مجله صفه
پیاپی 39 (پاییز و زمستان 1383)

شهرها به مرور زمان رشد و توسعه می یابند و با این توسعه دائما در حال تحول و تغییرند. لازمه هر گونه تحول و تغییری به هم ریختگی و عدم توازن است. به این به هم ریختگی و عدم توازن «مسئله» گفته می شود. چنانچه این عدم توازن ضعیف، متوسط یا شدید باشد، می توان بدون اطلاق «مسئله»، آن را «بحران» و نهایتا «فاجعه» نامید. ساکنان شهرها و خصوصا مجموعه مدیریت شهری آن به اشکال گوناگون روزمرگی و برنامه ای در صدد حل و فصل این به هم خوردگی و عدم توازن اند. ...

روند رو به رشد جمعیت کشور در چند دهه اخیر و جابه جایی های گسترده آن و سیاست هایی که در پی رشد و توسعه کشور اتخاذ شد، مشکلاتی در زمینه مسکن به وجود آورد که از آن با عنوان «بحران مسکن» یاد می شود. در این میان، گروهی که نظرات و آرای آنها عملا بر سیاست های مسکن تاثیرگذار بوده است، ریشه این بحران را در ناتوانایی برای ایجاد تعادل بین عرضه و تقاضا می دانستند و به زمینه های تولید بیشتر مسکن اعتقاد داشتند، اما گروهی دیگر بحران اصلی را فراتر از این موضوع و زائیده درک نادرست از ماهیت سکونت دانسته و به دنبال ارائه راه حل های دیگر بوده اند. ...

با توجه به کمبود مسکن و سیاست گذاری های اخیر برای تامین آن مطابق الگوی مصرف مسکن در کشور، فضای باز یا حیاط از برنامه طراحی واحدهای مسکونی مستقل حذف یا بسیار محدود شده است. ایجاد شرایط مطلوب، به گونه ای که ساکنان هر محله فضای کوچه را ادامه فضای باز خانه و مکان فعالیت های مکمل زندگی روز مره به شمار آورند، می تواند نقش مهمی در زندگی شهری داشته باشد. ...

یکی از حوزه های مهم تحقیق در معماری، تاریخ معماری است. نویسنده این مقاله تحقیق در تاریخ معماری را از نوع تحقیق تفسیری تاریخی می داند و می کوشد، متناسب با مجال مقاله، این نوع تحقیق را تعریف و حدود و راهکارها و قوت ها و ضعف های آن را آشکار کند. بدین منظور، در مقدمه مقاله درباره تحقیق تفسیری تاریخی سخن می گوید. این تحقیق نوعی از «تحقیق تفسیری» است که موضوع آن در گذشته روی داده است. ...

در این تحقیق رد پای قداست در معماری اسلامی ایران بررسی شده است. به عبارتی، شناسایی عواملی که خاصیت فرازمانی و فرامکانی به این معماری داده است، اشاره به عالم معنا و رمز و راز معنایی دارد و قابل دریافت توسط همه انسانها در همه اعصار و فرهنگ ها بوده و آنها را تحت تاثیر قرار میدهد. ویژگی های معماری اسلامی ایران از این نظر عبارت اند از هدفمندی ساختاری، داشتن داستان زندگی، استقرار متناسب یا شان فضا، کمال گرایی، الگوپذیری، رعایت اندازه و تناسبات موزون، قوام یافتگی، رعایت ترجیح و مرجحات، رعایت قناعت و نهایتا پیوستگی با طبیعت. ...

طی هشت سال دفاع مقدس ایران در برابر عراق (1367-1359)، با آنکه صدمات انسانی و مادی جبران ناپذیری به کشور وارد شد، تجربیات ارزنده ای در زمینه های گوناگون علمی، از جمله معماری و شهرسازی، به دست آمد. در این خصوص، رشته های مختلفی در طراحی معماری دفاعی موثر با یکدیگر در تعامل بودند، از جمله رابطه «ترس» در حوزه علم روان شناسی و «معماری» در حوزه علم فنی مهندسی. ...

این مقاله نگرشی است بر جایگاه پایان نامه و نحوه داوری آن در روند آموزشی دوره کارشناسی ارشد رشته معماری با تکیه بر مطالعه موردی فارغ التحصیلان دانشگاه شهید بهشتی (ملی ایران) در سالهای 1359-1339. هدف از تدوین این مقاله، بررسی نحوه ارزشیابی نهایی فارغ التحصیلان دوره کارشناسی ارشد رشته معماری با توجه به بنیه و توان علمی دانشجو در مدت تحصیل است که در آن همبستگی میان عوامل مداخله گر متعددی همچون استاد راهنمای پروژه، موضوع، نمره و درجه پروژه نهایی، هیئت داوران و طول مدت تحصیل، مطالعه شده است. ...