ماهنامه جهان انرژی
پیاپی 1 (شهریور 1384)

بحث یارانه ها و نحوه مدیریت آن به یک آزمون بزرگ برای دولتهای پس از انقلاب تبدیل شده است. مواجهه با یارانه ها مصداق کامل تقابل بین آرمان اقتصادی و واقعیت های اقتصادی اجتماعی سیاسی در کشور است. بدنه کارشناسی و مدیریتی کشور به این نتیجه رسیده است که تداوم چنین وضعیتی امکان پذیر نیست. اما گویا هیچ تیم مدیریتی حاضر به پذیرش ریسک اصلاح وضع موجود نیست. به نظر می رسد ریسک غیر قابل محاسبه در این حوزه بیش از ریسک قابل ارزیابی است. ...

نشریه ایران انرژی فوکس پانزدهم فروردین 1384 مصاحبه ای را با آقای سید مهدی حسینی، معاون مدیر عامل شرکت ملی نفت ایران برگزار نمود که طی آن ایشان دیدگاه های خود را در خصوص معاملات بای بک و سیاست آتی ایران در زمینه نفت پس از دولت آقای خاتمی و اثرات تحریم ها و فشارهای امریکا بطور مفصل بیان نموده است.

با وجود پیگیری طرح های صادرات گاز در سه بخش خط لوله، گاز طبیعی مایع شده (LNG) و جی. تی. ال از سوی وزارت نفت، گروه هایی از کارشناسان و مقامات مسئول معتقدند کشور، گزینه های بهتری برای بهره گیری از ذخایر گاز خود دارد. به اعتقاد این گروه استفاده از گاز در بخش جایگزینی مصرف داخلی و تزریق به مخازن نفتی ارزش افزوده بیشتری برای اقتصاد ملی به همراه دارد. این در حالی است که آخرین عکس العمل مقامات هندی در قبال امکان عدم صادرات گاز ایران به این کشور دریافت ضمانت 50 میلیون دلاری عنوان شده است. ...

خوشه های صنعتی هر چند در عرصه نظریه ها، ایده ای با سابقه کمتر از 10-15 سال محسوب می شود اما طی سالهای اخیر تجربه موفقی در حوزه تئوری های توسعه بخشی و ملی محسوب می شود. شواهد موجود بیانگر پیاده سازی این مدل در بخش های مختلف صنعتی کشورهای پیشرفته و نتایج موفق حاصل از آن بوده است. ضمن اینکه موارد اجرای این مدل در بخش نفت نیز از آن قاعده مستثنی نیست. ...

حضور همزمان انسان در بیش از یک مکان، یکی از مهمترین محدودیت هایی است که آدمی به مدد استفاده از فناوری های نو آن را در نوردیده است. استفاده از فناوری «کنفرانس دیداری» قلمرو مدیران را در هر سطحی توسعه می دهد. عصر ارتباطات از این بابت به مدیران فعلی برای برگزاری جلسه مذاکره با یک یا چند گروه بازرگانی، آموزش و حراست از چند مکان در آن واحد، نظارت بر عملکرد چند سازمان یا اداره از محل دفتر مدیریت و... نیاز به تغییر محل خود یا طرف مقابل یا ثالث نداشته باشد. ...

Outsourcing یا تامین منابع اعم از منابع مالی و انسانی از خارج از شرکت ها یا واحدهای تولیدی و صنعتی (برون سپاری) پیامدهای چندگانه ای در زمینه مدیریت سازمانها به وجود آورده است. توسعه تخصص در زمینه تامین نهاده های تولید، افزایش راندمان نیروی کار، کمک به کاهش واقعی حجم دولت و ایجاد مجال برای پرداختن به وظایف حاکمیتی بخشی از مزایای فراگیر شدن دیدگاه برون سپاری (Outsourcing) است. ...

در دو دهه اخیر در عرصه صنعت و بازارهای جهانی تحولات چشمگیری بوجود آمده است. واحدهای تولیدی و صنعتی به دلیل نقش پر اهمیت شان در رشد و توسعه اقتصادی کشورهای در حال توسعه می بایست با بهره گیری از آخرین یافته های دانش و فن آوری به استقبال این دگرگونی ها رفته، خود را با روند جهانی همگام ساخته و روش هایی برای بهبود و ارتقای فعالیت های اقتصادی در هر دو بعد کمی و کیفی اتخاذ کنند، تا در بازاری که هر روز چرخه های تولید محصول کوتاه تر، نیاز مشتری متنوع تر و زمان های تحویل کاهش می یابد، توانایی رقابت داشته باشند. ...

توسعه اشتغال طی سالهای اخیر به یکی از اولویت های سیاست گذاری اقتصادی کشور مبدل شده است. در این راستا یکی از معیارهای سنجش اولویت انجام پروژه های سرمایه گذاری در زیر بخش های مختلف صنعتی، خدماتی و کشاورزی در کشور، میزان اشتغال زایی مستقیم و غیر مستقیم این پروژه ها بوده است. نقطه نظرات سعید شوال پور کارشناس جهان انرژی را در این زمینه می خوانید.

از زمانی که وزارت نفت با طراحی یک کنفرانس در جزیره کیش، نگاه سرمایه گذاران داخلی و خارجی صنعت نفت را به این منطقه آزاد تجاری کشور معطوف کرد، زمان زیادی نمی گذرد. از این بابت اتفاقات بزرگی در این بزرگترین خشکی مرجانی کشور روی داده است. افتتاح دفاتر نمایندگی شرکت های داخلی و خارجی و به ویژه انتقال دفاتر خارج از کشور شرکت های ایرانی به کیش تنها بخشی از این رویدادها هستند. ...

خبر راه اندازی قریب الوقوع بورس نفت ایران از بحث برانگیز ترین موضوعات حوزه انرژی در ایران طی هفته ها و ماه های اخیر بوده است. بکارگیری تمام تلاش ها برای راه اندازی بورس در آخرین روزهای دولت آقای خاتمی و اعلام نهائی عدم راه اندازی آن در دولت هشتم بحث های بسیاری را به دنبال داشت. اما بنظر می رسد ابعاد واقعی این خبر فراتر از عدم هماهنگی های موجود بین دستگاه های اجرائی در ایران و تاخیر در اجرای یک طرح دولتی دیگر است. گزارش جهان انرژی مشتمل بر آخرین اطلاعات داخلی و بین المللی در خصوص ابعاد مختلف راه اندازی بورس نفت ایران است.

خصوصی سازی و به تبع آن حضور شرکتهای صنعت نفت و نیرو در بورس مزایایی را برای اقتصاد و شرکتهای حاضر در بازار سرمایه کشور به همراه دارد. در مقاله حاضر که به قلم آقای «رامیار شیوری» مدیر عامل شرکت مشاوران سرمایه گذاری ایلیا تدبیر است به نکاتی در این خصوص اشاره شده است.

صنعت برق از جمله صنایع زیر ساختی و مورد نیاز برای ایجاد و رشد سایر صنایع و نهایتا تسریع در روند صنعتی شدن در کشور است. توجه به توسعه صنعت برق و جذب سرمایه کافی به این بخش یکی از اولویت های اساسی در بسیاری از جوامع در حال توسعه است. اهمیت روز افزون این بخش با تامل در حلقه های طولانی بالادستی و پایین دستی آن نمود بیشتری خواهد یافت. در ایران اما. صنعت برق با وجود تحولات مثبت سالهای اخیر، همچنان از گره هایی کور در زنجیره تامین مالی و اجرای طرح های آن رنج می برد. ...

چارچوب حقوقی کارآمد یکی از مهمترین ارکان توسعه و سرمایه گذاری در کشورهاست. اما هر کشوری به دلایل فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی از سیاست های خاصی تبعیت می کند که این خود باعث ایجاد فرصت و قوت از یک سو و تهدید و ضعف از سوی دیگر می شود. چارچوب های حقوقی نظام جمهوری اسلامی ایران که در قانون اساسی متجلی شده است نیز از این قاعده مستثنی نیست. قانون اساسی ایران اجازه استفاده از برخی روش های قراردادی از جمله قراردادهای امتیازی و... را در پروژه های عظیم ملی نمی دهد. ...

قوانین و مقررات در هر بخش از فعالیت های اقتصادی، بیانگر نگاه دولت به آن بخش و اهدافی است که از جهت میزان و سرعت توسعه در آن بخش از سوی دولت پیگیری می شود. بخش نفت با توجه به اهمیت غیر قابل انکار آن در تامین دلارهای مورد نیاز برای اجرای برنامه های توسعه در کشور نیازمند رویکردی ویژه در بخش عظیم و اجرای مقررات در حوزه های مختلف بانکی، مالیاتی و اجرایی است. اما نگاه موجود در بین فعالان صنعت نفت حاکی از عدم رضایت نسبی در این حوزه است. ...

چرخش در سیاستهای وزارت نفت حداقل از 5 ماه پیش؛ همزمان با برگزاری دهمین نمایشگاه بین المللی نفت و گاز و پتروشیمی آشکار بود. اما کسی نشانه های آن گفتگوی آقای کمال دانشیار؛ نماینده مردم ماهشهر با اصحاب رسانه ها در نمایشگاه مزبور را جدی نگرفت. همان حرف ها الان به قدری مهم هستند که هر سرمایه گذار داخلی و خارجی درگیر در حوزه نفت و نیرو باید آنها را بداند و خود را با آن هماهنگ سازد. ...

باشگاه شماره 3 صنعت نفت روز دوشنبه 10/5/84 برای آخرین بار وزیر 22 ساله انقلاب را پذیرا شد. آخرین مصاحبه مطبوعاتی مخصوص بیژن نامدار زنگنه وزیر نفت دولت خاتمی در حالی برگزار شد که بیش از 70 خبرنگار و عکاس گردهم آمدند تا این وزیر 22 ساله را بدرقه کنند و او برای آخرین بار از مسند وزارت به تشریح عملکرد 8 ساله صنعت نفت کشور بپردازد. زنگنه مثل همیشه با غرور و چهره ای جدی برای نخستین بار 20 دقیقه زودتر از خبرنگاران به سالن کنفرانس آمد و راس ساعت 10 بعد از گرفتن استخاره از قرآن به سخنرانی پرداخت.

انتخابات ریاست جمهوری دوره نهم و نتیجه به دست آمده بحث های فراوانی را پیرامون آینده بخش انرژی در ایران و خصوصا صنعت نفت بوجود آورده است. در همین رابطه «دیوید نات» تحلیلگر نشریه «میس» در شماره 27 هفته نامه مذکور (4 ژوئیه 2005) به این موضوع پرداخته است. از نظر وی، انتخاب یک کاندیدای اصول گرا آقای محمود احمدی نژاد به عنوان رئیس جمهور منتخب در 24 ژوئن سبب افزایش نگرانی ها از یک برنامه جدید ضد اصلاح طلبی در تهران شده است که می تواند تهدیدی برای توسعه صنعت انرژی باشد. ...

تغییر دیدگاه های اجرایی و مدیریتی رئیس جمهور منتخب از الزامات و تبعات غیر قابل انکار تغییر در ترکیب هیات دولت است. این تغییرات اما به نظر می رسد در کابینه آقای دکتر احمدی نژاد از عمق و ابعاد بیشتری برخوردار است. تاکید بیشتر بر روی لزوم تغییر روش های مدیریتی در صنعت نفت از جمله محورهای اصلی مواضع دولت جدید است. آقای غلامحسین حسن تاش، مدرس دانشگاه و مدیر سابق موسسه مطالعات بین المللی انرژی، از جمله کارشناسان برجسته حوزه اقتصاد انرژی کشور است که دیدگاه های وی در خصوص برنامه های صنعت نفت در دو دولت گذشته توجه بسیاری از کارشناسان و محافل علمی حوزه انرژی را به خود جلب کرده است. ...

صنعت پتروشیمی به یکی از پیشروترین زیر مجموعه های صنعت نفت در ایران تبدیل شده است. رشد سریع صادرات محصولات پتروشیمی به بازارهای مختلف بین المللی طی سال های اخیر، حاکی از برقراری ارتباط زنده میان این صنعت و بازارهای جهانی و به خودی خود، موید فرآیندهای استاندارد تولید و به تبع آن محصولات کیفی قابل قبول (و بعضا با استاندارد مناسب) در بازارهای جهانی است. ...

قیمت نفت در بازارهای جهانی از تمام پیش بینی ها فراتر رفته است و به نظر می رسد تعادل جدید در سطح قیمت های بالاتری صورت گیرد. خانم مرضیه طاهری، کارشناس اقتصادی در مقاله ذیل به تفصیل به تغییرات و دلایل آن اشاره می کند که از نظرتان می گذرد.

یکی از مهمترین اهداف بلند مدت جمهوری اسلامی ایران رسیدن به اقتدار اقتصادی، علمی و صنعتی فراگیر در همه زمینه ها بدون وابستگی به کشورهای دیگر بوده است. این هدفی ایده آل است که بسیاری از کشورهای دیگر که مانند ایران در حال توسعه هستند برای خود به تصویر کشیده اند. با وجود این، تجربه جمهوری اسلامی ایران طی سالهای گذشته نشان داده است که این آرمان متعالی که مسلما مایه افتخار تمامی ایرانیان خواهد بود در کوتاه مدت محقق نخواهد شد و نمی توان راهی که کشورهای پیشرفته صنعتی طی چند قرن پیموده اند به راحتی در طول چند سال پشت سر گذاشت. ...

بنای کار دفتر بازرگانی سفارت کانادا این است که به شرکتهای ایرانی در یافتن شریک مناسب در بین شرکت های کانادایی کمک کنند. شرکت های کانادایی بسیار دیرتر از شرکتهای اروپایی وارد عرصه اقتصاد ایران شده اند و هنوز اعتماد و اطمینان لازم نسبت به بازار ایران را کسب نکرده اند. آقای علی میر، دبیر اول سفارت کانادا و فارغ التحصیل رشته اقتصاد بین الملل از دانشگاه اونتاریو از سه سال پیش تاکنون در بخش نفت و گاز سفارت کانادا در ایران به ارائه مشاوره به شرکتهای کانادایی مایل به سرمایه گذاری در ایران مشغول است. ...

توسعه بخش خصوصی محور اصلی توسعه پایدار در هر اقتصاد است. بر همین اساس در کشورهای صنعتی زمینه برای تحقق اهدافی که در عرصه اقتصاد ملی پیگیری می شود از طریق ایجاد بسترهای لازم در میان فعالان اقتصادی بخش خصوصی، فراهم می شود. جمهوری اسلامی ایران نیز که تبدیل شدن به اولین قدرت اقتصادی منطقه خاورمیانه را در چشم انداز 20 ساله خود پیش بینی کرده است، از این قاعده مستثنی نیست. ...

«پیشگیری مقدم بر درمان است». این اصلی است که در زمینه تعمیر و نگهداری ماشین آلات صنعتی و تجهیزات و تاسیسات نیز صادق است. شرکتهای بزرگ تولید کننده ماشین آلات و ادوات صنعتی برنامه های بسیار ویژه ای را طی سالهای اخیر، تنها در زمینه سرویس دوره ای تجهیزات و قطعات تولیدی خود ارائه کرده و به مشتریان خود توصیه می کنند. ...

نشریه ایران انرژی فوکس در تاریخ بستم تیرماه 1384 مصاحبه ای را با آقای سینگ سفیر هندوستان در ایران که از نزدیک با مسایل سیاسی و اقتصادی ایران آشنایی دارد، برگزار نمود که طی آن ایشان به تشریح برخی جزئیات مربوط به معامله اخیر فروش گاز مایع طبیعی ایران به هندوستان و قرارداد خط لوله ایران، پاکستان و هند و همچنین برخی مسائل دیگری که به روابط دو کشور در زمینه انرژی مربوط می گردد پرداختند. ...

روند بازسازی عراق پس زا آزاد سازی این کشور آغاز شده است. بازسازی در کشوری که دو جنگ عمده و بیش از یک دهه تحریم های بین المللی را پشت سر گذاشته است به مثابه ساختن کشوری جدید است و این واقعیتی است که در مورد عراق مورد تائید بسیاری از کارشناسان قرار گرفته است. جهان انرژی قصد دارد به معرفی فرصتهای موجود در زمینه بازسازی بخش انرژی عراق طی گزارش های مختلف بپردزاد. ...

اژدهای نفت خوار در شرق آسیا تولد خود را اعلام کرده است. رشد بیش از 11 درصدی مصرف نفت خام در چین در سال 2004 اولین رتبه را در میان کشورهای دارنده بیشترین رشد مصرف به این کشور اختصاص داده است. بر همین اساس چین به ناگزیر حساب ویژه ای را برای بخش نفت در برنامه های توسعه خود باز کرده است. تامین تجهیزات و خدمات نفت و گاز در چین برنامه ای با اهداف چندگانه محسوب می شود. ...

هر مجموعه صنعت بدون داشتن برنامه نگهداری از تجهیزات بسرعت توانایی های خود را از دست می دهد. استفاده نکردن از روش های جدید و نیروهای آموزش دیده در مدیریت نگهداری و مراقبت مجموعه های بزرگ باعث استهلاک سریع ماشین آلات خواهد شد. در واقع سرمایه گذاری اولیه که یک مزیت نسبی محسوب می شود تبدیل به یک نقطه ضعف بزرگ خواهد شد. ...