نشریه پژوهش و نگارش کتب دانشگاهی
سال دهم شماره 1 (پیاپی 14، بهار 1384)

ساختار کتاب درسی به عنوان وسیله یادگیری، بدون تامل در فرایند یادگیری، قابل فهم نمی باشد بر این اساس یادگیری به زمینه سازی ذهنی و مفهومی نیاز دارد. کتاب درسی که در دنیا به عنوان یک رسانه مهم شناخته شده است باید بخش مقدمات داشته باشد و موارد ضروری قبل از متل درسی را در بر گیرد. همچنین یادگیری دارای متن و پیکرده اصلی است طبق این قاعده کتاب درسی نیز باید دارای متن مناسب درسی باشد و در آن عناصر یادگیری به صورت یکپارچه انسجام یابد تا به یادگیری مؤثر منجر شود...

فرهنگ نویسی درکشورهای مختلف سابقه ای طولانی دارد، و در کشور ما نیز از جایگاه ویژه ای برخوردار است. محققین شروع تاریخ فرهنگ نگاری توسط ایرانیان را از اوایل قرن 9 میلادی می دانند که در مقایسه با کشورهای اروپایی از سابقه طولانی آن حکایت می کند. فرانسوی ها از قرن 16، انگلیسی ها از قرن 17 و روسها از قرن 18 بدین امر همت گمارده اند. هدف این پژوهش مقایسه اجمالی فرهنگهای به چاپ رسیده و پر کاربرد دو زبانه روسی به فارسی و فارسی به روسی و ارائه قابلیتها و ویژگی های یک فرهنگ خوب می باشد.

نگارش به طور اعم و نگارش متون درسی و آموزشی به طور اخص مهارتی پیچیده است و در فرایند آن نویسنده باید به عوامل گوناگون توجه نموده و با استفاده از شیوه ها و فنون مختلف بر کیفیت نگارش خود بیفزاید. لازم به توضیح نیست که عوامل متعددی در کیفیت نگارش متون درسی موثر است که در این مقاله سعی شده مهمترین عوامل مؤثر به طور اجمالی معرفی شوند. فرایند نگارش متون درسی دارای سه مرحله قبل از تدوین، تدوین و بعد از تدوین است که در این مقاله عمدتا مرحله دوم مورد نظر می باشد.

در قسمت اول این مقاله تلاش کردیم تا برتری رویکرد یادگیری محور به زبان تخصصی را در مقایسه با رویکردهای مهارت محور و زبان محور نشان دهیم. اکنون با همین رویکرد، برنامه درسی، کتاب درسی و نقش مدرس را بررسی می کنیم. همچنین پیشنهادهایی درباره کتاب زبان تخصصی ارائه می دهیم و مهمترین وجوه تفاوت زبان تخصصی و معلم زبان عمومی را بیان می کنیم. در این نوشتارها تلاش کرده ایم تا یک رهیافت منسجم، واقعگرا، متعادل و «انسانی تر» به آموزش زبان تخصصی را معرفی کنیم که اگر به آن خوب پرداخته شود - با باور ما - به یادگیری بیشتر و بهتر خواهد انجامید.

پیش تدوین چکیده برای مقالات علمی در مجلات معتبر در دهه اخیر در کشور ما نیز رواج یافته است و ترجمه آن به زبان انگلیسی در انتهای مجلات به چاپ می رسد. هدف این مقاله معرفی انواع چکیده، روش های مختلف چکیده نویسی و آشنایی با اشکال جدید چکیده نویسی علمی است. برای تدوین این مقاله از نقطه نظرات صاحب نظران بنام و سازمان های دست اندرکار مقولات نوشتاری استفاده شده است. قبل از تدوین چکیده، باید نوع آن را انتخاب کرد، سپس روش کار خود را برگزید و بر اساس الگوهای نظام یافته، چکیده را تدوین نمود...

با توجه به لزوم ارتباط میان فرهنگها، ترجمه از راه های برقراری این مهم می باشد. مترجم در برخورد با متون مختلف خود را در دنیایی دیگر می یابد و سعی در ایجاد ارتباط میان زبان مبداء و زبان مقصد می کند. برای ترجمه، سه اصل باید با یکدیگر همراه شود: شناخت زبان مبداء، شناخت موضوع مورد بحث و سومین اصل توانایی یافتن معادل برای هماهنگی میان مفهوم و زبان، اندیشه و گفتار. عمل ترجمه شامل فهمیدن «متن» است و در قدم بعدی «دوباره بیان کردن» آن به زبان دیگر است. در این مقاله نگاهی به برخی کمبودها در ترجمه از زبان فارسی به زبان فرانسه و بالعکس خواهیم داشت...