فصلنامه امیرکبیر
پیاپی 56 (پاییز 1382)

آنچه در این مقاله ارائه می شود محاسبه تلفات هسته ماشین القائی سه فاز بوسیله تحلیل آن به روش اجزاء محدود می باشد. برای محاسبه از مدل سه جمله ای تلفات که تلفات هسته را به سه بخش تلفات هیسترزیس، تلفات جریانهای گردایی و تلفات اضافی جدا می کند استفاده شده است. اثر شارهای گردشی که در بعضی از نواحی هسته وجود دارند و همچنین نقش هارمونیکهای چگالی شار که ناشی از ماهیت غیر خطی هسته و چرخش روتور می باشند نیز در نظر گرفته شده اند. در انتها نتیجه حاصل از محاسبات با نتیجه به دست آمده از آزمایش عملی مقایسه شده است.

یکی از دشوارترین مسائل در مدلسازی سیم پیچ ترانسفورماتور در حالت گذرا، مدلسازی تلفات در مدل مشروح است. در این مقاله روشی دقیق برای تعیین مقادیر مقاومتهای سری و موازی در مدل مشروح ترانسفورماتور ارائه شده است. بر اساس این روش، به کمک نتایج حاصل از تست ضربه می توان مدل جعبه سیاه سیم پیچ ترانسفورماتور و به دنبال آن مقادیر ویژه سیم پیچ را محاسبه و سپس متناظرا بر اساس مفاهیم فیزیکی می توان مقادیر مقاومتهای سری و موازی را به ترتیب پایین ترین و بالاترین فرکانس طبیعی به دست آورد و ‘آنها را به عنوان بهترین تقریب در مدل مشروح وارد نمود...

یک روش ساده اما تقریبا دقیق تصویر برای تحلیل آنتنهای سیمی نازک در راستای دلخواه در مجاور زمین غیر کامل ارائه می شود. این روش بر اساس جایگزینی نیم صفحه زمین با تعدادی تصویر مختلط معادل بنا شده است. دامنه و محل واقع شدن تصاویر معادل با استفاده از تکنیک GPOF و رابطه انتگرالی سامرفلد محاسبه می شوند. برای هر دو قطبی جریان، تعدادی تصویر مناسب ارائه شده و لذا برای یک سیم جریان، تعدادی سیم تصویر معادل بدست می آیند. نتایج بدست آمده برای الگوی تابشی (پترن تشعشعی) این ساختار معادل، با نتایج حل کامل (که با استفاده از روش سامرفلد بدست می آید) مطابقت خیلی خوبی دارد. این روش برعکس سایر روش های موجود، هم ساده تر و هم نسبت به حل کامل مدت زمان بسیار کمتری مصرف می کند.

این مقاله به ارائه نتایج تحقیقات صورت گرفته برای بازشناسی ارقام و اعداد فارسی که بصورت گسسته، متصل و پیوسته از طریق تلفن بیان شده اند اختصاص دارد. در این مقاله تاثیر انتخاب واحد صوتی برای بازشناسی (واج یا کلمه) بررسی شده و مقایسه ای بین روش های دسته بندی آماری مانند مدل مخفی مارکوف، شبکه عصبی چند لایه پرسپترون و هیبرید صورت گرفته است. آزمایشها نشان می دهند که در محیط نویزی و تلفنی، کارایی پارامترهای کپسترال حاصل از بانک فیلتر بیش از کارایی پارامترهای کپسترال حاصل از آنالیز پیشگویی خطی است...

در این مقاله، روشی جدید برای آنالیز و تحقق نوسان سازهای سینوسی ارائه خواهد شد. روش مبتنی بر تئوری جدید در کنترل است که توسط نویسندگان ارائه گردیده است. آنالیز نوسان سازهای سینوسی در حوزه فضای حالت و بخصوص بر مبنای تئوری جدید ارائه شده در کنترل توسط نویسندگان، موضوعی است جدید که تا آنجا که مولفین اطلاع دارند قبلا مشابه آنهم موجود نبوده است. همانطوریکه می دانیم طراحی این نوع نوسان سازها بدلیل داشتن دامنه ثابت و شکل موج سینوسی کار ساده ای نیست...

در این مقاله روشی جدید بر مبنای کنترل چند مرحله ای فازی و بکارگیری تکنیکهای بهینه سازی هوشمند جهت کنترل حرکت قطار و بهبود در سیستم هدایت اتوماتیک آن ارائه می شود. در این روش ابتدا تابع انرژی توسط بهینه سازیی مفید (Constrained Optimization) و استفاده از شرایط کان - تاکر (Kuhn-Tucker) با اقتباس از تحقیقات موجود مینیمم شده و نقاط سوئیچینگ تغییرات شگردهای کنترلی از حالت شتاب گیری به سرعت ثابت، خلاص و ترمزی با ملاحظه مشخصات خط شامل شیب و قوس و مدل عملی قطار بدست می آیند...

در اثر برخورد باریکه لیزر با بافت یک موج آکوستیکی در بافت ایجاد می شود. با آشکار سازی این موج با استفاده از یک روش غیر تماسی (تداخل سنجی) می توان در مورد نحوه برهمکنش پرتو لیزر با بافت و یا پارامترهای فیزیکی بافت مانند ضریب جذب بافت و زمان آغاز کندگی دست یافت. این ویژگی مخصوصا در جراحی ها با لیزر بسیار مفید است. در این مقاله، مروری کلی بر تئوری مرتبط با موج آکوستیک لیزر خواهیم داشت، سپس نتایج مدل سازی سیگنال های آکوستیکی ناشی از لیزرهای UV و IR بر روی بافت قرنیه و نحوه استخراج اطلاعات را بیان خواهیم کرد.

اتوماتای یادگیر سلولی مدلی برای سیستمهایی است که از اجزاء ساده ای تشکیل شده اند و رفتار هر جزء بر اساس رفتار همسایگانش و نیز تجربیات گذشته اش تعیین و اصلاح می شود. اجزاء ساده تشکیل دهنده این مدل، از طریق کنش و واکنش با یکدیگر می توانند رفتار پیچیده ای از خود نشان دهند. در این مقاله کاربرد اتوماتای یادگیر سلولی برای حذف نویز، قسمت بندی تصویر و استخراج ویژگی های تصویر ارائه می شود. یکی از مهمترین خصیصه های روش های پیشنهادی کارا بودن عملیات قسمت بندی و استخراج ویژگی های تصویر در شرایطی که تصویر نویزی است می باشد...

حرکات گسل در هنگام وقوع زلزله می تواند خطرات بسیاری را متوجه لوله های مدفون که یکی از عناصرشریانهای حیاتی به شمار می آیند بنماید. تاکنون مطالعات اندکی پیرامون رفتار لوله های مدفون در برابر این نوع از خطرات صورت گرفته است. در اغلب این مطالعات حرکات گسل به صورت دو بعدی فرض شده است،در صورتیکه حرکات گسل در طبیعت معمولا از نوع سه بعدی می باشد. در این تحقیق با استفاده از مدل تیر و فنرهای غیر خطی، تاثیر حرکات سه بعدی گسل بر لوله های مدفون مورد مطالعه قرار گرفته است. مطالعات پارامتری به منظور بررسی اثرات جابجایی گسل، عمق دفن، مشخصات هندسی لوله، زاویه اصطکاک خاک- لوله، زاویه تقاط با گسل و زاویه شیب گسل بر پاسخ لوله به حرکات گسل انجام پذیرفته است.

برخورد ساختمانهای مجاور به یکدیگر حین زلزله، از خطرات لرزهای قابل توجه می باشد. لرزه خیز بودن ایران و گسترش ساخت و ساز در آن نیاز به برسی روش های کاهش و یا در صورت امکان حذف آن را در ساختمانها از جمله سازه های فولادی الزامی می نماید. این امر در مراحل طراحی سازه های جدید و یا مقاوم سازی ساختمانهای ساخته شده در گذشته به صورت بررس عوامل گوناگون موثر برضربه صورت می پذیرد. در مقاله حاضر ابتدا اثرات ضربه به طور کلی بررس شده و سپس نتایج آزمایشات بردو مدل سازه فولادی قاب خمشی روی میز لرزان با تحریک اجباری و نیز تحریک لرزهای ارائه شده است. در نهایت، تعدادی از روش های کاهش اثر ضربه از جمله افزایش فاصله بین دو سازه، استفاده از یک نوع ماده جاذب ضربه و همچنین روش اتصال دو سازه در مدلهای فلزی ساخته شده مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج حاصل از آزمایشات، نمایانگر اهمیت توجه بیشتر به انتخاب فواصل بین ساختمانهای همجوار براساس مشخصات دینامیکی آنها، تاثیر قابل ملاحظه ماده ضربه گیر در کاهش پاسخ شتاب در هنگام برخورد سازه ها و موثر بودن روش اتصال و سازه برای حذف اثر ضربه البته در خصوص پاسخ شتاب و جابجایی می باشد. نتایج این تحقیق می تواند برای مقاوم سازی ساختمانهای فولادی و طراحی وساخت ساختمانهای جدید مورد استفاده قرار گیرد.

در این مقاله ابتدا مدل الاستوویسکوپلاستیک به طور مختصر توصیف و معادله دیفرانسیل کرنشهای ویسکوپلاستیک نسبت به زمان معرفی می گردد. برای استفاده از مدل در تحلیل رفتار فضاهای زیرزمینی و متناسب با طبیعت آنها سه معیار تسلیم خطی و غیر خطی شامل معیار خطی موهر کولمب، معیار غیر خطی هوک و بروان و معیار غیر کششی معرفی و کلیه معادلات و روابط لازم برای استفاده در برنامه کامپیوتری استخراج گردیده اند. معیار غیر کششی برای تعیین بخشهای کششی احتمالی در مقطع تونل قبل از تحلیل الاستوپلاستیک به کار می رود. برنامه ای کامپیوتری به زبان Quik basic تهیه گردیده است که قادر است محیط اطراف تونل و فضاهای زیرزمینی را برای حالت خطی و غیر خطی تحلیل نماید و تنش ها و کرنشها را در جدار و نقاط اطراف تونل در حالت دو بعدی تعیین نماید. تونلی با مقطع نعل اسبی برای تحلیل انتخاب و کلیه جوانب آن مورد بحث قرار گرفته است. اثرات حفاری یک مرحلهای و دو رحلهای منحنی مشخصه زمین اطراف تونل، فشار ناشی از سیستم نگهاری و حائل، مشخصات سیستم نگهداری و نقاط تحت کششی در اطراف مقطع تعیین و تحلیل گردیده اند.

در این مقاله ابتدا مدل الاستوویسکوپلاستیک به طور مختصر توصیف و معادله دیفرانسیل کرنشهای ویسکوپلاستیک نسبت به زمان معرفی می گردد. برای استفاده از مدل در تحلیل رفتار فضاهای زیرزمینی و متناسب با طبیعت آنها سه معیار تسلیم خطی و غیر خطی شامل معیار خطی موهر کولمب، معیار غیر خطی هوک و بروان و معیار غیر کششی معرفی و کلیه معادلات و روابط لازم برای استفاده در برنامه کامپیوتری استخراج گردیده اند. معیار غیر کششی برای تعیین بخشهای کششی احتمالی در مقطع تونل قبل از تحلیل الاستوپلاستیک به کار می رود. برنامه ای کامپیوتری به زبان Quik basic تهیه گردیده است که قادر است محیط اطراف تونل و فضاهای زیرزمینی را برای حالت خطی و غیر خطی تحلیل نماید و تنش ها و کرنشها را در جدار و نقاط اطراف تونل در حالت دو بعدی تعیین نماید. تونلی با مقطع نعل اسبی برای تحلیل انتخاب و کلیه جوانب آن مورد بحث قرار گرفته است. اثرات حفاری یک مرحلهای و دو رحلهای منحنی مشخصه زمین اطراف تونل، فشار ناشی از سیستم نگهاری و حائل، مشخصات سیستم نگهداری و نقاط تحت کششی در اطراف مقطع تعیین و تحلیل گردیده اند.

در این مقاله فرض پیوستگی توزیع خطا در مدلهای روند گرایی خطی هنگامی که در برآورد سفرهای کم تواتر با مقادیر گسسته و غیر منفی مودر استفاده قرار میگیرند مطالعه شده است. در این نوع سفرها که تعداد مشاهدات صفر وجود دارد از مدل تولید سفر دو مرحله ای استفاده شده است. در مرحله نخست احتمال انجام سفر توسط مدل انتخاب پروبیت دو گانه برآورد میشود، و در مرحله دوم مدل روند گرای خطی به منظور برآورد تعداد سفرهای انجام شده تهیه میگردد. نتایج این حالت با نتایج احاصل از برآورد مدل روند گرای خی یک مرحلهای تولید سفر مقایسه میشود. بررسی های به عمل آمده حاکی از آن است که مدل روند گرایی خطی یک مرحله ای دارای مجموعه متغیرهای توصیفی مشابه مدل دو مرحله ای بوده و نتایج حاصل از توجیه چندانی برای بکارگیری ساختار پیچیده مدل دو مرحل های برخوردار نیستند.

در این مقاله با رفع محدودیت در تعداد اولیه های به کار رفته در مخلوط الیاف ازقبل رنگشده ار معادل اصلی کیوبلکا- مانک جهت تقلید منحنی انعکاسی حاصله از یک مخلوط سه تایی استفاده گردیده است. نتایج این تحقیق نشان دادند که همانند مخلوطهای دوتایی، مکانیسم تشکیل رنگ در مخلوطهای با تعداد اولیه بیشتر از دو نیز یک مکانیسم دو قسمتی می باشد. مکانیسم اول، تشکیل نقاط رنگی در سطح، طبق قانون اختلاط کاهشی و مکانیسم دوم جمع این نقاط طبق قانون اختلاط بخشی می باشد. تعداد این نقاط رنگی تابعی از تعداد لایه هایی است که برای به وجود آوردن یک زیر لایه پشت پوش لازم است و در تعداد لایه های مساوی، رنگهای تشکیل شده سطحی در یک مخلوط سه تایی بسیار بیشتر از مخلوط دوتایی می باشند. با افزایش شفافیت الیاف تعداد لایه های لازم برای ایجاد یک زیر لایه پشت پوش زیاد شده و در نتیجه تعداد رنگهای به وجود آمده در سطح نیز افزایش پیدا می کند. احتمال ایجاد هر نقطه رنگی با یک انعکاس خاص بستگی به درصد الیاف در مخلوط دارد. با توجه به توانایی کامپیوترهای در دسترس و ایجاد تعدا د بسیار بیشتری از رنگهای تشکیل شده در سطح مخلوطهای سه گانه نسبت به مخلوطهای حاوی و جز متناسب با احتمال هر نقطه رنگی با یک انعکاس خاص بستگی به درصد الیاف در مخلوط دارد. با توجه به توانایی کامپیوترهای در دسترس و ایجاد تعداد بسیار بیشتری از رنگهای تشکیل شده در سطح در مخلوطهای سه گانه نسبت به مخلوطهای حاوی دو جز متناسب با احتمال ایجاد آنها، امکان کاربرد معادله اصلی تنها تا 9 لایه مقدور شد. با توجه به چنین محدودیتی،امکان کسب حالت کاملا پشت پوش در طول موجهایی که شفافیت اجزا حاضر درمخلوط بالا بود میسر نگردد. این امر نشان دهنده این است که به تعداد لایه های بیشتری برای رسیدن نمونه به حالت پشت پوشی نیاز می باشد. مقایسه نتاجی حاصل از پیش گویی انعکاس با استفاده از به کار گیری معادله اصلی و معادله و دو ثابتی با نتایج واقعی نشان از خطای کمتر نظریه دو ثابتی در پیش بینی انعکاس دارد.

در مقاله حاضر مدل سه درجه آزادی مانوری خودرو جهت بررسی پایداری سیستم مورد مطالعه قرارمی گیرد. مانور در نظر گرفته شده حرکت خودرو در مسیر مستقیم در شرایط ترمزگیری می باشد. معادلات حرکت خودرو برای شرایط قفل شدگی چرخ های جلو استخراج گردیده و سپس با استفاده از قضیه شرط کافی همواری ماتریس اینرسی و اعمال تغییر متغیرهای مناسب در معادلات، پایداری نمایی سیستم به صورت تحلیلی اثبات می گردد. با استفاده از نتیجه این قضیه تاثیر تغییر پارامترهای مختلف سیستم در پایداری بررسی می شود. مدل ارائه شده به روش عددی نیز شبیه سازی شده و نتایج حاصله از بررسی تحلیلی در زمینه پایداری و تاثیر پارامترهای مختلف خودرو در آن، با این شیوه صحه گذاری می گردد.

با توجه به اهمیت روز افزون پوششهای آلیاژ روی- نیکل در صنایع خودروسازی، تحقیقات گستردهای برای دستیابی به شرایط بهینه ایجاد این پوششها در حمامهای مختلف و همچنین بر روی خواص فیزیکی و شیمیایی آنها انجام گرفته است. در این مقاله، تاثیر تغییرات عوامل گوناگونی از قبیل دانسیته جریان pH و دمای حمام آبکاری و غلظت یونهای فلزی در ترکیب حمام بر روی ترکیب درصد پوششهای آلیاژ روی- نیکل، مورد ارزیابی قرار گرفته و همچنین برخی از خواص فیزیکی وشیمایی این پوششها مورد مطالعه قرار می گیرند.