فهرست مطالب
فصلنامه مطالعات راهبردی سیاستگذاری عمومی
پیاپی 51 (تابستان 1403)
- تاریخ انتشار: 1403/06/31
- تعداد عناوین: 6
-
-
صفحات 2-23
پژوهش حاضر با هدف بررسی انسجام نظام تصمیم گیری در هیات وزیران با محوریت دفتر هیات دولت طی دوره زمانی 1364 تا 1400 انجام شده است.سوال پژوهش آنست که برای ارتقا انسجام خط مشی نظام تصمیم گیری هیات وزیران، نقش آفرینی دفتر دولت چگونه خواهد بود؟ با عنایت به ماهیت اکتشافی سوال پژوهش و ضرورت ایجاد درک عمیق از موضوع مورد مطالعه، روش پژوهش کیفی در این مقاله بکار گرفته شده است. روش گردآوری داده ها، مصاحبه نیمه ساختار یافته مبتنی بر رهنمود مصاحبه بوده است. مصاحبه شوندگان شامل مدیران دفتر دولت، مسئولین سیاستگذاری دستگاه های اجرایی و پژوهشگران مرتبط با حوزه مورد مطالعه بوده است. برای تحلیل داده ها، از روش تحلیل محتوای کیفی با هدف جستجوی الگوها در داده ها استفاده شده است. همچنین با توجه به وجهه تجویزی پژوهش از منظر خط مشی گذاری، خط مشی های پیشنهادی در قالب الگوی خط مشی گذاری در انتهای مقاله ارائه شده است. در نهایت «الگوی خط مشی گذاری ارتقای انسجام نظام تصمیم گیری در هیات وزیران با محوریت نقش آفرینی دفتر دولت»، مستخرج از تطبیق ادبیات نظری و یافته های پژوهش در پنج مولفه ماموریت، جایگاه، تدوین، محتوا و اجرای خط مشی در دو رویکرد منفعل و فعال ارائه شده است. مبتنی بر این الگو دلالت های سیاستی ذیل پیشنهاد شده است: تغییر ماموریت دفتربه واحد فعال و دستورکارگذار؛ ارتقا جایگاه دفتر از یک واحد دبیرخانه ای به خط مشی گذار، واحد کمک کننده به توسعه متوازن ماموریت های خط مشی گذاری و مقررات گذاری (اصول 138 و 134) قانون اساسی ، ارتقا محتوای خط مشی از طریق بهره گیری از ظرفیت جامعه خبرگانی، نظارت و پایش بر اولویت های راهبردی هیات وزیران
کلیدواژگان: انسجام، هیات وزیران، دفتر هیات دولت، الگوی انسجام بخشی، تحلیل محتوا -
صفحات 24-55دانشگاه ها و موسسات پژوهشی در کنار آموزش و پژوهش، کارکردهای دیگری نظیر پژوهش، کارآفرینی، جامعه پذیری و مشارکت در توسعه محیط پیرامونی خود که با عنوان ماموریت سوم نیز شناخته می شود را نیز بر عهده دارند. در این راستا، هدف مقاله حاضر تحلیل کارکردهای پژوهش و ماموریت سوم در دانشگاه ها و موسسات پژوهشی ایران، شناسایی چالش ها و ارائه راهکارهای سیاستی برای حل این چالش ها می باشد. پژوهش حاضر از حیث نوع و هدف، به ترتیب کیفی و توصیفی و جهت گیری آن کاربردی-توسعه ای است. داده های ثانویه مورد نیاز از اسناد، گزارش ها، کتاب ها و پیشینه پژوهش استخراج شده است. داده های اولیه نیز از طریق 20 مصاحبه نیمه-ساختار یافته در بازه زمانی فروردین تا تیر 1402 جمع آوری شده است. بر اساس یافته های این مقاله، در مجموع چالش های شناسایی شده در 4 کارکرد انجام پژوهش های پایه و در لبه دانش، انجام پژوهش های تقاضا محور برای صنعت، جامعه و دولت، کارآفرینی و تجاریسازی دستاوردهای پژوهشی و فناورانه و توجه به نیازهای ملی و منطقه ای و پایداری استخراج و سپس متناظر با هر چالش سیاست هایی برای ارتقاء این کارکردها پیشنهاد شد. یافته های این تحقیق دلالت ها و پیشنهادات کاربردی و سیاستی برای سیاست گذاران حوزه علم و فناوری و مدیران دانشگاه ها دارد.کلیدواژگان: دانشگاه ها و موسسات پژوهشی عالی، کارکردهای پژوهش، ماموریت سوم، ابزارهای سیاستی
-
صفحات 56-77افزایش تمکین داوطلبانه مودیان، یکی از مهمترین اهداف سازمان های مالیاتی است. تمکین مالیاتی تحت تاثیر متغیرهای متعددی است. در پژوهش حاضر به بررسی تاثیر آگاهی مودیان از محل هزینه کرد درآمدهای مالیاتی توسط دولت و همچنین امکان تخصیص توسط مودیان در خصوص محل هزینه کرد بخشی از مالیات پرداختی خود بر تمکین مالیاتی پرداخته شده است. در مجموع 450 مودی از طریق نمونه گیری طبقه بندی شده و اتفاقی در دسترس از ادارات کل امور مالیاتی استان های کشور انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده-ها، پرسشنامه بود که با استفاده از رهیافت رگرسیون لاجیت ترتیبی مورد بررسی قرار گرفت. طبق نتایج، متغیرهای آگاهی مودیان از محل هزینه کرد درآمدهای مالیاتی توسط دولت و امکان تخصیص توسط مودیان در خصوص محل خرج کرد بخشی از مالیات پرداختی، درآمد سالانه مودی و سطح تحصیلات تاثیر مثبت و معناداری بر تمکین دارند. در واکنش به افزایش آگاهی مودیان از محل هزینه کرد درآمدهای مالیاتی، احتمال اینکه مودی بالاترین سطح تمکین را انتخاب نماید، افزایش می یابد. علاوه براین، با فراهم شدن امکان تخصیص توسط مودیان در خصوص محل خرج کرد بخشی از مالیات پرداختی، احتمال انتخاب بالاترین سطح تمکین افزایش خواهد یافت. در خصوص متغیرهای درآمد سالانه مودی و تحصیلات، افزایش درآمد و سطح تحصیلات بالاتر موجب افزایش احتمال قرارگیری در بالاترین سطح تمکین می شود.کلیدواژگان: حاکمیت مالیاتی، نظریه انتخاب عمومی مالیات، تمکین مالیاتی، تخصیص درآمدهای مالیاتی
-
صفحات 78-101تنظیم گری پلتفرم های رسانه ای در ایران به عنوان پدیده ای نوظهور، چالش های مختلفی را تجربه می کند و چگونگی رابطه این پلتفرم ها با حاکمیت و سایر نهادها تبدیل به دغدغه ای بزرگ شده است. این پژوهش با استفاده از شناسایی هزینه های مبادله به بررسی هزینه های تنظیم گری در اکوسیستم پلتفرم های رسانه ای ایران و نقش نهاد های مختلف در آن می پردازد. رویکرد این پژوهش کیفی و روش آن دلفی سه مرحله ای است. مرحله اول، با 15 نفر از خبرگان مصاحبه صورت گرفت و در دو مرحله بعدی با ارائه پرسش نامه به کنشگران حوزه تنظیم گری پلتفرم های رسانه ای جمع آوری داده ها تکمیل گردید. شناسایی هزینه های مبادله از طریق مطالعه ادبیات و مصاحبه با خبرگان صورت گرفت و دسته بندی آنها از نظر درگیری هر کدام با اکوسیستم، تنظیم گر، کسب وکار و کاربر مشخص شد. همچنین با نظر خبرگان مهم ترین هزینه هایی که اکوسیستم با آن درگیر است از طریق امتیاز های پرسشنامه به دست آمد. یافته های این پژوهش شامل 15 دسته در الگوی هزینه های مبادله تنظیم گری است که به تفکیک کنشگران درگیر مشخص شده است. در حال حاضر در ایران که پلتفرم های رسانه ای نوپا هستند و ذات صنعت رسانه و فناوری های دیجیتال همراه با نوآوری های سریع است، هزینه های مبادله تنظیم گری موانع متعددی را در بازار فعلی ایجاد می کنند و هر چه آنها بیشتر باشند رقابت بین المللی نیز سخت تر می شود.کلیدواژگان: هزینه های مبادله، تنظیم گری، پلتفرم رسانه ای، تحلیل نهادی
-
صفحات 102-128
نفت از سال1286در ایران استخراج شد و از اوایل قرن چهاردهم هجری به یکی از محورهای اقتصاد کشور تبدیل گردید به گونه ای که در همه تحولات سیاسی، اقتصادی و اجتماعی رد پای آن قابل مشاهده است. این پژوهش به یکی از ابعاد اثرگذاری نفت بر اقتصاد سیاسی ایران یعنی سیاست اقتصادی دولت در فاصله سال های 1384 تا 1392 می پردازد و مساله اصلی آن واکاوی میزان و نحوه اثرگذاری تحولات بازار نفت بر سیاست های اقتصادی دولت می باشد. هدف تحقیق این است که اثرات تغییر ناگهانی قیمت و نوسانات درآمد نفت ایران بر سیاست های اقتصادی دولت و تغییرات ایجاد شده در مهمترین شاخص های اقتصادی در سال های یاد شده را تعیین نماید. ضرورت اجرای پژوهش حاضر از این جهت است که نوسانات درآمد نفت همچنان سیاست های دولت را تحت تاثیر قرار می دهد و آسیب شناسی عملکرد دولت های پیشین می تواند د ربرنامه ریزی اقتصادی موثر واقع گردد. روش تحقیق کیفی و تحلیل مضمون است شیوه گردآوری داده ها عبارت از مطالعات کتابخانه ای و بررسی آمارهای رسمی می باشد. بر اساس داده های پژوهش تحولات داخلی و بین المللی باعث ایجاد نوسان در میزان تولید، قیمت و میزان درآمد نفت گردیده و این نوسانات سیاست های اقتصادی خاصی مانند انبساط مالی، برنامه های عدالتخواهانه، غفلت نسبی از نظام مالیاتی و بی انضباطی مالی را درپی داشته است. این سیاست ها منجر به بروز برخی پدیده های اقتصادی- اجتمای و نوسان شاخص های اقتصادی از قبیل عدم تحقق اهداف برنامه های توسعه، تورم، نوسان فاصله طبقاتی، ایجاد اشتغال به صورت محدود، عدم تعادل میان بخش های تولیدی و خدماتی گردیده است.
کلیدواژگان: ایران، سیاست اقتصادی، نفت، دولت، نوسان درآمد -
صفحات 130-151این مقاله در پی امکان پذیری توسعه حکمرانی با توسل به مفهوم «منطقه الفراغ» است تا دامنه پیوستگی دین و سیاست را در سیاستگذاری عمومی تحلیل کند. «منطقه الفراغ» حوزه ایست که سیاست های عمومی در آن جریان می یابد و منطق خاصی را برای ارتباطات و تعاملات اجتماعی تولید می کند. پذیرش «منطقه الفراغ» یعنی پذیرش جریان یابی این منطق بر سیاست های عمومی. این منطق، کنش جمعی و همکاریهای اجتماعی را فارغ از ارزش های شرعی امکان پذیر می کند هر چند که بصورتی کلی امکان تسری این ارزش ها را به حوزه خود دارد. با بهره گیری از ادبیاتی که در باره کنش جمعی تولید شده است این مقاله استدلال کند که غفلت از منطق برساخت شده در ارتباطات انسانی سبب شده است تا سیاست های عمومی در ایران به سوی گرایشی میل کنند که بصورتی منقح نشده از نظریه «پیوستگی دین و سیاست» برای توجیه این روابط و این سیاست ها استفاده و/یا سوء استفاده کنند. در عمل این پدیده سبب شده است که «منطقه الفراغ» به منطقه ای برای تسری غیرحرفه ای «پیوستگی دین و سیاست» به حوزه عمومی تبدیل شود. «پیوستگی دین و سیاست»، پوششی سطحی برای توجیه سیاست ها را فراهم کرده است اما اساسا کارکرد دیگری برای مشروعیت حکومت و نه مشروعیت سیاست های سطح خرد دارد. تفکیک عملیاتی حوزه نظریه «پیوستگی دین و سیاست» از منطقه الفراغ، دخالت دولت را در سیاستگذاری عمومی متعین و دامنه حکمرانی مشارکتی، آزادی و مسئولیت پذیری عمومی را در سیاست های عمومی گسترش می دهد.کلیدواژگان: منطقه الفراغ، سیاست گذاری، کنش جمعی، دین و سیاست
-
Pages 2-23
The present study was conducted with the aim of investigating the coherence of the decision-making system in the Cabinet of Ministers, centered on the Office of the Cabinet of Ministers. Based on this, the research question is, what will be the role of the government office (including its mission, structure, capabilities and duties) to promote the political coherence of the decision-making system of the Cabinet of Ministers? Considering the exploratory nature of the research question and the need to create a deep understanding of the subject under study, the qualitative research method has been used in this article. The data collection method was a semi-structured interview based on the interview protocol. Also, considering the prescriptive nature of the research from a Policy perspective, researchers have tried to present proposed policies in the form of a codified policy model at the end of the article. Finally, the "policy model of promoting the coherence of the decision-making system in the Cabinet of Ministers with the focus on the role of the government office" in this research, derived from the application of theoretical literature and research findings in the five components of mission, position, input, process and output, is presented in two passive and active approaches
Keywords: Policy Coherence, Cabinet Of Ministers, Cabinet Of The Government, Coherence Model, Content Analysis -
Pages 24-55In addition to education and research, universities and research institutions are also responsible for other functions such as research, entrepreneurship, socialization and participation in the development of their surrounding environment, which is also known as the third mission. In this regard, the aim of this article is to analyze the functions of research and the third mission in Iranian universities and research institutions, identify challenges and provide policy solutions to solve these challenges. The current research is qualitative and descriptive in terms of type and purpose, and its orientation is applied-developmental. The required secondary data is extracted from documents, reports, books and research background. Primary data was also collected through 20 semi-structured interviews between March and June 2023. Based on the findings of this article, in total, the challenges identified in the 4 functions of conducting basic research and at the edge of knowledge, conducting demand-oriented research for industry, society and government, entrepreneurship and commercialization of research and technological achievements and paying attention to national needs and regional and sustainable extraction and then corresponding to each challenge, policies were proposed to promote these functions. The findings of this research have practical and policy implications and suggestions for science and technology policy makers and university managers.Keywords: University, Higher Research Institutions, Functions Of Research, The Third Mission, Policy Tool
-
Pages 56-77One of the major goals of tax administration is to enhance the voluntary compliance of taxpayers. Tax compliance behavior is influenced by various factors. This article investigates the influence of taxpayers' awareness of how the government allocates tax revenues (budget spending) and the effect of allowing taxpayers to choose how to allocate a portion of their paid taxes, on tax compliance behavior. For this research, 450 taxpayers were selected from different provinces across the country using random sampling method. A questionnaire was used to collect data, which was then analyzed by the ordered logistic regression approach. The results showed the variables of taxpayers' awareness of the allocation of tax revenues by the government, the ability of taxpayers to allocate a portion of their taxes, the taxpayer's annual income, and the level of education have a positive and significant effect on the level of tax compliance. Moreover, when taxpayers are more aware of the government's allocation of tax revenues, they are more likely to choose the highest level of compliance. Similarly, allowing taxpayers to choose how to allocate a portion of their paid taxes also increases the probability of high compliance. Additionally, higher income and educational levels also lead to a greater probability of taxpayers being highly compliant.Keywords: Tax Governance, Public Tax Choice Theory, Tax Compliance, Tax Revenue Allocation
-
Pages 78-101The regulatory of media platforms in Iran is an emerging phenomenon that faces various challenges. The relationship between these platforms and governments and other institutions has become a major concern. This research investigates the regulatory costs in the ecosystem of media platforms in Iran by identifying transaction costs and exploring the role of various institutions within this ecosystem. For this purpose a qualitative approach and a three-round Delphi process are used. The first round consisted of interviews with 15 experts. In the next two rounds, data collection was completed by distributing questionnaires to activists in the area of media platforms regulatory. First, the transaction cost were identified through literature review and expert interviews. Next, these costs were categorized and evaluated based on their connections to the ecosystem, regulators, businesses, and users. An economical ecosystem is dynamic and effective only when regulations are few and up to a level that encourages entrepreneurs to establish businesses, grow, develop, and innovate. The media ecosystem in Iran currently suffers from the lack of precise and coherent laws and regulations for media platforms. This does not imply that entrepreneurs are encouraged to create value; instead, it has led to various institutions interfering in different regulatory aspects of this ecosystem.Keywords: : Transaction Costs, Regulatory, Media Platform, Institutional Analysis
-
Pages 102-128
Oil was extracted in Iran since 1286, and from the beginning of the 14th century of Hijri, it became one of the pillars of the country's economy in such a way that its traces can be seen in all political, economic and social developments. This research deals with one of the dimensions of the effect of oil on the political economy of Iran, i.e. the government's economic policy between 1384 and 1392, and its main problem is to analyze the extent and manner of the impact of oil market changes on the government's economic policies. The purpose of the research is to determine the effects of the sudden change in the price and fluctuations of the Iranian oil income on the economic policies of the government and the changes made in the most important economic indicators in the mentioned years. The need to carry out this research is because oil income fluctuations continue to affect government policies and the pathology of previous governments' performance can be effective in economic re-planning. The method of qualitative research and thematic analysis is the method of data collection is library studies and checking official statistics. According to the research data, domestic and international developments have caused fluctuations in the amount of production, price and income of oil, and these fluctuations are caused by certain economic policies such as financial expansion, justice-oriented programs, relative neglect of the tax system and It has followed financial discipline.
Keywords: Iran, Economic Policy, Oil, Government, Income Fluctuation -
Pages 130-151This article seeks the possibility of governance development by resorting to the concept of "Al Faragh Zone" in order to analyze the scope of connection between religion and politics in public policy making. "Al Faragh Zone" is the area where public policies flow and produce a specific logic for social communication and interactions. Acceptance of "Al-Faragh Zone" means accepting the flow of this logic on public policies. This logic makes collective action and social cooperation possible regardless of Islamic values, although it is generally possible to extend these values to its own domain. Using the literature that has been produced about collective action, this article argues that the neglect of the logic built in human communication has caused public policies in Iran to tend towards a trend that is unrevised from the theory of "Religion Continuity". and politics" to use and/or abuse these relationships and these policies. In practice, this phenomenon has caused "Al-Faragh area" to become an area for non-professional expansion of "religion and politics" into the public domain. "Continuity of religion and politics" has provided a superficial cover for the justification of policies, while basically it has another function for the legitimacy of the government and not the legitimacy of micro-level policies. The operational separation of the field of the "religion and politics" theory from the al-Faragh area expands the government's involvement in public policy-making and the scope of participatory governance, freedom and public responsibility in public policies.Keywords: Al Faragh Region, Policy Making, Collective Action, Religion, Politics
©2000-2025 magiran.com All Rights Reserved.