نشریه هفت شهر
پیاپی 18-19 (زمستان 1383 و بهار 1384)

زلزله ای با بزرگی حدود 5/6 ریشتر در پنجم دیمان 1382 ظرف 7 ثانیه ارگ تاریخی بم با قدمت 2700 سال را در هم کوبید و همچون صاعقه ای شهر بم را با خاک یکسان کرد. در این میان ده ها هزار تن از هم میهنان بمی جان باختند و ایران به سوگ نشست. در این مقاله عملکرد کلی ساختمان ها و بناها در زلزله بم بررسی شده و نقاط ضعف شناسایی شده است. شتابنگاشت ثبت شده در ایستگاه بم تشریح و طیف های پاسخ ارتجاعی محاسبه گردیده اند. نشان داده شده است که نیروی ارتجاعی زلزله خیلی پیش از مقاومت اغلب ساختمان های غیر مسلح بوده و تخریب این نوع ساختمانها امری طبیعی و قابل پیش بینی است...

شهر تهران در منطقه لرزه خیز فعال قرار دارد و در گذشته زمین لرزه های ویرانگر متعددی را تجربه نموده است. توسعه بی رویه و ناموزون و رشد سریع جمعیت در چند دهه گذشته از یک سو و کیفیت پایین ساخت و ساز و فقدان طرح پیشگیری و مدیریت بحران مناسب از سوی دیگر، شهر را در برابر زلزله های آینده کاملا آسیب پذیر ساخته است. در نتیجه مطالعات ریز پهنه بندی لرزه ای تهران بزرگ که بین سال های 1378 و 1379 انجام گرفت، زلزله شدیدی که در اثر فعالت گسل ری به وقوع بپیوندد، باعث وارد آمدن آسیب های شدید به ساختمان ها و تلفات سنگین به مردم خواهد شد...

فرآیند طراحی محیط اعم از منطقه، شهر و معماری مبتنی بر مطالعات و برنامه ریزی محیطی می باشد که با هدف توسعه، عدالت و آسایش انسان، ابزار غیر فیزیکی لازم را جهت طراحی و ساماندهی فیزیکی محیط فراهم می نمایند. طراحی محیط با هدف مقابله با سوانح طبیعی نیز در مجموعه فوق قابل مطالعه و بررسی می باشد ولی گاه اهمیت، تعدد و تنوع عوامل مرتبط با موضوع به حدی زیاد است که مطالعه مستقل، موازی و البته مرتبط با عوامل عمومی را اجتناب ناپذیر می سازد...

در یک نظام بسامان برنامه ریزی، قبل و بعد از هر زلزله ای نظیر بم برای سازماندهی وضعیت حادث اقداماتی صورت می گیرد. عدم وجود یک نظام برنامه ریزی پس از زلزله بم نابسامانی هایی ایجاد نمود که با توجه به سوابق موجود در شرایط ایران بدیهی به نظر می رسید. نویسنده با توجه به تجربیات خویش در زلزله های مختلف و تجربه طرحهای شهرسازی بم سعی کرد بطور عاجل مسائل برنامه ریزی و طراحی این سانحه طبیعی را پاسخدهی نماید. سه موضوع اساسی در پیش روی قرار داشت، اول استراتژی بازسازی، دوم مسئله اسکان موقت و سوم انجام فعالیتهای عاجل اجرایی نظیر آواربرداری، رسیدگی روانشناختی و اجتماعی و اجتماعی به آسیب دیدگان...