فصلنامه حکمت و فلسفه
پیاپی 2 (تابستان 1384)

در فلسفه کانت حق و تکلیف از مفاهیم متضایفند، یعنی دیگران حقوقی بر ما دارند و ما باید حقوق آنها را ادا کنیم و ادای حقوق دیگران تکلیف ماست. ما نیز حقوقی بر دیگران داریم که آنها باید آن را ادا کنند. تکلیف عملی است که انسان ملزم به ادای آن است. الزام عبارت است از وابستگی اراده ی کسی که مطلقا خیر نیست، به اصل استقلال یا خود بسندگی: در حالی که تکلیف عبارت است از ضرورت برون ذهنی (عینی) یک عمل. ...

دو جریان عمده در فلسفه ی علم قرن بیستم هر یک با ضعف هایی مواجه بوده اند. مدل منطقی علم فاقد باورپذیری روانشناختی و تاریخی است و مدل تاریخی علم فاقد دقت تحلیلی. فلسفه ی کامپیوتری علم بر نهاد جوانی است که اینک، در ابتدای قرن بیست و یکم، می کوشد عناصری از هر دوی این رویکردها را در یک مدل کامپیوتری دقیق و باور پذیر از علم تلفیق کند. مقاله ی حاضر ابتدا با تاکید بر آرای یکی از مهمترین پیشروان این مکتب، پاول تاگارد، به ارائه ی نمایی کلی از رویکرد کامپیوتری به فلسفه ی علم می پردازد. ...

سارتر وجود را کاملا غیر ضروری می داند و معتقد است که هیچ موجودی از هیچ ضرورتی برخوردار نیست. بنابراین خدا، که در تفکر دینی موجودی ضروری و واجب دانسته می شود، نمی تواند وجود داشته باشد. او دو استدلال در رد وجود خدا، به عنوان واجب الوجود، مطرح می کند. در استدلال اول ضرورت علی وجود خدا و در استدلال دوم ضرورت منطقی وجود او را رد می کند. در این مقاله به شرح این دو استدلال و نقد آنها پرداخته می شود.