزیده اند. از آنجا که گسترده ترین افق شعری فارسی متعلق به نوع غنایی است، تعداد بسیاری از مناظره های فارسی نیز زیرمجموعه این نوع ادبی قرار گرفته اند. شاعر در این مناظره ها میان عاشق و معشوق گفت وگو یا پرسش و پاسخی ترتیب می دهد و هرطرف می کوشد با برتری دادن دیدگاه های خود، حریف را قانع یا به پذیرش نظر خویش مجبور کند. شاعران معاصر نیز در اشعار خود به فراوانی از مناظره استفاده کرده اند؛ اما بیش از آنکه به تفاخر و رقابت با طرف مقابل بپردازند، به گفت وگو و تعامل پرداخته اند و کوشیده اند فضایی برهانی تشکیل دهند. پژوهش حاضر با شیوه توصیفی-تحلیلی انجام شده و به این پرسش ها پاسخ داده است که مناظره های عاشقانه در غزل سبک عراقی با مناظره های عاشقانه غزل معاصر چه تفاوت هایی دارند و علت پیدایش این تفاوت ها چیست؟ سپس به این نتایج دست یافته که غزل معاصر به دلیل دگرگونی های حاصل از شرایط سیاسی و اجتماعی ایران و در نتیجه تغییر جهان بینی شاعران، به گفت وگو روی آورده و با تغییر جایگاه معشوق و فردیت یافتن وی، تغییرات بنیادین در غزل های مناظره ای معاصر ایجاد شده است؛ به گونه ای که غزل های مناظره ای معاصر از نظر ساختار، موضوع و محتوا، جنسیت عاشق و معشوق با غزل های مناظره ای سبک عراقی تفاوت دارند.کلیدواژگان: غزل سبک عراقی، غزل معاصر، مناظره، گفت وگو، پرسش و پاسخ
-
صفحات 165-186خاطره نویسی یکی از انواع ادبی و شکلی از نوشتار است که در آن نویسنده، وقایعی را که در زندگی اش روی داده و در آنها نقش داشته یا شاهدشان بوده است، بازگو می کند. خاطره نویس با زاویه دید خود با حوادث روبه رو می شود و با گذشت زمان، آنها را در ذهن انباشته و با تکیه بر توانایی و هنر نویسندگی خود بازآفرینی می کند. همین متغیرهاست که می تواند خاطره را در فرآیند دگردیسی، از روایت ساده حادثه ای تاریخی به اثر ادبی خواندنی و ماندگار تبدیل سازد. با شروع جنگ عراق علیه ایران، بسیاری از رزمندگان ایرانی به نوشتن خاطرات و یادداشت های روزانه اقدام کردند. این خاطرات و یادداشت ها، ضمن بیان احساسات و افکار آنان، در حکم مستندات تاریخی برای تبیین واقعیت های جنگ و نیز آفرینش داستان استفاده می شوند. به همین سبب رمزگشایی از فرآیند دگردیسی خاطره به داستان در ادبیات پایداری، مسیله ای است که پژوهش در آن، ضمن تدوین و تعریف اصول و قواعد دگردیسی خاطره به داستان، زمینه ساز موفقیت هرچه بیشتر نویسندگان برای خلق این گونه آثار خواهد بود. در این پژوهش دگردیسی خاطره به رمان را با تکیه بر رمان آتش به اختیار، نوشته محمدرضا بایرامی واکاوی می کنیم. نتایج پژوهش نشان می دهد رمان آتش به اختیار دارای شاخصه هایی همچون گفت وگو، صحنه آرایی، حرکت در زمان، جریان سیال ذهن و... است که توانسته این اثر برخاسته از خاطره را به اثری ادبی تبدیل کند و به آن ماهیت ادبی_داستانی بدهد.کلیدواژگان: ادبیات دفاع مقدس، رمان آتش به اختیار، خاطره، دگردیسی، گونه
-
صفحات 187-210در فرهنگ قوم لر، عروسی خوانی های فراوانی وجود دارد که هیوله (hivela) یکی از آنهاست. این عروسی خوانی در نواحی متعدد لرنشین، روایت های گوناگونی دارد. در شهرستان ازنا، واقع در استان لرستان، هیوله ای مرسوم است که 32 بیت دارد و گستره آن از خواستگاری تا بعد از روز عروسی است. این مثنوی، وزن هجایی دارد و سراینده آن نامشخص است. در این جستار، ویژگی ها، نحوه اجرا، قالب، وزن، قافیه و جنبه های زیبایی شناسانه این سرود بررسی شد و روایت اصلی آن، در قالب پانزده مراسم مجزا، طبقه بندی و تحلیل گردید. هدف این پژوهش، معرفی کامل این عروسی خوانی و روشن کردن مرز آن با سایر عروسی خوانی های لری مانند کل زنون، سیت بیارم و... است؛ زیرا معمولا به اشتباه، آنها را مترادف یکدیگر می دانند. اشعار عامیانه به علت پیوند در ریشه ها، شباهت های زیادی دارند و طبقه بندی کردن آنها مشکل است لیکن نبود پژوهش های ساختارمند درباره عروسی خوانی های لری، این خلا را بیشتر نمایان کرده است. بررسی هر یک از این عروسی خوانی ها به طور مجزا، موجب قضاوت بهتر درباره مجموع عروسی خوانی های فرهنگ لر می شود. این پژوهش به شیوه توصیفی - تحلیلی انجام شده است که داده اصلی آن بر مبنای تحقیقات میدانی در استان های متعدد لرنشین به دست آمده و ضمن آن، تحقیقات و آثار مکتوب سایر پژوهندگان مطمح نظر بوده است.کلیدواژگان: ادبیات عامه، شعر عامه، هیوله، عروسی خوانی، قوم لر
-
صفحات 211-229مقاله حاضر به بررسی ژانر تکنوریالیسم (ریالیسم مبتنی بر تکنولوژی) و کاربرد آن در ادبیات کودک می پردازد. نویسنده ضمن معرفی ویژگی های این نوع ادبی و تمرکز بر موضوعاتی نظیر «خود واقعی»، «خود مجازی»، «هویت سیال» درپی پاسخ به این پرسش است که ویژگی های رمان های تکنوریالیسمی چیست و چه تاثیری می تواند در بالندگی و رشد فردی و اجتماعی نوجوانان ایفا کند؟ بدین منظور، رمان این وبلاگ واگذر می شود (1391)، اثر فرهاد حسن زاده، نویسنده برجسته ادبیات کودک و نوجوان معاصر، بررسی می شود تا با تمرکز بر ویژگی های زبان شناختی و روایی آن، به چگونگی تقلید این آثار از رسانه های اجتماعی برخط نظیر وبلاگ ها بپردازد. در این پژوهش که به روش تحلیلی توصیفی و مبتنی بر مطالعات کتابخانه ای است، چنین استدلال می شود که این نوع آثار با نوآوری هایی نظیر «روایت ازهم گسیخته»، «چندکانونگی»، «اختلاط ژانری» و «نوآوری های زبانی» می کوشند تا بازتعریف جدیدی از مقوله هویت و فرهنگ، به ویژه پس از تسلط تکنولوژی بر زندگی روزمره در دهه های اخیر به دست دهند. به نظر می رسد این آثار با ایجاد تغییر در گفتمان ایدیولوژیک مرسوم در تلاش اند فضای مجازی را بیش از پیش مکمل زندگی نوجوانان ترسیم کنند تا تهدیدی بزرگ علیه آن و افزون بر آن، افق جدیدی در فراسوی بازتعریف هویت فردی و هم گرایی فرهنگی، که تحت اصل فردیت گفتمان انسان گرای لیبرال به حاشیه رانده شده بود، بگشایند.کلیدواژگان: ادبیات کودک، تکنورئالیسم، فرهاد حسن زاده، فضای مجازی، هویت سیال
-
Pages 1-22
Although praise, as an awkward patch in the Diwan of the Unseen Language, is expensive for the eyes and character of Hafez Dostan, and it is also true that the nature of praise is in conflict with Hafez's idealism and liberalism, but whether you like it or not, it must be accepted that Madh's foot is open to Hafez Rand's Diwan as well. and exposed it to all kinds of critics' judgments. The main issue of this research has been a re-reading of Madhi Hafez's sonnets without prejudice with a critical stylistic approach with the aim of discovering the hidden discourse mechanism in the quadruple stylistic layers of language, syntax, rhetoric and discourse of these sonnets. In order to carry out this research, a combined method (descriptive, analytical, statistical) was used to examine 54 selected ghazals of Divan Hafez, and these results were obtained: in the linguistic layer, the predominance of two-faced Randy codes and the less use of personal indicators, emotional words and special words. which is necessary for praise poetry, the color and flavor of praise in Hafez's praise poems has been reduced to a great extent; In the syntactic layer, the emotional aspect and desire, which is more suitable for praise, has very little frequency; In the rhetorical layer, there is not much initiative and effort to invent rhetorical tools in order to confirm and emphasize the discourse of praise; In the discursive layer, priority is given to explicit and persuasive actions, which also serve to promote Hafez's (and not praised’s) discursive values; Therefore, it can be said that there is no significant difference in any of the stylistic and discursive layers of Hafez's lyrical lyrics and his other lyrical lyrics, and all of these factors have caused the praise and praise characteristics in Hafez's poetry to fade.
Keywords: Hafez, praise, Critical Stylistics, Critical discourse, stylistic layers -
Pages 23-40Some parts of Kourosh Safavi’s views in his works, especially in the book Âshnâyi bâ Nazariye Adabi, are related to the application of literary theories in literary criticism. Reviewing various theories and categorizing them based upon the six elements of Jacobson’s communication theory, he has emphasized their inefficiencies in literary criticism and accordingly, he has proposed an efficiency theory for criticism. Some of his most important criteria for the efficiency of a critical theory are: scientificity, comprehensivity (covering all components of Jacobson’s communication theory), applicability in criticism of various texts, etc. In this article, I have examined these issues to criticize the methodology of Kourosh Safavi’s views about the efficiency of literary theory in criticism. It can be said that the most important defect of his view is the reductionism in the perception of the application of theory. This reductionism has different aspects and consequences: selective perception and introduction of literary theories, ignoring the role of the critic in literary criticism, focusing on interpreting texts and ignoring other types of literary criticism, ignoring text selection, emphasis on patterns abstracted from literary theories and ignoring their other various aspects of them, assuming the homogeneity of theories and having close view about the combination of theories.Keywords: Literary Theory, Literary Criticism, Kourosh Safavi, Critic’s Creativity, methodology
-
Pages 41-61Modir-e madreseh by Jalal Al Ahmad is one of the famous contemporary novels In which the author of the story is not only dead, but more alive than any other real work, he continuously pays attention to explaining and promoting his ideology, contrary to what Barthes said. The Marxist review of this novel, in which the author goes through definitions such as "class society", "substructure/superstructure", "class consciousness" and finally "revolution", convinces the reader that he is facing a manifesto of Marxist intellectuals, which forces him to line up his position more precisely with regard to this ideological text. In this article with using the perspective of related theorists, we have tried to present an analysis of this story by showing the general thought of Al-e Ahmed. Also, the Lasting literary beauty of this work, its party and discursive aspects are becoming more and more clear to the audience of contemporary fiction literature. The findings of our research show that the narrator of the modir-e madreseh initially experiences a failure at the level of his ideological view. Then at the level of "revolutionary act" he suffers from it. In fact, the modir-e madreseh is a realist narrative of an emotional and passionate intellectual between two revolutions, who signs the failure of his Marxist position with his resignation letter at the end of the story.Keywords: Al- e Ahmad, modir-e madreseh, Marxism, Class System, Infrastructure, Superstructure, Ideology
-
Pages 63-80Sometimes ordinary words are unable to describe great sorrows, and some people do not find the usual sentences and phrases enough to express their heart-wrenching pain and sorrow…! Perhaps it is for this reason that "Zaydri Nesavi", the secretary of Sultan Jalaluddin Khwarazmshah, also did not find the commonly used expressions in the common language to express his excruciating pains, and the preferred to use this horrible and terrifying prose that trembles the reader’s body and soul sometimes to describe his condition! The resulting prose is a relatively small book called Nafsat al-Masdur, which is very famous and well-known among people of culture and literature, especially professors and students of Persian language and literature, and of course it is equally difficult to read. The author believes that regardless of the verbal complexity and ambiguity in the sentences and combinations of this book, which have made it difficult to learn and read, there are other important reasons that prevent this valuable work from reaching to scientific and literary societies which are non-academic. One of the most important reasons is the author’s ambiguity in introducing the characters of Nafsat al-Masdur. In this article, we intend to help identify the influential personalities in this literary-historical work by using reliable historical sources.Keywords: Nafsat al-Masdur, Zaydri Nesavi, Monogol History, Technical, Artifactual Prose, Sultan Jaladuddin Khwarazmshah, Characters, Jalaluddin Menkobarni’s Method
-
Pages 81-98One of the most important and challenging stories of Marzbannameh is Div-e Gavpai and the religious sage, which covers the fourth chapter of this book and is viewed from different angles. One of the reasons for various speculations about this story is the association of meanings and its connection with a range of religious, historical, mythological narratives and narrative themes in the Iranian mythology and Saami stories that each one has some thematic similarities with the story of Div-e Gavpai and the religious sage. It is likely that Varavini intended to intentionally include some signs and evidence in the text to guide the wise reader to those narrations. Accordingly, while expanding the intentions and dimensions of the story and connecting the audience's mind with similar narrations, he establishes coherence and coordination between the phrases of the fourth chapter of Marzbannameh. Research on this subject has explored this story more from the perspective of mythological critique and related narrative patterns and religions of ancient Iran while its relationship with Saami stories such as the story of Prophet Moses (pbuh) and Prophet Muhammad (pbuh) in religious and historical texts has been neglected. In this paper, with a descriptive-analytical method and based on intra- and extra-textual evidences and presenting structural, verbal and content documents, the similarities and relations of this story with the mentioned narrations are explained. It is also shown that how Varavini, with the help of his own art and the use of storytelling techniques, has created a multi-layered narrative discourse from which different voices can be heard.Keywords: Marzbannameh, Sa’d al-Din Varavini, Div-e Gavpai, The Religious Sage, The Story of Prophet Moses (PBUH), The Story of Prophet Mohammad (PBUH)
-
Pages 99-120Ibn Hassam Khosfi’s Khavaran-Nameh is a verse in the form of religious epic, with the theme of fictional tales and wars of Ali (AS) with kings of idolatry such as Tahmasshah, Salasul Shah, and embraces ancient concepts. Patterns of hero and travel, due to its nature is one of the most used motifs. This study, through descriptive-analytic method, seeks to review Joseph Campbell's proposal for the heroic journey and also its amount of appliance in the Middle East. Campbell considers life as a journey that the hero must take on this journey, while awaring of his strengths and In addition, by identifying his inner desires and secrets and his strengths and weaknesses, he should conduct individua’s ethical issues. The three main themes of the hero's travel theory are: departure, approach, and return. This theory is in harmony with the epic hero's life. Because the hero of each epic should encounter somke delimas, he should face the most terrible paths ,the most awesome creatures and the most dangerous enemies; however, with all his courage, he can go through all the difficult passages and achieve his goal. The is a religious one. The results of the study indicated that in Khavaran-Nameh Ali (AS) began a long journey to save human beings from evil forces. In this journey, How fought with the Dragon and the Wizardand ultimately he eliminated them. Ali (AS), with his inner voice, addresses the Prophet’s worry, he could obviatethe obstacles and problems that each hero goes through to complete their achievement and excellence. after the unity and godliness, the victorious and glorious man returns to Medina and delievers Solomon’s souvenior to the Prophet. The results of the study also indicated that the internal stages, transcendental help, crossing the threshold, whale abdomen, test path,woman in the role of tempter, blessings and free and free stage in Khavarannameh conforms to the stages of Campbell's journey and heroism, and the omission of some stages is due to the religious nature of this epic effect.
.Keywords: anceient pattern of travel, Joseph Campbell, Religious Epic, Khavaran-Nameh, Ibn Hassam -
Pages 121-139In the Persian language, there is a special syntactic structure in which the proposition of the sentence, which is a complete sentence itself, together with the subject, forms another sentence. Abdul Rasul Khyampoor, the traditional grammarian, has mentioned such structure as a large and small sentence. The linguists also consider such a structure to be the result of the topicalization process, in which the proposition is basically an element within the sentence that then by the process of topicalization has separated from its grammatical position and moved to the beginning of the sentence and in place of that element, a co-referential pronoun has been placed. Of course, topicalization as a process in moving the components of speech to the beginning of the sentence has a wide structural scope and in this paper, only a special type of it is considered which causes doubled clitic in the sentence and produces a distinctive syntactic structure. The grammarian and linguists have studied this structure as a grammatical phenomenon. They have tried to describe and explain the way of this syntactic construction and to determine appropriate names and titles for its components. In this paper we study this structure with approach of rhetoric. We want to show that the main cause of forming this structure has been the rhetorical aims, such as “centeredness of the subject”, “observing the principle of speech” and “emphasis”.Keywords: Rhetoric, Syntactical structure, Topicalization, Large, small sentence, Centeredness of the subject
-
Pages 141-164Many poets have chosen the art of debate to express their thoughts. Since the widest horizon of Persian poetry belongs to the lyrical type, a considerable number of Persian debates are also included in this type of literature. In these debates, the poet creates a dialogue or a give and take between the lover and the beloved, and each side tries to convince the other or force him/her to accept his/her opinion by showing his views as superior. Contemporary poets have also used debate extensively in their poems; but instead of boasting and competing with their opponents, they have talked, interacted, and tried to create an argumentative atmosphere. The present study through a descriptive-analytical method tries to discuss the differences between romantic debates in Iraqi-style sonnets and the romantic debates in contemporary sonnets as well as the reason for these differences. It has been concluded that contemporary sonnet, due to the political and social changes in Iran and changing views of poets, have moved towards dialogue and conversation; furthermore, it has undergone fundamental changes by altering the position of the beloved and his/ her individuality; In a way, it can be said that contemporary debate sonnets are different from Iraqi-style debate sonnets in structure, subject matter, content, gender of the lovers and the beloved.Keywords: Iraqi-Style Sonnets, Contemporary Sonnets, Debate, Dialogue, Give, Take
-
Pages 165-186Memoir is one of the literary genres and forms of writing in which the writer recounts the events that have taken place in his lives and has had role in them or has observed them.The author faces incidents with his perspectives, and over time, he accumulates them in mind and recreates them by relying on his ability and art of writing.These variables can transform memory from the simple narrative of an historical event to a literary, readable and lasting work.With the start of the eight-year Iraq war against Iran, many Iranian warriors began to write memories and daily notes.These memories and notes, while expressing their feelings and thoughts in the history documents of events, used to explain the realities of the war and the creation of the story. The decoding of the transformation process of memory into a story in resistance literature is a matter in which research and development, while formulating and defining the principles and rules of the transformation of memory into a story, will pave the way for writers to create such works.In this research, we have analyzed the metamorphosis of the memory to the novel by relying on Atash be Ekhtiyar novel, written by Mohammad Reza Bayrami.The results of the research show that Atash Be Ekhtiyar has characteristics like dialogue, scenery, movement in time, the fluid flow of the mind, etc…that can transform this work from memory into litrary work and give it a litrary-historical nature.Keywords: sacred defense literature, The Atash be Ekhtiyar Novel, Memory, metamorphosis, Genre
-
Pages 187-210There are several wedding songs in Luri culture and Hivela is one of them. This wedding song includes various narrations in different areas of Lur inhabitants. There is a Hivela with 32 verses customized in Azna, Lorestan province which ranges from courtship ritual to a day after the wedding ceremony. The Masnavi has syllabic rhythm and the poet is anonymous. Features, performance method, form, rhythm, rhyme, and aesthetic aspects of the song are investigated in this inquiry and its main narration is arranged and analyzed in 15 forms of discrete ceremonies. This research aims at a complete introduction of this wedding song and distinguishing it with other Luri wedding songs like Kelzanoon, Sit Biarem and etc.; Since They are usually mistaken to be synonym of each other. Folk poems are similar to each other because of integration of their roots and it is hard to classify them but lack of a structured research about Luri wedding song revealed this gap more. Investigation of each wedding song discretely leads to better judgment about all wedding songs of Luri culture. The research is done based on descriptive-analytic method; Its main data is achieved based on field research in various Luri inhabitants’ provinces; Meanwhile written researches and works of other researchers were considered.Keywords: Folk Literature, folk poetry, hivela, Weddingsong, Lur People
-
Pages 211-229Due to the dominance of cyber space on the world, it is obvious that people’s daily lives, especially young adults’, have been affected so much by this space. The same is true about art and literature as true mirrors to life. Therefore, this article focuses on the notion of ‘technorealism’ in This Weblog will be Transferred (2012), the acclaimed work of contemporary Iranian writer, Farhad Hasanzade, through a posthumanist perspective. Using ideas of Falnagan and others, the writer tries to elaborate on notions of technorealism which has recently become popular in young adult literature. To this end, the notions of “physical self” and “digital self” are discussed while it foregrounds the fluidity of identity as a major feature of posthuman literature. It is argued that technorealist literature makes attempt to imitate cyber space and realize its features in printed books. Adopting a polyphonic multi-perspectivism while introducing linguistic innovations, this new genre tries to provide a positive perspective towards the cyber space, despite its all possible threats. It also tries to replace the grand narratives of liberal humanism –such as individualism and essential identity—with ‘collectivism’ and fluid identity which can be deployed as great guards against binary-orient system of liberal humanism.Keywords: technorealism, fluid identity, collectivism, cyberspace, Farhad Hasanzade
©2000-2024 magiran.com All Rights Reserved.