فصلنامه روش شناسی علوم انسانی
پیاپی 26 (بهار 1380)

در دیدگاه حضرت علی ع، نگرش مدیران به «مدیریت» چگونه باید باشد؟
برای پاسخگویی به این سوال سعی شده است با استفاده از سخنان ایشان در نهج البلاغه اصول کلی حاکم بر نگرش مدیران و وظایفی کلی آنان در یازده اصل بررسی گردد:1- امانت بودن مسوولیت و مدیریت 2- ارزش ابزرای حکومت و مدیریت؛ 3- نگرش اخلاقی به مدیریت؛ 4- سلسله مراتب و مشارکت در مسوولیت ها؛ 5- مسوولیت فرصتی اخلاقی و معنوی...

در نگرش حضرت علی ع مخالف و دشمن، انسانی خطاکار است که باید هدایت شود و مهمترین وظیفه انبیاء و اولیای الهی (و همه حکومت های مبتنی بر دین) زمینه سازی هدایت انسان ها و نشان دادن راه حق و حقیقت به آنان است. در آنان است. در نگاه آن حضرت انسان اشرف مخلوقات است و تکریم هر انسانی- فارغ از عقیده و مذهب او - بر همگان واجب است. مهم ترین مولفه تکریم انسان خفظ خون اوست و خون های به ناحق ریخته شده، اول چیزی است که روز قیامت مورد سوال قرار خواهد گرفت...

قاطعیت، به معنای اجرای مناسب و موقع قانون و بهره گیری از قدرت مشروع در جهت اجرای عدالت است و مدارا به مهنای سعه صدر و تحمل آرای دیگران. در این مقاله این دو مفهوم با استفاده از کلام و سیره امام علی ع تجزیه و تحلیل می شوند و مواردی مانند مدارای حضرت با خلفای قبل از خود و 25 سال سکوت قاطعیت و مدارای ایشان در برابر مخالفان حکومت (اصحاب جمل، صفین و خوارج) بررسی می گردد...

نخبگان، نقشی برجسته در تحولات اجتماعی دارند و در نهج البلاغه نیز به این نقش اشاره شده است.
نخبگان در نهج البلاغه گروه های مختلف را شامل می شود: انبیای الهی، امامان معصوم، نیکان و صالحان و حتی رهبران کفر و نفاق. نقش پیامبر اسلام ص در تحول جامعه عرب از دیدگاه امام علی ع و نقش امام معصوم در تداوم حرکت اصلاحی پیامبر و عناصر دیگری که از دیدگاه نهج البلاغه در تغییرات اجتماعی ایفای نقش می کنند- مانند...

این مقاله تحقیقی- کاربردی، به آسیب شناسی کارگزاران و ورشهای مقابله با آن می پردازد و در این خصوص آسیب های از قبیل خیانت، ضعف مدیریت، استبداد، کوتاهی در اجرای وظایف، ستمگری بر مردم، فاصله گرفتن از مردم، اخلاق و روحیات ناپسند زمامدران، نظیر قدرت طلبی. دنیازدگی، امتیاز خواهی و رشوه پذیری، با نظر به کلام امام ع و نیز ارائه نمونه های تاریخی برخورد امام با کارگزاران بررسی می گردد و در پایان به اختصار به راه های مقابله با این آسیب ها از طریق تغییر رفتار و تربیت دینی اشاره میشود.

نهج البلاغه پس از قران کریم مقدس ترین متن دینی شیعه و برجسته ترین متن ادبی عرب است. از قران کریم که بگذریم، هیچ متن مقدسی در فرهنگ اسلامی به اندازه نهج البلاغه نسخه خطی، شرح و تفصیل و تفصیل وترجمه ندارد و متون ادب فارسی و عرب پس از قران کریم آن مایه که از نهج البلاغه اثر پذیرفتته از هیچ مقدسی اثر نپذیرفته است...

نوشتار حاضر نقد مقالات علی بن ابی طالب نوشته وگسیا وگلی یری است که در دائره المعارف اسلام به چاپ رسیده است. چهره ای که از علی ع در این مقاله ترسیم شده غیرواقعی و تحریف شده است در تمام مقاله سه محور اساسی درباره شخصیت سیاسی- مذهبی علی ع مورد تاکید و توجه مولف قرار گرفته است:الف)علی ع و خلفا؛ ب) علی ع و مواجه با مخالفان ج؛ علی ع کفایت لازم سیاسی و اجتماعی برای حل مشکلات حکومت.
در قسمت اول نویسنده می کوشد تا سیاست علی ع را در مواجهه با خلفا سیاسی کاملا خصمانه نشان دهد...