فهرست مطالب

Contemporary Research on Islamic Revolution - Volume:6 Issue: 20, Spring 2024

Journal of Contemporary Research on Islamic Revolution
Volume:6 Issue: 20, Spring 2024

  • تاریخ انتشار: 1403/03/01
  • تعداد عناوین: 6
|
  • عاطفه قاضی زاهدی، علی عسگری یزدی*، حسین رهنمائی، سید احمد غفاری قره باغ صفحات 1-19

    امروزه رویکرد جداانگاری معنویت از دین در معنویت گرایی نوین، در رقابت با معنویت برگرفته از ادیان نهادینه است. یکی از مهم ترین مبانی این رویکرد آزادی طلبی به قرائت غربی است.

    هدف

    این نوشتار با نقد مبنای آزادی در جداانگاری معنویت از دین در صدد روشن ساختن اشکالات اساسی این رویکرد و ایضاح ناتوانی نحله های حاصل از آن در تامین زندگی معنوی انسان است. در این راستا از آثار علامه طباطبایی به عنوان یکی از بزرگ ترین مفسران تعالیم اسلام بهره زیاد برده شده است.

    روش

    در تحقیق حاضر گردآوری مطالب به روش کتابخانه ای و پردازش اطلاعات به روش توصیفی- تحلیلی و با رویکرد انتقادی انجام شده است.

    یافته ها

    آزادی طلبی به قرائت غربی که ریشه در فردگرایی اومانیستی دارد با سه نقد عمده در بنای حیات معنوی انسان ناکارآمد است. اولا آزادی مطلقی که در رویکرد جداانگاری معنویت از دین مبنا و مولفه قرار می گیرد امری غیر قابل دسترس است و وجود ندارد. ثانیا آزادی برترین هدف نیست بلکه ابزاری برای دست یابی به معنویت اصیل و حقیقی است و ثالثا حق گرایی که از پیامدهای آزادی طلبی به شمار می ورد، در تضایف و روی دیگر تکلیف گرایی است که مهم ترین مبنا برای دست یابی به معنویت حقیقی به شمار می رود و بدون آن غیرقابل تصور است.

    کلیدواژگان: مبانی انسان شناختی، آزادی طلبی، جداانگاری معنویت از دین، اومانیسم، علامه طباطبایی
  • علی یونسی* صفحات 21-44
    در نظام انقلابی اقتصاد قوی هدف نیست اما وسیله مهم و موثری است که بدون آن نمی توان به اهداف نظام انقلابی رسید. یک اقتصاد قوی موجب رضایت داخلی مردم و نفوذناپذیری نظام انقلابی می گردد و برعکس. لذا سوالی که مطرح می شود این است که با چه الزامات اقتصادی برای تحقق نظام انقلابی مواجه هستیمبیانیه گام دوم، نظام اقتصادی در تراز نظام انقلابی را اقتصاد مستقل معرفی می کند. برای رسیدن به این اقتصاد مستقل، اجرایی شدن سیاستهای اقتصاد مقاومتی در بیانیه گام دوم به عنوان راه حل، مطرح شده است. حال این سوال مهم مطرح می شود که آیا برنامه هفتم توسعه در ابعاد اقتصادی تضمین کننده اجرایی شدن سیاستهای اقتصاد مقاومتی برای دستیابی به اقتصاد مستقل به عنوان یک متغیر مهم و تعیین کننده ایجاد نظام انقلابی هست یا خیر؟این مقاله تلاش می کند با استفاده از واکاوی در سیاستهای اقتصاد مقاومتی و توجه به ابعاد 24 گانه آن و فصول 24 گانه برنامه هفتم توسعه به این سوال پاسخ دهد.نتایج تحقیق نشان می دهد برنامه هفتم توسعه تا 73% از انتظارات سیاستهای کلی اقتصاد مقاومتی را پوشش داده است و 27% از نکات سیاستهای کلی اقتصاد مقاومتی در برنامه هفتم جایی نداشته است و به آن پرداخته نگردیده است.
    کلیدواژگان: بیانیه، گام دوم، برنامه هفتم توسعه، سیاستهای اقتصاد مقاومتی
  • علی محمدی ضیاء* صفحات 45-65
    تحقق عدالت و به تبع آن عدالت سیاسی به عنوان اصلی ترین هدف جمهوری اسلامی ایران می باشد. در این میان چالش های پیش روی عدالت سیاسی به دلیل آن که مانعی مهمی در تحقق این هدف تلقی شده و از سویی تهدیدی برای کارآمدی نظام به حساب می آیند از اهمیت دو چندانی برخوردار هستند، لذا پژوهش حاضر در این راستا با تمرکز بر موضوع قانون در پاسخ به این سوال اصلی که جمهوری اسلامی ایران در تحقق عدالت سیاسی در عرصه قانون با چه چالش هایی مواجه است؟ با بهره گیری از چارچوب مفهومی ارائه شده از عدالت سیاسی و با روش توصیفی- تحلیلی در تلاش است با تبیین وضعیت مطلوب تحقق عدالت سیاسی در انجام یک نسبت سنجی، چالش های پیش روی جمهوری اسلامی را با توجه به وضعیت موجود عدالت سیاسی مورد ارزیابی قرار دهد. یافته های تحقیق حاکی از آن است که در عرصه برابری در سه سطح وضع، اجرا و نظارت بر قانون هرچند شرایط در وضع قانون مبتنی بر مولفه برابری تا حدودی مطلوب است اما در دو سطح دیگر اجرا و نظارت، مولفه برابری به خوبی محقق نشده و در عرصه تحقق مولفه شایستگی و بیشینه کردن برابری و شایستگی نیز عدم اعمال و رواج مولفه شایستگی در وضع قانون، به عنوان مانع در تحقق عدالت سیاسی تلقی می شود.
    کلیدواژگان: جمهوری اسلامی، چالش ها، عدالت سیاسی، قانون
  • بهزاد قاسمی*، بهادر شهریاری صفحات 67-92

    هدف نوشتار تبیین فروپاشی سلطنت پهلوی با استفاده از نظریه دولت شکننده می باشد. علل فروپاشی دولت مزبور با تکیه بر مستندات تاریخی و نظریه دولت شکننده تحلیل شده است. مقاله با تدقیق دلایل تاریخی و شواهد موجود در منابع معتبر موضوع را بازنمایی کرده است. مسئله اساسی، شناسایی عوامل و تبیین نقش آن‏ها در فروپاشی می باشد. از شاخص‏های دوازده ‏گانه‏ی نظریه دولت شکننده برای سامان دهی و تبیین داده‏های متنوع تاریخی، استفاده شده است. این تحقیق با استناد به منابع کتابخانه ‏ای، خاطرات، اسناد و روزنامه‏ ها و روش توصیفی - تحلیلی از نوع کیفی تدوین شده و در پی پاسخ به این سوال است که متغییرهای دخیل در فروپاشی دولت پهلوی دوم مبتنی بر نظریه دولت شکننده کدامند و چگونه به فروپاشی حکومت انجامید؟ نتایج مقاله نشان از آن دارد که متغییرهای دخیل در فروپاشی دودمان پهلوی شامل: بحران مشروعیت، ناکارآمدی در ارائه خدمات عمومی، قانون‏ گریزی همراه با خشونت، زور و سرکوب، نفوذ نیروی امنیتی ساواک، مداخلات خارجی علی الخصوص آمریکا، فشار جمعیتی، مهاجرت از روستاها به شهرها و به ویژه شهر تهران، وجود گروه‏های انتقام جو و ایجاد رعب و وحشت در دل شاه، توسعه ناموزون اقتصادی، رشد سریع و مقطعی اقتصاد و فساد مالی است.

    کلیدواژگان: فروپاشی، دولت پهلوی دوم، دولت شکننده، بحران مشروعیت، مداخله آمریکا، فساد مالی
  • محمداسماعیل نباتیان، مهدی طاهری دلخوش* صفحات 93-113

    انقلاب مشروطه به دلیل تاثیر مستقیم آن بر نظام سیاسی و تحولات حقوقی ایران معاصر و تغییر مناسبات حاکمان و مردم، اهمیت بسزایی دارد. یکی از مسائل مهم، تحول در جایگاه پادشاه و حقوق، اختیارات و مسئولیت او در منابع حقوقی مشروطه است. با اهتمام انقلابیون مشروطه خواه در مهار استبداد و در نهایت، تدوین و توشیح قانون اساسی مشروطه و متمم آن، تلاش شد قوای سه گانه مقننه، مجریه و قضائیه از هم تفکیک شده و با تاسیس نهادهای جدید، از تمرکز قوا در شخص پادشاه جلوگیری گردد. اما تامل در روند تحولات سیاسی و حقوقی ادوار بعدی مشروطه تا انقلاب اسلامی، مبین تبلور و استمرار استبداد دیرین در چارچوب نظام مشروطه، از دوره استبداد صغیر تا پهلوی، می باشد که در آن، حاکمیت مطلقه پادشاه، نه مبتنی بر قانون،که به وسیله قانون اعمال می شد. از این رو با توجه به اینکه فلسفه تدوین قانون اساسی مشروطه و متمم آن، تحدید بنیادی استبداد سلطنت بود و در عین حال،شاهد ظهور مجدد استبداد و بازتولید آن در ادوار بعدی مشروطه تا پیروزی انقلاب اسلامی هستیم، این سوال مطرح می شود که قانون اساسی و نحوه تدوین اصول آن، چه نقشی در بازتولید استبداد در دوره پهلوی داشته است؟ این مقاله در مقام بررسی این فرضیه است که با نفوذ پیدا و پنهان جریان سلطنت طلب در تدوین قانون اساسی و متمم آن، قدرت و اختیارات پیشین شاه در اصول مختلف قانون اساسی و متمم آن به صورت آشکار و مستتر حفظ شد و تحت شرایط مناسب و بر مبنای این اصول، استبداد سلطنت بازتولید گردید.

    کلیدواژگان: سلطنت، حقوق، مسئولیت، مشروطه، انقلاب
  • محمدجواد موسی نژاد*، محمدباقر خرمشاد، فاضل فیضی صفحات 115-136

    زمین و "سیاست زمین" همواره یکی از مسایل مهم اجتماعی است که با سیاست و مدل حکومت داری کشورهای مختلف در ارتباط و وابسته می باشد. در تاریخ معاصر ایران نیز، مساله زمین همواره مساله ای حل نشده و مورد توجه حکومت بود. اهمیت و حساست این مساله موجب شد تا بلافاصله پس از وقوع انقلاب اسلامی، مورد توجه سیاستگذاران قرار گرفت و دغدغه های حقوقی، اجتماعی و سیاسی خاص در این زمینه موجب شد تا سیاست جدیدی برای تقسیم زمین در مناطق روستایی کشور تدوین و به اجرا دربیاید. با عنایت به اهمیت این موضوع، مساله کانونی و محوری این پژوهش، تحولاتی است که تحت تاثیر انقلاب اسلامی در حوزه زمینداری روستایی در ایران اتفاق افتاد و هدف اصلی این تحقیق، بررسی تاثیری است که پدیده انقلاب اسلامی ایران بر روی سیاست زمین در ایران داشته است. بنابراین، سوال اصلی این مقاله این است که سیاست زمین جمهوری اسلامی ایران در مناطق روستایی چه بود و بر چه اصول، مبانی و شیوه های اجرایی استوار بود؟ در پاسخ به این سوال با استفاده از روش تطبیقی، به تبیین سیاست زمین جمهوری اسلامی ایران در مناطق روستایی پرداختیم و در نهایت با ارایه الگویی، این سیاست را مورد بررسی قرار دادیم.

    کلیدواژگان: زمین، سیاست زمین، حکومت، تقسیم زمین، انقلاب اسلامی ایران، جمهوری اسلامی ایران
|
  • Atefeh Ghazi Zahedi, Ali Asghari Yazdi *, Hossein Rahnamaei, Sayyid Ahmad Ghaffari Qarah Bagh Pages 1-19

    Today, the approach of separating spirituality from religion in modern spirituality, in competition with spirituality derived from established religions, is prevalent. One of the key foundations of this approach is the liberalism towards Western readings. The present study aims to critique the basis of liberalism in separating spirituality from religion in order to clarify the fundamental flaws of this approach and the inadequacy of its results in providing for human spiritual life. In this regard, the works of Allamah Tabataba’i, as one of the greatest interpreters of Islamic teachings, have been extensively utilized. To this aim, data collection was done through library research and information processing using descriptive-analytical method with a critical approach. According to the findings, liberalism towards Western readings, rooted in individualistic humanism, is ineffective in the foundation of human spiritual life regarding the three major criticisms. Firstly, absolute freedom, which is the basis and component of the approach of separating spirituality from religion, is unattainable and non-existent. Then, freedom is not the ultimate goal but a tool to achieve genuine and true spirituality, and finally, rights-based approaches, considered as consequences of liberalism, are in contrast and on the other hand, duty-based approaches are the crucial basis for achieving true spirituality and without it, it is unimaginable.

    Keywords: Cognitive Foundations, Liberalism, Separation Of Spirituality From Religion, Humanism, Allamah Tabataba’I
  • Ali Younesi * Pages 21-44
    General policies in any country act as a guiding light indicating the path to progress. In Iran, 41 general policies have been formulated and announced from the year 1377 until now. One of the vital among them is the general policies of the resistance economy. Achieving the goals of these policies is subject to precise and targeted planning. One of the crucial aspects of planning in the country is the five-year development plans. The Seventh Five-Year Development Plan for the years 1402-1406 has been approved while more than a decade has passed since the announcement of the general policies of the resistance economy. It is clear that the more crystallized the measures of the resistance economy in the Seventh Development Plan, the less the hope for reduction of Iran's economic challenges. In the second phase statement, the characteristics of an economy in balance with the revolutionary system have been specified. In the revolutionary system, a strong economy is not the goal but an important and effective means without which the goals of the revolutionary system cannot be achieved. A strong economy leads to internal satisfaction of the people and the impenetrability of the revolutionary system, and vice versa. Therefore, the question arises as to ‘What are the characteristics of an economy in balance statement for creating a revolutionary system?’ The second phase statement introduces an independent economy as part of the revolutionary system. To achieve this independent economy, the implementation of the policies of the resistance economy in the second phase statement has been proposed as a solution. Now the important question arises as to ‘Whether the Seventh Development Plan, in its economic dimensions, guarantees the implementation of the policies of the resistance economy to achieve an independent economy as a crucial and determining variable for creating a revolutionary system or not?’ The present study aims to answer this question by exploring the policies of the resistance economy and focusing on the 24 dimensions and chapters of the Seventh Development Plan. Based on the results, the Seventh Development Plan has covered 86% of the expectations of the general policies of the resistance economy and 14% of the points of the general policies of the resistance economy were not included in the Seventh Plan and were not addressed.
    Keywords: Second Phase Statement, Seventh Development Plan, Policies Of The Resistance Economy, JEL Classification: K00, K10, K20
  • Ali Mohammadi Zia * Pages 45-65
    The fulfilling of justice and hence political justice as the primary goal of the Islamic Republic of Iran faces challenges as it is perceived as a significant obstacle to achieving this goal and, on the other hand, poses a threat to the efficiency of the system. Therefore, the present study focuses on the topic of law in response to the main question: ‘What challenges does the Islamic Republic of Iran face in achieving political justice in the legal sphere?’ By utilizing the conceptual framework of political justice and employing a descriptive-analytical method, the research aims to evaluate the progressive challenges of the Islamic Republic based on the current status of political justice. The findings indicated that while the conditions for equality at the level of legislation are relatively favorable, the elements of equality are not well realized at the levels of implementation and monitoring. The failure to apply and promote the element of competence in law-making is considered a barrier to achieving political justice.
    Keywords: Islamic Republic, Challenges, Political Justice, Law
  • Behzad Ghasemi *, Bahador Shahriary Pages 67-92

    The present study aims to explore and explain the collapse of Pahlavi II using the destabilizing state theory. The reasons for the collapse of the said government have been analyzed based on historical documents and the destabilizing state theory. The paper portrays the subject by scrutinizing historical reasons and evidence found in credible sources. The fundamental issue is the identification of factors and explaining their role in the collapse. The indicators of the destabilizing state theory have been used to examine and explain various historical data. This research, based on library sources, memoirs, documents, and newspapers, and a descriptive-analytical qualitative method, aims to answer the question of ‘Which variables involved in the collapse of the Pahlavi II government are based on the destabilizing state theory and why did the Pahlavi government collapse?’ The results indicated that the variables involved in the collapse of the Pahlavi regime include: Legitimacy crisis, inefficiency in providing public services, law evasion accompanied by violence, coercion and suppression, infiltration of the SAVAK security forces, foreign interventions, especially by the United States, demographic pressure, migration from villages to cities and particularly to Tehran, superiority and decisiveness of revolutionary forces, undeveloped economic structure, rapid and erratic economic growth, and financial corruption.

    Keywords: Collapse, Pahlavi II Government, Destabilizing State, Legitimacy Crisis, American Intervention, Financial Corruption
  • Mohammadesmaeil Nabatian, Mahdi Taheri Delkhosh * Pages 93-113

    The Constitutional Revolution is of great importance regarding its direct impact on the political system and legal developments in contemporary Iran, as well as the changing relations between the rulers and the people. One of the important issues is the transformation in the position of the king and his rights, powers, and responsibilities in the legal sources of the constitutional era; with the focus of the constitutional revolutionaries on curbing despotism and ultimately drafting and promulgating the constitutional law and its supplements, efforts were made to separate the three branches of the legislative, executive, and judicial powers and prevent the concentration of power in the person of the king by establishing new institutions. However, a reflection on the process of political and legal transformations in the subsequent stages of the constitutional era until the Islamic Revolution reveals the crystallization and continuation of old despotism within the framework of the constitutional system, from the period of minor despotism to the Pahlavi era, where absolute rule of the king was not based on law but enforced through the law. Hence, considering that the philosophy behind the drafting of the constitutional law and its supplements fundamentally aimed to limit the despotism of the monarchy, while witnessing the reappearance and reproduction of despotism in the subsequent stages of the constitutional era until the victory of the Islamic Revolution, the question arises: ‘What role did the constitutional law and its principles play in the reproduction of despotism during the Pahlavi period?’ The present study aims to examine the hypothesis that with the infiltration of the monarchist movement, both overt and covert, in the drafting of the constitutional law and its supplements, the previous powers and authorities of the king were preserved in various principles of the constitutional law and its supplements, and under favorable conditions and based on these principles, the despotism of the monarchy was reproduced.

    Keywords: Monarchy, King, Rights, RESPONSIBILITIES, Constitutional Era, Revolution
  • Mohammadjavad Mousanejad *, Mohammadbaqer Khorramshad, Fazel Feizi Pages 115-136

    Land and "Land Policy" have always been important social issues that are related to and dependent on the policies and governance models of different countries. In contemporary Iranian history, the issue of land has always been an unresolved matter and a focus of the government's attention. The significance and sensitivity of this issue led policymakers to immediately address it after the Islamic Revolution, and the specific legal, social, and political concerns in this area prompted the formulation and implementation of a new policy for land distribution in rural areas of the country. Given the importance of this topic, the central theme of this research is the transformations that occurred in the field of rural land ownership in Iran under the influence of the Islamic Revolution, with the main goal of examining the impact that the phenomenon of the Iranian Islamic Revolution had on land policy in Iran. Therefore, the main question of this article is ‘What was the land policy of the Islamic Republic of Iran in rural areas and on what principles, foundations, and implementation methods was it based?’ In response to this question, using a comparative method, we have addressed the land policy of the Islamic Republic of Iran in rural areas and ultimately examined this policy by presenting a model.

    Keywords: Land, Land Policy, Government, Land Division, Islamic Revolution Of Iran, Islamic Republic Of Iran