نشریه مدیریت شهری
پیاپی 1 (بهار 1379)

پارادایم جدید مدیریت شهری دارای دو دستور کار است: «پروژه توسعه شهری» و «پروژه مشارکت شهری» این ها در عین حال ابزارهای کلیدی نظام مدیریت شهری نیز هستند.
طی دهه های اخیر در «برنامه مدیریت شهری» و «اجلاس سکونت گاه های انسانی» به این پارادایم توجه خاصی صورت گرفته است و به ویژه بر افزایش کیفیت معیارهای عملکرد مدیریت شهری در حوزه مدیریت زمین شهری، زیر ساخت های شهری، امور مالی شهرداری ها و کاهش فقر شهری و تشویق مردم به مشارکت در امور شهری تاکید شده است...

اصول و ایده های منشور آتن که در سال 1933 منتشر گردید به عنوان پاسخی به معضلات جامعه صنعت زده غرب مطرح شد و ما از توصیه های آن در جامعه ماقبل صنعتی شهرهای خود استفاده کردیم. و معضلاتی به وجود آمد که اینک شاهد آن هستیم. حال که منشور 2000 در محیط پست مدرن و فرا صنعتی غرب مطرح شده و مدعی جستجوی نظم نوینی برای شهرهای عصر جدید است. لازم است که اصلو آن را شناخته و شرایط بوجود آورنده آن را درک نماییم و همچنین راه حل های کلی و مبهم آن را در مورد تحلیل قرار داده و در شرایط فعلی پارادایم شهرسازی کشور امکان استفاده یا عدم استفاده از اصول اساسی آن را بررسی نماییم...

این مقاله به مرور بعضی از موضوعت اصلی در جامعه شناسی جدید شهروندی می پردازد. این رشته به مسائلی چون شکل گیری اجتماعی حقوق و تکالیف عضویت و هویت در دوران مدرنیته، قدرت، نابرابری و تغییر در این شکل گیری ها توجه دارد. کار در این رشته در سال های اخیر بر اساس انتقادات به تحلیل کلاسیک تی.اچ. مارشال در باب شهروندی، گسترش یافته است. موضوع مهم در این کار یعنی پاسخگویی به تغییرات اجتماعی ساختی در دروان مدرنیته، در واقع نقد مفروضات «کارکرد گرای ملی» (که شالوده تحلیل مارشال را تشکیل می دهد)...

آینده نگری و پیش بینی تحولات از نیازهای اساسی برنامه ریزان و مدیران است. روش دلفی که یکی از دستاوردهای جنگ سرد است. در ابتدا برای برآورده ساختن این نیاز پدید آمد. اما رفته رفته با توجه به ساز و کار انجام این روش که مبتنی بر انجام نظر سنجی از متخصصان است، برای حل مسائل پیچیده و تصمیم گیری در امور بغرنج به کار آمد. در برداشت های جدید این روش را فرآیندی ارتباطی دانسته اند که اجازه می دهد گروه برای حل یک مساله پیچیده بدون کنش متقابل رو در رو با موجهه تک تک اعضای گروه به توافق برسد...

طرح های توسعه شهری به دلیل تعیین جهات توسعه و کاربری های شهری و تراکم ساختمانی مناطق مختلف شهری نقش موثری در افزایش یا احیانا کاهش ارزش اراضی شهری برعهده دارند. به عبارتی با پیشنهادات این طرح ها بخشی از اراضی ساخته شده یا خالی شهری دچار رانت می گردند،...

از دوران انقلاب صنعتی به بعد، «توسعه شهری» همواره با توسعه صنعتی ملازم بوده و در نتیجه گسترش شهرها با افزایش انواع مشکلات زیست محیطی، اجتماعی و کالبدی- فضایی ناشی از استقرار صنایع در شهرها همراه شده است. در حال حاضر یکی از مهمترین مشکلات موجود در شهرهای کشور به استقرار نامناسب فعالیت های صنعتی در میان سایر کاربرهای شهری مربوط می شود، که حل آنها به برنامه ریزی و مدیریت در زمینه «مکانیابی و ساماندهی صنایع» نیاز دارد...

پروفسور لئونارد،جی دهل استاد برنامه ریزی شهری و بهداشت عمومی در دانشگاه های کالیفرنیا برکلی و همچنین استاد بالینی ورانشناسی در کالیفرنیا و سانفرانسیسکو است که در جریان مطالعات خود به عنوان قهرمان روانشناسی محیطی چهره نموده است، بدین معنی که جنبه های متفاوت محیط را از نظر توانایی آن در انعکاس یافتن رفتار انسانی که یک پژوهش گر هم می آورد...

فرزند ناخلف مدرنیزم در عصر روشنگری پست مدرنیزم است. مدرنیزم به دنبال رنسانس، رفرم و اومانیسم شکل گرفت. کانون توجه دروان مدرن فرزانگی انسان و عقلانیت، آن بود. عقل غایتی قرار گرفت که و پوزیتیویزم توان سنجی درستی و نادرستی به یاری قضایا و گزاره ها را دارد. بدین ترتیب خرد گرایی عقل مشاهده تجربی و استقرار مبنایی شدند برای شناخت واقعیت های فیزیکی زیستی اجتماعی در علوم تجربی و علوم اجتماعی در چنین فضایی موج انتقادات سهمگین کارل پوپر، فرانسوالیوتار و دیگرانبه مدرنیزم و مبنای روش شناختی آن -پوزیتیویزم - به شکل گیری پست مدرنیزم منجر گردید...

تحقق ایده توسعه پایدار - از جمله توسعه پایدار شهری- باید عنایت به ویژگی های اقتصادی، سیاسی، اجتماعی، فرهنگی، جغرافیایی جامعه صورت گیرد. موضوع این نوشتار مروری بر پیوند و نسبت میان فرهنگ اسلامی مدیریت شهری و ایده توسعه پایدار اسا و می تواند حاوی نکاتی سودمند برای مدیریت شهری جامعه باشد.

امروزه الگوی برنامه ریزی اوقات فراغت در برنامه ریزی شهری بسیاری از کشورهای پیشرفته جایگاه مهمی یافته است به طوری که می توان گفت اصل اساسی مورد نظر و مشترک طراحان شهری ایجاد شهر در دل پارک ها است. نه ایجاد پارک در شهرهارنامه ریزی اوقات فراغت فرایندی است که اوقات فراغت افراد را به فضاو مکان پیوند می دهد این برنامه ریزی هنر و علمی مرکب از اطلاعات و تکنیک های طراحی محیط و ایده های علوم اجتماعی برای توسعه گزینه های اوقات فراغت، فضا، انرژی و سرمایه منطبق با نیازهای انسان است...

سومین برنامه توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در حالی تهیه گردیده و مراحل بررسی و تصویب خود را در مجلس شورای اسلامی می گذراند که فضای حاکم بر کشور در جهت کاهش بار تصدی های دولتی و هدایت توسعه در سطح کلان است و هدف به یک معنا تبدیل دولت حداکثر کنونی به یک دولت کار آدر نظام اداره کشور استو شهرداری ها به عنوان یک نهاد عمومی و مدنی و گسترده برخاسته از اداره عمومی می توانند نقش بسیار پر اهمیتی در تحقیق هدف مذکور ایفاء کنند و حتی از نظر رشد و توسعه اقتصادی نیاز موثری واقع گردنند...