فهرست مطالب
نشریه هفت آسمان
پیاپی 87 (بهار و تابستان 1403)
- تاریخ انتشار: 1403/06/31
- تعداد عناوین: 6
-
صفحات 7-36
ارتباط و انتساب تشیع در پیدایش و تکوین به شخصیت ادعایی عبدالله بن سبا از مهم ترین شبهه های بحث برانگیز تاریخ تشیع است. از جمله ادعاهای مطرح شده در حاشیه این شبهه، موضوع انطباق پذیری شخصیت عبدالله بن سبا بر عمار بن یاسر است. پیشینه این ادعا به علی الوردی (1913 - 1995 م) جامعه شناس عراقی باز می گردد؛ وی نخستین فردی است که در کتاب وعاظ السلاطین با ذکر مواردی از تشابه، این همانی عبدالله بن سبا و عمار بن یاسر را بیان می دارد. این پژوهه از طریق روش کتابخانه ای، توصیفی - تحلیلی، ضمن پیشینه یابی ادعای انطباق در منابع متقدم، با بازخوانی و بررسی گزارش های مرتبط به این نتیجه دست یافته است که ادعای این همانی عبدالله بن سبا و عمار بن یاسر سخنی ذوقی، بدون اتقان علمی و مخدوش است؛ چراکه الوردی نه تنها اولین و تنها مطرح کننده فرضیه انطباق است، بلکه او نه در جایگاه یک مورخ، بلکه جامعه شناسی که هندسه فکری اش متاثر و ممزوجی از آرا و اندیشه های مکتب مارکسیسم و شیعی غیراثناعشری است، به این موضوع می پردازد و چنین ادعایی را طرح کرده است.
کلیدواژگان: عمار بن یاسر، عبدالله بن سبا، خاستگاه تشیع، وعاظ السلاطین، علی الوردی -
صفحات 37-64
شهر مقدس قم به برکت وجود بارگاه ملکوتی حضرت فاطمه معصومه (س) و 444 امام زاده، بعد از مشهد مقدس، دومین قطب گردشگری مذهبی و زیارتی کشور شناخته می شود؛ به همین دلیل معرفی امام زادگان شهر قم ضرورت دارد تا علاقمندان به زیارت با شناخت و معرفت بیشتری در اماکن زیارتی حضور پیدا کنند. در این پژوهش، پس از معرفی سومین قطب زیارتی و گردشگری مذهبی قم، یعنی امام زادگان چهل اختران و به ویژه امام زاده موسی مبرقع - فرزند بلافصل حضرت امام جواد (ع) - می کوشیم به روش توصیفی - تحلیلی و انتقادی علل پویانبودن صنعت گردشگری در استان قم را تبیین کنیم و به این پرسش پاسخ دهیم که با وجود امام زادگان متعدد در شهر قم و با حضور بیش از 18 تا 19 میلیون زائر در طول سال، چرا مشکلات اقتصادی، اشتغال و بیکاری این شهرستان همچنان حل نشده باقی مانده است؟ و چرا مدت اقامت زائران در این شهر بسیار کوتاه است؟ به یقین نبود سیاست گذاری مناسب، نبود برنامه ریزی صحیح، کمبود امکانات رفاهی و تفریحی و ضعف در جذب سرمایه گذاران از دلایلی است که با وجود داشتن ظرفیت و امام زادگان و حضور دانشجویان و طلاب خارجی و روستاهای هدف گردشگری، این شهر به رشد چشمگیری دست نیافته است.
کلیدواژگان: قم، چهل اختران، موسی مبرقع، گردشگری مذهبی -
صفحات 65-104داستان سرایی قدمتی به اندازه حیات فکری بشر دارد و طرح مسائل دینی، فلسفی، اخلاقی و اجتماعی و حتی روانی به ویژه در مقوله «بازگشت به خویشتن» در کهن ترین آثار اساطیری - داستانی مشاهده می شود. منطق الطیر عطار نیشابوری (6 - 7 ق/ 12 - 13 م) با روایتی منظوم درباره سفر درونی گروهی از مرغان در طلب سیمرغ و گذر از هفت وادی سلوک، شاهکاری عرفانی به شمار می آید که مولفه های آن با دستاوردهای روان شناسی مدرن قابل تحلیل و تبیین است. درحقیقت پرندگان سالک برای رسیدن به «خودشکوفایی» و کمال، همان شاخصه های بنیادین دیدگاه های روان شناسان انسان گرا را در خود متبلور می کنند و مقام وحدت «سی مرغ» و «سیمرغ» تداعی کننده همان «کهن الگوی خویشتن» در نظریه یونگ است. این مقاله در پی بررسی و یافتن تناظرهای میان شخصیت پردازی و مراتب سفر معنوی مرغان در این داستان تمثیلی با دسته بندی الگوهای شخصیتی و فرایند کمال انسان ها در دیدگاه های روان شناسان برجسته ای چون کارل راجرز، آبراهام مزلو و گوستاو یونگ برآمده است که خود گویای پیوند میان ادبیات عرفانی و سلوک معنوی با دانش روان شناسی است.کلیدواژگان: منطق الطیر عطار، خودشکوفایی، تفرد، کارل راجرز، آبراهام مزلو، گوستاو یونگ
-
صفحات 105-128
پیوریتن ها (پاک دینان) عنوانی است که از سال 1564 برای گروهی از پروتستان ها در کلیسای اصلاح شده (کالونی) در انگلیس سده های شانزدهم و هفدهم میلادی به کار برده می شد. این گروه در پی ازمیان برداشتن بقایای مذهب کاتولیک رم در مراسم کلیسایی و جانشینی نظام پرسبیتری (مشایخی) به جای نظام اسقفی بودند. پیوریتن ها برای نشر اندیشه های خود، فعالانه جزوه هایی علیه کلیسای کاتولیک منتشر می کردند. پیوریتن ها باور داشتند انسان گناهکار است و خشم خداوند را برانگیخته است. آنها در زندگی روزمره بسیار ساده زیست و سخت کوش بودند. کتاب مقدس نزد پیوریتن ها، ارزشمندتر از زندگی شان بود و اعتقاد داشتند انسان باید در طول زندگی طبق آموزه های این کتاب عمل کند و همواره رفتار خود را اصلاح نماید تا همیشه موجب جلال خدا شود. پیوریتن ها با تاکید بر نور، شعایرگریزی و تبلیغ زندگی معنوی و کمک در امور خیریه و منع اعمال گناه آلودی همچون نوشیدن مشروبات الکلی، قمار، رقص، فوتبال، بازیگری تئاتر در پی اصلاح جامعه بودند و حتی از برگزاری مراسم کریسمس ممانعت می کردند. این فرقه و بسیاری از اسقف های کلیسای انگلستان خواستار تبلیغات مذهبی بیشتری بودند؛ اما الیزابت ملکه انگلیس، از آن بیم داشت که این تبلیغات به گسترش افکار مخاطره آمیز منجر شود؛ به همین دلیل دستور برچیدن کلاس های تعلیم انجیل را صادر کرد و حتی در سال 1583 سه نفر از پیوریتن ها که به الیزابت اتهام هایی وارد کرده بودند، اعدام شدند.[i]جنبش های اصلاح مسیحیت در قرن های پانزدهم و شانزدهم به اصلاحات انقلابی و رادیکال در آلمان و سوئیس محدود نبودند؛ همچنین اصلاحات مهمی در کلیسای انگلستان انجام شد که از دل آن انگلیکانیسم و پیوریتن ها پدید آمدند. اصلاحات اساسی نیز در کلیسای کاتولیک رم اتفاق افتاد؛ بعضی از این اصلاحات در پاسخ به اعتراض های پروتستان ها بودند و برخی از آنها ارتباطی با جنبش اصلاحات پروتستان نداشتند. از طریق جنبش های مختلف اصلاح طلب، کلیسای مسیحی در سراسر اروپا پیشرفت کرد و بار دیگر این گسستگی باعث ایجاد فرقه های مختلفی شد که در سراسر جهان غرب پراکنده شدند.
کلیدواژگان: نهضت اصلاح طلب، پیوریتن ه، کلیسا، اسقف -
صفحات 129-136
اعداد بخش مهمی از الهیات مانوی هستند، با دو اصل (خوب / بد و نور و تاریکی) سه زمان (آغاز / خلقت، میانه / ترکیب نور و ظلمت و پایان)، چهارگوهر پدربزرگی (الوهیت، حکمت، قدرت و نور) اعداد همچنین نقش مهمی در اسطوره مانوی ایفا می کنند؛ اما پدربزرگی در نقش یگانه پادشاه نور در ابتدای خلقت (پیشا کیهانی) است و درواقع او پذیرنده نور نجات بافته در پایان جهان خواهد بود.علاوه بر این، عدد سه بازتاب دهنده سه تجلی است: نخست ایزدان عمدتا جنگجو، دوم ایزدان عمدتا خالق و محافظ و سوم ایزدان نجات بخش.یکی از مهم ترین اعداد، عدد پنج است. عدد پنج همه اعداد دیگر را در اساطیر مانوی می پوشاند؛ بنابراین می خواهم ابتدا در تحلیل اهمیت عدد پنج در دو حوزه کیهانی و ساختاری سخن بگویم. هدف این مقاله طرح عدد پنج و دوازده است، دیگر اعداد را در بخش بعدی این پژوهش مطرح خواهیم کرد. در سطح فضایی، در قلمرو نور بهشت ابدی و جاودان کیهانی، پنج عظمت دارد: نخست پدر نور ، دوم دوازده ائون یا دوازده ملک ، سوم بی نهایت ائون یا مکان های مبارک، چهارم هوای زنده ، پنجم زمین روشن و یک روح متعال ، دمنده نفس زندگی به همه پنج بزرگی.
کلیدواژگان: اعداد، اساطیر، مانویت، عدد پنج، ائون -
صفحات 137-174«الهیات تطبیقی» بر خلاف «دین شناسی تطبیقی»، رشته ای هنجاری است که بر اساس حقانیت دین استوار شده است و به کشف یا پیشبرد «حقیقت» الهیاتی متعهد است. الهیات ورزی تطبیقی چیزی «بیش از» صرف ممارست فکری است و تعمیق و پربارکردن دین خودی را از راه ورود به آموزه ها و رسوم عملی دیگر ادیان مطلوب دانسته است، به نتایج آشکار یا دقیق و جزئی هنجاری می اندیشد. رویکردهای گوناگونی به این رشته وجود دارد که هر کدام می تواند زیرشاخه ای مستقل به شمار آید. رویکرد پسااستعماری یا دیالکتیکی به دنبال افشای دوگانگی های دروغین بین ادیان است. رویکرد اعترافی (شهادت دهنده به آیین خویش) در پی آموختن از دیگر ادیان و بهره گیری از آن برای پررنگ کردن حقیقتی در دین خود یا بازیابی جنبه های ازیادرفته یا فروگذارده آیین خویش به واسطه واکنش افزایی آیین دیگر است. رویکرد فرااعترافی یا فرادینی هیچ نشانه آشکاری از هم ذات پنداری با هیچ دین خاصی ندارد و به جای بهره گیری از ثمره های مواجهه با دیگر ادیان در دین خودی، حتی از محدوده پذیرفتنی سنت خودی فراتر می رود و از راه بررسی کل منابع معنوی نوع بشر، الهیاتی جهان شمول را می جوید که بی آنکه ریشه در سنت دینی خاصی داشته باشد، معقول و متفکرانه به نظر برسد. رویکرد بین دینی اما در میانه اعتراف و فرااعتراف جای دارد و پربارسازی و روشن کردن دوسویه دو سنت دینی را مطلوب می داند. این رویکرد می تواند در یک سوی طیف، به آمیخته تباری دینی یا تعلق دینی دو یا چندگانه بینجامد و در دیگر سو، حالت تبشیری به خود بگیرد.کلیدواژگان: الهیات تطبیقی، دین شناسی تطبیقی، هنجاری، پسااستعماری، اعترافی، فرااعترافی، بین دینی
-
Pages 7-36
The connection and attribution of Shiism in its origin and development to the alleged personality of Abdullah bin Saba is one of the most important controversial doubts in the history of Shiism. Among the claims raised on the sidelines of this doubt is the issue of the adaptability of the character of Abdullah bin Saba to Ammar bin Yasir.The background of this claim goes back to Ali Alvardi (1913-1995), an Iraqi sociologist. He is the first person who mentions the similarities between Abdullah bin Saba and Ammar bin Yasir in the book Waaz al-Sulatin.This research through the library method; Descriptive and analytical, while tracing the background of the claim of compliance in previous sources, by re-reading and reviewing related reports, he reached this conclusion; The claim of this sameness of Abdullah bin Saba and Ammar bin Yasir is a matter of taste, lacks scientific knowledge and is distorted. Because Alvardi is not only the first and the only person who put forward the hypothesis of adaptation, but he is not a historian but a sociologist whose intellectual geometry is influenced and mixed with the opinions and ideas of Marxism and non-twelfth-century Shiite schools. has made such a claim.
Keywords: Ammar Bin Yasir, Abdullah Bin Saba, Shi'ism, Waaz Al-Sulatin, Alvardi -
Pages 37-64
The holy city of Qom is blessed with the presence of the royal court of Hazrat Fatima Masoumeh, peace be upon him, and 444 Imamzadeh after the holy Mashhad. It is known as the second pole of religious and pilgrimage tourism in the country. In this way, Imamzadegan of Qom province and city are introduced to people and Shiites. So that those who are interested in pilgrimage can attend places of pilgrimage knowing the blessed place with more knowledge.In this article, after introducing the third pillar of pilgrimage and religious tourism in the holy city of Qom, Imamzadeh of the 40-year-old Imams, especially Imamzadeh Musi Mubarqa, the son of Imam Javad and the brother of Imam Hadi, peace be upon him, the importance and place of religious tourism and pilgrimage tourism are discussed. Due to the position of Imam Zadegan in the city of Qom and also the religious tourism industry in this province, the reasons for the lack of dynamics of the tourism industry in Qom province are pointed out in a critical way. And with the presence of more than 18 million tourists in the city of Qom during the year, why the economic,
Keywords: Chehlakhtran Collection, Imamzadeh Musi Mubarqa, Pilgrimage Tourism, Buried In Chehlakhtaran Graves -
Pages 65-104Storytelling has a history as old as human intellectual life, and, religious, philosophical, moral, social issues even psychological, especially the motif of “returning to oneself”, can be found in the oldest mythical-fictional works. Mantiq al-Tayr (The Conference of the Birds) of Attar Nishaburi (6th-7th/ 12th-13th) is a mystical masterpiece by telling a story about the group of birds and their inner journey through seven valleys to find the Simorgh, which can be analyzed and explained from a modern psychological perspective. In fact, in order to reach to self-actualization and perfection, the traveling birds embody the fundamental characteristics of humanistic psychologists' theories, as well as the unity of the thirty birds and Simorgh is the same idea of Jung's “archetype of the self”. The present paper aims to examine and find the parallels between the characterization of the birds and the stages of their spiritual journey (existential journey) in this allegorical narrative and the classification of the human personality patterns and the process of perfection in the theories of prominent psychologists such as Carl Rogers, Abraham Maslow and Carl Gustav Jung, which indicates the link between mystical literature and spiritual path with knowledge of psychology.Keywords: Attar’S Mantiq Al-Tayr, Self-Actualization, Individuation, Rogers, Maslow, Jung
-
Pages 105-128
Christian reform movements in the 15th and 16th centuries were not limited to revolutionary and radical reforms in Germany and Switzerland. There were also important reforms in the Church of England, out of which Anglicanism and the Puritans emerged. Fundamental reforms also took place in the Roman Catholic Church, some in response to Protestant protests, and some of them had nothing to do with the Protestant Reformation movement. Through these various reforming movements the Christian Church progressed across Europe and once again – this fragmentation created various sects that spread throughout the Western world.At the end of the 17th century, the religious and political unity of Western Christianity was destroyed forever. There were now thousands of Christian churches and denominations scattered across Europe, including Roman Catholics, Anglicans, Anabaptists, Puritans, Baptists, and Quakers. Representatives of each of these groups eventually traveled to America and played an important role in the religious and political history of their religions
Keywords: Reformation Movement, Puritans, Bishop -
Pages 129-136
-
Pages 137-174Comparative theology is a normative field committed to discovering or advancing theological truth. Interested in enriching the home tradition, and aiming to reach clear or particular normative results, it is "more than" just an intellectual exercise. There are various approaches to the discipline. The dialectical approach seeks to expose false dichotomies between religions. The confessional approach seeks to learn from other traditions, using them as catalysts to highlight or restore the truth in the theologian's home tradition. The meta-confessional approach has no obvious sign of identification with a particular religion, and instead of taking advantage of the fruits of encountering other religions in its home tradition, it even goes beyond the acceptable boundaries of the self-understanding of the comparative theologian's tradition, and, by examining the entire spiritual resources of mankind, seeks a universal theology, aspiring to seem reasonable and thoughtful without being rooted in a particular religious tradition. The interreligious approach, however, is in the middle of confession and meta-confession, considering the mutual enrichment and clarification of two religious traditions. This approach can on one side of the spectrum, lead to dual religious belonging; and on the other, it may take on an evangelistic character.Keywords: Comparative Theology, Comparative Religion, Normative, Confessional, Meta-Confessional, Interreligious, Trans-Religious
©2000-2025 magiran.com All Rights Reserved.