نشریه مهندسی سیستم و بهره وری
سال سوم شماره 3 (پاییز 1402)

هدف از پژوهش حاضر بررسی تاثیر قابلیت‎ های پویا و محیط پویا بر عملکرد و مزیت رقابتی این سازمان‎ها است. پژوه حاضر به عنوان پژوهش پیشتاز در زمینه قابلیت‎های پویا و محیط پویا در شهرداری ها در حال اجرا است. فواید این پژوهش کاربرد قابلیت‎های پویا در ایجاد مزیت رقابتی و بهبود عملکرد در محیط پویای شهرداری‎هاست. جامعه آماری مدیران و کارکنان شهرداری نیشابور بودند. بر اساس جدول مورگان حداقل تعداد نمونه برابر 117 نفر بود که برای پاسخ به پرسشنامه انتخاب شدند. روش گردآوری اطلاعات کتابخانه‎ای و میدانی بوده است. این پژوهش از نوع کاربردی و توصیفی پیمایشی است و جمع آوری اطلاعات پرسشنامه ای تهیه شده از چند پرسشنامه استاندارد بود که توسط محقق یکپارچه سازی شد. پرسشنامه ها بر اساس مطالعات تئوریکی و طیف پنج گزینه ای لیکرت تهیه شد. روایی محتوایی پرسشنامه ازنظر اساتید و کارشناسان مثبت ارزیابی گردید، همچنین از تحلیل عاملی تاییدی برای تایید روایی سازه استفاده شد. پایایی پرسشنامه نیز با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ و روایی آن با استفاده از روایی محتوا با نظر اساتید و روایی سازه با تحلیل عاملی تاییدی مورد تایید قرار گرفت. با استفاده از آمار توصیفی و روش های استنباطی (آزمون ضریب همبستگی و آزمون مدل سازی معادلات ساختاری موسوم به تحلیل مسیر) اطلاعات تجزیه وتحلیل شد. برای تحلیل تعدیلگری محیط پویا در رابطه قابلیت پویا و مزیت رقابتی و عملکرد از آزمون در نرم‏افزار پی ال اس استفاده شد. نتایج حاصل از مدل سازی معادلات ساختاری نشان می دهد که قابلیت پویا بر کسب مزیت رقابتی تاثیرگذار است، اما تاثیر آن بر عملکرد مورد تایید قرار نگرفت.

زنجیره های تامین در گروی جهانی شدن از ریسک ها و اختلالات جهانی نیز مصون نمی مانند، لذا مدیران سیستم ها در تلاشند تا اثر اختلال ها را کاهش و مدیریت زنجیره را بهینه نمایند.زنجیره های تامین در گروی جهانی شدن از ریسک ها و اختلالات جهانی نیز مصون نمی مانند، لذا مدیران سیستم ها در تلاشند تا اثر اختلال ها را کاهش و مدیریت زنجیره را بهینه نمایند این تحقیق با تمرکز بر اختلال تامین منابع زنجیره تامین پوشاک، راهکاری برای کاهش اثر این اختلال را ارزیابی کند. لذا در این پژوهش، ابتدا با کنکاش در پیشینه ی تحقیق، راهکار «تامین کننده پشتیبان» استخراج شد. در بخش بعدی تحقیق، مدل پویایی سیستم جهت راستی آزمایی راهکار «تامین کننده پشتیبان» ارائه شد. این مدل اعتبارسنجی شده و در شرایط اختلال در حالت «بدون تامین کننده پشتیبان» و با «تامین کننده پشتیبان» مقایسه شد و نتایج نشان داد که با اجرای این راهکار، زنجیره تامین هزینه کمتری را در زمان اختلالات نظیر شیوع بیماری کرونا و یا تحریم ها متحمل می شود و تقاضای حلقه انتهایی در مقایسه با حالت «بدون تامین کننده پشتیبان» در زمان بهتری پاسخ داده می شود.

امروزه با فضای پیچیده و متغیر بازار، فعالیتهای نوآورانه دیگر محدود به داخل شرکت ها نیست و نوآوری مشترک بین اعضای زنجیره تامین اهمیت بسیاری پیدا کرده است. از این رو، هدف این تحقیق بررسی تاثیر کیفیت روابط در زنجیره تامین بر روی عملکرد نوآوری بصورت مستقیم و همچنین با توجه به نقش متغیرهای میانجی اشتراک دانش ضمنی و اشتراک دانش صریح است. تحقیق از نظر هدف کاربردی بوده و بر حسب روش تحقیق، همبستگی است که با بکارگیری پرسشنامه ای معتبر و پایا و روش پیمایشی داده های مورد نیاز جمع آوری شده است. جامعه آماری تحقیق شامل مدیران صنعت بسته بندی هستند که با توجه به یکنواختی جامعه، روش نمونه گیری ساده تصادفی انتخاب شد. با توجه به حجم نمونه مورد نیاز 53 پرسشنامه توزیع گردید. نتایج روایی و پایایی پرسشنامه نیز قابل قبول بود. داده ها با استفاده از نرم افزار spss18 تجزیه و تحلیل گردید. تایید روابط بین متغیر ها و عوامل از طریق تحلیل عاملی تاییدی و تکنیک مدل سازی PLS با استفاده از نرم افزار PLS2 Smart صورت پذیرفته است. یافته ها نشان داد که کیفیت روابط در زنجیره تامین رابطه مستقیم و مثبت بر اشتراک دانش ضمنی، اشتراک دانش صریح و عملکرد نوآوری داشت. همچنین اشتراک دانش ضمنی و اشتراک دانش صریح بر عملکرد نوآوری تاثیر مستقیم دارند. نقش میانجی متغیرهای اشتراک دانش ضمنی و اشتراک دانش صریح در رابطه بین کیفیت روابط در زنجیره تامین و عملکرد نوآوری نیز تایید شد.

در جهان امروز، با توجه به نقش کلیدی فناوری های اطلاعاتی و ارتباطی در توسعه اقتصادی و اجتماعی، مشاغل خانگی به عنوان یکی از مهم ترین عوامل این تحولات مورد توجه قرار می گیرند. این تحقیق با هدف بررسی و تحلیل چگونگی تاثیرات مثبت و منفی فناوری های اطلاعاتی و ارتباطی بر مشاغل خانگی انجام شده است. روش های تحقیق کمی و کیفی برای جمع آوری و تحلیل داده ها به کار گرفته شده است. ابتدا با بررسی مطالعات پیشین و تحلیل مشکلات موجود در مشاغل خانگی، فرضیاتی مطرح شدند. سپس با استفاده از روش های کمی و کیفی، اطلاعات از طریق مصاحبه های کارشناسی و پرسشنامه های طراحی شده جمع آوری شدند. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS تجزیه و تحلیل شدند. مدل یکپارچه پذیرش و استفاده از فناوری (UTAUT) به عنوان یک مدل پذیرش فناوری در مشاغل خانگی استفاده شد و نقش فناوری اطلاعات در توسعه این مشاغل با استفاده از این مدل مورد بررسی قرار گرفت.جامعه آماری این تحقیق شامل 132 نفر از دانشجویان و افراد جویای کار بوده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که مشاغل خانگی با بهره گیری از فناوری های اطلاعاتی و ارتباطی، توانایی رشد و توسعه بیشتری دارند و به بازارهای جدید دسترسی پیدا می کنند. تمایل به استفاده از فناوری های جدید در این مشاغل بیشتر بر اساس درک سودمندی، سهولت استفاده و هنجارهای ذهنی تصمیم گیران تاثیرگذار است. ایجاد زیرساخت های فنی و آموزش های مرتبط می تواند در ارتقای بهره وری و پایداری مشاغل خانگی نقش موثری داشته باشد و در ایجاد فرصت های شغلی و رشد اقتصادی موثر باشد.

پیشرفت تحصیلی دانش آموزان، یکی از مهم ترین اهداف نظام آموزش و پرورش قلمداد شده که متاثر از عوامل متعددی است. شناسایی عوامل موثر بر پیشرفت تحصیلی، به منظور برنامه ریزی جهت بهبود وضعیت تحصیلی دانش آموزان یکی از دغدغه های اصلی مدیران برنامه ریزی آموزشی محسوب می شود. هدف این پژوهش، شناسایی و استخراج عوامل متعدد موثر بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان است. این پژوهش از نوع کاربردی، به روش ترکیبی شامل دو مرحله کیفی و کمی است. روش تحقیق در مرحله کیفی از نوع تحلیل سیستماتیک است. برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار مکس کیودا نسخه 2018 استفاده شده است. بخش دوم این تحقیق که در ادامه بخش کیفی است شامل تجزیه و تحلیل کمی داده ها است. تحلیل سیستماتیک انجام شده، منجر به استخراج مجموعه ای از 10 عامل اصلی موثر بر پیشرفت تحصیلی شامل عوامل فردی، خانواده، سیستم آموزش و پرورش، متغیرهای برون فردی، رقابت، متغیرهای موقعیتی، عوامل محیطی، رسانه، عوامل درون مدرسه ای، و عوامل فرهنگی شد. در این بین، از تجزیه و تحلیل کمی این نتیجه حاصل شد که عوامل فردی اثرگذارترین و عوامل فرهنگی کم اثرترین عامل در پیشرفت تحصیلی دانش آموزان هستند.

شرکت های فن آور در محیط رقابتی پیچیده امروزی، نیاز به خلق نوآوری فن آورانه به صورت مستمر دارند. آن ها در طول زمان، تحت تاثیر فشارهای ذی نفعان فعال در زیست بوم نوآوری ملزم به پیاده سازی نوآوری فن آورانه سبز هستند. مهم ترین ذی نفعان حاضر در زیست بوم نوآوری شامل شرکت های فن آور، استارت آپ ها، شتاب دهنده ها و مراکز رشد، مصرف کننده نهایی و دولت می-باشند. از این رو، با توجه به ماهیت پویای مسئله، مدیریت یکپارچه چالش های احتمالی امری ضروری و اجتناب ناپذیر است. در این مقاله سعی شده است پس از شناسایی مهم ترین چالش های زیست بوم نوآوری فن آورانه سبز با رویکردی کیفی، تعاملات بین عناصر فعال بررسی و رفتار متغیرهای اصلی مسئله در قالب حلقه های بازخوردی مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرد. نتایج حاصله در قالب زیرسیستم-های سه گانه، حلقه های بازخوردی مهم را شناسایی و پس از تعیین قطبیت آن ها، پویایی های زیست بوم نوآوری فن آورانه سبز را تشریح می نماید. نحوه تعاملات بین ذینفعان و شرایط حاکم بر ساختار سیستم و نیز مداخله دولت می تواند در مدیریت چالش های مربوطه و تعادل سیستم در بلند مدت اثرگذار باشد.