Journal of Kermanshah University of Medical Sciences
Volume:8 Issue: 2, 2004

اسیدهای چرب غیراشباع ازمهم ترین ترکیبات تشکیل دهنده غشاهای بیولوژیکی هستند. اکسیداسیون این اسیدها عامل ایجاد بسیاری از بیماری ها ازجمله آتروسکلروز و سرطان می باشد. تعدادی آنتی اکسیدان صناعی به بازارعرضه شده که به علت سمیت، مصرف آن ها محدوداست. با توجه به ایمنی کاربرد گیاهان دارویی، در این پژوهش تاثیرات آنتی اکسیدانی منتخبی ازگیاهان دارویی بومی کشورمان مورد بررسی قرار گرفت.
عصاره های هیدروالکلی شش گیاه دارویی پرمصرف ازخانواده نعناع به نام های مریم گلی، بادرنجبویه، آویشن دنایی، زرین گیاه، اسطوخودوس و بادرشبویه به روش ماسراسیون تهیه شد و تاثیرآن ها در کاهش اکسیداسیون هپاتوسیت ها با اندازه گیری مالون دی آلدئید (به روش کالریمتری) وهمچنین اندازه گیری فعالیت آنزیم هایSGOT وLDH بر اساس روش کالریمتری و با استفاده از کیت های مربوطه مورد مطالعه قرار گرفت.
از بین گیاهان مورد بررسی، مریم گلی وبادرنجبویه تاثیرات آنتی اکسیدانی بهتری داشتند، به طوری که عصاره های آن ها درغلظت mg/ml 0.01 به طور معناداری اثرآنتی اکسیدانی ازخود نشان داد. در مورد دو گیاه آویشن دنایی و زرین گیاه نیز اگرچه اثر کاهندگی ا کسیداسیون درغلظت mg/ml 0.01 معنادارنبود، ولی عصاره های این دو گیاه درغلظت mg/ml 0.05 به طور معنادار از خود، اثر آنتی اکسیدانی نشان دادند. همچنین هیچ کدام ازکاهش های ایجادشده در پارامترهای بررسی اثرآنتی اکسیدانی عصاره های دو گیاه اسطوخودوس و بادرشبویه، معنادار نبود.
بحث: از بین گونه های دارویی مورد مطالعه، عصاره بادرنجبویه دارای جالب ترین اثر آنتی اکسیدانی است. ازآنجا که گونه های مختلف خانواده نعناع دارای ترکیبات مؤثره اسانس فرار و پلی فنلی هستند، این احتمال وجود دارد که عامل اصلی در بروز خواص آنتی اکسیدانی این گیاهان ترکیبات فنلی موجود در آن ها باشد.

تاکنون آنتی ژن اختصاصی پروستات (PSA)، به عنوان یک شاخص آنتی ژنیک مهم سرطان پروستات و یک آنتی ژن مخصوص بافت پروستات محسوب می شد، ولی در چند سال اخیر، با استفاده ازتکنیک های مختلفی آن را ازعصاره بافت های مختلف سرطانی زنان ومردان مبتلا (بامنشا غیرپروستاتی) نیز استخراج کرده اند.این امر، می تواند اختصاصیت PSA را نسسبت به بافت پروستات مورد تردید قرار دهد؛ لذا پژوهش حاضر با هدف مقایسه سطح سرمی آنتی ژن اختصاصی پروستات در مبتلایان به سرطان پروستات و برخی سرطان های غیر پروستاتی انجام گرفته است.
این مطالعه از نوع توصیفی تحلیلی می باشد که با روش نمونه گیری در دسترس از میان مراجعین به بیمارستان های امام خمینی تهران، مرکز انستیتو تحقیقات کانسر و مرکز آموزشی درمانی طالقانی کرمانشاه طی سال های 1379تا1380انجام شده است. نمونه تحت مطالعه 167نفر شامل 29فرد سالم و 138بیمار(62نفر زن و 76نفر مرد) مبتلا به 23نوع سرطان های پروستاتی و غیرپروستاتی بودند. برای اندازه گیری سطح سرمی PSA، از روش ایمونورادیومتریک (IRMA) استفاده شد. داده های به دست آمده با استفاده از آماره های توصیفی و آزمون های آماری T مستقل و من ویتنی ارائه گردید.
نتایج نشان داد میزان سطح سرمی PSA درمردان مبتلا به سرطان پروستات (21/29 ±31/66) نسبت به سایر انواع سرطان ها در مردان (65/0 ±96/0) دارای اختلاف معناداری است(p<0.001). همچنین میزان سرطان کولون (7/11 ±84/11) نیز در مقایسه با سایر سرطان های غیر پروستاتی اختلاف معناداری را نشان داد (p<0.04). بین میزان سطح سرمی PSA درمردان مبتلا به سرطان های غیرپروستاتی (65/ 0 ± 96/0) وافراد سالم (96 /0± 38/1) اختلاف معناداری وجود داشت. میزان سطح سرمی PSA در زنان سالم (035/0± 045/0) در مقایسه با زنان مبتلا به سرطان سینه (11/0± 2/0) اختلاف معناداری را نشان داد (p<0.001) بحث: اگرچه نتایج به دست آمده در این طرح نشان دهنده مقادیری از PSA در سرم افراد مبتلا به سرطان های غیرپروستاتی می باشد، اما جز در یک نوع سرطان در مردان(کولون) و در زنان(سینه)، این مقادیر در حد طبیعی بود. با عنایت به نتایج این بررسی می توان نتیجه گرفت اگرچه پروستات به عنوان منشا اصلی سنتز PSA می باشد، ولی اختصاصی بودن آن در سرطان پروستات تا حدودی مورد تردید است؛ بنابراین پتانسیل پاراکلینیکی PSA می تواند برای پیش آگهی بیماری و تشخیص بعضی از سرطان های غیر پروستاتی مورد توجه قرار گیرد.

با توجه به اینکه جراحی گوش میانی ممکن است باعث آسیب شنوایی از نوع حسی عصبی بشود، این بررسی به منظور تعیین سطح شنوایی حسی عصبی پس از اعمال جراحی گوش میانی در مرکز آموزشی درمانی آیت الله کاشانی وابسته به دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در سال 82-1381 انجام شد.
روش مطالعه کارآزمایی بالینی از نوع قبل و بعد بود.90 نفر از بیماران با عفونت مزمن گوش میانی که در بیمارستان آیت الله کاشانی اصفهان جهت ماستوئیدکتومی و تمپانوپلاستی بستری شده بودند، نمونه های مطالعه را تشکیل دادند. قبل و 14-10 روز پس از جراحی گوش میانی تست شنوایی هدایت استخوانی در فرکانس های 250 تا 4000 هرتز از گوش متبلا به عفونت مزمن به عمل آمد. تست های شنوایی در یک مرکز و توسط دستگاه AMPLID319 صورت گرفت. متغیرهای دیگر مثل سن، جنس، نوع جراحی، تشخیص ضایعه گوش میانی و مدت دریل نیز مورد بررسی قرار گرفت. سپس اطلاعات به دست آمده با استفاده از آمار توصیفی (فراوانی، درصد، ضریب همبستگی) و آمار تحلیلی (تی زوج و آزمون کای دو) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
سن افراد تحت مطالعه 74 /10± 17/ 25 سال بود، 3/53 درصد آن ها زن و بقیه مرد بودند.5/36 درصد خانه دار بودند. 3/33درصد افراد تحت عمل جراحی ماستوئیدکتومی و تمپانوپلاستی چپ و 6/25درصد تحت عمل ماستوئیدکتومی و تمپانوپلاستی راست قرار گرفتند. بیشترین درصد تشخیص بیماری گوش میانی، کلستاتوم (8/37%)بود. مدت دریل 51/16± 19/31 دقیقه بود. میانگین سطح شنوایی قبل و بعد از عمل جراحی در فرکانس های مختلف به جز فرکانس 250 هرتز(p<0.04)، تفاوت معنادار آماری نداشت. بین مدت دریل و تشخیص بیماری گوش میانی تفاوت معنادار آماری مشاهده نگردید. بحث: تغییر سطح شنوایی قبل و بعد از عمل جراحی گوش میانی در بیماران مورد مطالعه مشاهده نشد. به نظر می رسد که در اعمال جراحی گوش میانی، در صورت رعایت اصول اولیه جراحی گوش، آسیب بیشتری به شنوایی حسی عصبی بیمار وارد نمی آید و در این خصوص نباید واهمه ای وجود داشته باشد.

مسمومیت یکی از فوریت های شایع پزشکی به ویژه در کودکان است. مسمویت هایی که منجر به بستری شدن می شود، مهم ترین علت مرگ و میر کودکان می باشد. شیوع مسمویت درکودکان با سنین پایین تر بیشتر است، به طوری که در مطالعات مشخص شده است تقریبا 80 درصد افرادی که دچار مسمومیت شده اند، کودکان کوچک تر از 6 سال بوده اند. این مطالعه با هدف بررسی همه گیرشناسی مسمومیت در کودکانی که در بیمارستان های رازی و شهید فهمیده کرمانشاه بستری شده اند، انجام شده است.
مطالعه حاضر از نوع توصیفی تحلیلی می باشد که در فاصله زمانی مهرماه 1381 تا مهرماه 1382 انجام شده است. جامعه مورد مطالعه کلیه کودکان مسموم بستری در بیمارستان های آموزشی کودکان رازی و شهید فهمیده کرمانشاه بودند که تعداد آن ها 172 نفر بود. اطلاعات این افراد از پرونده های آن ها استخراج شد. سپس این اطلاعات، با استفاده از آمارهای توصیفی و تحلیلی مورد بررسی قرار گرفتند.
61 درصد کودکان مسموم پسر و بقیه دختر بودند. شایع ترین سن مسمومیت مربوط به کودکان 4-2 ساله (7/36%) بود.
مسمومیت در تابستان (7/33%) نسبت به سایر فصول بیشتر مشاهده شد. 4/74 درصد مسمومیت در کودکان شهری رخ داده بود و از میان مواد سمی، داروها بیشترین فراوانی(2/44%) و قارچ سمی و منواکسیدکربن کمترین فراوانی (5/0%) را دارا بودند. کاهش سطح هوشیاری به عنوان علامت تظاهرکننده مسمومین بیشترین شیوع (36%) را داشت و اکثر بیماران (9/59%) به صورت اتفاقی مسموم شده بودند. از کل بیماران 1/65 درصد فقط با اقدامات کنسراتیو و بدون دارو یا پادزهر اختصاصی درمان شدند. تعداد مرگ و میر کودکان بستری شده 4 نفر (4/2%) بود که 8/1درصد از مرگ ها به دلیل گزش توسط عقرب و مار و 6/0درصد به دلیل مسمومیت با فرآورده های نفتی یا هیدروکربن ها رخ داده بود.
بحث: با توجه به فراوانی قابل توجه مصرف دارو به عنوان عامل عمده مسمومیت در کودکان لزوم آگاهی والدین و افراد در خصوص نگهداری صحیح دارو و نیز توجه به برچسب های دارویی ضروری به نظر می رسد. همچنین توصیه به والدین در خصوص به کاربردن اعمالی که می تواند از عوارض مسمومیت بکاهد، می تواند در کاستن عوارض مسمومیت و نیز کوتاه کردن دوره بستری شدن کودکان در بیمارستان و در نهایت کاهش مرگ و میر کودکان مسموم کمک کند.

با توجه به شیوع زیاد بیماری های عروق کرونر و مرگ و میر ناشی از آن، شناخت اپیدمیولوژیک این بیماری از اهمیت زیادی برخوردار است؛ لذا مطالعه حاضر با هدف بررسی اپیدمیولوژیک بیماری های عروق کرونر مراجعه کنندگان به مراکز قلب کرمانشاه انجام شده است.
از تاریخ اول بهمن 1379 به مدت یک سال با مراجعه به مراکز بیماری های قلب در استان کرمانشاه، اطلاعات مربوط به بیمارانی که به علت بروز علایم تنگی عروق کرونر بستری شده بودند، در پرسشنامه های مخصوص جمع آوری شد. بیماران مورد مطالعه افرادی بودند که دچار انفارکتوس میوکارد شده بودند (درد تیپیک با افزایش آنزیمی و تغییرات نواری در EKG) و یا تست ورزش مثبت داشتند و یا در آنژیوگرافی، دچار تنگی عروق کرونر بودند. در نهایت اطلاعات بدست آمده با استفاده از آمار توصیفی ارائه گردید.
کل بیماران 663 نفر بودند که 492نفر(1/74%) از آن ها مرد و 171نفر(9/25%) زن بودند. 123نفر(6/18%) روستایی و بقیه شهری بودند. حداقل سن بیماران 25 سال بود. بیشترین فراوانی با 194 نفر (3/29%) در گروه سنی 69-60 ساله بود. تعداد 363نفر(8/55%) از افراد مورد مطالعه بی سواد بودند. از نظر شغلی، بیشترین گروه مبتلایان خانم های خانه دار (2/24%) و کمترین آن ها معلمان(2%) و در درجات بعد کشاورزان و کارگران دارای مشاغل سخت دارای بیشترین فراوانی درمبتلایان بودند (به ترتیب 5/16% و 4/16%). در 63درصد افراد کلسترول بیش از 200میلی گرم بود. در5/57 درصدHDL کمتر از40 و LDL در 9/47 درصد بیش از 130 و در 4/48درصد تری گلسیرید بیش از 150 میلی گرم در دسی لیتر بود. سابقه مصرف سیگار، فشار خون، مصرف تریاک، عدم تحرک کافی و اضافه وزن به ترتیب در 41، 5/35، 5/17، 4/81 و 1/57درصد وجودداشت. 5/80درصد از آنان روغن مایع مصرف نمی کردند، در حالی که مصرف روغن جامد و روغن حیوانی به ترتیب در 3/91 و 23درصد وجود داشت. 7/17درصد از آن ها دیابتی بودند. مصرف هفتگی گوشت قرمز، جگر و تخم مرغ در آن ها به ترتیب به میزان 9/83، 9/12 و 2/70درصد) بود. در 51/4درصد از آن ها سابقه مصرف ماهی وجود داشت.
بحث: گرچه زنان حدود یک چهارم مبتلایان را تشکیل داده اند، ولی بیشترین فراوانی شغلی در کل بیماران مربوط به زنان خانه دار بود. وجود عوامل خطرساز متعدد در مبتلایان نشان دهنده اهمیت برنامه های پیشگیری در جلوگیری از بروز این بیماری ها می باشد. با توجه به داده های به دست آمده، برنامه هایی برای اصلاح تغذیه، کاستن کلسترول، LDL و انجام فعالیت های مناسب ورزشی توصیه می شود.

کیفیت زندگی شاخص مهمی در بررسی وضعیت بهداشتی و درمانی است؛ لذا این مطالعه به منظور تعیین کیفیت زندگی در بیماران دیابتی مراجعه کننده به انجمن دیابت ایران در سال 1382 انجام گردید.
این تحقیق از نوع توصیفی تحلیلی و مقطعی است. طی سه ماه تمامی بیماران داوطلب مراجعه کننده به انجمن دیابت ایران در شهر تهران که بیش از 18 سال سن داشتند و حداقل یک سال به دیابت مبتلا بودند، در این تحقیق شرکت نمودند. ابزار مورد استفاده، پرسشنامه ای حاوی 41 سؤال بود که کیفیت زندگی در سه بعد در آن بررسی می شد: عمومی (13-52 امتیاز)، اختصاصی (108-27 امتیاز) و کلی (160-40 امتیاز). همچنین نمونه خون بیماران برای بررسی هموگلوبین گلیکوزه جمع آوری شد. برای ارائه یافته ها از آمارهای توصیفی و آزمون های تی مستقل، همبستگی پیرسون و اسپیرمن و من ویتنی استفاده گردید.
از میان 104 بیمار شرکت کننده در تحقیق، 68 بیمار(65%) زن، 14 بیمار(13%) مبتلا به دیابت نوع اول و 34 بیمار (7.32 %) تحت درمان با انسولین بودند. سن بیماران 8.12±7.116 سال بود. پایایی پرسشنامه بیش از 0.95 تخمین زده شد. امتیاز کسب شده از پرسشنامه کیفیت زندگی در ابعاد عمومی، اختصاصی و کلی به ترتیب 37، 7.79 و 7.116 بود. کیفیت زندگی در سه بعد مورد بررسی با وجود درد در دست و پا، احساس خستگی و تعداد علایم و نشانه های گزارش شده ارتباط داشت. کیفیت زندگی در هیچ یک از ابعاد با سن، نوع دیابت، مدت بیماری و نحوه درمان ارتباط معنادار نداشت.
بحث: وجودعلایم ناراحت کننده مانند درد و احساس خستگی می تواند بر احساس کیفیت زندگی مبتلایان به دیابت اثر بگذارد.
پرسشنامه طراحی شده، ضمن برخورداری از روایی بالا توانست این تاثیرات را نشان دهد. به نظر می رسد وجود علایم و نشانه ها می تواند شاخصی مناسب برای بررسی اعتبار ساختار در پرسشنامه های مربوط به بررسی کیفیت زندگی باشد.

دیابت بیماری ای است که با افزایش مزمن قند خون که ناشی از اختلال ترشح یا عمل انسولین و یاهردوی آن هاست، مشخص می شود. باتوجه به عوارض مزمن و جدی این بیماری چنانچه برای پیشگیری وکنترل آن اقدامات مناسب صورت نگیرد، سهم بزرگی از علل ناتوانی ها ومرگ ومیر را به خود اختصاص خواهد داد؛ لذا مطالعه حاضر به منظور تعیین شیوع دیابت در افراد بالای 30 سال استان کرمانشاه صورت گرفته تا با استفاده از یافته های آن بتوان تمهیدات لازم را برای مراقبت وکنترل بیماری فراهم نمود.
پژوهش حاضریک مطالعه توصیفی است که در پاییز سال 1380 روی متولدین قبل از 1 / 7 / 50 انجام شد. نمونه گیری به روش خوشه ایسیستماتیک تصادفی صورت گرفت. تعداد نمونه ها باتوجه به فرمول برآورد نسبت ها (با اطمینان 95 % و خطای 2 %) 1210 نفر برآورد شد. باتوجه به شاخص های مورد قبول انجمن دیابت امریکا برای انجام دوبار قند پلاسمای ناشتا و تست تحمل گلوگز، طرح در سه مرحله به اجرا درآمد: در مرحله اول اندازه گیری گلوگز پلاسمای خون وریدی ناشتا درهمه افراد به عمل آمد. افرادی که گلوگز زیر 110 داشتند، سالم تلقی شدند وکسانی که گلوگز مساوی ویا بالاتر از 126 داشتند، وارد مرحله دوم شدند. در مرحله دوم در این افراد مجددا گلوگز ناشتای پلاسمای خون وریدی اندازه گیری شد. درصورت وجود گلوگز بالاتر ویامساوی 126 به عنوان دیابتی تلقی می شدند. در مرحله سوم از افرادی که در مرحله اول ومرحله دوم گلوگز 126 - 110 داشتند، تست تحمل گلوگز با 75 گرم گلوگز خوراکی به عمل آمد که در صورت وجود گلوگز پلاسمای خون وریدی 2 ساعت بعد مساوی یا بالاتر از 200 دیابتی محسوب می شدند. در بین 1210 نمونه 727 نفر زن و 483 نفر مرد بودند. 790 نفر شهری و بقیه روستایی بودند. سن افراد 10 48 سال بود و تعداد 82 نفر(8/6%) به دیابت مبتلا بودند. 6/1 درصد افراد اختلال تحمل گلوکز داشتند. فراوانی دیابت درجمعیت شهری 2/9ودرجمعیت روستایی 2/1درصد بود.
بحث: به نظر می رسد که دیابت در استان کرمانشاه از شیوع قابل ملاحظه ای برخوردار باشد، لذا به منظور جلوگیری از عوارض اقتصادی و اجتماعی این بیماری می بایست تدابیر لازم برای به کارگیری سطوح مختلف پیشگیری اتخاذ شود 0

کودک آزاری از جمله معضلات جوامع امروز است، به گونه ای که اکنون در کشورهای پیشرفته قوانین حمایتی از اطفال جایگاه خود را یافته اند. در این زمینه نوع فیزیکی کودک آزاری بیشتر با تظاهرات واضح همراه است، به طوری که انواع ضایعات پوستی به شکل کبودی، آثار خراش، گازگرفتگی و سوختگی همراه با شکستگی های جمجمه و آسیب احشای داخل شکمی در آن دیده می شوند و هر پزشکی که با ضایعات متنوع پوستی و شکستگی های جمجمه ای مواجه می گردد، باید به فکر این تشخیص باشد. در جوامع مختلف شیوع این مساله حدود 6 در 1000 کودک زیر دو سال است که با افزایش سن بالاتر می رود.
معرفی بیمار: دختر 8 ماهه ای توسط همراهانش با شکایت تشنج که از عصر روز قبل از مراجعه به شکل ناگهانی آغاز شده بود، در ساعات اولیه صبح به اورژانس آورده شد. در شرح حال نکته مثبتی جز متارکه مادرش نداشت. در نگاه اول بیمار خواب آلوده بود، تب نداشت و ملاج قدامی برجسته ای داشت. ضایعات متعدد پوستی در صورت، گردن، تنه و اندا م ها به شکل کبودی های منتشر، سوختگی، خراش، آثار گازگرفتگی و بریدگی مشهود بود و در معاینه ته چشم خونریزی شبکیه دیده می شد. در بررسی های انجام شده تعداد 25350 در میکرو لیترگلبول قرمز دژنره در مایع مغزی نخاعی گزارش شد. بررسی های انعقادی طبیعی بود. در رادیوگرافی جمجمه شکستگی های متعدد در جمجمه وجود داشت. در CT Scan مغز، در هنگام ورود، علایم ادم مغزی مشهود بود که درMRI تایید شد و در CT Scan مجدد پس از دو هفته، آتروفی منتشر مغزی گزارش گردید. در سونوگرافی از شکم نکته ای نداشت. در نهایت شیرخوارنابینا و باکاهش شنوایی همراه با داروهای ضد تشنج ازبخش اطفال مرخص گردید، درحالی که علی رغم پیگیری های قانونی بیمارستان، نام برده در اختیار والدین قرار گرفت وبه محیط زندگی قبلی برگشت.
بحث: دربرخورد با هر شیرخواری که با شکایت تشنج بدون تب، ضایعات پوستی متعدد و ملاج برجسته ارجاع می گردد و در معاینه ته چشم خونریزی شبکیه دارد، باید به فکر کودک آزاری بود.