مجله سازمان نظام پزشکی جمهوری اسلامی ایران
سال نوزدهم شماره 4 (پیاپی 76، زمستان 1380)

استاتوس صرعی یک فوریت پزشکی است و در کودکان و افراد کهنسال بیشتر دیده شده و میزان مرگ و میر بیشتری در این افراد دارد و در این سنین علامتی از یک بیماری مغزی است، و نیاز به مراقبت و اقدامات خاص دارد. بدین جهت بر آن شدیم وضعیت بالینی و همه گیری شناختی آنرا در کرمان با بررسی بیماران بالای 15 سال مراجعه کننده به مراکز فوریتی فعال (در زمینه پذیرش این بیماران بصورت مقطعی و آینده نگر از ابتدای سال 1376 لغایت 1377) مطالعه کنیم. نتایج بدست آمده عبارت است از: میزان فراوانی استاتوس صرعی در شهر کرمان 39.5 درصد هزار نفر، در افراد بالای 60 سال 75 درصد هزار نفر است. میزان فراوانی در فصول پاییز و زمستان بطور معنی دار از نظر آماری نسبت به بهار و تابستان بیشتر است. بیماران صرعی که داروی خود را به هر دلیل قطع کرده اند و دچار استاتوس صرعی شده اند ارتباطی به نوع داروی مصرفی ندارند. علل ایجاد استاتوس در 56 درصد موارد شناخته شد که به ترتیب فراوانی به این شرح است، قطع داروی ضد صرع (41.5%)، سکته های مغزی (14%)، تومور مغزی (10%)، عفونت مغزی شامل مننژیت و انسفالیت (8%)، خونریزی مغزی (6.5%)، ضربه مغزی (5%)، مسمومیت با داروهای ضد صرع (4%)، اختلال متابولیک، مولتیپل اسکلروز و لوپوس اریتماتو هر کدام 3.3 درصد است. علل زمینه ای بروز استاتوس صرعی در 64 درصد موارد دیده شد (55%) موارد صرع است که ممکن است همراه اختلالات دیگر هم باشد) و سایر علل زمینه ای شامل علایم عصبی یک طرفه (21.5%)، سابقه استاتوس صرعی (16.5%)، سابقه ضربه مغزی (12%)، عقب افتادگی ذهنی (3.7%)، آسم (3.3%)، نارسایی مزمن کلیه 2.3 درصد، بیماری قند (1%) است. میزان مرگ در این بررسی (1%) است که به علت ضایعه ایجاد کننده استاتوس صرعی بوده است.

اندازه گیری قد و وزن از منابع اطلاعاتی بسیار مهمی است که در امور مربوط به رشد و نمو، بلوغ و تعیین وضعیت تغذیه کودکان و نوجوانان مورد استفاده قرار می گیرد. در ایران برای اهداف بالینی از منحنی آمریکایی ها (NCHS) استفاده می شود. در سال 1376 بررسی آنتروپومتریک در دانش آموزان پسر 18-6 ساله شهر اصفهان توسط این مرکز انجام شد. هدف بدست آوردن منحنی های طبیعی قد و وزن برای کودکان و نوجوانان شهراصفهان و مقایسه آن با NCHS و مطالعات مشابه در ایران بود تا بتوان در بررسی رشد از آن استفاده نمود. به این منظور 4364 دانش آموز پسر 18-6 ساله از هر 5 ناحیه آموزش و پرورش شهر اصفهان به روش خوشه ایانتخاب شدند. قد و وزن آنها اندازه گیری شد و صدک های مربوطه تعیین گردید. برای مقایسه با نتایج مطالعات مشابه در شهر اصفهان (1354)، رشت (1368)، شرق تهران (1373) از آزمون آماری استفاده شد. نتایج نشان داد که منحنی قد و وزن دانش آموزان پسر 18-6 ساله شهر اصفهان تقریبا منطبق بر منحنی های NCHS می باشد. پسران اصفهانی نسبت به همسالان همشهری خود در 22 سال قبل، هموطنان رشتی (1368)، روستاییان استان اصفهان (1367) بلندتر و سنگین تر هستند و از دانش آموزان شرق تهران (1373) بلندتر می باشند.
گرچه عوامل متعددی از جمله وضعیت نژادی و جغرافیایی در افزایش قد و وزن کودکان و نوجوانان یک منطقه تاثیر می گذارد. به نظر می رسد وضعیت تغذیه در 22 سال اخیر در شهر اصفهان هم نسبت به خود شهر و هم نسبت به شهرهای دیگر مطالعه شده بهتر شده است و افزایش شاخص های رشد را سبب گردیده است.
1- منحنی قد و وزن دانش آموزان پسر 18-6 ساله شهر اصفهان تقریبا منطبق بر منحنی های NCHS است و استفاده بالینی از منحنی های استاندارد NCHS در این شهر بلامانع به نظر می رسد.
2- افزایش شاخص های رشد در اصفهان ناشی از احتمالا بهبود وضعیت تغذیه یا عوامل محیطی ناشناخته دیگر موثر بر رشد است.

همانطور که مطالعات رادیولیگاند مشخص کرده است، توزیع گیرنده های مو (mu) با گیرنده های آلفادو در هسته قاعده مغز (لوکوس سرلئوس) و شاخ خلفی نخاع به صورت هم پوشانی عمل می کنند و تجویز همزمان مخدرها و آگونیست های آلفادو در نخاع می توانند بطور سینرژیست درد را کاهش دهند. لذا ما بر آن شدیم با استفاده از اثر سینرژیست آنان در این تحقیق نشان دهیم که با همراه کردن یک آگونیست آلفادو مناسب (کلونیدین)، جهت طولانی تر کردن مدت زمان بی دردی اپیدورال نیازی به افزایش دوز مواد مرفینی و عواقب ناشی از آن نخواهیم داشت.
در این تحقیق روی 60 بیمار با سن و جنس های متفاوت که به دلیل انجام اعمال ارتوپدی، جراحی یا اورولوژی داوطلب اپیدورال شده بودند طی یک مطالعه کارآزمایی بالینی در دو گروه (الف) مورد و (ب) شاهد قرار داده شدند که علاوه بر تزریق مقادیر مشخص مواد بی حسی و مواد مرفینی در هر دو گروه، فقط در گروه (الف) مقدار مشخصی از کلونیدین نیز تزریق شد و در گروه (ب) به عنوان گروه شاهد کلونیدین تزریق نشد.
طبق جداول نتایج، با یکسان بودن تقریبی سن و جنس و مقادیر تعداد نبض و فشار خون سیستولیک در هر دو گروه، مدت زمان اثر در گروه (الف) که کلونیدین نیز تجویز شده بود (338 دقیقه) بسیار طولانی تر از گروه (ب) شاهد (116 دقیقه) بود.
با توجه به اثر کلونیدین در تقویت اثر مواد مرفینی، در صورت افزودن کلونیدین در اپیدورال زمان بی دردی و بی حسی بطور چشمگیر و بسیار طولانی خواهد شد. بنابراین توصیه می شود در مواردی که مدت زمان بی دردی طولانی تری مدنظر می باشد، برای جلوگیری از عوارض و مشکلات استفاده از کاتتراپیدورال یا عوارض ناشی از افزایش دوز مواد مرفینی (دپرسیون تنفسی و غیره) از همراه کردن یک آگونیست آلفادو مثل کلونیدین در اپیدورال می توان سود جست.

برای بررسی تاثیر احتمالی تفاوت جنسیت پزشک با بیمار بر روند مراقبت درمانگاهی، بدون اطلاع پزشکان، 160 پزشک عمومی (140 مرد و 20 زن) از منطقه شهری وارد مطالعه شدند. پنج بیمار فرضی استاندارد شده به صورت الگو، مشخص شدند و دانشجویان پزشکی برای ایفای نقش بعنوان بیمار آموزش دیدند. دانشجویان آموزش داده شده که از هر دو جنس انتخاب گردیده بودند با استفاده از فرم بررسی بعد از مراجعه به پزشکان عملکرد حرفه ای آنها را ارزیابی نمودند. با بیماری های عمومی که به جنس خاص وابستگی ساختاری نداشتند برای تهیه الگوی استاندارد استفاده شدند: زخم معده به همراه کمبود آهن، درد سینه روانزا همراه هیپرلیپیدمی، سردرد میگرن، بروسلوز، و دیابت نوع یک همراه با عفونت ادراری.
یافته های مطالعه نشان دادند که از نظر شرایط اخلاقی، طول زمان معاینه و مناسب بودن داروها در دو گروه جنسی پزشکان در هنگام برخورد با هر دو جنس بیمار تفاوتی وجود نداشت، تنها تفاوت مشاهده شده ضعف بین کیفیت کلی شرح حال گیری و معاینه پزشکان زن با پزشکان مرد بود (P=0.056)داده های مطالعه نشان می دهند که در وضعیت فعلی تفاوت جنس بیمار و پزشک نقش عمده ای را در بکارگیری مهارتهای بالینی و مراقبت از بیمار توسط پزشکان عمومی بازی نمی کند، و همچنان مراجعه همگن از نظر اخلاقی مطلوبتر است.

در پژوهش حاضر، از 103 بیمار دارای پرسشنامه 70 بیمار دارای آزمایش از پاراکلینیک تخصصی قایم بودند و 29 نفر برای معاینه پس از درمان مراجعه کردند. در بین کل افراد مورد مطالعه کلامیدیا با 45.71 درصد شایعترین عامل عفونی و کاندیدا با 38.57 در مرتبه بعدی قرار داشت. نسبت درصد عفونتهای مخلوط 18.58 درصد و تریکومونا و باکتری هر یک 4.29 درصد گزارش شده بود. موارد بدون عفونت نیز 25.71 درصد بود.
کلامیدیا با سرویسیت دارای ارتباط معنی دار بود ولی موارد وجود سرویسکس طبیعی در مبتلایان به کلامیدیا نیز کم نبود (34.1%). دوش واژینال، مقاربت در هنگام عادت ماهانه، نوع روش پیشگیری با کلامیدیا ارتباطی نداشت همچنین علایم بالینی شایعتر در مورد این ارگانیسم شامل اختلال قاعدگی، درد زیر دل، کمردرد و ترشح بدبو بود. شیوع علایم در عفونت مخلوط با کلامیدیای خالص شباهت داشت. در عفونت کاندیدایی مقاربت دردناک، خارش و سوزش و علایم ادراری بیشتر اتفاق افتاده بود.
کاندیدا ارتباط معنی داری با گویچه های سفید خون و باسیل دودر لاین بالا داشت و عفونت مخلوط بیشتر با WBC>20 و باسیل دودر لاین کم همراه بود. ولی دارای ارتباط معنی داری با یکدیگر نبودند. میزان WBC و باسیل دور در لاین در کلامیدیا متغیر گزارش شده بود. شایعترین سن مراجعه کنندگان 35-31 سال و سرویسیت بیشتر در فاصله 35-26 سال قرار داشت. کلامیدیا در بیماران با تعداد مقاربت بیش از دوبار در هفته استفاده کنندگان دوش واژینال، دارندگان مقاربت در هنگام پریود، سطح تحصیلات پایین، در افراد با 5-3 فرزند، خانه دار، بیماران با علایم طول کشیده شایعتر بود.
کاندیدا در محدوده سنی ≥36 سال، در افراد مقاربت کمتر از دوبار در هفته، شاغلین، افراد با 8-6 فرزند، در محدوده تحصیلات دیپلم در بیماران با مدت علایم کمتر از یک هفته یا شرایط بدون علامت شایعتر بود.
در زمینه پاسخ بیماران به درمان، مبتلایان به کاندیدا، پاسخ دهی خوبی (80%) داشتند ولی در عفونت کلامیدیایی فقط 44.44% با بهبود کامل بالینی همراه بودند.

به منظور برآورد هزینه های اقتصادی بیماری های عروق کرونر در صنعت نفت ایران در سال 1378 هجری شمسی، در یک مطالعه مقطعی هزینه خدمات اساسی بیماران عروق کرونر بستری شده در بیمارستان مرکزی وزارت نفت ایران محاسبه گردید.
مجموع هزینه های مستقیم افراد بستری در بیمارستان مرکزی وزارت نفت 10.94 میلیارد ریال و هزینه سرانه هر بیمار 8.70 میلیون ریال محاسبه شد. تخمین هزینه های مستقیم بیماران عروق کرونر بستری شده در صنعت نفت کشور بالغ بر 22.77 میلیارد ریال بود. برآورد مجموع روزهای غیبت از کار بیماران عروق کرونر بستری شده 62832 روز و هزینه زیان مالی ناشی از غیبت از کار 4 میلیارد ریال محاسبه شد. خسارت سنگین اقتصادی بیماری های عرق کرونر در صنعت نفت ایران ایجاب می کند که یک برنامه جامع پیشگیری از بیماری های قلب و عروق در این صنعت به اجرا در آید.

مقایسه محیط کشت لوین – اشتاین (L.J) و ویالهای رادیومتریک (BACTEC-128) با لوله نشان دهنده رشد مایکوباکتریوم (MGIT) در تشخیص سل.
156 بیمار مشکوک به سل و 40 نفر شاهد در مرکز آموزشی، پژوهشی و درمانی سل و بیماری های ریوی تحت بررسی قرار گرفتند. 0.5 میلی لیتر هموژن بدست آمده از خلط بیماران به محیط کشت لوین – اشتاین، ویالهای BACTEC-12B و لوله های MGIT تلقیح و در 37C برای 4 هفته نگهداری شد. لوله های BACTEC-12B و MGIT بعد از 24 ساعت هر روز بررسی شدند و در انتهای هفته چهارم سه روش با هم مقایسه گردید. بیماران به دو گروه اسمیر مثبت (82 نفر) و اسمیر منفی یا با تعداد کم باسیل (74 نفر) تقسیم شدند. در گروه اول 90 درصد در کشت مثبت در محیط جامد و با روش BACTEC-12B 89 درصد و با 78.8 MGIT درصد کشت مثبت وجود داشت. در گروه دوم 94 درصد کشت مثبت در محیط جامد، 94 درصد در محیط BACTEC-12B و 86 درصد با MGIT مثبت شدند. میزان آلودگی در کل نمونه های بررسی شده 25 مورد بود. 4.5 درصد در لوله های MGIT، 5.1 درصد در محیط جامد و 3 درصد در ویالهای BACTEC-12B بودند. همچنین مشخص شد که هر چه میزان مثبت بودن اسمیر بالاتر باشد زمان مثبت شدن زودتر صورت می گیرد.
اگر چه جداسازی مایکوباکتریوم به روش MGIT از روز دوم یا سوم و در ویالهای BACTEC از روز دهم امکان پذیر است ولی هنوز روش کشت در محیط جامد بعنوان روش انتخابی می باشد. بعلاوه مشاهده شد که حساسیت لوله های MGIT به درجه مثبت بودن نمونه بستگی دارد.

نشانگان رت یک نوع اختلال عصبی است که معلولیت شدید ایجاد می کند و از دسته بیماری های تحلیل عصبی وابسته به جنس می باشد این بیماری فقط در سنین بعد از شیرخوارگی و در دختران ظاهر می شود و بصورت عقب گرد رشد تکاملی همراه با از دست دادن مهارتهایی که قبلا کسب کرده اختلال رفتاری و روانی بصورت حالت اتیستیک و بی قراری شدید، حرکات چرخشی و مالش دستها و حرکات کره آتتوزی در اندامها و تنه و اختلال راه رفتن بصورت اسپاتیک و آتاکسیک و اختلال گفتاری و دمانس می باشد، در سه سال اخیر سه مورد از این نشانگان در مرکز طبی کودکان شناسایی و تحت نظر قرار گرفته. در این مقاله به معرفی این بیماران و شرح مختصری در مورد فیزیوپاتولژی و علایم بالینی سیر پیشرفت بیماری و درمانهای احتمال در این نشانگان خواهم پرداخت.

استئاتوهپاتیت غیر الکلی (NASH) یکی از انواع هپاتیت های مزمن است. علیرغم اینکه این بیماری در افراد غیر الکلی مشاهده می شود، نمای بافت شناسی آن با بیماری های کبدی ناشی از مصرف الکل مطابقت دارد. امروزه NASH به عنوان یک مرحله از طیف وسیع از بیماری کبد چرب غیر الکلی NAFLD شناخته می شود. نتایج مطالعات جدید حاکی از آن است که شیوع NAFLD ممکن است بسیار بیشتر از آنچه که در گذشته حدس زده می شد. باشد و بسیاری از مبتلایان به آن فاقد فاکتورهای خطر شناخته شده برای این بیماری باشند. در حال حاضر خصوصیات بالینی NAFLD کاملا شناخته شده نیست و این بیماری در تشخیص افتراقی بسیاری از بیماری های کبدی قرار می گیرد. از طرفی پیشرفت بیماری به سمت سیروز و پیدا شدن هیپرتانسیون پورتال و نارسایی کبد در بعضی از مبتلایان به اثبات رسیده است. شیوع NAFLD و کمبود اطلاعات در مورد سیر طبیعی این بیماری عقاید متفاوتی را در مورد توصیه به انجام آزمایشات تشخیصی تهاجمی و درمانهای اختصاصی پدید آورده است. متاسفانه اطلاعات دقیق از وضعیت این بیماران در ایران و کشورهای همجوار وجود ندارد و این امر علاوه بر مسایل ذکر شده فوق لزوم توجه بیشتر به این بیماری در بعد پژوهشی و درمانی را بیش از پیش نمایان می سازد.

درمان بیمار باردار مسموم با کلیه مصنوع با همکاری جراحان بیمارستان زناندر دی ماه سال 1344 خانم باردار مسموم 23 ساله به نام ز – ن از بیمارستان زنان بخش آقای دکتر جهانشاه صالح در تابلوی آنوری همراه با اختلال عمومی مزاج، احساس سوزش در تمام بدن توام با تنگی نفس و طپش قلب به بخش طبی بیمارستان هزار تختخوابی مراجعه کرد و به طور فورس جهت همودیالیز با کلیه مصنوعی انتقال و در تاریخ 13/10/1344 بستری گردید...