نشریه مطالعات محیط زیست، منابع طبیعی و توسعه پایدار
پیاپی 21 (پاییز 1401)

به منظور بررسی تلفات انرژی در بویلرهای نیروگاهی به ویژه تلفات ناشی از عدم تنظیم نسبت هوا به سوخت در واحدهای صنعتی پرسشنامهای براساس مشخصات واحدهای صنعتی همچون محل نمونه برداری، درجه حرارت محیط، سطح مقطع دودکش، قطر نازل انتخابی، میزان رطوبت نسبی، دمای گاز خروجی دودکش، دبی گاز خروجی در شرایط استاندارد، دبی گاز خروجی، سرعت گاز خروجی، حجم مکش شده در شرایط استاندارد، حجم مکش شده، وزن اولیه فیلتر، وزن ثانویه فیلتر و اختلاف وزن فیلتر، میزان ذرات معلق خروجی دودکش تر و میزان ذرات معلق خروجی دودکش خشک تهیه گردید. زمان نمونه برداری اواسط هر فصل و به ترتیب 15 اردیبهشت، 15 مرداد، 15 آبان و 15 بهمن ماه بود. براساس نتایج، با افزایش سطح مقطع دودکش مقدار هوای مازاد افزایش می یابد. همچنین با افزایش میزان رطوبت نسبی و دمای گاز خروجی دودکش مقدار هوای مازاد کاهش پیدا می کند که نشان دهنده شرایط بهینه است. کاهش قطر نازل انتخابی، - کاهش مقدار هوای مازاد را به دنبال دارد. همچنین با افزایش سرعت گاز خروجی مقدار هوای مازاد کاهش پیدا کرد و با افزایش حجم مکش شده در شرایط استاندارد هوای مازاد افزایش پیدا کرد. براساس نتایج بدست آمده، آنالیز خط مرزی روشی مناسب برای تعیین اثرات فاکتورهای موثر بر تولید هوای مازاد است.

پژوهش حاضر در راستای دستیابی به روش مناسب ریزازدیادی گیاه دارویی نسترن وحشی (Rosa canina L). به عنوان مهمترین پایه گل رز انجام پذیرفت. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملا تصادفی با دو فاکتور BAP  با غلظت های (صفر ، 0/75 ، 1/5 ، 2/25 و سه mgl-1)و D-2،4 با غلیظت های (صفر 1/5، 2/5 ، چهار و 5/5 mgl-1) در محیط کشت MS 1/4 در چهار تکرار (هر تکرار شامل دو ریزنمونه) انجام شد. نمونه ها در اواسط فصل پاییز از قسمت میانی ساقه های فرعی میانی درختچه ای در مرحله میوه دهی (قرمز پررنگ) تهیه شدند، قطعات گره دار 1/5 سانتی متری با اتانول 70 درصد به مدت یک دقیقه و هیپوکلریت سدیم 10 درصد به مدت 15 دقیقه ضدعفونی و سپس آب شویی شدند. نمونه ها در اتاق رشد در دمای 23 تا 25 درجه سانتیگراد و دوره فتوپریودی 16 ساعت روشنایی و هشت ساعت تاریکی نگهداری شدند. پس از گذشت سه ماه از تاریخ کشت و بدون انجام هیچگونه واکشتی، آزمایش متوقف گردید. نتایج  نشان داد؛ در محیط کشت 4/1 MS - ، افزایش غلظت -2،4 D موجب افزایش دو شاخص وزن تازه و خشک کالوس و افزایش غلظت BAP  موجب کاهش دو شاخص مذکور میشود. تیمار دارای2/5 D-4 T2 mgl-1 / به علاوه0/75 D-4T 1 2  ، تیمار دارای 2 mgL-1 2,4-D 5/ به علاوه 52 mgL-1 BAP 2/ و همچنین تیمار دارای 2 mgL-1 2,4-D 1/ به علاوه 22 mgL-1 BAP بیشترین وزن تازه و خشک کالوس را داشتند. در ضمن، کالوس های بهدست آمده دارای بافتی با سفتی متوسط)ترد(، ناصاف)گرهدار(و به رنگ سفید برفکی آمیخته به سبز کمرنگ بودند، روی برخی از کالوس ها لکه های صورتی نیز مشاهده شد.

چکیده این مقاله دارای فرمول می باشد. برای مشاهده درست فرمول های موجود در چکیده به pdf این مقاله مراجعه شود.

بررسی نقش های بوم شناختی جانورانی که در جنگل زیست دارند همواره به عنوان حلقه ی گمشده در مطالعات مربوط به علوم و بوم شناسی جنگل به حساب می آید. هدف مطالعه حاضر بررسی نقش های بوم شناختی و اجتماعی- اقتصادی خرس قهوه ای (Ursus arctos syriacus) در جنگل های شمال ایران است. این مطالعه با استفاده از اسناد کتابخانه ای که شامل کتب مربوط به بوم شناسی جنگل، جنگل شناسی، علوم حیات وحش، تاریخی، مردم شناسی، جامعه شناسی محیط زیست، حقوق و قوانین منابع طبیعی و شرح حال نویسی و همچنین مرور تحقیقات و منابع شامل مقالات و گزارش های مرتبط، کاوش و جست و جو در فضای مجازی و کسب اطلاعات مرتبط، همراه با انجام مصاحبه ساختار نیافته صورت گرفت. مصاحبه ی ساختار نیافته با روش تحلیل محتوای کیفی با کارشناسان حوزه ی بوم شناسی جنگل و حیات وحش و افرادی از جوامع بومی- محلی که با خرس قهوه ای تعارض دارند نظیر باغداران، زنبورداران و دامداران صورت گرفت. از طریق آزاد گذاردن اطلاع رسانان به طوری که بتوانند موضوع را کاملا آزادانه از جنبه های مختلف مورد بررسی قرار داده و آنان به هر طریقی که تمایل داشته باشند در مورد نقش های بوم شناختی و اجتماعی- اقتصادی خرس قهوه ای در جنگل های شمال ایران نظر دهند. اسناد مطالعه شده نشان میدهد که از نظر بیولوژیک خرس قهوه ای در کنترل جمعیت حشرات، بی مهرگان و مهره داران کوچک، تسهیل تجزیه و پوسیدگی خشک دارهای جنگلی، انجام هرس طبیعی، تسریع زادآوری طبیعی درختان جنگلی،ایفای نقش رفته گر با لاشه خواری در جنگل و کاهش احتمال آتش سوزی در جنگل تاثیر دارد. از نظر اجتماعی-اقتصادی نیز به فعالیت های معیشتی از قبیل زنبورداری، باغداری و دامداری خساراتی را وارد می سازد و از این طریق باعث ایجاد برخی باورها در مورد این حیوان شده است. آگاهی نقش های بوم شناختی جانوران جنگلی نظیر خرس قهوه ای در جابجایی و استقرار بذور درختان جنگلی، حاصلخیزی خاک، رفته گر طبیعت و غیره منتهی به شناخت و آگاهی تصمیم گیران و جوامع بومی از جانوران شده و در نتیجه در حفاظت از حیات وحش کمک قابل توجهی میکند.

امروزه گیاهان دارویی کاندیدهای خوبی جهت درمان بسیاری از بیماری ها هستند. سرطان کبد به عنوان یکی از فراوان ترین سرطان ها در دنیا شناخته شده است. همچنین گیاه شیرین بیان و نانوذرات کیتوسان به علت داشتن خواص ضد میکروبی در علم پزشکی مورد توجه قرار گرفته است. در مطالعه حاضر اثر ضد میکروبی و ضد سرطانی عصاره ریشه گیاه شیرین بیان، نانوذرات کیتوسان و اثر هم افزایی آنها در غلظت های مختلف مورد سنجش قرار گرفت. در سنجش ضدمیکروبی، باکتری سودوموناس آیروژینوزا در برابر تیمار با عصاره، نانوذرات و استفاده همزمان این دو کاهش رشد را نشان دادند. بیشترین اثر مهاری در استفاده همزمان نانوذرات کیتوسان به همراه عصاره شیرین بیان مشاهده شد. مقدار MIC در رقت μg/mL 32 و مقدار MBC بین μg/mL 128 تعیین گردید. همچنین عصاره هیدروالکلی شیرین بیان و نانوذرات کیتوسان در غلظت های مختلف بر رشد سلول های سرطانی کبد رده HepG2 و سلول های فیبروبلاست رده L929 به عنوان سلول های نرمال در سه بازه زمانی 24، 48 و 72 ساعت با آنالیز MTT مورد سنجش قرار گرفتند. نتایج نشان داد که تاثیر تیمارها وابسته به دوز و زمان متغیر است و با افزایش زمان از میزان زیستایی سلول ها در هر دو تیمار نانوذرات و عصاره گیاه کاسته شده است. بیشترین تاثیر مهاری در استفاده همزمان عصاره (1/5mg/ml) و نانوذرات کیتوسان (0/2mg/ml) پس از 72 ساعت بدست آمد که درصد زیستایی سلول ها به 8 درصد کاهش یافته بود. همچنین IC50 برای سلول های سرطانی در زمان 24 ساعت مشاهده شد. با توجه به نتایج می تواند ادعا کرد عصاره ریشه گیاه شیرین بیان و نیز نانوذرات کیتوسان در غلطت های مختلف دارای اثر مهاری بر رشد باکتری ها و نیز سلول های سرطانی کبد است، لذا مطالعات بیشتر می تواند آینده ای نوید بخشی را به همراه داشته باشد.