فهرست مطالب

نشریه پژوهش های کشاورزی و محیط زیست پایدار
سال چهارم شماره 3 (پاییز 1402)

  • تاریخ انتشار: 1402/09/26
  • تعداد عناوین: 7
|
  • حامد آقالر، فرشته پرورش * صفحات 1-11

    نان، به واسطه ی ماهیت فرهنگی و اجتماعی و به سبب جایگاه اقتصادی در بین مصرف کنندگان، مسائل پیچیده و مهمی را در حوزه مدیریت ضایعات موادغذایی به وجود آورده است. در این مطالعه، سعی شده است که با استفاده از مقالات منتشرشده در حوزه بازیافت نان، چارچوب های ارائه شده در مسیر حرکت به سمت اقتصاد مدور نان مرور گردد. همچنین، علاوه بر مرور انواع مختلف ضایعات نان در مقالات و اهمیت توجه به آموزش و تغییر رفتار مصرف کننده، به مرور چارچوب های اقتصاد مدور در جهت پایداری زنجیره تامین نان، خواهیم پرداخت.

    کلیدواژگان: ضایعات نان، اقتصاد مدور، بازیافت، زنجیره تامین پایدار نان
  • سید مجید عطایی اردستانی * صفحات 12-23

    سینتیک خشک شدن برگهای ترخون و تعیین شاخص رنگ نمونه های خشک شده در یک خشک کن بستر شناور مجهز به پمپ حرارتی مورد بررسی قرار گرفت. اثر سه سطح دما (50، 60 و 70 درجه سلسیوس)، دو سطح سرعت (1 و 2 متر بر ثانیه)، با و بدون استفاده از پمپ حرارتی و دو نوع محفظه ی خشک کن مستطیلی (دیواره صاف و دیواره موجی) بر روی نمونه ها مطالعه شد. نتایج نشان داد که کلیه تیمارهای مربوط به محفظه ی دیواره موجی و استفاده از پمپ حرارتی در کاهش زمان خشک شدن و کیفیت رنگ محصول خشک شده از توفیق بیشتری برخوردار بود.

    کلیدواژگان: ترخون، خشک کن بستر شناور، پمپ حرارتی، سینتیک خشک کردن، شاخص رنگ
  • دلارام مهرپور شیجانی *، حسین صادقی سقدل، عباس عصاری آرانی صفحات 24-31

    همزمان با وقوع انقلاب صنعتی و رشد جمعیت، مصرف سوخت های فسیلی برای تامین انرژی مورد نیاز بشر نیز افزایش یافت. سوزاندن سوخت های فسیلی، منجر به تولید و انتشار گاز های آلاینده، ذرات معلق و گاز های گلخانه‎ای می‎‎شود. دی اکسید کربن یکی از گاز هایی است که اثر گلخانه‎ای را ایجاد می‎کند و در حجم وسیع از فعالیت انسانی متصاعد میشود. روش های مختلفی در زمینه ی کاهش انتشار گاز دی‎اکسیدکربن معرفی می‎شود که جذب و انباشت دی‎اکسیدکربن یکی از این روش ها می‎باشد. در مطالعه ی پیش رو اثر روش جذب و انباشت دی اکسید کربن را بوسیله ی روش سوات و بر خلاف مطالعات پیشین به صورت کلان بر مولفه های اقتصادی و نه صرفا فنی مورد بررسی قرار گرفته است. برای انجام پژوهش مورد نظر از پرسنامه و جمع آوری نظر جامعه خبره استفاده شده است و داده های مذکور با استفاده از نرم افزار SPSS و اکسل مورد بررسی قرار گرفته اند و سپس با استفاده از ماتریس QSPM راهبرد واستراتژی ها معرفی و تحلیل شده اند. نتایج مطالعه نشان می دهد که استراتژی های مورد استفاده در این زمینه محافطه کارانه خواهند بود. بهتر است در مراحل اولیه با حداکثر استفاده از نقاط قوت و بالفعل کردن فرصت های بالقوه، تهدید ها حداقل شوند. همچنین بهترین راهبرد جذب دی اکسیدکربن را می توان جذب بوسیله حلال ها و جاذب های جامد، حمل نقل بوسیله لوله و دفن در مخازن مهجور نفت وگاز دانست.

    کلیدواژگان: راهبرد زیست محیطی، راهبرد اقتصادی، جذب و انباشت دی‎اکسیدکربن، سوات، اثر گلخانه ای
  • رحمت الله پردل *، رضا بصیری صفحات 32-37

    پژوهش حاضر با هدف مقایسه ارزیابی موفقیت کاشت و توسعه جنگل در ارتفاعات مختلف با گونه Amygdalus scoparia به روش آزمون تحلیل تشخیص، در سطح استان کهگیلویه وبویراحمد انجام گرفت. بادامک یکی از گونه های مهم جنگلی استان کهگیلویه و بویراحمد می باشد که نقش مهمی در استفاده خوراکی ، صنعتی، ارزش محیط زیستی و حفاظتی در شرایط مختلف محیطی دارد. در این پژوهش تاثیر عوامل فیزیوگرافی مانند ارتفاع از سطح دریا روی استقرار بادامک بررسی و مورد تجزیه وتحلیل آماری قرار گرفت، چنانچه نتایج به دست آمده نشان داد با افزایش ارتفاع از سطح در شرایط اکولوژیکی مناسب استقرار بادامک بهتر مشاهده شده است.

    کلیدواژگان: استان کهگیلویه و بویراحمد، بادامک، ارتفاع از سطح دریا
  • حمید رشنوراد، سید وحید سیدنا، سمیه رومیانی* صفحات 38-44

    شوری از عوامل مهم کاهش رشد و عملکرد بسیاری از گیاهان در مناطق خشک ونیمه خشک دنیا به شمار می رود. هدف از انجام پژوهش اثرات تنش شوری برگیاهان است. نتایج نشان داد تنش شوری سبب عدم یکنواختی استقرار گیاهچه ها و تولید گیاهچه های ضعیف می شود که در نهایت باعث کاهش عملکرد شده است. تنش شوری از دو طریق خشکی فیزیولوژیک حاصل از کاهش پتانسیل آب و سمیت یونهای سدیم و کلر درون بافتهای بر رشد گیاهچه حاصل از جوانه زنی تاثیرگذار است. از راه های افزایش مولفه های جوانه زنی و سبز شدن بذر، استفاده از گیاهان شورزی در مراتع و تولید علوفه در خاکهای شوری و شیوه پرایمینگ است.

    کلیدواژگان: تنش شوری، بذر، جوانه زنی، گیاهان
  • منیره محمدی *، زهرا بیگم حجازی زاده صفحات 45-56

    در این مطالعه، با استفاده از روش کتابخانه ای و جستوجو در منابع معتبر علمی- پژوهشی به مرور و تحلیل تحقیقات انجام شده در مورد تبخیر وتعرق مورد اهمیت در کشاورزی پرداخته شده است . روش پنمن-مانتیث برآورد صحیحی از تبخیر-تعرق با دقت نسبی بالا و عملکرد ثابت در دامنه وسیعی از مناطق و اقلیم ها کاربرد دارد. با استفاده از الگوریتم سبال در روش سیستم سنجش از دور میتوان تبخیر و تعرق واقعی و نیاز آبی گیاهان در شرایط مختلف و بخصوص در اراضی وسیع را محاسبه نمود. مدل های هیدرولوژیکی و روش های محاسباتی تنها امکان محاسبه تبخیر و تعرق بصورت ایستگاهی و نقطه ای را فراهم مینماید، وجود نقشه با تغییرات مکانی میتواند گام مفیدی در توانایی مدیریت مکانی آب و صرفه جویی و تخصیص بهینه منابع آب به هر نقطه از یک منطقه یا دشت باشد.

    کلیدواژگان: تبخیر، تعرق، پنمن-مانتیث، کشاورزی
  • سمیه کم گو *، علیرضا پرداختی صفحات 58-66
    مقدمه

    صنایع فلزی امروزه نقش به سزایی در اقتصاد تولیدی جهان دارند. جوشکاری از فعالیت های اصلی این صنعت محسوب می شوند. فیوم های جوشکاری در شیوع و بروز بیماری های شغلی موثر می باشند. بنابراین در این پروژه تحلیل ریسک بروز بیماری های سرطانی و غیر سرطانی به روش EPA در جوشکاران با انواع مختلف جوشکاری اهمیت دارد.

    روش کار

    در این مطالعه 4 نوع جوشکاری (زیرپودری)SAW ،(جوشکاری قوس فلزی محافظ) SMAW،(جوشکاری قوسی تنگستن گازی) GTAW،(قوس فلزی گازی) GMAW و برای هر روش جوشکاری فلزات سرب، منگنز، کروم و آهن مورد بررسی قرار گرفتند.برای تعیین میزان مواجهه پرسنل با انتخاب روش NIOSH 7300 و آنالیز بوسیله دستگاه ICP MS نمونه برداری و تعیین مقدار صورت گرفت. ریسک سرطانی و غیر سرطانی شغلی با بکارگیری سیستم ارزیابی ریسک (RAIS) و روش ارزیابی ریسک مورد استفاده از دستورالعمل های توصیه شده سازمان ایمنی و بهداشت شغلی (OSHA) و سازمان حفاظت محیط زیست آمریکا (EPA) به دست آمده است. مبنای محاسبه مصرف روزانه مزمن (CDI) با استفاده از میانگین غلظت آلاینده های فلزی، غلظت مرجع EPA (RfC) و فاکتور شیب سرطان (CSF) به ترتیب برای ارزیابی خطرات غیر سرطانی و سرطان استفاده شد، سپس میزان ریسک سرطانی و غیر سرطانی آن ها بررسی گردید.

    یافته ها

    یافته ها نشان داد در هر چهار نوع جوشکاری بیشترین ریسک بیماری های سرطانی را فلز کروم و سپس سرب در بین فیوم های فلزی جوشکاری دارا می باشند. ریسک سرطانی فلز کروم و سرب غیرقابل قبول بوده است. ریسک بیماری های غیر سرطانی در مواجهه با فلزات کروم و منگنز (HQ > 1) غیرمجاز می باشد.

    نتیجه گیری

    ارتقاء سطح سلامتی جوشکاران از طریق به کارگیری روش های کنترلی برای کارگران در معرض با این نوع فعالیت مورد نیازمی باشد. کنترل عوامل زیان آور هوای محیط کار و کاهش مواجهه تنفسی پرسنل، شامل استفاده از سیستم های تهویه و کنترل فنی، اندازه گیری و آنالیز هوای تنفسی و بیولوژیکی جوشکاران برگزاری دوره های آموزش ، استفاده از برنامه و تجهیزات حفاظتی تنفسی، ایجاد رویه های اصلاح در نحوه انجام کار و ایمنی و در نهایت اندازه گیری و ارزیابی ریسک مجدد بعد از انجام اقدامات کنترلی لازم می باشد

    کلیدواژگان: جوشکاری زیرپودری(SAW)، جوشکاری قوس فلزی محافظ (SMAW)، جوشکاری قوسی تنگستن گازی (GTAW)، قوس فلزی گازی (GMAW)، سیستم هماهنگ اطلاعات خطر، سرب، منگنز، کروم و آهن، ارزیابی ریسک سرطانی و غیر سرطان