ویژه نامه پژوهش یار
پیاپی 35 (پاییز 1383)

مستندات پروژه های تحقیقاتی نظامی، به لحاظ اقتصادی، امنیتی و علمی از ارزشمندترین اطلاعات کشورها محسوب می شوند، با سازماندهی قابل بازیابی و استفاده خواهند بود. سازماندهی این نوع از اطلاعات به دلایل امنیتی، حقوق معنوی، اقتصادی و مسایل اخلاقی دچار محدودیت ها و موانعی می باشد. کنترل کتاب شناختی این منابع از طریق فعالیت های فهرست نویسی توصیفی و تحلیلی، رده بندی، نمایه سازی و چکیده نویسی امکان پذیر می باشد. لیکن نیاز به بررسی و بومی سازی و تطابق دارد.

در این مقاله ضمن تعریف علم اطلاع رسانی و مشخصات شبکه های اطلاع رسانی، پیکر بندی (توپولوژی) انواع شبکه های اطلاع رسانی مورد بحث قرار گرفته و در ادامه روش های ارتباط بین شبکه ها و مزایا و معایب هر کدام به صورت مختصر بیان گردیده است. در پایان ضمن شرح حالت بهینه پیشنهاداتی برای ایجاد یک شبکه اطلاع رسانی مناسب ارائه شده است.

امروزه فناوری های پیشرفته ارتباطی فراتر از تصور و در کوتاه ترین زمان ارتباط سریع را برای بهره گیران شبکه فراهم می کنند. راه حل ارتباطی بی سیم از روش هایی است که مورد توجه بسیاری از مجامع علمی و صنعتی دنیا واقع شده و با گذر از موانع و مشکلات روش های قبلی، جایگاه ویژه ای در ارتباطات گسترده یافته است. این مقاله روش های ارتباطی مختلف، و شبکه های بی سیم را به عنوان یک راهکار مناسب، کم هزینه و سریع الوصول در ایجاد شبکه های گسترده را از جهات گوناگون مورد توجه قرار می دهد.

در این مقاله به بررسی مشارکت فناوری اطلاعات در کار آفرینی و ایجاد فرصت های شغلی پرداخته شده است. در حقیقت فناوری اطلاعات به عنوان موتور محرکی در نظر گرفته شده است که ضمن به حرکت درآوردن چرخ های شغلی و استخدامی، سبب رشد و پویایی اقتصاد جامعه و ایجاد نوع جدیدی از اقتصاد می شود که اقتصاد دانش محور نامیده می شود. هدف از نگارش این مقاله مروری بر وضعیت فعلی در بازار کار فناوری اطلاعات و تاکید بر نقش کارگشای آن به عنوان یکی از راه حل های معضل بیکاری در جوامع است که بخش عظیمی از جمعیت جوان آن علیرغم برخورداری از استعداد و انرژی کافی، همچنان از مشکل بیکاری رنج می برند.

با ورود فناوری اطلاعات به سازمان ها، عملکردهای مدیریت منابع انسانی دستخوش تغیییرات می شوند. این تغییرات در صورتی می تواند موثر باشد که ابتدا فعالیت هایی را که فناوری اطلاعات می تواند انجام دهد، شناسایی نمونه و زمینه بروز این فعالیت ها را فراهم نماییم. سپس آن مدیریت منابع انسانی با شرایط جدید آشنایی لازم را پیدا نموده تا بتواند با بهره گیری از ظرفیت هایی که فناوری اطلاعات می تواند ایجاد کند، سبب ارتقا عملکرد منابع انسانی سازمان شود. در این مقاله سعی شده است ابتدا تاریخچه مختصری از دو موضوع فناوری اطلاعات و مدیریت انسانی ارایه داده و سپس به تاثیر و پیامدهای فناوری اطلاعات بر عملکردهای مدیریت منابع انسانی بپردازد.

انسان زمانی تنها به دنبال اطلاعات بود. دانشمندان و محققان روزها و سال ها در جستجوی اطلاعات به تحقیقات می پرداختند. امروزه ما در یک جامعه اطلاعاتی به سر می بریم و روشن است که اطلاعات برای حل مشکلات، تصمیم گیری ها و حتی گذران ساده زندگی تا چه اندازه نقش مهمی دارند. هم اکنون علم اطلاعات فقط با گسترش پایگاه معرفتی خود می تواند بنیان استواری برای توسعه آینده پایه ریزی نماید. این پایگاه زمانی مفید خواهد بود که بتواند فراوانی اطلاعات را توسط مراکز تحلیل و اشاعه نماید.

پدیده «انفجار اطلاعات» باعث افزایش روز افزون کمی داده های اطلاعاتی است. ابزارهای اشاعه اطلاعات از مهمترین روش های در دسترس بودن انبوه اطلاعات است که بیشتر از پیش مورد نیاز پژوهشگران است. اشاعه گزینشی اطلاعات، راهکاری نوین است که بر اساس آن، پژوهشگران به تعریف سوال اساسی تحقیق خود می پردازند و اطلاع رسانان با فراهم آوردن، سازماندهی، انتخاب و اشاعه منظم اطلاعات، نیازهای از پیش تعیین شده آنان راپاسخ می دهند.

در دهه های اخیر با ورود فناوری اطلاعات و ارتباطات کتابخانه های سراسر دنیا را دستخوش تحول کرد و به تدریج کتابخانه های خودکار، الکترونیکی، دیجیتالی، و مجازی ظاهر شدند. اما فاصله این تغییرات آن قدر کم بود که باعث شد به این اصطلاحات به مفهوم آن کلمه پرداخته نشود به طوری که این اصطلاحات دربسیاری از متون، منابع و مقالات در یک معنا و یا در معنایی مشابه به کار رفته اند و فاقد تعاریف واحد، پالایش یافته و متمایز شده هستند. رایانه ها، ارتباطات راه دور، ذخیره دیجیتالی و فناوری ها، کتابخانه ها را قدم به قدم در جهت فوق حرکت دادند.

هر نوع فعالیت، اعم از تحقیقاتی، برنامه ریزی، تصمیم گیری و نظایر آن مستلزم دسترسی به اطلاعات دقیق و روز آمد در زمینه های مورد نظر است. امروزه اطلاعات سرمایه ملی محسوب می شود و فعالیت های مربوط به گرد آوری، پردازش، ذخیره، بازیابی و اشاعه آن پشتوانه هر گونه برنامه ریزی و شرط رشد و توسعه اقتصادی، اجتماعی است. در این مقاله، پس از مروری بر سابقه اطلاع رسانی در ایران، نخست به بررسی اهداف سیستم های اطلاع رسانی پرداخته، آنگاه مراحل مختلف طراحی یک سیستم اطلاع رسانی که عبارتند از: بازبینی اطلاعات موجود، برنامه نویسی برای اطلاع رسانی، گردآوری و...

بازاریابی اینترنتی یکی از موثرترین و پر کاربرد ترین شیوه های بازاریابی امروز است و استفاده از مکانیسم های اثر بخش، اقتصادی بودن، ارتباطات موثر و... از ویژگی های عمده این نوع بازاریابی است این مقاله ضمن بررسی مدل های مختلف بازاریابی اینترنتی، گروه های مختلف نمایشگاه های مجاز را معرفی می کند و در پایان دیدگاهای در خصوص ایجاد و توسعه مرکز مشاوره نوآوری در کسب و کار ارائه می نماید.

ایده دسترسی آسان و نزدیک به سر انگشتان دست، آنچه که ما امروزه آنرا به مفهوم کتابخانه های دیجیتالی در ذهن خود تصور کنیم؛ در حقیقت با ماشین «ممکس» ساخته فردی به نام «وانناربوش» در سال 1945 آغاز گردید و با هر پیشرفتی در زمینه فناوری اطلاعات تداوم یافته است. با ورود رایانه ها، مفهوم فوق متمرکز بر پایگاه های اطلاعاتی بزرگ کتابشناختی گردید، چیزی که اکنون به عنوان سامانه های بازیابی و دسترسی مستقیم به عنوان بخشی از کتابخانه های معاصر شناخته شده است.