فصلنامه علوم انسانی
پیاپی 29 (بهار 1378)

شر آسیبی جدی و ناعادلانه است که بر موجودات مدرک (انسان) تحمیل می شود.چرا با آن که آدمی از دیر باز برای رسیدن به خبر تلاش ورزیده است اما این هدف برایش دست نیافتنی بوده است؟ آیا خیر و شر دارای وجودی مستقل هستند یا هر دو امری واحدند؟ چنین پرسش هایی برخی فلاسفه شرق و غرب را بر آن داشته تا به تبیین شر بپردازند.
در این مقاله ما نظریات برخی فلاسفه غرب را مورد شر بر اساس دیدگاه فلسفه آنها که به شر طبیعی، متافیزیکی و اخلاقی تقسیم می شود، تحلیل می کنیم چنان که می بینیم در چهار دوره: یونان قدیم، قرون وسطی، دوران جدید و معاصر تحلیل های متفاوتی از خیر و شر انجام شده است...

مقاله حاضر، بتخشی از آرای گلدزیهر خاورشناس معروف مجارستانی در خصوص تعارض نصوص قران کریم است که در این نوشتار تلاش گردید تا یکی از نظریه های این خاور شناس بزرگ در خصوص تعارض آیات مکی و مدنی از نظر موضوع دعوت بررسی گردد.
وی ادعا کرده بود که دعوت محمد ص در دوران اولیه بعثت به خویشان و نزدیکان و مردم مکه خلاصه می شد، اما وقتی که به مدینه درآمد تعدیلی ماهوی در دعوت پدید آمد و همه مردم عالم موضوع دعوت او قرار گرفتند، او اظهار داشت که پبامبر اسلام نمی دانست که چه می کند! و نمی دانست که دین او فراگیر و جهان شمول خواهد شد و برای همین آن را با اصول مناسب با چنین گستردگی مجهز نساخت...

در این مقاله بنیاد دین فلسفه دین از قبیل زبان دین، رابطه علم و دین، تجزیه دینی، براهین اثبات وجود خدا و مسئله شرور مورد بحث و بررسی قرار می گیرد. نگارنده پس از بیان آراء و نظریات در مورد هر یک از مباحث مطرج شده، تلاش می کند تا راه حلهای مناسبی ارائه نماید و در نهایت به این نتیجه می رسد که دین یکی از نیازهای بنیادین انسان و جامعه بشری است، حتی در صورت وجود ابهامات در برخی مسائل آن، انسان خود را بی نیاز از ان نخواهد یافت.