نشریه علوم و صنایع کشاورزی
سال نوزدهم شماره 1 (پیاپی 37، نیمه اول 1384)

آبیاری کوزه ای به عنوان یک روش قدیمی آبیاری گیاهان و درختان مخصوصا در مناطق خشک و نیمه خشک مطرح بوده است. به منظور بررسی اثر فشار آب و حجم کوزه در میزان تراوش از کوزه، آزمایشهائی در قالب طرح آماری کرت های خرد شده با 4 سطح مختلف فشار آب (فشارهای 20، 50، 100 و 200 سانتیمتر ستون آب) و 3 اندازه کوزه (5/0 لیتر، 5 لیتر و 15 لیتر) در محل آزمایشگاه هیدرولیک گروه آبیاری و آبادانی دانشکده کشاورزی دانشگاه شهید چمران اهواز انجام گردید و میزان تراوش آب از کوزه ها پس از 4 ساعت اندازه گیری شد...

به منظور بررسی اثرات رقابتی تاج خروس بر عملکرد و اجزاء عملکرد ذرت، آزمایشی در سال زراعی 81-80 بصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل تراکم تاج خروس در پنج سطح (0، 2، 4، 6 و 12 بوته در متر مربع) و تراکم ذرت در سه سط (7، 9 و 11 بوته در متر مربع) بصورت افزایشی اجراء شد. داده های مربوط به بیوماس و عملکرد اقتصادی ذرت در پاسخ به علف هرز تاج خروس در سطوح مختلف تراکم ذرت به مدل هیپربولیک راست گوشه سه پارامتره کوزینس برازش داده شدند...

ارایه راهکارهای مدیریتی جهت تخفیف اثرات تنش شوری بر رشد و عملکرد محصولات زراعی می تواند امکان استفاده از آبهای با کیفیت پایین را در زمینه تولید فراهم سازد. این تحقیق با هدف تعیین حساسترین دوره فنولوژیک گندم به شوری و تاثیر پذیرترین جزئ علمکرد دانه از طریق تجزیه علیت انجام شده است. آزمایش به شکل کشت در ماسه در قالب فاکتوریل و با طرح پایه بلوکهای کاملا تصادفی انجام شد. فاکتورهای مورد بررسی شامل چهار سطح شوری (شاهد، 200، 100 و 300 مول در متر مکعب از نسبت 10/1 کلرید کلسیم و کلرید سدیم) و سه دوره اعمال نمک (شامل اعمال نمک در سراسر فصل رشد، از مرحله دو برگی تا پایان مرحله گرده افشانی و از مرحله دو برگی تا مرحله غلاف رفتن) بود...

تا کنون مطالعه ای در زمینه رابطه بین تاریخ کاشت و بنیه رشد بذر سویا در ایران انجام نشده است. در این راستا، سه رقم سویا به نامهای ویلیامز، اس. آر. اف و پرشینگ در تاریخهای مختلف در شرایط مزرعه کشت و بذور آنها در مرحله رسیدگی کامل برداشت گردید. آنگاه درصد و سرعت ظهور گیاهچه و همچنین طول و وزن خشک ریشه چه و کل گیاهچه بذور برداشت شده با انجام آزمایشاتی در شرایط آزمایشگاه و گلخانه اندازه گیری شد. آزمایشات به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با 3 تکرار انجام شدند...

آمار دقیق در مورد میزان رسوب حاصل از فرسایش خاک در حوزه های آبخیز، برای طراحی سازه ها به منظور حفاظت آب و خاک ضروری است. از آنجایی که اندازه گیری رسوب در بسیاری از حوزه های آبخیز انجام نمی گیرد، لذا تهیه و یا شناسایی روش های دقیق و مبتنی بر داده های موجود همواره مورد نیاز مهندسین و مدیران می باشد. در این تحقیق، سعی گردیده تا اختلاف برخی از روش های مورد استفاده در برآورد عامل فرسایندگی باران در مدلهای تخمین فرسایش سالانه خاک شامل AOF, EUSLE, Hudson, USLE و USLE-M در حوزه آبخیز امامه مورد سنجش قرار گیرد...

پنیر موزارلای کم رطوبت یا پیتزا از مهمترین پنیرهای نرم نرسیده ایتالیایی و از گروه پنیرهای پستافیلاتا یا دلمه قابل ارتجاع می باشد که به طور سنتی از شیر کامل و پرچرب گاو با عملیات مالشی و پلاستیکی کردن از لخته تازه در آب داغ بدست می آید و ساختمان فیبری بخصوص و همچنین ذوب و کشش خاصی دارد. اخیرا این پنیر بهروش استارتری - آنزیمی و به میزان کمتری در مقایسه با پنیر پرورده (پیتزا) در ایران تولید می شود. این پنیر علاوه بر روش استارتری - آنزیمی، به روش اسیدی - آنزیمی نیز قابل تولید می باشد...

شدت بیاتی نان های اصلی ایران، شامل: بربری، سنگک، تافتون و لواش، طی چهار روز نگهداری در دمای اتاق بررسی شد. بدین منظور تغییر مواد جامد محلول، رطوبت، نشاسته محلول، قدرت تورم مغز نان، و همچنین ویژگی های فارینوگرافی، آمیلوگرافی، ویسکوالا ستوگرافی و حسی آنها در طی مدت نگهداری، ارزیابی شدند. نتایج حاصل نشان می دهد که روش های شیمیایی فقط برای نان برابری مناسبند؛ زیرا مقدار نمونه مورد نیاز، بعلت نازکی زیاد سایر نان ها، قابل استخراج و بررسی نمی باشد...

پویایی بانک بذر علفهای هرز در چهار تیمار مختلف تناوب های آیش - ذرت - جو - لوبیا، آیش - ذرت - جو - ذرت، آیش - ذرت - جو - چغندرقند و آیش - ذرت - جو - آیش با استفاده از طرح کرتهای کاملا تصادفی با 4 تکرار مورد بررسی قرار گرفت. تراکم و تنوع گونه ای بذور موجود در بانک بذر در سال آخر دوره تناوب در دو نوبت مورد بررسی قرار گرفت. اولین نمونه برداری قبل از کاشت محصول در تاریخ 19/2/81 (بهار) و نمونه برداری دوم پس از برداشت محصول در تاریخ 19/9/81 (پاییز) انجام گرفت. بیشترین گروه علف های هرز پهن برگ های یکساله بودند که متجاوز از 90 درصد کل تراکم علف های هرز را تشکیل می دادند...

این مقاله، هزینه مبادله تامین اعتبارات توسط تولید کنندگان کشاورزی در استان مازندران را برآورد نموده است. با استفاده از الگوهای اقتصاد سنجی، عوامل تاثیر گذار بر هزینه مبادله نیز تعیین گردیده است. داده های بکار رفته در تحقیق از نمونه ای شامل 258 نفر از برنج کاران استان مازندران جمع آوری گردید. نتایج این مطالعه نشان می دهد که هزینه مبادله وام گیرندگان معادل نرخ بهره 72/3 درصد می باشد. به عبارت دیگر هزینه مبادله، نرخ بهره مؤثر برای زارعین را از متوسط 67/13 درصد توافقی به 39/17 درصد افزایش داده است...

جدایه های ریزوبیوم لگومینوزارم بیوار ویسیه جمع آوری شده از دو منطقه گرگان و نیشابور از نظر توانایی حل فسفات، کارآیی همزیستی و تاثیرشان بر روی شاخص های رشد دو واریته باقلا (دهنو و برکت) در شرایط گلخانه ای مطالعه شدند. این آزمایشات بصورت فاکتوریل با پنج تکرار در قالب طرح کاملا تصادفی انجام شد. نتایج حاصله از تجزیه واریانس نشان داد که جدایه های ریزوبیوم لگومینوزارم یبوار ویسیه بر روی صفات اندازه گیری شده در هر دو واریته گیاه باقلا (وزن خشک اندام هوایی، وزن خشک ریشه، وزن خشک گره، تعداد گره و فسفر کل گیاه) تاثیر معنی داری داشتند...

در این آزمایش ترکیب شیمیایی و ضرایب تجزیه پذیری، قابلیت هضم شکمبه ای - روده ای و مدلهای هضمی چهارگونه از گیاهان شور زیست (کوشیا، آتریپلکس، سیاه شور و دانارک) با استفاده از روش کیسه های نایلونی (in situ) تعیین شدند. این گیاهان از مراتع طبیعی جنوب استان خراسان، با رعایت شرایط استاندارد جمع آوری و خشک گردیدند (تعداد ده نمونه از هر منطقه) ترکیب شیمیایی این گیاهان شامل پروتئین خام، چربی خام، انرژی خام، خاکستر، دیواره ی سلولی بدون همی سلولز، نیتروژن غیر پروتئینی، کلسیم، فسفر، سدیم، پتاسیم، کلر، منیزیوم، آهن، مس و سلنیوم با استفاده از روش های استاندارد تعیین شدند...

زیره سیاه گیاه بومی منطقه محدودی از غرب آسیا می باشد که مصارف دارویی و ادویه دارد. با فراهم شدن امکان تولید زراعی آن در ایران، جهت بهبود تولید این گیاه، مطالعه و شناخت عوامل مؤثر در کشت و کارایی اقتصادی ضروری به نظر می رسد. آزمایش در قالب بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار صورت گرفت که در آن وزن ریشه غده ای در چهار سطح (50/0 - 01/0، 00/1 - 51/0، 50/1 - 01/1، 00/2 - 51/1) بعنوان تیمار در نظر گرفته شد. ویژگی های رویشی و زایشی پس از انتقال گیاهان به مرحله زایشی اندازه گیری و بررسی شد...

به منظور افزایش درصد باز شدن گلچه ها، ماندگاری و کاهش تولید اتیلن، پژوهشی در قالب یک آزمایش فاکتوریل بر پایه بلوک های کامل تصادفی، در سه تکرار در سال 1382 در باغ ملک آباد مشهد انجام گردید. در این پژوهش پیازهای مریم به مدت 24 ساعت در غلظت های صفر، 50، 100 و 150 پی پی ام اسید جیبرلیک خیسانده شد و پس از کاشت و چیدن گل آذین ها، در انبار خنک 5 درجه در معرض اتانول در 4 سطح صفر، 4، 6 و 8 % قرار گرفتند. نتایج نشان داد که هر سه صفت، تحت تاثیر اسید جیبرلیک، اتانول و اثر متقابل آنها قرار گرفت...

بخش کشاورزی یکی زا بخش های عمده اقتصادی استان کرمان است. در این تحقیق با نمونه گیری از 273 بهره بردار و با استفاده از تخمین تابع تولید و قیمت محصولات و عوامل تولید، ارزش تولید نهائی عوامل تولید در محصولات پسته، خرما و مرکبات استان کرمان محاسبه شده است. بر اساس ارزش تولید نهائی و استفاده از اصول اقتصادی، تخصیص بیش از حد و کمتر از حد عوامل تولید در این محصولات بررسی شده است. نتایج نشان می دهد که در وضع موجود تخصیص بسیاری از عوامل تولید به طور بهینه انجام نمی گیرد از اینرو تخصیص بهینه منابع می تواند منجر به افزایش سودآوری و درآمد کشاورزان گردد.

به منظور مطالعه تاثیر سطوح مختلف آب و نیتروژن بر عملکرد و اجزای عملکرد ذرت در رقابت با علفهای هرز، آزمایشی به مدت دو سال و در بهار سالهای زراعی 1381 و 1382 در مزرعه تحقیقاتی موسسه آفات و بیماری های گیاهی در کرج با سه عامل در قالب طرح اسپلیت فاکتوریل با 4 تکرار انجام شد. عوامل مورد بررسی عبارت بودند از: دور آبیاری به عنوان عامل اصلی با دو سطح و تیمارهای کود نیتروژن با دو سطح و تیمار کشت مخلوط ذرت و علفهای هرز نامبرده در 6 سطح به عنوان عاملهای فرعی...

در طی سالهای اخیر خرید گندم توسط دولت از کشاورزان رشد چشمگیری داشته است. برای شناخت دیدگاه گندمکاران خراسان درباره علل افزایش خرید گندم توسط دولت، از داده های مقطعی سال زراعی 81-1380 استفاده شد. دیدگاه کشاورزان در زمینه افزایش خرید گندم توسط دولت در 5 گروه شامل عوامل طبیعی، عوامل مدیریتی، عوامل سیاست گذاری، عوامل ناشی از شرایط حاکم بر بازار و عوامل ترویجی تقسیم بندی شد. تجزیه و تحلیل داده های مربوط به این عوامل که با استفاده از آزمون خی دو انجام گرفت نشان داد که بارندگی به موقع و کافی از مهمترین عوامل افزایش خرید گندم توسط دولت بوده است...

شرایط یکپارچگی بازار و قانون قیمت واحد برای دو محصول گوشت گوسفند و گوشت گوساله در پنج استان منتخب کشور، با استفاده از داده های فصلی سالهای 80-1381 مورد بررسی قرار گرفت. برای این منظور از دو روش VAR نامقید و روش همجمعی VAR استفاده شد. نتایج نشان داد که در رابطه با گوشت گوساله، استانهای کرمان - خوزستان، خراسان - اصفهان و آذربایجان شرقی - خراسان دارای بازار یکسان هستند. رابطه علیت بین دو استان آذربایجان شرقی و خراسان دو طرفه بوده ولی در بقیه استانها یکطرفه است...

در این آزمایش ترکیب شیمیایی، ضرایب تجزیه پذیری ماده خشک و پروتئین خام (روش in situ) و ناپدید شدن شکمبه ای و روده ای (روش هضمم سه مرحله ای آنزیمی) پروتئین خام دانه کلزای خام یا حرارت داده شده بررسی شد. حرارت دادن دانه های کلزا در آون در دماهای 120، 150 و 180 درجه سانتیگراد و به مدت زمان 2 و 3 ساعت انجام پذیرفت. نتایج نشان داد که حرارت تاثیری بر ترکیب شیمیایی دانه کلزا نداشت. بخش سریع تجزیه (a) و کند تجزیه (b) ماده خشک و پروتئین خام دانه خام و دانه های حرارت داده شده تفاوت قابل ملاحظه ای نداشتند...

به منظور بررسی امکان جایگزینی لگوم ها در سیستم تناوبی رایج در شمال خراسان (غلات - آیش) آزمایشی در دو ایستگاه تحقیقاتی شمال خراسان (ایستگاه تحقیقات منابع طبیعی شمال خراسان، سیساب - بجنورد و ایستگاه تحقیقات دیم شمال خراسان، برزدل آباد - شیروان) طی سالهای زراعی 80-1379 و 81-1380 انجام شد. تیمارهای مورد آزمایش عبارت بودند از شش سیستم تناوبی شامل آیش - گندم؛ گندم - گندم؛ نخود - گندم؛ عدس - گندم؛ ماشک - گندم و یونجه یکساله - گندم که هر سال در سه تکرار اجرا شدند...