فهرست مطالب
نشریه کاوش نامه زبان و ادبیات فارسی
پیاپی 9 (پاییز و زمستان 1383)
- 165 صفحه، بهای روی جلد: 10,000ريال
- تاریخ انتشار: 1384/06/30
- تعداد عناوین: 11
-
صفحه 7
-
صفحه 9فرخی یزدی شاعر آزادی خواه و ستم ستیز که عمر برپار خود را درراه کسب آزادی و ظلم ستیزی گذراند و جان شیرین را بر سر آزادی گذاشت، از روحیه حماسی، دلاوری و سلحشوری برخوردار بود. این نوشتار به واکاوی اندیشه های فرخی یزدی ومیزان تاثیرپذیری اواز شاهنامه فردوسی وهمگون سازی فضای شعری فرخی با گفتار فرزانه طوس و تبیین این مساله می پردازد که فرخی در بیان مفاهیم عرفانی و اخلاقی، مفاهیم سیاسی و توصیف طبیعت و جان بخشیدن به آن تا چه اندازه از اساطیر شاهنامه تاثیر پذیرفته است.
کلیدواژگان: فرخی یزدی، اسطوره، شاهنامه -
صفحه 25هدف از نگارش این مقاله توصیف و تحلیل عوامل ظهور نقد جدید است.عواملی چون پیشرفت سریع علم، تحولات قابل ملاحظه اجتماعی، ایستایی ادبیات و نقد ادبی، انقیاد از ارزش های اخلاقی و اجتماعی دوره ویکتوریا (1901 1832) به عنوان سدی در راه پیشرفت ادبیات و نقد ادبی، تمرکز بر اولویت نویسنده به جای اولویت متن،یافت های روانشناسی فروید (Freud)، یونگ (Jung) و برگسون (Bergson) و بالاخره نارضایتی گسترده عمومی از وضعیت ادبی قرن نوزدهم، نقادان تصویرگرایی چون تی.ای.هیولم (T.E Hulme) و ازرا پاوند (Ezra Pound) و به دنبال آنها فرمالسیتی چون ای.ا.ریچاردز (I.A.Richards) را بر آن داشت تا درنظریات ادبی خود بیشتر به متن توجه نمایند و راه را برای شکوفایی نقد جدید هموار سازند. این مقاله همچنین اصول کلی نقد جدید و محدودیت های آن را بررسی خواهد کرد.
کلیدواژگان: نقد جدید، متن، تصاویر ذهنی، تحلیل روانشناختی، نظریه های ادبی -
صفحه 38تاریخ و جریان های تاریخی اجتماعی و سیاسی در همه جوامع، تاثیر بسزایی بر فرهنگ، اندیشه، شعر، ادبیات و... داشته اند. فرخی یزدی مبارز آزادی خواه در برهه ای حساس از تاریخ کشورمان می زیست که جریانهای سیاسی اجتماعی جان و مال ومنابع و فرهنگ و... مردم را به یغما می بردند. زبان فرخی زبان اعتراض به این یغماگری ها بود.
در این نوشتار ضمن بررسی زمینه های ایجاد نهضت مشروطیت و تاریخ سیاسی معاصر، میزان تاثیر جریانهای سیاسی بر شعر فرخی موردمداقه قرار می گیرد.
کلیدواژگان: تاریخ سیاسی، آزادی خواهی، شعر مشروطه، فرخی یزدی -
صفحه 55یکی از ویژگی های مهم و برجسته ادبی درهر شعر، جدا از مساله مضامین موجود در شعر، صور خیال آن است؛ زیرا چنانکه می دانیم تقریبا همه صاحبنظران متفق القول هستند که آنچه شعر را از هر کلام دیگرجز آن متمایز می سازد، صور خیال آن است.
نگارنده در این مقاله، ضمن بررسی صور خیال در غزلیات فرخی به عنوان ویژگی سبک خاص او، با بیان آماری به کارگیری انواع صور خیال درشعر فرخی، ابتکارعمل فرخی را دربه کارگیری صور خیال، عامل مؤثری در تمایز شعر او با شعر دیگر شاعران می داند.
کلیدواژگان: فرخی یزدی، صور خیال، تشبیه مجاز، استعاره، شعر بیداری -
صفحه 67سده های دوم تا اوایل قرن پنجم هجری از جمله سده های پربار طلایی فرهنگ وتمدن ایران و اسلام است. دستیابی به چنین فرهنگ و تمدنی پویا و پیشتاز بر بنیاد علل و عواملی بوده است که این فرهنگ را زاده و پرورده است. از جمله این عوامل و علل از توجه و پشتیبانی فرمانروایان و امیران و پادشاهان محلی ایران در امر فرهنگ سازی و تولیدات فرهنگی می توان نام برد. نیز دوری از تعصب و یکسونگری، تساهل و تسامح در همه امور اجتماعی، نهضت ترجمه و وامگیری فرهنگهای گوناگون، مکاتب پویای فکری و فرهنگی و کلامی از دیگر علل چنین پیشرفت شگفت آوری است.
اما از قرن پنجم هجری و بعداز روی کار آمدن حکومتهای ترک نژاد آسیای میانه و انحطاط در دربار خلفا و از میان رفتن فرمانروایان و حکومتهای ایرانی و رواج تعصب، چشمه های جوشان دانش و فرهنگ در ایران روی به خشکیدن می نهد و شعله های فروزان علم و تمدن به خاموشی می گردد و خار انحطاط و تدنی بر پیکر فرهنگ ایران خلیده می شود.
عوامل مختلفی در مسیر این پیشامد نامیمون نقش ایفا کرده اند. مهمترین این عوامل را باید در تاسیس مدارس نظامیه و رواج اندیشه های صوفی گرایانه جستجو کرد. آموزه های مدارس نظامیه بیش از هر چیز فلسفه ستیزی و عقل گریزی و قشری گری و یکسونگری را ترویج می کرد. مخالفت با هر گونه علوم عقلی و خرد ورزانه از جمله دیگر آموزه های این مدارس بود.
این نوشته تلاش دارد، تا با اشاره ای کوتاه به پاره ای از علل رشد و فرهنگ ایرانی اسلامی در قرون اولیه هجری، به نقش مهم مدارس نظامیه در سیر انحطاط و افول فرهنگ و اندیشه ایرانی اشاره ای گذرا داشته باشد. سپس نمونه هایی از شعر شاعرانی فلسفه ستیز و عقل گریز که از روی اعتقاد قلبی و باورهای راسخ، در چنین راهی گام نهاده بودند، به خوانندگان خود نشان دهد.
کلیدواژگان: نظام الملک، سیاست نامه، عقل گریزی، غزالی، فلسفه ستیزی -
صفحه 91با توجه به تغییرات شگرفی که در چند دهه اخیر در نوع ارتباط استاد با دانشجو در کلاس درس پیش آمده است، متاسفانه به دلایل مختلف، از جمله ازدحام دانشجو در کلاس ها و تعریف غالب اما نه چندان جالب از استاد به عنوان دانای کل، بیشتر کلاس های ما، بویژه کلاس های درس رشته های ادبیات و علوم انسانی، نتوانسته اند همگام با این تغییرات پیش روند.
در این گفتار تلاش شده است پاره ای از مشکلات بیان شود و گونه آرمانی کلاس به عنوان جایگاه رشد اندیشه جدلی، بررسی و پیشنهاد شود. بنابراین، این نوشته تلاش می کند به گونه ای کلاس داری اشاره کند که در آن از دانشجو می خواهند خود را برای نقش پذیری در کلاس آماده کند. روشن است که در چنین کلاسی نقش استاد نیز دستخوش دگرگونی می شود و او از جایگاه خویش به عنوان کسی که پاسخ همه پرسش ها را می داند دوری می جوید و به هیات دوست و مشاوری در می آید که به دانشجو در سامان دادن به پرسش های خویش کمک می کند؛ طبیعی است که در این فرآیند هر دو در شکل گرفتن اندیشه ای نو شریک می شوند.
کلیدواژگان: استاد، علوم انسانی، دانای کل، دانشجو، نقش پذیری، کلاس درس -
صفحه 113در زمانی که ادبیات زنانه به عنوان شاخه ای خاص از ادبیات جایگاهی نداشت، زنان به ناگزیر در انواع آثار و نوشته های خود،دنباله رو مردان بودند؛ زیرا تنها از این طریق بود که می توانستند در خلق و ایجاد آثار ادبی سهیم باشند. بنابراین زنان ادیب به موازات خلق آثار داستانی و روایی، پژوهش های ادبی و اجتماعی را پدید آوردند، آنگاه در پی تحول و دگرگونی اجتماعی، از جمله راهیابی نوشته های زنان به بعضی از روزنامه ها، زنان به بیان ویژگی های خاص خود پرداختند. از این زمان بود که اسلوب کار ادبی آنها از جهت ساده نویسی، وضوح و روشنی آثار و تمرکز اندیشه، آنان را به سوی داستان نویسی سوق داد(الشارونی، ص10).
کلیدواژگان: داستان های زنانه، گرایش های داستانی زن، زنان نویسنده عرب
-
Page 9Farrokhi Yazdi was an anti-despotism liberal poet whose spirits of chivalry finally cost him his life. He is the subject of the present article which studies his thoughts and philosophy and how influenced he was by Ferdousi’s Shahnameh. Referring to mysticism and ethics as well as xesthetic aonsiderations of nature, the article also seeks for the degree of Farrokhi’s drawing upon the myths in Shahnameh.
-
Page 25The present study attempts to describe and analyze various causes which led to the emergence of new criticism. such factors as the rapid progress of science, considerable social changes, stillness of literature and criticism, the follow up of social and moral values of Victorian period (1832 - 1901) as an obstacle in the way of literature and literary criticism, concentrating on the priority of the writer instead of the text, psychological discoveries of Freud, Jung and Bergson and finally the general dissatisfaction of literary condition in the 19th century led the imagists like T.E.Hulme and Ezra Pound and along with them I.A.Richards to ponder over their literary theories and pay more attention to the texts which paved the way to the blossoming of new criticism. This article will also consider the major principles of new criticism and its limitations.
-
Page 38Socio-Political circumstances have ever happened to bear upon thought, literature, and culture. The influence, however, was so negative at the time when Farrokhi lived. This is why his poetry got to be the language of objection.This article is an investigation of the political bases of the Constitutional Movement and how affected Farrokhi’s poetry was by the political atmosphere.
-
Page 55Apart from its contents, a piece of poetry may be valued for its figures of speech. They are generally belived to be what distinguishes poetry from other types of communication. Farrokhi’s figures of speech which distinctly featurize his poetry, their frequency, and his innovative method of using them join up to make a subject for this study.
-
Page 67The Second Century up to the early fifth century A.H is the golden era of the Iraninan culture and civilization under Islam. The flourishing owes a lot to a number of factors.One of them is the support of Iranian local kings and governors for cultural developments. The other factors may be recounted as the avoidance of prejucice and ignorance in social affairs, borrowing from other cultures through translation, and the advent of progressive schools of thought and education.After the fifth century A.H, however, the cultural and scientific enterprises started to decline. This was due to the formation of Turkish governments in the Middle Asia, Corruption and pnejudice in Muslim caliphs’ governments, and the fall of Iranian rulers. The most important factor which brought about such a sad cultural decline was the establishment of Nezamieh schools and their propagation of mysticism; what they taught was against philosophy and rationalism and in faver of sectarianism and self centeredness.Picking up the above mentioned factors, this article aims at the rise and fall of Iranian – Islamic culture. The discussions are supported by extracts from those poets who had consciously adopted anti-rationalistic and philosophy – fighting positions in their works.
-
Page 91This article is an attempt to discuss the value of ‘dialogue’ as a crucial method in teaching (literature). The “warp” of Plato’s wisdom is fortified with the “weft” of his presentation, something that is academically called “dialogue.” The “ironic Socrates,” one who pretends not to know, is an outstanding model for a teacher to encourage students to ask.Having this procedure in view, this essay will try to establish the fact that students, at least in subjects like humanities, cannot be given “absolute” but “concrete” answers. In other words, our answers should show “what is right and wrong in a given situation.”The article will further discuss the role of the teacher in a conflicting dialectical class where spontaneity, genuineness, and indirection will eventually help the student to arrive at an answer for him-/herself.
-
Page 113Feministic literature is given a distinguished place as a literary genre. It serves women as a means of reflecting their opinions whether in prose or in poetry. Due to their special characteristics, affectionateness, and incurrence of social pressures, the literature is indeed a necessity for them. The present article is a study of how Arab women wallked into poetry and fiction. Some representative feministic works of art are critically analyzed in the study.
-
Pages 3-9
©2000-2024 magiran.com All Rights Reserved.