مجله دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران
سال شصت و سوم شماره 6 (پیاپی 54، شهریور 1384)

انتوباسیون مشکل داخل تراشه همیشه به صورت یک مشکل چه در اعمال الکتیو و چه در اعمال اورژانس باقی مانده است. هدف این مطالعه مقایسه تست جدید ULBT (Upper Lip Bite Test) با تستهای رایج فاصله هیومنتال و تیرواسترنال(TSD, HMD) و طول مندیبل (MIL) برای تایید لوله گذاری مشکل داخل تراشه است.
300 بیماری که معیارهای ورود به مطالعه را داشتند در این تحقیق گنجانیده شدند. اندازه گیری فوق توسط دستیار سال بالا انجام شد و سپس در اتاق عمل لارنگوسکوپی توسط متخصص بیهوشی که از اندازه گیری ها اطلاعی نداشت انجام گرفت تا گریدلارنگوسکوپی بر اساس سیستم Cormack & Lehane تعیین شود. اطلاعات بر اساس Chi square، ANOVA آنالیز شد.
نتایج فراوانی انتوباسیون مشکل را 11.3% نشان داد. حساسیت و ویژگی ULBT به ترتیب %94 و %100 بود که بالاترین ارقام بود و حساسیت و ویژگی TSD به ترتیب %88 صفر درصد بود که پایین ترین مقدار بود. OLBT کلاس III یک ارتباط مستقیم با (P=0.00) HMD<3.5cm و با (P=0.00) ML<9cm داشت. OLBT بالاترین ارزش خبری مثبت و منفی را داشت (%47,%100) صحت ULBT %94 بدست آمد که بالاترین مقدار در بین چهار تست انجام شده بود.
نتیجه گیری و توصیه ها: ULBT بالاترین حساسیت و ویژگی و صحت را داشت که می تواند به عنوان یک تست ساده و آسان جهت تائید آنتوواسیون مشکل داخل تراشه به کار رود.

آنانسفالی یکی از ناهنجاری های مادرزادی مغز بوده و عمدتا با آنومالی ها و سندرمهای مختلف همراه است. تشخیص پری ناتال آنانسفالی و آنومالی های همراه آن با اولتراسونوگرافی از اهمیت خاصی برخوردار است. هدف از این مطالعه بررسی میزان شیوع و علل آنانسفالی و آنومالی های همراه آن می باشد.
در طی یک دوره 8 ساله تعداد 21074 بیمار حامله جهت بررسی وضع حاملگی از تاریخ 1376 لغایت 1382 به کلینیک فجر تبریز مراجعه نموده و تحت بررسی با سونوگرافی قرار گرفتند.
جمعا 29 مورد از جنین ها مبتلا به آنانسفالی بودند. میزان شیوع آنانسفالی 1.3 برآورد شد که تقریبا دو برابر آمارهای سایر کشورها می باشد. 6 مورد از جنینها (%20.68) بصورت آنانسفالی ایزوله و منفرد و 23 مورد (%79.31) بصورت آنانسفالی همراه با سایر آنومالی ها بودند. از نظر ارتباط فامیلی والدین و آنانسفالی اختلاف معنی داری مشاهده نشد (P=0.4).
نتیجه گیری و توصیه ها: نتایج این بررسی لزوم انجام دقیق سونوگرافی و تشخیص زود هنگام آنانسفالی و آنومالی های همراه آن، جهت جلوگیری از تولد نوزادان با ناهنجاری های سیستم عصبی مرکزی (CNS) را خاطر نشان می سازد.

هماتوم رتروفارنکس بدون آسیب مهره های گردن بسیار نادر است. این عارضه ممکن است سبب انسداد راه هوایی شود. مکانیسم های متعددی برای آن شرح داده شده اند مانند فلکسیون و اکستانسیون گردن، افزایش فشار داخل قفسه سینه، ترومای مستقیم به دیواره حلق در اثر لوله گذاری، رگ گرفتن از ورید جوگولر داخلی، و بلع اجسام خارجی، تشخیص هماتوم رتروفارنکس در بیمارانی که با خشونت صدا، دیسفاژی، و درد گردنی مراجعه می کنند باید در نظر باشد. هماتوم ممکن است بلافاصله بعد از ضربه یا ساعاتی بعد از آن ایجاد شود. ضربه های نسبتا خفیف گردن می توانند سبب هماتوم تاخیری رتروفارنکس یا عوارض جدی شوند.

آنمی یک از شایع ترین بیماری های خونی است که در کشورهای مختلف شیوع متفاوتی دارد و یکی از علل زایمان زودرس و LBW و مرگ و میر پری ناتال بشمار می رود.
در یک مطالعه آینده نگر مقطعی در 970 زن باردار فراوانی آنمی و فاکتورهای موثر بر آن و اثر آن بر میزان زایمان زودرس و LBW در بیمارستان ولی عصر تهران مورد بررسی قرار گرفت.
نتایج بدست آمده از این مطالعه شیوع آنمی (Hb<11gr/dl) را، %14.9 در این مرکز نشان داد. فراوانی آنمی در افرادی که سابقه قبلی سقط و سزارین داشتند و پاریتی بیشتر از 1 و سن کمتر از 25 سال داشتند و دو گروه مورد مطالعه تفاوت معنی داری نداشت. افرادی که در طی دوران بارداری آهن کمکی مصرف کرده بودند و مراقبت پری ناتال داشتند فراوانی آنمی در آنها کمتر بود (P Value = 0.030). میزان LBW در نوزادان افراد مبتلا به آنمی بیشتر بود.
نتیجه گیری و توصیه ها: فراوانی آنمی در این مرکز مشابه مطالعاتی است که در مناطق شهری انجام شده است. سابقه سقط و سزارین، مولتی پاریتی و سن عامل موثر در بروز آنمی نمی باشد. آنمی میزان LBW را در نوزادان افزایش می دهد.

بیماری های قلبی – عروقی بخصوص بیماری ایسکمیک قلبی از شایعترین علل مرگ و میر و ناتوانی در جهان می باشد. علاوه بر عوامل خطر ساز شناخته شده، امروزه به نقش سیستم ایمنی توجه شده است و آنتی نوکلئاز آنتی بادی (ANA) به عنوان یک عامل خطر ساز برای مطرح بیماری های قلبی - عروقی مطرح شده است. مطالعه حاضر به هدف بررسی ارتباط ANA با تنگی عروق کرونر انجام شده است.
در این پژوهش 30 بیمار مبتلا به تنگی عروق کرونر (با تنگی بیش از %50 در حداقل یکی از 3 رگ اصلی به عنوان CAD مثبت تلقی شدند) شامل مرد و زن انتخاب گردیدند و با گروه شاهد (افرادی که بر اساس آنژیوگرافی تنگی عروق کرونر نداشتند به عنوان CAD منفی تلقی شدند) از نظر سن و جنس تطبیق داده شدند. برای هر فرد یک پرسشنامه شامل اطلاعات دموگرافیک و سوابق بالینی تکمیل گردید معاینات بالینی شامل اندازه گیری فشار خون سیستولی، دیاستولی انجام شد و نمونه گیری خون ناشتا جهت انجام آزمایش های FBS، TG، HDL، LDL، توتال کلسترول و ANA (با روش الایز) انجام شد. ANA طبق دستور العمل کیت مربوط با مقدار 1.2 و بالاتر به عنوان مثبت تلقی شد. داده ها مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت.
در گروه بیمار 2 نفر (%6.7) دارای تیتر مثبت و در گروه کنترل یک نفر (%3.3) دارای تیتر مثبت ANA بودند که این اختلاف از نظر آماری معنی دار نبود. از سایر متغیرها اختلاف میانگین معنی دار در مورد توتال کلسترول (P=0.009) یا(P=0.026) Ejection Fraction و فشار خون سیستولی (P>0.000) و فشار خون دیاستولی (P=0.015) دیده شد. تیتر مثبت ANA ارتباطی با سیگار کشیدن و دیابت نداشت ولی با سابقه فامیلی مثبت CAD ارتباط نشان داد.
نتیجه گیری و توصیه ها: سطح سرمی ANA که شاخص بیماری های اتوایمیمون بخصوص لوپوس اریتماتوس (SLE) است ارتباطی با پیدایش پلاک اترواسکلروز نشان نداد، اما سطح سرمی آن در گروه بیمار بالاتر از کنترل بود. با توجه به نتایج متناقض دیگر مطالعات و نیز اینکه همواره در مطالعات مشابه به سطح سرمی ANA در افراد گروه بیمار بیش از گروه کنترل بوده است لزوم مطالعه ای با حجم نمونه بیشتر لازم است. همچنین بررسی ارتباط سایر اجزا سیستم ایمنی با بیماری های قلبی عروقی توصیه می شود.

در مبحث انتقال حرارت در یک بافت زنده، معادله پنس (Pennes) به عنوان یکی از مدلهای پذیرفته شده و شناخته شده است. در این معادله، تولید حرارت در بافت زنده، ناشی از دو منبع خون رسانی و متابولیسم می باشد. هر دوی این منابع حرارتی در سر وجود داشته و باعث کنترل دمای آن می شوند. در اثر بالا رفتن دمای بافت های سطحی، یک مکانیزم انتقال حرارت جابجایی آزاد در اطراف سر شکل می گیرد. در این تحقیق مدل دو بعدی از سر انسان در مقطع ساجیتال میانی با استفاده از آناتومی واقعی آن مدلسازی شده و برای بررسی انتقال حرارت در درون بافتهای زنده و اثر آن بر جابجائی آزاد هوای اطراف سر در نظر گرفته شده است.
جهت پیش بینی پدیده انتقال حرارت آزاد سر معادلات حاکم، که شامل معادلات ناویر- استوکس می شوند، با استفاده از روش عددی حجم محدود موجود در بسته نرم افزاری فلوئنت (Fluent) ویرایش 6 حل شده اند. دو منبع حرارتی یکی ناشی از متابولیسم و دیگری ناشی از خونرسانی به مدل اعمال و پروفیلهای توزیع دما درون بافتهای سر و هوای اطراف آن، همچنین توزیع بردار سرعت در هوا مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است.
مقدار بیشینه دما در این مدل (310 K) 37oC است که مربوط به بافت مغز می باشد. بتدریج بعد از این ناحیه دمای بافت های دیگر کاهش یافته است. غضروف در ناحیه بینی مقدار کمینه دما (297.1K) 24oC را بخاطر عدم تولید حرارت و دوری از منابع اصلی تولید حرارت (بافت مغزی) داراست. لایه مرزی حرارتی در ناحیه جلوی صورت از ضخامت بیشتری برخوردار است. تداخل لایه مرزی حرارتی جلو و پشت سر نتیجه در یک منطقه با دمای بالا (307K) در بالای سر شده است. بیشینه دمای پوست در بالا و پیشانی سر (محل رشد مو) و کمینه مقدار آن بر روی بینی (هم ارتفاع چشم) رخ داده است. در اطراف سر جریان آزاد هوا به علت تولید حرارت در داخل بافتها و تبادل حرارتی ناشی از آن که باعث تغییر چگالی هوا در لایه مرزی حرارتی شده، بوجود می آید. مقدار سرعت در ناحیه لایه مرزی از پایین به بالا بتدریج افزایش می یابد. در سمت صورت سرعت بیشینه هوا در ناحیه مقابل نوک بینی افزایش سریعتر داشته و به اندازه 0.11 m/s می رسد. بالای سر جریان هوایی بصورت جت شکل گرفته است که در آن سرعت به اندازه بیشینه خود یعنی 0.24 m/s می رسد.
نتیجه گیری و توصیه ها: نتایج مشاهده شده مشابه آزمون کلاسیک جریان آزاد حول استوانه و یا کره است و این تحقیق امکان بررسی عددی تبادل حرارت را به اثبات می رساند.

لوپوس اریتماتوز سیستمیک بیماری روماتیسمی است که به صورت مولتی سیستم می باشد. درگیری کلیوی در دو سوم بیماران دیده می شود و یکی از علل عمده مرگ و میر می باشد. با اعمال روش های درمانی جدید و در نظر گرفتن عوامل خطر زای بیماری تا حد زیادی از مرگ و میر بیماری جلوگیری شده است. در این مطالعه سعی شده است که عوامل کلینیکی در ابتدای درمان شناسایی و پروتکل های درمانی مناسب پایه ریزی شود.
طی سالهای 83-1367 تعداد 60 بیمار با سن کمتر از 14 سال مبتلا به نفریت لوپوسی مورد مطالعه قرار گرفتند. برای تمام بیماران بیوژسی کلیه انجام شد و ضایعات هیستولوژی بر اساس طبقه بندی WHO درجه بندی گردید. در ضمن پارامترهای بالینی و سرولوژیکی در تمام دوره های درمان و پیگیری ثبت گردید.
برای تمام بیماران بیوپسی کلیه انجام شد و %95 بیماران در سال اول شروع بیماری تحت بیوپسی کلیه قرار گرفتند که حدود %80 موارد را دختران تشکیل می دادند و کلاس I و VI در بین بیماران یافت نشد. IV شایعترین کلاس پاتولوژی و حدود %70 موارد بود و کلاس II نادرترین و %3.3 از موارد را بخود اختصاص می داد. شایعترین تظاهر آزمایشگاهی پروتئینوری و شایعترین علامت بالینی آرتریت بود. پی آمد بیماری در دختران بهتر بود. در این مطالعه رابطه معنی داری بین اندکس های پاتولوژی مانند درجه فعال بودن، درجه مزمن بودن، میزان کرسنت سلولی و فیبروز انترستیس با علائم بالینی نظیر وجود سندرم نفروتیک، بروز تشنج و افزایش فشار خون پیدا شد. همچنین رابطه معنی داری بین اندکس های پاتولوژی و لنفوپنی، کاهش فعالیت CH50، نیاز به دیالیز و مرگ پیدا شد.
نتیجه گیری و توصیه ها: مقایسه نتایج این مطالعه با مطالعه دیگری که در این مرکز بین سالهای 1352-1367 انجام شده کاملا مشابه می باشد و فقط مختصری شیوع کلاس IV در مطالعه حاضر بیشتر بود. ضمنا در مقایسه با مطالعات خارج کشور نشان می دهد که نتایج آماری به دست آمده مشابه اما تنها تفاوت شیوع بیشتر هماچوری میکروسکوپی در بیماران مورد مطالعه ما بود. بنظر می رسد که اندکس های پاتولوژی از جمله درجه فعال بودن، درصد کرسنت سلولی و فیبروز انترستیسل در ابتدای بیماری از جمله فاکتورهای پروگنوستیک خوب جهت تصمیم گیری پروتکل درمانی بیماران باشد و بیمارانی که اندکس های پاتولوژی بالاتری دارند درمان تهاجمی تری را طلب می نمایند.

تاثیر داروهای بیهوشی بر میزان لقاح و حاملگی با روش های کمک باروری آزمایشگاهی Assisted reproductive technology (ART) همچنان مورد بحث است. هدف از این مطالعه مقایسه دو داروی بیهوشی پروپوفول و تیوپنتال سدیم بر میزان لقاح و حاملگی در بیمارانی است که با بیهوشی عمومی به روش کاملا داخل وریدی تحت لقاح مصنوعی قرار گرفته اند.
در یک کارآزمائی بالینی تصادفی و یک سوکور، 68 زن زیر 40 سال کاندید ART، به دو گروه A و B تقسیم شدند. در گروه A از پرو پوفول و در گروه B از تیوپنتال سدیم برای القا و نگهداری بیهوشی بدون استفاده از گازهای بیهوش کننده، استفاده شد. در هر بیمار تعداد تخمک های بالغ جمع آوری شده، تعداد تخمکهائی که تحت تزریق اسپرم قرار می گرفتند، میزان لقاح، میزان حاملگی، مدت بیهوشی و ریکاوری بطور جداگانه ثبت می گردید.
میزان لقاح و حاملگی در گروه A بترتیب %64.8 و %29 و در گروه B، %61.3 و %23.3 بود. در این مطالعه بین دو گروه از نظر میزان باروری، میزان حاملگی و مدت بیهوشی اختلاف معنی داری وجود نداشت (P>0.05) ولی مدت ریکاوری در گروه A کوتاهتر از گروه B بود (p=0.04).
نتیجه گیری و توصیه ها: با توجه به کوتاه بودن اعمال جراحی در روش های کمک باروری آزمایشگاهی که اغلب به صورت سرپائی انجام می شود، پروپوفول داروی مناسب تری برای بیهوشی این بیماران بنظر می رسد.

اختلالات اسکلتی – عضلانی اندام فوقانی (UEMSDS) ممکن است در نتیجه کار با Video Display Terminal (VDT) ایجاد شوند. در این مطالعه شیوع UEMSDS ناشی از کار را در میان گروهی از کارکنان بانک که از VDT استفاده می کنند جستجو کرده ایم.
در قالب یک مطالعه مقطعی، 264 نفر ازکارکنان بانک توسعه صادرات تهران را که بروش تصادفی انتخاب شده اند: شامل 94 زن و 170 مرد (با میانگین سنی 29.8 سال) و همگی آنها با VDT کار می کردند با ارزیابی subjective و نیز معاینه بالینی در چهار ناحیه اندام فوقانی (گردن، شانه، آرنج، مچ / و دست) و با استفاده از یک معیار استاندارد مطالعه کرده ایم. علاوه بر این، ارتباط بین برخی فاکتورهای فردی و شغلی را نیز با UEMSDS بررسی نموده ایم.
شیوع UEMSDS ناشی از کار در نمونه مورد مطالعه 35.9% بود و زنان به نسبت مردان بطور شایعتری به این اختلالات مبتلا بودند، بترتیب 43.6% و 31.8% ((P=0.055 شایعترین نواحی درگیر در اندام فبوقانی گردن و شانه ها بودند. مدت زمان کار با VDT و کار نشسته مداوم با آن بطور معنی داری با UEMSDS در ارتباط بود.
نتیجه گیری و توصیه ها: این مطالعه حکایت از شیوع بالای UEMSDS ناشی از کار در میان کارکنان بانک داشت و نشان داد که برخی فاکتورهای فردی و شغلی با این اختلالات در ارتباط هستند. مطمئنا ارتقای طراحی های فیزیکی / ارگونومیک رویکرد مناسبی جهت کاستن از وقوع UEMSDS ناشی از کار خواهد بود.

سندرم تونل کارپ (CTS) یک از شایع ترین انواع اختلال فشارنده عصبی محسوب می شود. در رابطه با درمان جراحی این بیماری گزارشاتی مبنی بر عدم کسب نتیجه مطلوب در گروه بیماران دیابتی وجود دارد. هدف از این مطالعه بررسی پیامد عمل جراحی رهاسازی کانال کارپ (CTR) در دو گروه بیماران دیابتی و غیر دیابتی و مقایسه آن دو می باشد.
در این مطالعه 40 بیمار (12 بیمار دیابتی و 28 بیمار غیر دیابتی) که 10 مورد آنان هر دو دست به سندروم تونل کارپ مبتلا بوده و تحت عمل جراحی قرار گرفتند وارد شدند. اطلاعات بیماران مبنی بر شدت علایم و سابقه ابتلا به بیماری بهمراه مشخصات الکترودیاگنوز آنان در پرونده ثبت شد. پس از انجام عمل به فاصله یک و شش ماه بیماران مجددا ارزیابی و نتایج بدست آمده با قبل از انجام عمل جراحی و بین دو گروه بیماران دیابتی و غیر دیابتی مورد مقاسه قرار گرفت.
نتایج بدست آمده نشان داد که پس از گذشت شش ماه در هر گروه شدت علایم و یافته های الکترودیاگنوز بهبود یافته است. میزان بهبودی در رابطه با شدت علایم و تاخیر دیستال عصب مدیان median nerve distal latency نسبت به قبل از عمل جراحی از لحاظ آماری معنی دار بوده است (P<0.05)، با این وجود در مورد سرعت هدایت عصبی در هر دو گروه افزایش غیر معنی داری بدست آمد (P>0.05).
نتیجه گیری و توصیه ها: یافته های این مساله را مطرح کرد که سندرم تونل کارپ در بیماران دیابتی نه تنها به عوامل آناتومیک خارجی ارتباط دارد بلکه وابسته به عوامل داخلی چون علل متابولیک و عروقی نیز می باشد و درمان علاوه بر رفع عوامل آناتومیک باید اصلاح این عوامل داخلی نیز در برگیرد. با این وجود انجام عمل جراحی در این گروه از بیماران جهت بهبود نسبی علایم و جلوگیری از پیشرفت بیماری توصیه می شود.

تعداد نقاط (Argyrophlic nucleolar oranizer regions) AgNOR با فعالیت رشد سلولی مطابقت دارد. در این مطالعه قابلیت عود و پتانسیل بدخیمی مننژیوما را با شمارش نقاط AgNOR در هسته مقایسه نموده ایم.
ابتدا کلیه موارد مننژیوما در بیمارستان سینا طی سالهای 1376-1381 مورد بررسی قرار گرفته، درجه بندی آنها با روش سازمان بهداشت جهانی و محمود مجددا تعیین شد. سپس 81 نمونه شامل 14 مننژیوم خوشخیم کرانیال اولیه فاقد عود (تا پایان سال 1382)، 14 مننژیوم خوشخیم کرانیال اولیه دارای عود، نمونه آنها، 14 آتیپیک، 11 بدخیم و 14 اسپاینال انتخاب شدند. در کلیه آنها رنگ آمیزی AgNOR انجام شد و میانگین، میانه و انحراف معیار نقاط در آنها تعیین شد.
میزان نقاط AgNOR متناسب با گرید افزایش نشان میداد، اختلاف معنی داری بین مننژیوم خوشخیم با آتیپیک و بدخیم (P<0.0001) و نیز بین مننژیوم خوشخیم کرانیال بدون عود و دارای عود (P<0.0001) وجود داشت. اما فرم آتیپیک و بدخیم، کرانیال و اسپاینال و نیز انواع اولیه و عود آنها با هم اختلاف معنی داری نداشتند. متوسط تعداد AgNOR کمتر از 2.3 با اختصاصیت %93 تومورهای خوشخیم را از انواع اتیپیک و بدخیم جدا می نماید. همچنین در %93 از تومورهای دارای نمای بافت شناسی خوشخیم در صورتی که متوسط نقاط AgNOR کمتر از 1.8 باشد قابلیت عود ندارند.
نتیجه گیری و توصیه ها: با توجه به نتایج بدست آمده بنظر می رسد میزان AgNOR با گریدو قابلیت عود تومور ارتباط دارد و ممکن است در پیشگویی رفتار بالینی مننژیوم مفید باشد.

متاستاز قلبی ناشی از سرطان دهانه رحم بسیار نادر بوده و غالبا بعد از مرگ تشخیص داده می شود. این عارضه پیش آگهی بسیار بد داشته و بیماری به سرعت بعد از تشخیص پیشروی کرده و منجر به مرگ می شود. گزارشات محدودی از تشخیص قبل از مرگ وجود دارد. در بخش انکولوژی زنان بیمارستان ولیعصر در بیش از پانصد مورد سرطان دهانه رحم در ده سال گذشته تنها یک مورد متاساز قلبی مشاهده شده، که تشخیص گرفتاری قلب قبل از مرگ بیمار داده شده است.
خانم پنجاه و نه ساله، سی و شش ماه بعد از درمان سرطان دهانه رحم در مرحله IB2 با سرفه و تنگی نفس مقاوم به درمان و با تشخیص اکوکردیوگرافیک متاستاز قلبی، سریعا دچار DIC شده و قبل از انجام هرگونه اقدام درمانی به کما رفته و فوت نمود. این یافته در بیمار ما مشابه موارد گزارش شده قبلی است. تابلوی DIC و تشخیص قبل از مرگ متاساز قلبی در سرطان دهانه رحم فقط در چند مورد (کمتر از 5) در دنیا گزارش شده است.

پاسخ شنوایی ساقه مغز Auditory Brainstem Response (ABR) یکی از بهترین تست ها برای غربال گری شنوایی است ولی انجام آن در نوزادان و شیر خواران کم سن مشکل و مشاهده امواج با استفاده از پروتوکل های معمول در این گروه از افراد بسیار مشکل و حتی غیر ممکن است. هدف از انجام این مطالعه تعیین میزان موفقیت استفاده از یک پروتوکل ابداعی با تغییر پارامترها جهت وضوح بیش تر امواج برای انجام این تست در نوزادان و شیر خواران در انجام صحیح تست پاسخ شنوایی ساقه مغز میباشد.
در این طرح نوزادان و شیرخواران کوچک تر از شش ماه تحت بررسی با تست پاسخ شنوایی ساقه مغز قرار گرفتند. این تست برای ایشان هم با پروتوکل معمول و هم با پروتوکل پیشنهادی این پژوهش انجام گردید. در روش پیشنهادی حداکثر تعداد تحریکات و بسامد آن ها تغییر یافته است. این بررسی مجددا و پس از شش ماهگی که انجام تست پاسخ شنوایی ساقه مغز با پروتوکل های معمول ممکن و موفق است نیز انجام گرفت.
افراد مورد مطالعه قبل از سن شش ماهگی دو بار با روش متداول و روش معرفی شده در این بررسی تحت آزمون ABR قرار گرفتند. با روش متداول تنها د ر77 نفر (%45.2) موج V مشاهده شد. این در حالی است که در روش معرفی شده رویت موج V در 160 نفر (%94.1) بدست آمد که از لحاظ آماری اختلاف بین این دو روش معنی دار بود. آنچه که در این بین شایان ذکر است که 10 مورد شیرخواری که در روش جدید موج پنجم در نتایج ABR آنها مشاهده نشد پس از انجام تست پس از شش ماهگی و سایر تست های شنوایی سنجی لازم مشخص شد که این افراد ناشنوا بودند که بدین ترتیب می توان میزان حساسیت این روش در تعیین موج پنجم در شیرخواران زیر 6 ماه را %100 دانست.
نتیجه گیری و توصیه ها: نتایج این مطالعه نشان داد که با تغییر برخی از پارامترهای انجام آزمون ABR، تعیین موج V و اختصاصات مربوط به آن واضح تر و دقیق تر خواهد بود.